SCHERTSONDERZOEK

Voormalig minister Klink beloofde een onafhankelijk onderzoek.

Honderden miljoenen euro’s werden over de balk gegooid aan ingekocht vaccin. De Gezondheidsraad adviseerde zelfs twee vaccins per Nederlander in te slaan. De raad stond daarbij sterk onder invloed van viroloog professor Osterhaus en directeur Coutinho van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu. Onder invloed van Osterhaus adviseerde de Gezondheidsraad eerder om als enig land in Europa, gezonde mensen niet vanaf 65 jaar te vaccineren, maar reeds vanaf 60 jaar. Ook op advies van de Gezondheidsraad werden massaal Tamiflu-tabletten ingekocht, die volgens de Europese registratieautoriteit EMA geen aangetoonde bescherming tegen griep bieden en die inmiddels niet ongevaarlijk zijn gebleken. Japanners slikten ze massaal en dat veroorzaakte de dood van ten minste 120 mensen.

De kritiek op de Mexicaanse griepvaccinatie verstomde nadat voormalig minister Klink een onafhankelijk onderzoek beloofde. Dat is bijna 1 jaar geleden. Wat is er sindsdien gebeurd?

De Raad van Europa heeft een rapport uitgebracht waarin wordt geconcludeerd dat mensen met lucratieve bindingen met de farmaceutische industrie meebeslisten over adviezen die miljarden hebben gekost. Volgens het rapport verruimde de WHO kort tevoren de omschrijving van pandemie, wat staat voor ernstige wereldwijde epidemie. Op die manier kon een onschuldige epidemie worden uitgeroepen tot pandemie. Vervolgens betekende dat de inwerkingtreding van miljardencontracten voor de levering van vaccin op grond van eerder gemaakte afspraken.

De kritiek richt zich dus op de advisering door WHO en Gezondheidsraad. Voor minister Klink en voor de uitvoering van de campagne bestond niets dan lof. Hij had geen andere keuze dan de uitgebrachte adviezen op te volgen.

Onder druk van de kritiek zegde Klink het onafhankelijke onderzoek toe. De aanbesteding is nu eindelijk gegund aan bureau Berenschot. Bij lezing van de opdracht blijkt dat geen kosten-batenanalyse zal worden gemaakt. Dat is begrijpelijk, want er zijn geen baten aan te wijzen. Influenzavaccinatie geeft, anders dan veel mensen denken, geen aangetoonde vermindering van sterfte. Zelfs Osterhaus heeft dat expliciet gesteld in het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde.

Knappe marketing

Wetenschappers verheffen thans hun stem tegen het niet bewezen nut van influenzavaccinaties en dringen aan op deugdelijk onderzoek. Griepvaccinatie werd geïntroduceerd met hulp van knappe marketing. Die schermde met een hogere sterfte onder de gehele bevolking in tijden dat het influenzavirus rondwaart. Maar er circuleren dan honderden virussen en de oversterfte kan ook berusten op geheel andere oorzaken.

Maar nu de adder onder het gras. De adviezen van Gezondheidsraad en WHO blijken niet betrokken te mogen worden bij het onderzoek, aldus de aanbestedingsopdracht van de minister. Dat nu maakt het onderzoek van Berenschot zinloos. Alle kritiek richt zich immers op die adviezen en die kritiek was aanleiding voor het onderzoek. Het enige wat onderzocht kan worden, is de uitvoering van de uitstekend verlopen vaccinatiecampagne. De uitkomst laat zich raden. Is hier sprake van een listig bedachte doofpot?

Gelukkig verrichten ook anderen onderzoek. Deze week presenteert het gezaghebbende Geneesmiddelenbulletin een eigen evaluatie. Hopelijk is dat een goed alternatief voor dit schertsonderzoek.

De volgende TV-programma’s zijn het bekijken waard: