Lager risico op dementie voor mensen met diabetes die risicofactoren onder controle houden

Iemand met diabetes heeft een verhoogd risico op dementie maar kan dat mogelijk beperken door risicofactoren zoals ongezond eten en hoge bloeddruk aan te pakken. Dit blijkt uit gegevens van bijna 88.000 mensen. Wetenschappers van het Maastricht UMC+ hebben deze resultaten gepresenteerd tijdens het congres van de European Association for the Study of Diabetes op 29 september 2021.

Mensen met diabetes type 2 hebben een verhoogde kans op dementie op latere leeftijd. Dit onderzoek suggereert dat dit risico te beperken is door een aantal factoren aan te pakken met een goede leefstijl en gerichte behandeling. Gelijktijdig met de presentatie tijdens het congres werden de resultaten gepubliceerd in het vooraanstaande vakblad Diabetes Care.

Negen jaar, 88.000 deelnemers

Voor dit onderzoek maakten de onderzoekers gebruik van hersenscans en medische gegevens van bijna 88.000 deelnemers van de UK Biobank, van wie meer dan 10.000 mensen diabetes type 2 hadden. Omdat deze gegevens zich uitstrekten over gemiddeld negen jaar was het mogelijk om bepaalde risicofactoren, eventuele hersenschade en het ontstaan van dementie met elkaar in verband te brengen. Het onderzoek werd herhaald met gegevens vanuit de Maastricht Studie. In die studie werden dezelfde verbanden gevonden.

Risicofactoren

De onderzoekers bekeken of de deelnemers zeven risicofactoren ‘onder controle’ hadden. Dit betekent dat ze een lage bloedsuikerwaarde (1), lage bloeddruk (2), geen overgewicht (3) en een gezond voedingspatroon (4) hebben. Daarnaast dat er geen eiwit in de urine aanwezig is (5), ze de aanbevolen hoeveelheid fysieke activiteit ontplooien (6) en, tot slot, niet roken (7). Per risicofactor die onder controle was, blijkt het risico op dementie verder af te nemen.

Hersenen en cognitieve functies

Ook brachten de onderzoekers hersenafwijkingen en cognitieve functies in kaart. De hersenafwijkingen door met hersenscans te kijken naar het hersenvolume en de zogenaamde ‘witte stof afwijkingen’. De cognitieve functies door te testen op bijvoorbeeld informatieverwerking. Hoe meer risicofactoren onder controle waren, hoe minder afwijkingen aan de hersenen en hoe beter de scores op het gebied van cognitieve functies. Onderzoek van het MUMC+ vond eerder dit jaar al een verband tussen leefstijl, hersenafwijkingen, cognitieve functies en kans op dementie hebben.

Risicofactoren aanpakken

Promovenda April van Gennip: ‘Ons onderzoek laat zien hoe belangrijk het is dat mensen met diabetes en hun artsen deze risicofactoren actief aanpakken. Aan de ene kant betekent dat aandacht voor een gezonde leefstijl, zoals gezond eten, bewegen en stoppen met roken. Aan de andere kant door de medische factoren goed aan te pakken met behandeling en medicatie.’

Vervolgonderzoek

De wetenschappers konden hun conclusies trekken op basis van analyse van bestaande gegevens. Mede-onderzoeker Thomas van Sloten: ‘We hebben een duidelijk verband aangetoond tussen de zeven risicofactoren en het risico en dementie. Maar we kunnen nog geen conclusies trekken over het directe effect van het aanpakken van de risicofactoren. Ook was er geen duidelijke relatie tussen de risicofactoren en sommige hersenafwijkingen en cognitieve functies. Er is dus vervolgonderzoek nodig om te kijken welke risicofactoren nog meer belangrijk zijn.’

Bron: www.mumc.nl