Ervaringen met health checks positief maar hebben nauwelijks impact

Nederlanders die een health check hebben gedaan, hebben positieve ervaringen. Health checks werden vooral gebruikt als geruststelling en hebben geen consequenties voor gedrag of leefstijl.

Nederlanders die een health check hebben gedaan, hebben positieve ervaringen. Health checks werden vooral gebruikt als geruststelling en hebben geen consequenties voor gedrag of leefstijl. Gebruikers kijken nauwelijks kritisch naar de health checks of de resultaten ervan. Dit blijkt uit een interviewstudie van de Celsus academie van het Radboudumc naar de ervaringen van gebruikers van health checks.

Het aanbod van health checks in de Nederlandse zorg lijkt te stijgen, maar over de ervaringen van gebruikers ervan is nauwelijks iets bekend. De Celsus academie van het Radboudumc voerde daarom een verdiepend onderzoek uit onder gebruikers. De gebruikers werden grotendeels geworven onder respondenten in het NIVEL consumentenpanel.

Een health check is per definitie een niet-geïndiceerde medische test. Gebruikers zien niet altijd het verschil tussen een geïndiceerde en een niet-geïndiceerde test. Een deel van de gebruikers onderging een health check om een verklaring te vinden voor een klacht als vermoeidheid of duizeligheid. Een ander deel nam een gelegenheid te baat die geboden werd door de werkgever of de zorgverzekeraar.

De ervaringen met health checks waren doorgaans positief. Slechts zelden was er aanleiding tot verder huisartsbezoek of gespecialiseerde zorg. Gebruikers ervoeren de resultaten als geruststellend. De uitkomsten hadden ook geen invloed op hun leefstijl. Gebruikers waren niet kritisch op de test. Betrouwbaarheid betrokken zij op de aanbieder van de test, onder deze gebruikers vaak de huisarts, en niet op de test zelf. De huisarts genoot veel vertrouwen.

De huidige gebruikerservaringen met health checks lijken positief en vrij onschuldig. Wel werd ook duidelijk dat deze gebruikers zich niet bewust zijn van eventuele schaduwkanten van een test of de kans op valse uitslagen (positief of negatief). Het NIVEL onderzocht zelf of het gebruik van health checks leidt tot meer zorgverbruik en dus hogere zorgkosten. Daarvan blijkt op dit moment nog geen sprake te zijn.

Bron: Radboud umc