Gereanimeerd door omstanders

Die benauwde dinsdag in augustus 2022, de 16e om precies te zijn, zal Bram Martens uit Sittard niet snel vergeten. Zijn vader had hem nog gebeld: ga niet voetballen, het is veel te warm. Hij ging toch. Het was immers een oefenwedstrijd ’s avonds, dan zal het wel meevallen, redeneerde hij. Het liep anders.

“Ik heb die wedstrijd niet volgemaakt”, haalt de 32-jarige Bram herinneringen op. “Zelfs de eerste helft voetbalde ik niet uit. Ik weet nog dat een bal naar me toe kwam die ik terug moest spelen, daarna is alles zwart. Ik kwam pas bij na een schok van een AED. In de tussentijd hebben de scheidsrechter en een verpleegkundige me gered. Ze begonnen onmiddellijk met reanimeren nadat mijn vrienden in het team riepen dat ik een hartaandoening had. De politie bracht binnen tien minuten een defibrillator.”

De ambulance bracht hem naar het ziekenhuis in Heerlen, waar hij na twee dagen overgebracht werd naar het ziekenhuis in Nijmegen, waar hij twee weken verbleef. Hier wist hij zich onder de veilige hoede van zijn eigen cardioloog. Deze cardioloog zat aanvankelijk ook in Maastricht, maar vertrok op een gegeven moment definitief naar Nijmegen. Bram bleef bij hem, had immers alle vertrouwen in deze specialist.

Hartaandoening

Bram was al van kleins af aan bekend met hartklachten. “Ik heb wat ze noemen een congenitaal gecorrigeerde transpositie van de grote vaten. Een zeldzame vaataandoening, waarbij de slagaders verkeerd zijn aangesloten op het hart. Hierdoor is de functie van de linker- en rechterkamer van mijn hart omgewisseld. Normaal doet de rechterkamer het meeste werk, bij mij doet dat de (kleinere) linkerkamer. Die moet dus harder werken. Verder een pulmonalisstenose (een vernauwing van de hartklep tussen longslagader en rechterventrikel), en een sinus coronarius atriumseptumdefect, kortweg ASD. Dat is een gaatje in de scheidingswand tussen linker- en rechterboezem waardoor zuurstofrijk bloed deels terug het hart in stroomt.”

Gat

“Het gat in mijn hart werd in 2015 ontdekt. Het euvel werd ontdekt omdat ik als 22-jarige snel moe was na sporten en werken. In Nijmegen kreeg ik via de lies een katheterisatie waardoor het gaatje ontdekt werd. Vervolgens ben ik hieraan geopereerd in Utrecht. De operatie ging goed, maar de revalidatie duurde lang. “

Reanimatie

Zeven jaar later stopte zijn hart opeens. “Gelukkig gebeurde dat op het voetbalveld”, vertelt Bram. “Ik moet er niet aan denken dat me dat gebeurd was tijdens het uitlaten van mijn hond, samen met mijn toen 9 maanden oude zoontje Elias. Nu waren ze er meteen bij. Doordat er direct werd begonnen met reanimeren, heb ik er eigenlijk niks aan overgehouden. Wel heb ik sindsdien een ICD, maar dat is meer uit voorzorg.”

ICD

De ICD, een zogenoemde subcutane implanteerbare defibrillator S-ICD, kreeg hij na zijn hartstilstand. “Die werd in mijn zij geplaatst, maar toen ik weer begon met voetballen, ging die ICD onterecht af. Het bleek dat het apparaat de hartslag dubbel las, legde geen relatie tussen inspanning tijdens het sporten en verhoogde hartslag. En ging dus af terwijl dat niet nodig was.”

“Vorig jaar februari is de S-ICD weggehaald en kreeg ik een ICD onder het rechter sleutelbeen. De huidige ICD is nog niet voelbaar afgegaan. Ieder half jaar ga ik op controle. Voetballen mag wel van de cardioloog, maar Adelante in Hoensbroek, waar ik heb gerevalideerd, adviseerde tennis in plaats van voetbal. Dat maakt het risico minder van een te hoge hartslag en daarmee de kans van het afgaan van de ICD. Overigens bevalt mij het tennissen ook prima.”

Klap

“Zo’n hartstilstand levert een behoorlijke lichamelijke klap op. Mijn conditie ging er fors door achteruit. Ik voetbalde daarvoor in verenigingsverband, bij VVS in Sittard. Na mijn revalidatie heb ik het nog twee keer geprobeerd, waarbij die ICD dus onterecht afging. Daarna ben ik met voetbal gestopt.”

Blij met het leven

Bram voelt zich nu heel goed. “Zeven maanden geleden is mijn tweede zoontje, Teun, geboren”, vertelt Bram medio oktober. Hij verdeelt zijn aandacht tussen zijn gezin en zijn fulltimebaan op de administratie van een installatiebedrijf. “Vrijdags heb ik vrij, ik werk dus 32 uur”, zegt hij. Omdat hij onder meer bètablokkers slikt, kan hij ’s avonds moe zijn. Hij denkt nog wel eens terug aan die dag waarop zijn hart stilstond. Hij is nog altijd blij en dankbaar dat mensen om hem heen direct ingrepen en daarmee zijn leven hebben gered.

Tekst: Henri Haenen
Foto: Bram Martens

Dit artikel verscheen eerder in het Hartbrug Magazine.