Gekker moet het niet worden

De komkommertijd sloeg dit jaar extra hard toe. Zo hard, dat tientallen tuinders mogelijk failliet gaan. De komkommer zou vanuit Spanje en later vanuit Nederland een levensgevaarlijke bacterie verspreiden. Binnen de kortste keren waarde in Europa en ver daarbuiten het spook van de levensgevaarlijke EHEC-bacterie rond. Rusland deed Nederlandse groenten in de ban. In Duitsland stierven nogal wat mensen aan een infectie met de bacterie. Al snel werd duidelijk dat de komkommer helemaal niks van doen had met de verspreiding van de gevaarlijke darmbacterie. En dus werden kwistig berichten de wereld in gestrooid dat andere groenten niet zouden deugen. Zo zag ik tomaten, sla en taugé voorbij komen. Misschien heb ik nog een groente vergeten.

De prijs van komkommers was inmiddels tot een historisch dieptepunt gedaald. Bij mij in de supermarkt kreeg je bijna geld toe als je de lekkernijen mee naar huis nam. Ik heb nog nooit zoveel komkommer gegeten! En bijna gratis!

Vroeger kende je de boer en wist je wat die verbouwde. Je kende de groentenwinkel om de hoek, waar je met plezier een praatje maakte over het voedsel. Het was allemaal vertrouwd. Nu vertrouw je niemand meer. Nu schuif je aan bij de kassa’s van de megasupermarkten op bedrijventerreinen, die hun waar kopen van ondernemers die de groenten tegen bodemprijzen moeten verkopen. Onbekend maakt onbemind. Mensen laten zich extreem snel wijs maken dat in producten van de onbekende telers levensgevaarlijke beessies kunnen zitten – en gaan dan acuut over tot een massale koopstaking. Je kunt immers niet meer controleren of het waar is wat zelf uitgeroepen deskundigen voor tv beweren.

Hoe grootschaliger het productiesysteem, hoe eerder de gekte toeslaat. Want een gerucht leidt al gauw tot een ongekend snel uitdijende massahysterie.

We zagen iets dergelijks al met de Mexicaanse griep, die volgens de stemmingmakers van overheid en bedrijfsleven de dimensies zou kunnen krijgen van de omvang van de Spaanse griep die een eeuw geleden (!) tientallen miljoenen slachtoffers eiste. Het zijn vaak slimme multinationals die gebruik maken van de om zich heen grijpende massahysterie. Niet aan meedoen! Dat is slecht voor je hart!

Column door: Henri Haenen