Nieuwe hoop voor patiënten die wachten op een donororgaan

Dit is wat de leden van de commissie Milieubeheer en volksgezondheid vorige week voor ogen hadden bij de goedkeuring van gemeenschappelijke Europese regels voor orgaantransplantatie. Deze zouden transplantaties gemakkelijker, sneller en veiliger moeten maken. In de EU staan bijna 60.000 patiënten op een wachtlijst en elke dag sterven 12 onder hen voordat er een geschikt orgaan gevonden is.

Er is in de EU een brede steun voor het donorcodicil: 80% van de Europeanen staat hier positief tegenover. Echter, slechts 12% van de EU-bevolking heeft een donorcodicil.

Er zijn ook enorme verschillen in het aantal donoren tussen de lidstaten. Dit heeft meerdere oorzaken zoals verschillende manieren om donoren te registreren en organen toe te wijzen, de beschikbare financiële middelen voor het zoeken naar donoren en verschillen in de juridische procedures voor het verlenen van toestemming voor orgaandonatie.

Ter vergelijking: in Spanje zijn er 35 donaties per miljoen inwoners, tegen minder dan één donatie per miljoen inwoners in Roemenië.

Uitwisseling van donororganen tussen de lidstaten

Als er in een land een orgaan beschikbaar komt, is er soms niet een geschikte ontvanger te vinden. Daarom zijn er uitwisselingsorganisaties zoals Eurotransplant (tussen de Benelux, Duitsland, Oostenrijk, Slovenië en Kroatië) en Scandiatransplant (tussen een aantal landen in Noord-Europa) maar zij dekken slechts een beperkt aantal EU-landen.

De verwezenlijking van een Europese ruimte voor orgaandonaties met gemeenschappelijke kwaliteitscontrole, verbeterde samenwerking tussen lidstaten en een groter aantal donoren door middel van gerichte campagnes en administratieve procedures, zou hierin verandering kunnen brengen.

[ Het waarborgen van de kwaliteit van donororganen ]

Een ontwerprichtlijn van de EU voorziet dat elke lidstaat een nationale autoriteit in het leven roept die moet toezien op de kwaliteit van de orgaandonatie- en transplantatie. Deze nationale autoriteiten zouden ervoor moeten zorgen, dat alle procedures en beschermde maatregelen door alle betrokken organisaties correct worden opgevolgd: van het zoeken naar de donor tot het transporteren van de organen en de uiteindelijke transplantatie.

De doelstelling is om meer organen voor meer patiënten te hebben

Dit zou het gemakkelijker moeten maken een geschikte ontvanger in een ander land te vinden en de veiligheid voor de ontvangers van de organen moeten vergroten.

“De doelstelling is om meer organen voor meer patiënten te hebben,” verklaarde Miroslav Mikolášik (EVP, SK), de rapporteur over het onderwerp. “Dit houdt meer samenwerking in tussen de lidstaten.” Momenteel zijn veel staten uitgesloten van de twee trans-Europese transplantatieorganisaties maar “er zijn organen van goede kwaliteit waarvan de herkomst goed is na te gaan in alle landen,” zei hij.

Efficiëntere transplantaties en het verhogen van het aantal donoren

Tegelijk met de richtlijn is er een actieplan met tien punten voorgesteld voor de periode 2009-2015 om de kwaliteit en de veiligheid van organen te verbeteren, de beschikbaarheid van organen te vergroten en om transplantatieprocedures efficiënter en toegankelijk te maken.

De acties omvatten ondermeer de uitwisseling van informatie en methodes om landen met weinig donoren te helpen dit aantal te vergroten, het aanstellen van transplantatiecoÃördinatoren binnen ziekenhuizen en betere voorlichting voor het publiek.

Het verslag over dit actieplan, opgesteld door de Spaanse sociaaldemocraat Andres Perello Rodriguez, steunt de doelstellingen en stelt voor dat landen bijvoorbeeld aan inwoners zouden kunnen vragen om donor te worden als zij op het gemeentehuis een paspoort komen aanvragen of hun rijbewijs verlengen.

“Wij proberen om er voor te zorgen dat de personen die een orgaan nodig hebben om te blijven leven, in leven zullen blijven,” zei hij.

Tegengaan van orgaanhandel

De leden zeiden dat om orgaanhandel te bestrijden, er geen financiële beloning voor orgaanschenking mag worden toegestaan, met uitzondering van een onkostenvergoeding voor levende donoren. Deze zouden op hun beurt in principe enkel mogen doneren aan naaste familieleden en uitsluitend als laatste redmiddel.

De plenaire stemming over de voorstellen staat gepland voor 18 mei.

Bron: Europarlement