Zomertijd versus Wintertijd

De zomertijd. De wintertijd. Er is veel over te zeggen en nog meer om te doen. Maar wat is het en wat doet het? HartbrugReizen informeert u.

De Amerikaanse geleerde Benjamin Franklin, benoemde als eerste het fenomeen ‘zomertijd’. Althans, volgens degenen die refereren naar het door hem geschreven satirische artikel ‘An economical project for diminishing the cost of light’ uit Journal de Paris van 1784. Maar de Brit William Willet komt begin 1900 met een daadwerkelijk plan. Het duurt echter tot de Eerste Wereldoorlog voordat de zomertijd in 1916 voor het eerst wordt ingezet. Om te besparen op de dure oorlog, voert Duitsland de zomertijd in. De bezette gebieden moesten er ook aan geloven. Het neutrale Nederland volgt vrijwillig een dag later het Duitse voorbeeld. Maar met het einde van de Eerste Wereldoorlog, schaffen velen de eerder ingevoerde zomertijd af. Nederland niet.

Achterliggende gedachte

Wederom is er een oorlog nodig om het verzetten van de klok onder de aandacht te brengen. Net zoals bij de Eerste Wereldoorlog, komt met het einde van de Tweede Wereldoorlog alweer een einde aan het wijzergedraai. Nederland gaat nu overstag en besluit alsnog de zomertijd af te schaffen. Ruim dertig jaar later, in 1977, wordt de zomer- en wintertijd opnieuw ingevoerd. Ditmaal ligt de oorzaak bij de oliecrisis van 1973, men wil langer gebruik maken van het natuurlijke zonlicht om zo op energie te besparen.

In de Europese Unie, en daarmee ook in Nederland, gaat in het voorjaar in maart, de zomertijd van start. Door de klok een uur vooruit te zetten, zijn de nachten korter en de dagen langer. De wintertijd gaat in het najaar in. Wanneer de herfst in volle gang is, in oktober, draaien wij de wijzers van de klok een uur terug. Hierdoor zijn de nachten langer en de dagen korter.

Terugkerende discussie

Het lijkt een traditie, de jaarlijkse terugkerende discussie rondom de zomer- en wintertijd in Europa. Het gedraai aan de wijzers van de klok houdt de wetenschap (en politiek) al jarenlang bezig. Het Europees Parlement wil ervan af. Maar de Europese Lidstaten moeten zich hierover uitspreken. Onderzoeken waaruit blijkt dat het verzetten van de klok ernstige nadelen met zich meebrengt in plaats van voordelen, schieten als paddenstoelen uit de grond. Onder andere vanwege het stijgende gebruik van de airconditioning, is volgens wetenschappers van de tegenonderzoeken het eigenlijke doel van de ingevoerde zomertijd uit 1977 -een besparing op het energieverbruik- achterhaald.

De tegenargumenten liegen er niet om: uw biologische klok raakt van slag waardoor u slaaptekort oploopt. Het gevolg? Een verslechterde concentratie en een verminderd prestatievermogen. Daarnaast neemt de kans op hartproblemen toe. Maar de voorstanders van de zomertijd laten zich niet zomaar omver lopen. Zij zijn voor het blijven handhaven van de zomer- en wintertijd, omdat dankzij de zomertijd het energieverbruik wel degelijk wordt verlaagd (volgt u het nog?). Verder zou het extra uur licht in de avond tot minder verkeersdoden leiden en een daling van de criminaliteit teweegbrengen.

Tips & weetjes

Totdat de regeringsleiders anders beslissen, moeten wij het doen met de zomer- en wintertijd. Wist u dat…

• De hedendaagse ‘wintertijd’, is de van oorsprong afgesproken tijd.
• In Nederland werd vroeger de tijd bepaald door de stand van de zon. Hierdoor verschilde de tijd per plaats.
• De vraag naar één dezelfde tijd werd steeds groter naarmate de spoorwegen zich ontwikkelden. Een wettelijke eenheidstijd was hierop het antwoord. Deze werd in 1909 ingevoerd.
• De zomer- en wintertijd wordt niet wereldwijd toegepast.
• Wereldwijd passen ruim zeventig landen de zomertijd en wintertijd toe.
• Kinderen en ouderen lijden het meest onder het verzetten van de klok. Bij deze groepen duurt het langer voordat hun biologische klok zich aanpast.

Ervaart u ongemakken? De volgende tips versoepelen de overgang en helpen u onder meer met het slapen.

• Bereid u voor op het vooruit- of terugzetten van de wijzers door een week van te voren actie te ondernemen. Ga -afhankelijk van de zomertijd of wintertijd- gedurende zeven dagen eerder of juist later naar bed. Zomertijd in aantocht? Ga eerder naar bed. Wintertijd voor de deur? Ga later naar bed.
• Is de zomertijd ingegaan en heeft u last van het vroege ochtendlicht? Kies voor verduisterende (rol)gordijnen.
• Laat dutjes overdag achterwege. Zij bemoeilijken het inslapen.
• Ga overdag naar buiten. Vooral in de wintermaanden, is het belangrijk om voldoende daglicht tot u te nemen.
• Relax voor het slapen gaan en laat inspannende activiteiten achterwege.
• Leef volgens de nieuwe klok. Oftewel houdt u aan de nieuwe structuur en eet op regelmatige tijden.

Voor meer artikelen klik hier