Kom in beweging!

Na een hartziekte kun je de neiging hebben om het zeer rustig aan te gaan doen, voor de zekerheid. Maar het is juist goed om zo snel mogelijk weer te gaan bewegen, zegt revalidatiearts Gerard Heijnen. Mits gedoseerd en onder de juiste begeleiding.

Natuurlijk moet je niet meteen naar de eerste de beste sportschool snellen als je hartpatiënt bent en bijvoorbeeld net hersteld van een hartinfarct. ‘Zeker in de eerste fase van het herstel moet het bewegen plaatsvinden onder medische controle, van iemand die acuut kan ingrijpen als er klachten optreden, zoals hartritmestoornissen’, adviseert revalidatiearts Gerard Heijnen (60) met klem. Hij werkt bij de revalidatiecentra Medinello in Amersfoort en Roessingh in Enschede.

‘Die begeleiding kan bijvoorbeeld plaatsvinden door een gespecialiseerde fysiotherapeut, die in rechtstreeks contact staat met de cardioloog. Na een maand of twee, drie, als je zeker weet dat je medische situatie stabiel is, kun je weer onder ‘normale’ begeleiding gaan sporten, bijvoorbeeld op een sportclub. Maar win altijd eerst advies in bij uw arts.’

Geen krachtsporten

Volgens Heijnen zijn ook niet alle sporten even geschikt voor hartpatiënten. ‘Bij een hoge bloeddruk kun je je bijvoorbeeld beter niet aan krachtsporten wagen, zoals worstelen of gewichtheffen.’ Altijd geschikt zijn zogeheten rustige duursporten. ‘Denk aan zwemmen, fietsen of wandelen. Niet sukkelen, maar stevig doorstappen. Want uit diverse onderzoeken blijkt dat niet alleen gewoon bewegen, maar ook regelmatig intensief bewegen belangrijk is voor het herstel. Natuurlijk niet direct na een hartziekte, maar op termijn is het zeker goed.’

Maar wat als je nu helemaal niet van bewegen houdt? ‘In mijn opinie is er nóóit een reden om niet te bewegen, tenzij je koorts hebt. Alleen de mate waarin je beweegt kan verschillen, afhankelijk van je aandoening. Mensen die niet van sporten houden, hebben daar vaak eerder een negatieve ervaring mee opgedaan. Bijvoorbeeld doordat ze het bewegen verkeerd hebben opgebouwd, waardoor er blessures optraden.’

Ook dan is het zaak om het toch gewoon weer te proberen, zegt Heijnen. ‘De grootste drempel is je voordeur, ben je die eenmaal door dan gaat het goed. Kies bijvoorbeeld eens voor een andere sport, die wellicht beter bij je past. En spreek met anderen af om te gaan sporten, dat stimuleert. De beloning is groot, want je voelt je na het bewegen altijd beter en fitter.’

Op jezelf letten

Wat voor sport je ook doet, als hartpatiënt is het extra belangrijk om goed op jezelf te letten. ‘Het is niet goed om te vaak boven je macht te sporten, want dan breek je meer af dan dat je opbouwt. Zeker na het herstel van een hartinfarct moet je weer opnieuw ervaren waar je grenzen liggen.’

Gerard Heijnen spreekt uit ervaring, want in 2012 kreeg hij, tijdens het beklimmen van de Alpe d’Huez, zelf een hartinfarct. ‘Dat kwam volkomen uit het niets. Ik had een goede conditie, mijn cholesterol en bloeddruk waren goed, maar desondanks werd ik erdoor getroffen. Dat was enorm schrikken.’

Nu gaat het weer goed met hem, maar ook hij heeft het sporten weer rustig moeten opbouwen. ‘Inmiddels mag ik alles weer doen, maar ik voel me nog steeds wel eens kwetsbaar. Na zo’n hartinfarct moet je je lichaam weer opnieuw durven vertrouwen.’