Een vrouw met een gouden hart

Twee jaar geleden hadden we een gesprek met Margo de Rooy, dat onder de kop “ik ben er nog!” werd gepubliceerd in dit magazine. Margo heeft een zeer zeldzaam gen waardoor ze een aantal hartstilstanden kreeg. Snel ingrijpen door haar man en dochter die direct met reanimeren begonnen, maakte dat Margo het kon navertellen.

Via haar werk bij een klantenservice van een online boekenwinkel kreeg Margo de kans om een goed doel uit te zoeken, waaraan deelnemers van het softwareprogramma Obi4wan, dat op haar werk wordt gebruikt, een donatie konden doen. Margo stelde voor de donatie te schenken aan Hartpatiënten Nederland. “Hartpatiënten Nederland is van onschatbare waarde voor hart- en vaatpatiënten”, lichtte Margo en haar collega’s bij die gelegenheid toe. “Zij leven van donaties en kunnen dat dus heel goed gebruiken.” Om de keuze toe te lichten bij Obi4wan, had ze het interview dat in het HartbrugMagazine stond, meegestuurd. “Ze vertelden dat ze het in één adem hadden uitgelezen”, zei ze. “Er werd 2000 euro opgehaald. Daar stond ik echt van te kijken. Dat had ik nooit verwacht!”

Hartstilstand

Op 8 november 2018 kreeg Margo een hartstilstand, vlak voor ze moest opstaan om aan het werk te gaan. Haar man merkte dat gelukkig direct en begon met reanimeren, samen met hun dochter. Margo werd naar het St. Antonius Ziekenhuis gebracht, waar ze dagenlang in coma werd gehouden en nog zeker zes hartstilstanden heeft gehad. Sinds haar ziekenhuisopname draagt Margo een ICD.

Gen

Margo blijkt een speciaal gen bij zich te dragen, dat een plotselinge hartstilstand kan veroorzaken. DPP6-haplotype heet het. In de volksmond ook wel ‘het Woerdens gen’ genoemd. Tussen de 20 en 60 jaar geeft het een verhoogde kans op een hartstilstand, zomaar uit het niets. Het gaat om een gendefect, dat idiopathisch ventrikelfibrilleren kan veroorzaken, waarbij in een fractie van een seconde de hartslag naar 300-500 slagen per minuut gaat. Het is begin 18e eeuw ontstaan in de regio tussen Woerden, Gouda en de Lek, waar ook haar voorfamilie vandaan komt.

Monitor

Haar moeder en dochter hebben het gen ook. “Mijn moeder is kerst 2019 overleden. Ze heeft nooit geweten dat ze dit gen had, ze leed aan Alzheimer”. Mijn dochter heeft een S-ICD. Enkele weken geleden kreeg ze een alarmerend telefoontje van het ziekenhuis, omdat er volgens de fabrikant een fout in de draad van de S-ICD kan zitten. Dat was bij haar gelukkig niet het geval. Ze heeft inmiddels net als ik een monitor thuis, die direct met het ziekenhuis in verbinding staat.” Ze heeft in het dagelijks leven ook best wel last van de S-ICD. “Ze voelt hem altijd zitten”.

Corona

Haar dochter kreeg vorig jaar november corona, werd zelfs in het ziekenhuis opgenomen. Ze kreeg het medicijn dexamethason, wat effectief is bij de behandeling voor patiënten met COVID-19 die zuurstof krijgen toegediend. Ze hielden haar langer daar, om geen risico te lopen op een hartritmestoornis, wat een bijwerking is van dat medicijn. Koorts, ook een symptoom van corona, is een trigger voor het gen. “Ze heeft nog steeds veel long-covid klachten”.

“Bij ons op het raam hangt een bordje met ‘gesloten’. We laten in principe niemand binnen. We zijn risicogroep, en weten nu wat de gevolgen van corona kunnen zijn. Het voordeel van corona is dat ze sinds maart 2020 vanuit huis kan werken. “Ik hoop dat dat blijft. Het geeft mij veel minder stress en ik heb geen last van prikkels. Om 17.00 uur gaat na een dag werken bij mij ‘het lampje uit’. Dan ben ik op.”

Fulltime

Twee jaar geleden begon Margo met twee dagen in de week werken, inmiddels doet ze dat weer fulltime. Op vakantie is ze niet meer geweest, dat is in coronatijd teveel gedoe en risico. We maken op de motor wel dagtripjes, waarbij we koffie en broodjes meenemen en nergens naar binnen gaan, we blijven in de  buitenlucht. “We gaan ook niet op een terrasje zitten!”

Lotgenoten

Margo heeft inmiddels contact met lotgenoten, onder meer via een besloten Facebookgroep met leden die het gen hebben. We zijn tenslotte allemaal familie. “Je hoort hele bijzondere en herkenbare verhalen”, zegt ze. “Iemand vertelde dat twee van haar broers op jonge leeftijd zijn overleden aan een hartstilstand. De ouders zijn er nooit bovenop gekomen. Verschrikkelijk.” In de groep zijn ook aan aantal jongeren. “Zelf kwam ik er op mijn 54ste achter, maar zij hebben nog een heel leven voor zich.”

Eeuwenoud

In 2009 is het gen ontdekt, nadat een drietal families zich eerder meldden naar aanleiding van dubieuze hartstilstanden in hun familie uit dezelfde regio. “Nu zijn er zo’n driehonderd personen bekend die het gen dragen, van wie er ongeveer honderd een hartstilstand hebben gehad”, zegt Margo. “Koorts of alcohol kunnen triggers zijn. Mannen hebben ongeveer 50% kans op een hartstilstand, bij vrouwen is het 30%”. Patiënten overlijden, zonder waarschuwing vooraf. Ze lijken kerngezond en ook bij medisch onderzoek worden geen klinische afwijkingen gevonden: de eerste uiting kan een plotse hartstilstand zijn!

“Ik heb contact met iemand uit Maastricht, wiens voorouders uit de Alblasserwaard komen. Hij is ook drager van het gen. Hij vertelde ook over een ander gen, het Worm-gen, dat in Zuid-Limburg is ontstaan. Ook in Friesland is er rond één plaats zoiets. Ook uit één familie, een gen dat hetzelfde doet. Alleen zijn die genafwijkingen, volgens mij, wel uit cardiologisch onderzoek te vinden. Bij het ‘Woerdens gen’ kom je er alleen achter door specifiek bloedonderzoek.”

Tekst: Henri Haenen
Beeld: Margo de Rooy

Nieuwe meetmethode brengt ‘vrouwenhart’ nauwkeuriger in beeld!

Onderzoekers van het Catharina Hart- en Vaatcentrum hebben samen met de Technische Universiteit Eindhoven een meetmethode ontwikkeld om de haarvaten van het hart te analyseren. Dit gebeurt door in deze kleinste haarvaten de bloedstroom en weerstand te meten. Een afwijkende weerstand weerspiegelt de conditie van deze haarvaten. Dat maakt het voor cardiologen mogelijk om een duidelijkere diagnose te stellen. Tot voor kort waren de onderzoeken die hiervoor werden gebruikt niet alomvattend. In de volksmond wordt ziekte van de haarvaten van het hart ook wel het ‘vrouwenhart’ genoemd.

Danielle Keulards, als onderzoeker in dienst van het Catharina Ziekenhuis, promoveerde vorige week op deze nieuwe meetmethode aan de TU/e. De mede door haar ontwikkelde methode wordt inmiddels toegepast in een aantal grote hartcentra in binnen-en buitenland.

Haarvaten in het hart

Het ‘vrouwenhart’ staat veel in de belangstelling. Binnen de cardiologische wereld wordt de laatste jaren wereldwijd herkend dat pijn op de borst niet alleen veroorzaakt kan worden door het dichtslibben van de grotere kransslagaders, maar onder meer ook door verhoogde weerstand in de haarvaten in het hart. Dit wordt microvasculair lijden genoemd. “Vaak wordt dan gesproken over  ‘het vrouwenhart’”, verduidelijkt Keulards: “omdat meer vrouwen hier last van ondervinden.”

Behandelen met medicijnen

Toch is er enige nuance nodig; hoewel ziekte van de haarvaten iets meer bij vrouwen voorkomt, kunnen ook mannen hier last van hebben. In het onderzoek was ongeveer 40% man. Keulards: “Gelukkig heeft het microvasculair lijden een veel betere prognose dan het dichtslibben van de grote kransslagaders en kunnen we de patiënten behandelen met medicijnen om de klachten te verminderen. Wel is het van belang onbegrepen pijn op de borst serieus te nemen, bij vrouwen én mannen, en metingen van de haarvaten te verrichten indien nodig.”

Bron: Catharinaziekenhuis

Aanvragen proefexemplaar HPNLmagazine

Het HPNLmagazine is hét magazine voor hartpatiënten en hun naasten. Hierin leest u (herkenbare) verhalen van hartpatiënten, columns van specialisten en kunt u naar hartenlust reis- en kookinspiratie opdoen. Na het invullen van het formulier ontvangt u editie 5 – 2021 van dit waardevolle magazine, met o.a.:

  • Gezonde voeding Suikers
  • Life & Health Jacqui van Kemenade
  • Hartnieuws
  • Vrouwenhart Signalen en risicofactoren
  • Ouder & Kind Donorhart én steunhart
  • Beweging als medicijn
  • Heart Team Academy Verbetering hartzorg
  • EropUit Wandelen
  • Life & Health Stress
  • Life & Health Supplementen
  • HartArts vaatchirurg Kak Khee Yeung
  • Boezemfibrilleren Wat moet je weten?
  • En veel meer…

Vraag het gratis proefexemplaar hier aan.

We roeiden vijfduizend kilometer voor het vrouwenhart

“Wat een para-anker is?” Marieke grinnikt. Het interview begint al goed. Gelukkig legt ze wel vaker zeedingen uit aan mensen die nooit varen. “Het is een anker met een parachute dat je op zee gebruikt als er geen bodem is en je niet weggezet wilt worden. Tijdens een storm bijvoorbeeld. We hebben het één keer moeten gebruiken, tegen Kerstmis. Ik was niet bang. Het heeft ook geen zin om boos te zijn. De wind gaat er niet mee liggen. Je moet de situatie simpelweg accepteren.”

Verstijfde hartspier

Marieke is een ervaren roeister. Opgegroeid in Noord-Beveland was ze van jongs af aan vertrouwd met de zee. Aan de ene kant van het eiland de Oosterschelde, aan de andere kant het Veerse meer. Op dat meer, en ander water roeide ze vele wedstrijden. Alleen nog nooit een oceaan. “Ik ben pas vorig jaar juni bij toeval aangehaakt. Ik zag een oproep op de Facebookpagina van Vrouw Aan Boord (VAB), een community van varende vrouwen. Er was een vrouw uitgevallen in de ploeg van de ‘Queen of Hearts’. Ze zouden de Talisker Whisky – Atlantic Challenge van Europa naar Midden-Amerika gaan doen, een traject van 5000 kilometer. Ik reageerde enthousiast, maakte kennis met Iris, Melissa en Renate en het klikte meteen. Roeien voor meer onderzoek naar het vrouwenhart, sprak me ook aan. Twee tantes van mijn man hadden hartfalen. De eerste is eraan overleden, de tweede, de jongste, kreeg tien jaar terug een hartaanval en uiteindelijk twaalf stents in haar hart geplaatst. Via via had Iris gehoord over professor Hester de Ruijter, die in het UMC in Utrecht onderzoek doet naar het vrouwenhart. Die was meteen enthousiast geweest over de sponsoractie.” De Ruijter doet met name onderzoek naar diastolisch hartfalen, een verstijfde hartspier. Daaraan overlijden meer vrouwen dan mannen. Waarom dat verschil er is, weet men nog niet.

Astronautenvoer

“12 december 2020 vertrokken we uit La Gomera, op de Canarische Eilanden. Het was elke dag twaalf uur roeien en slapen. Er zaten steeds twee vrouwen aan de riemen, de andere twee rusten dan. Ik roeide met Melissa van twaalf tot twee, vier tot zes en acht tot tien uur. We zijn bijna nooit van dit vaste schema afgeweken. In het begin van de tocht hebben we wel wat gespuugd. Met medicatie ging het gelukkig snel over.”
“We roeiden voor het vrouwenhart in het algemeen, maar moesten nu eerst goed voor onszelf zorgen. Je lijf is een machine en heeft brandstof nodig. We hadden vooral gevriesdroogd astronautenvoer mee. Daar gooi je dan kokend water bij. Zeewater ontziltten we met een speciale hogedrukpomp met filter. Alle troep haal je er dan uit, maar ook de mineralen. Dus voegden we weer voedingsstoffen in poedervorm toe.”
“Gelukkig deden zich geen grote calamiteiten voor aan boord. Kijk, als je moe bent, dan word je onhandiger. Dat hadden we allemaal, van de jongste van 34 tot de oudste van 53. Dat is logisch. Zo kreeg ik één keer mijn vinger tussen de karabijn en de kikker door iemand anders toedoen. De schade bleef beperkt. Bij de anderen gingen de handen soms moeizaam open en dicht. Als je twaalf uur per dag aan de riemen zit, is dat niet vreemd. De hitte vond ik wel vervelend. We moesten onszelf zo’n twee tot drie keer per dag insmeren. Maar dan zie je dolfijnen en walvissen voorbijkomen en is alles weer goed.”

Winnaars

“Hoe we de navigatie regelden? Onze oceaanroeiboot was van een kaartplotter voorzien. Daarmee kun je zien waar je op zee bent en hoe snel je gaat. Met de plotter zet je waypoints, punten die je wilt halen. De plotter is verbonden met de stuurautomaat op de helmstok zodat je koers houdt. We hadden natuurlijk ook GPS.”
“Uiteindelijk bereikten we 24 januari de finish op het eiland Antigua in de Caraïbische Zee. Dat was fantastisch. We waren de winnaars van het vrouwenklassement en de eerste Nederlandse vrouwen die dit hadden bereikt. We voelden ons wel wat landziek, wiebelig met lopen, maar waren allemaal kerngezond.”
“Vanwege ons goede doel was het fijn dat we veel publiciteit kregen. Uiteindelijk konden we een cheque van € 26.000 overhandigen aan Hester de Ruijter, voor haar onderzoek naar het vrouwenhart. We zijn zó trots op dit resultaat.”

Tekst: Mariëtte van Beek
Beeld: Marieke le Duc – Bouwense

Dit artikel verscheen in het HPNL magazine. Interesse? Vraag hier het HPNLmagazine aan.

De invloed van hormonen op het vrouwenhart

Hart- en vaatziekten: ondanks de verbeteringen in de laatste 50 jaar nog steeds een van de grootste doodsoorzaken. Toch is het nog steeds een erg onderbelicht onderwerp en is de manier waarop het zich presenteert bij vrouwen, mede door de vrouwelijke hormonen, héél anders dan bij mannen.

Tegenwoordig wordt via allerlei kanalen verteld waarop je moet letten als het aankomt op je hart. Heel typisch is de pijn op de borst met uitstraling naar de linkerarm of kaak. Dit kan namelijk betekenen dat er een doorbloedingsprobleem van het hart bestaat en mogelijk zelfs een hartinfarct bij het te lang aanhouden van klachten. Deze klachten komen vaker op deze manier bij mannen voor, maar een vrouw hoeft dat helemaal niet zo te voelen, vertelt cardioloog dr. David Haitsma van Hartkliniek Oisterwijk. “Een vrouw kan bij problemen aan het hart hele andere klachten krijgen, zoals last van haar rug of pijn tussen de schouderbladen. Ook vermoeidheid en misselijkheid zijn symptomen. Het probleem is dat je bij dit soort klachten niet meteen denkt aan het hart. Er is veel over bekend, maar ook nog heel veel niet. Dat maakt het lastig.”

----

Als lid van Hartpatiënten Nederland heeft u onbeperkte toegang tot alle Premium-artikelen op hartpatienten.nl. Het enige wat u hiervoor hoeft te doen is inloggen op uw profiel. Het zijn artikelen waar we trots op zijn en die we graag met u als trouwe lezer delen.

In voor- en tegenspoed… Eelkje vond het geluk in een zware periode

Eelkje Jousma (47) is door haar hartaandoening door diepe dalen gegaan. Ze moest haar werk opgeven, nam meerdere keren afscheid van haar kinderen en bracht veel tijd in het ziekenhuis door. Toch klom ze altijd weer naar boven, en onderweg kwam – vlak voor haar zwaarste operatie – ook nog eens de liefde op haar pad…

Eigenlijk had ze helemaal niet zwanger mogen worden, kreeg Eelkje Jousma te horen toen ze na zes weken zwangerschap op controle kwam bij haar arts. Ze was toen 23. Op haar negende kreeg ze een openhartoperatie om een gaatje in haar hart te dichten en lekkende hartkleppen te repareren, en sindsdien stond ze als hartpatiënt onder jaarlijkse controle. Lange tijd was ze stabiel, maar een jaar voordat ze zwanger raakte, ging haar hart ietsje achteruit. Dat een zwangerschap die achteruitgang in een stroomversnelling kon brengen, was door een communicatiefout niet aan haar doorgegeven.

“Na de bevalling ging het mis”, vertelt Eelkje. Ze lag na de geboorte van haar zoon een paar dagen op de hartbewaking nadat ze veel bloed verloor en haar hartfunctie achteruit ging. Ze mocht uiteindelijk naar huis in de wetenschap dat ze een half jaar later een nieuwe operatie moest ondergaan. “Daarna is het lang goed gegaan. Ik kreeg twee jaar later nog een gezonde zoon en adopteerde later nog een derde kindje, een meisje.”

----

Als lid van Hartpatiënten Nederland heeft u onbeperkte toegang tot alle Premium-artikelen op hartpatienten.nl. Het enige wat u hiervoor hoeft te doen is inloggen op uw profiel. Het zijn artikelen waar we trots op zijn en die we graag met u als trouwe lezer delen.

Chantals hartklachten bleven onopgemerkt

Iets meer dan een jaar geleden; zo lang is verstreken sinds het hartinfarct van Chantal Denneboom. Zij is 54 wanneer het noodlot toeslaat na jarenlang te hebben rondgelopen met hartklachten die werden afgedaan als stress en overgangsklachten. Zij vertelt graag haar verhaal omdat zij andere vrouwen erop wil attenderen dat hun hartklachten kunnen afwijken van de welbekende klachten bij mannen. Haar verhaal...

Wanneer Chantal een hartinfarct krijgt wordt zij met spoed opgenomen in het ziekenhuis. Daar volgt een dotterbehandeling en krijgt zij een stent. Chantals ongeloof is groot en de situatie voelt voor haar onwerkelijk, maar tegelijkertijd vallen alle kwartjes met betrekking tot haar jarenlange klachten: “Ik ben niet boos, maar achteraf bekeken voelde ik mij niet serieus genomen. Des te meer omdat mijn opa en oma jong aan een hartinfarct zijn overleden.”

----

Als lid van Hartpatiënten Nederland heeft u onbeperkte toegang tot alle Premium-artikelen op hartpatienten.nl. Het enige wat u hiervoor hoeft te doen is inloggen op uw profiel. Het zijn artikelen waar we trots op zijn en die we graag met u als trouwe lezer delen.

Een hart met drie kamers

Manon van der Giessen (35) is geboren met een hart bestaande uit drie in plaats van vier kamers en een gat tussen de boezems. Daarnaast zit haar hart aan de rechter- in plaats van de linkerkant. Hiermee omgaan was en is niet altijd even makkelijk voor haar.

Net voordat Manon drie jaar werd, is ze geopereerd aan haar hart. Van de ene kamer werd een directe weg naar haar longslagader gemaakt, zodat het bloed weer goed kon stromen. In het geval van Manon zou het zuurstofarme en -rijke bloed anders namelijk door elkaar lopen binnen het hart. Hoewel de operatie toen erg goed is gegaan, heeft Manon nog altijd een kamer minder en moet haar hart daardoor harder werken. Dat betekent dat ze minder energie heeft en sneller moe is. “Ik leg het altijd uit alsof ik een autootje ben dat vijfenveertig kilometer kan rijden en verder goed functioneert, maar niet gemaakt is om op de snelweg te gaan racen. Zo’n auto moet zichzelf niet met een raceauto vergelijken; dat is niet eerlijk. Mensen die wél vier hartkamers hebben, zijn nu eenmaal anders dan ik.”

----

Als lid van Hartpatiënten Nederland heeft u onbeperkte toegang tot alle Premium-artikelen op hartpatienten.nl. Het enige wat u hiervoor hoeft te doen is inloggen op uw profiel. Het zijn artikelen waar we trots op zijn en die we graag met u als trouwe lezer delen.

Frieda 2.0 will be born

Twee jaar geleden gingen wij in gesprek met de levenslustige Frieda Reuvers. Zij kreeg op haar veertigste een hartinfarct en dat was een schok. Maar na verloop van tijd ging de knop om, want Frieda vond zichzelf veel te jong om hartpatiënt te zijn. In ‘Hoe gaat het nu met?’ nemen wij poolshoogte en stellen de vraag hoe gaat het nu met… Frieda Reuvers.

‘Frieda 2.0 will be born!’ – met die woorden sloot de toen 40-jarige Frieda het gesprek af. Inmiddels is Frieda 42 en gaat het zo goed met haar dat zij richting Frieda 3.0 gaat. En dat is een welkome verademing voor de oud-ambulant hulpverlener in de gehandicaptenzorg, want zij besloot voor de beste versie van zichzelf te gaan: “Ik heb keihard aan mijzelf gewerkt en daar pluk ik nu de vruchten van!”

(meer…)

Enny’s moeizame weg naar de juiste diagnose

‘Neem een kopje thee en ga liggen op de bank’ kreeg Enny Smit – de Wolf (61) te horen op de Eerste Harthulp toen een hartdiagnose uitbleef. Een verschrikking, want vanbinnen voelde het niet goed ook al kwam er niets uit de ontelbare onderzoeken. Sinds twee jaar weet zij eindelijk wat haar hart mankeert en door haar verhaal te delen hoopt zij andere vrouwen te behoeden voor de lijdensweg waar zij doorheen ging: “Ik gun niemand wat ik heb moeten doorstaan.”

Enny’s verhaal begint met pijn op de borst tijdens een begrafenis. Niet geheel verwonderlijk linkt zij de krampen aan de emoties die daarbij komen kijken. Maar wanneer de steken alsmaar toenemen belandt Enny diezelfde dag in het ziekenhuis. Hier blijkt zij een ontstoken hartzakje (Pericarditis) te hebben. Met medicatie wordt Enny naar huis gestuurd. Maar zij knapt niet op – integendeel, en blijft een tijdlang rondlopen met onverklaarbare pijn. Dit blijkt het begin van haar moeizame weg naar de juiste diagnose.

----

Als lid van Hartpatiënten Nederland heeft u onbeperkte toegang tot alle Premium-artikelen op hartpatienten.nl. Het enige wat u hiervoor hoeft te doen is inloggen op uw profiel. Het zijn artikelen waar we trots op zijn en die we graag met u als trouwe lezer delen.