Nieuw verouderingsgen ontdekt

Zij deden dat in samenwerking met Engelse collega’s van de Universiteit van Leicester en het King’s College te London. Dit onderzoek wordt vandaag gepubliceerd in het vooraanstaande tijdschrift Nature Genetics.

De onderzoekers keken naar de telomeren, de beschermkapjes van het DNA, te vergelijken met de plastic uiteinden van schoenveters. Bij de meeste cellen worden telomeren korter bij elke celdeling. Wetenschappers beschouwen daarom telomeerlengte als een marker voor biologische leeftijd.

“In deze studie hebben we ontdekt dat individuen met een bepaalde genetische variant kortere telomeren hebben en dus waarschijnlijk biologisch ouder zijn dan hun kalenderleeftijd”, vertelt dr. Pim van der Harst van de afdeling Cardiologie UMCG, die een belangrijk deel van het onderzoek in Leicester en Groningen uitvoerde. “Het effect was behoorlijk, één kopie van de variant zorgt ervoor dat de telomeren gemiddeld 75 basenparen korter zijn, wat normaal gesproken drie levensjaren duurt. Van beide ouders kun je deze variant erven en als je er twee hebt ben je biologisch gezien zeven jaar ouder.”

De nu geïdentificeerde genetische variant ligt dicht bij het TERC-gen, waarvan bekend is dat het een belangrijke rol speelt bij de telomeerlengte van stamcellen. De resultaten suggereren dat sommige mensen genetisch voorbestemd zijn om kortere telomeren te krijgen dan anderen. “Deze genetische variatie zou dus deels kunnen verklaren waarom mensen in sommige families allemaal veel ouder worden dan in andere families.”

Bekend was dat de telomeren sneller slijten door schadelijke factoren, zoals roken. Ook hartfalen en telomeerlengte zijn aan elkaar gelinkt, vertelt prof.dr. Dirk Jan van Veldhuisen, betrokken bij het onderzoek en hoofd van de afdeling Cardiologie in het UMCG. “We hebben eerder al aangetoond dat patiënten met hartfalen kortere telomeren hebben. Nu is het de vraag of gezonde mensen met deze genetische variant een groter risico hebben op het ontwikkelen van hartfalen.”

Het onderzoek maakte gebruik van data van de PREVEND studie. Dit Groningse bevolkingsonderzoek bestudeert of eiwitten in de urine nier-, hart- en vaatziekten voorspellen. Het onderzoek werd mede gefinancierd door NWO, via een Veni-beurs van Pim van der Harst, het Interuniversitair Cardiologisch Instituut Nederland (ICIN), de Nederlandse Hartstichting, de Nederlandse Nierstichting en de EU-projectsubsidie GENECURE.

Bron: UMCG