Vitamine

U weet het best: als u gevarieerd eet, krijgt u voldoende vitamines en andere voor de gezondheid noodzakelijke bestanddelen binnen. Misschien denkt u dat het natuurlijke gehalte van die bestanddelen in verse producten in de loop der jaren achteruit is gegaan, maar het tegendeel is het geval. Toch is er een miljardenindustrie ontstaan die vitamines en andere preparaten als noodzakelijke voedingssupplementen aan ons opdringt. Voor zover je daar trots op kunt zijn: DSM is de grootste producent daarvan in de wereld, maar ook andere farmaceuten ‘doen het goed’. En dat terwijl we al dat geld volstrekt voor niets in de zakken van die producenten (en de handelaren) laten rollen.

Sterker nog: het gebruik van grote hoeveelheden voedingssupplementen kan schadelijk zijn. We betalen kennelijk graag om ongezond te worden. Voorbeeld: wie rookt kan een tekort aan  Vitamine E en betacaroteen (provitamine A) krijgen. Maar uit onderzoek blijkt dat rokers die die stoffen extra toegediend kregen, een grotere kans hadden om longkanker te krijgen dan een controlegroep.

Hierbij doet zich ook het fenomeen voor dat het kunstmatig aanpassen van het niveau van bepaalde stoffen in het lichaam aan wat als de norm wordt gezien, vaak averechts werkt. Dat hele medische model van standaardwaarden die voor iedereen altijd moeten gelden en waar we dan naar moeten streven, blijkt een fatale misvatting. Dat gaat nog verder dan die vitamines.

Maar om bij die vitamines te blijven: in feite zijn er maar twee die zinnig zijn om toe te voegen, en dan nog in bijzondere gevallen. Dat is om te beginnen vitamine D, waar iedereen voldoende zelf van aanmaakt die dagelijks een kwartier zonlicht ondergaat. Alleen kleine kinderen moeten misschien wat extra krijgen – vandaar vroeger die levertraan – om rachitis (Engelse ziekte) te voorkomen en bejaarden voor hun botten. Regelmatig vette vis (een harinkje) eten is vaak al voldoende. Of artisjokken.

Een andere soms handige toevoeging is foliumzuur (Vitamine B 11). Zwangere vrouwen die er te weinig van hebben, krijgen soms kinderen met open ruggetjes. Maar bij ouderen kan een te ruim gedoseerde toediening van foliumzuur leiden tot snellere groei van darmpoliepen, wat weer tot darmkanker kan leiden. Alle reden dus om algemene foliumzuur toevoegingen te verbieden en het gebruik aan banden te leggen. En toch schrijven de meeste voorlichting sites over medicijngebruik, zoals bij ons bv.  Apotheek.nl: ‘Foliumzuur is een natuurlijke voedingsstof en heeft geen bijwerkingen. U kunt het dus met een gerust hart gebruiken, eventueel jarenlang’.

Dat deze informatie van de industrie komt, maakt duidelijk dat we die sites nooit volledig mogen vertrouwen: ze moeten ons vaak in slaap sussen als het om bijwerkingen gaat en zelfs over de – kennelijk vaak niet bestaande – werkzaamheid van dergelijke producten. En wacht u helemaal voor de reclame die ze maken. Of gelooft u die toch al niet? Heel verstandig!

Column door: Johannes van Dam