Zorgverzekeraars besodemieteren de patiënt door niet te leveren

Vorig jaar werden 4,5 miljoen mensen de dupe van het medicijntekort. Volgens apothekersorganisatie KNMP waren er in 2024 maar liefst 1563 geneesmiddelen (tijdelijk) niet leverbaar, waaronder 193 medicijnen die van levensbelang zijn. Apotheker Paul Harder uit Bavel kan zich daar heel kwaad over maken.

“Oplichters zijn het, de patiënt wordt besodemieterd”, wijst Paul Harder beschuldigend naar de zorgverzekeraars. “En onze minister van Volksgezondheid Fleur Agema laat het allemaal maar gebeuren.”

Paul Harder is een van de weinige apothekers in Nederland die nog zelf medicijnen maakt. Hij maakt met name die pillen die anders niet te krijgen zijn. Mede vanwege de tekorten begon hij daarmee in 2003, dus al 22 jaar geleden. “Al die tijd wordt er gepraat over medicijnentekort. Maar er gebeurt niks.”

Geld

“Zorgverzekeraars zijn uitsluitend geïnteresseerd in de centen. Niet in patiënten. Ze willen zoveel mogelijk geld verdienen. Daartoe worden medicijnen zo goedkoop mogelijk ingekocht in China en India. Je kunt vraagtekens zetten bij de kwaliteitscontrole in die landen. Zo was er een aantal jaar geleden in China melkpoeder vergiftigd met melamine. Dat hebben ze lang onder de pet gehouden, waardoor duizenden baby’s en kinderen dood gingen. Als ze daar de levens van hun eigen kinderen zo makkelijk riskeren, zullen ze het met ons niet beter voorhebben.”

Geheugen

Volgens Harder kan het medicijnentekort binnen een jaar worden opgelost door meer medicijnen in Nederland te produceren. “Als ze mij de bevoegdheid geven om deze medicijnen te produceren, is het binnen een jaar gedaan met het tekort. Maar dan zou minister Agema in beweging moeten komen. Toen ze nog in de oppositie zat zijn haar veel goede ideeën aangeleverd om met oplossingen te komen voor de medicijntekorten, oplossingen die zij destijds onderschreef. Maar nu zit ze op het pluche. Net als bij Rutte, schijn je last van je geheugen te krijgen zodra je in de regering zit. Met als gevolg dat de burgers nog steeds besodemieterd worden.”

Schimmig

De medicijntekorten zijn onder meer het gevolg van het preferentiebeleid door de zorgverzekeraars. Het komt erop neer dat een patiënt alleen het goedkoopste medicijn krijgt voorgeschreven en vergoed. Dat soort medicijnen wordt meestal in schimmige landen als India en China geproduceerd. Deze medicijnen zijn vaak goedkoper, met name omdat er bespaard wordt op de dure, maar essentiële kwaliteitscontrole. Je weet dus niet wat je slikt.

Zuinig

Maar producenten kijken ook waar ze beter verdienen aan hun pillen, en die landen gaan voor bij het leveren van de pillen. Dat betekent dat Nederland met zijn zuinige zorgverzekeraars dan niets geleverd krijgt, want vanwege de strakke prijsafspraken van de zorgverzekeraar over specifieke medicijnen is het voor de producent veel aantrekkelijker om elders dat medicijn te leveren. “Met als gevolg een tekort: de patiënt krijgt niet zijn medicijn, ondanks dat die wel braaf zijn premie betaalt. De zorgverzekeraars verliezen niets, sterker nog: ze verdienen eraan. Want wat niet wordt geleverd, daarvan hoeven zij geen kosten te dekken. Er is voor de zorgverzekeraars dus geen enkele prikkel om dit probleem op te lossen.”

Schutting

Helaas kost het de apotheken wel een hoop geld. “Nederland telt zo’n 2000 apotheken. Per apotheek is gemiddeld 1,5 medewerker fulltime bezig met het oplossen van het medicijntekort voor hun patiënten, ze doen hun uiterste best om toch ergens een alternatief te vinden voor het medicijn dat niet geleverd wordt. Dat zijn 3000 voltijdsbanen, die de apotheken handenvol geld kost, dat geld wordt niet vergoed door de zorgverzekeraars. De zorgverzekeraars gooien hun kosten bij anderen over de schutting en wat ze de patiënt daarmee aandoen, interesseert hen helemaal niets. Als een patiënt de premie te laat betaalt, krijgt die een boete opgelegd. Maar als door toedoen van de zorgverzekeraar de pillen niet worden geleverd, gaat die zorgverzekeraar vrijuit. De zorgverzekeraars kunnen zich alles permitteren omdat ze te veel macht hebben, en op die manier met steun van de minister en de ambtenaren de burgers besodemieteren.”

Oligopolie

“Er wordt zoveel lovends gezegd over de marktwerking in de zorg. Dat is flauwekul. Er is geen marktwerking rond de zorgverzekeraars. Van de minister mochten die fuseren, waardoor een oligopolie is ontstaan. Je hebt als patiënt niks te kiezen. Ja, elke keer in december verschijnen die reclames met “stap over”. Marktwerking ontstaat als de klant kan kiezen, maar er valt niets te kiezen als de zorgverzekeraars met elkaar fuseren, want het is eigenlijk allemaal hetzelfde pakket van dezelfde aanbieder onder een andere naam. Door deze machtsconcentraties zijn de zorgverzekeraars in staat nog meer methodes te bedenken om geld te verdienen. Om de patiënt is het hen niet te doen, aangezien ze de afgelopen 15 (!) jaar niets hebben gedaan om de medicijntekorten op te lossen. Er komt een dag en dit systeem loopt hopeloos vast. De relatie tussen de zorgverzekeraars en de minister lijkt op die van Trump en Musk. Hoe kun je als bedrijf de regels dusdanig beïnvloeden dat je maximale winst haalt. Zo kan het volk dus nog meer geplunderd worden.” Achmea, de grootste zorgverzekeraar van Nederland, ( meer dan 30% van de markt) boekte volgens Harder in het eerste half jaar van 2024 al 493 miljoen euro winst.

Rechtszaken

Zorgverzekeraars zijn niet blij met Paul Harder. Vanwege het volgens hem onwettige beleid van de zorgverzekeraars voerde hij verschillende rechtszaken, die overigens door Harder werden gewonnen, tot aan de Raad van State toe. Recent sprak de Raad van State uit dat we veel te makkelijk en onwettig medicijnen uit het buitenland importeren. Voortaan moet die import per patiënt worden geregeld, zoals al in de wet was geregeld. Die uitspraak heeft enorme gevolgen, het maakt het tekort nog nijpender. “Dat krijg je als je de productie van medicijnen volledig uitbesteed aan het buitenland”, reageert Harder. “Dit had niet hoeven te gebeuren, ze hebben 15 jaar de tijd gehad om het probleem op te lossen en er is niets gedaan”.

Tabletteermachine

Harder kan met zijn tabletteermachine 40.000 tabletten per uur maken. Het kan, desnoods in grotere hoeveelheden, met grotere machines. Wat Harder betreft zouden we hiermee zo snel mogelijk moeten beginnen. Maar dan moet de minister dat wel goedvinden en bevoegdheden daartoe verstrekken.

Tekst: Henri Haenen
Foto: Paul Harder

Dit artikel verscheen eerder in het Hartbrug Magazine