Vragen aan Dr. Michael Jacobs: 3D-beelden maken van een operatie!

 

In maart van dit jaar vond in Maastricht de European Vascular Course (EVC) plaats. Bijzonder onderdeel van het driedaagse congres was onder meer de presentatie van een innovatief 3D-systeem waarmee operaties tot in detail voorbereid kunnen worden. Het congres, georganiseerd door prof. dr. Michael Jacobs van het Maastricht UMC+, trok meer dan 2.000 vaatspecialisten van over de hele wereld naar het Maastrichtse congrescentrum. Voor Hartbrug-Magazine aanleiding om enkele vragen voor te leggen aan prof. dr. Jacobs.

 

Dr. Micheal Jacobs

Waarover ging het congres?

Het congres is gericht op vaataandoeningen en behandelt het volledige spectrum van diagnostiek en behandeling van ader- en slagaderproblematiek. Naast theoretisch onderwijs door experts organiseren wij vele praktische workshops waar de deelnemers training krijgen in diagnostische en therapeutische handelingen. Omdat het zo op praktische vaardigheden is gericht komen vele (jonge) vaatspecialisten naar EVC. Afgelopen jaar ontvingen wij 2300 deelnemers uit 60 verschillende landen.

 

Wat is een aorta-reconstructie?

Als de aorta te wijd wordt, spreken we over een aneurysma. Indien de diameter groter is dan zes cm, is uitschakeling van het aneurysma noodzakelijk om scheuren van de aorta te voorkomen. Dat kan gebeuren door het inbrengen van een stentprothese of een traditionele open operatie. De keuze wordt bepaald door de vorm en uitgebreidheid van het aneurysma alsmede de toestand en wensen van de patiënt zelf.

 

Hoe verloopt een aorta-reconstructie?

Bij uitgebreide aneurysmata, zowel in de borstkast als in de buikholte, is een open operatie een complexe ingreep die een uitgebreide infrastructuur vereist. Bovendien bestaat het team uit verschillende specialisten zoals een vaatchirurg, hartchirurg, anesthesist, hart-longmachine technicus, cardioloog, neurofysioloog en een intensive care specialist. De operatie wordt uitgevoerd met behulp van de hart-longmachine om tijdens het afklemmen van de aorta de organen te beschermen. Tevens worden de functies van de hersenen en het ruggenmerg continue bewaakt om schade te voorkomen. Dan wordt stap voor stap de aorta van boven naar beneden door een kunststof aorta vervangen.

 

Wat zijn de daaraan verbonden risico’s?

De risico’s zijn aanzienlijk, afhankelijk van de gezondheidstoestand van de patiënt, de uitgebreidheid van de operatie en de ervaring van het team. De belangrijkste complicaties die kunnen optreden zijn verlamming van de benen, nierfalen, longontsteking, hartinfarct en overlijden.

 

Er zijn 3D-beelden gemaakt van een reconstructie van de aorta. Hoe gaat dat in zijn werk?

Wij hebben verschillende (complexe) operaties met een speciale 3D-camera opgenomen. Dat is een camera met twee lenzen. Vervolgens hebben we de opnames bewerkt en verkort tot maximaal tien minuten film. Speciale projectoren zijn nodig om de 3D-effecten op het scherm te krijgen.

 

Waarom een 3D-presentatie?

Het is nog steeds zo dat deze complexe operaties alleen maar geleerd kunnen worden door het ontzettend vaak te doen. Daar is een lange leercurve voor nodig. De bedoeling van de 3D-presentaties was om de jonge generatie kennis te laten maken met deze complexe problematiek en te laten zien wat dergelijke ingrepen betekenen. Dat is met 3D vele malen inzichtelijker dan met 2D-weergaves.

 

Hoe waren de reacties op het tonen van de 3D-presentatie tijdens het congres?

Het auditorium zat tot aan de nok toe vol en je kon een uur lang een speld horen vallen. De reacties waren overweldigend, temeer omdat niemand ooit een dergelijke 3D-vertoning van operaties had gezien.

 

Speelt Maastricht in de eredivisie wat betreft dit soort ingewikkelde operaties?

Inderdaad, wij zijn een nationaal en internationaal verwijscentrum voor deze complexe aorta ingrepen, zowel voor de open operaties als de stentimplantaties.

 

Is de techniek van 3D-beelden ook bruikbaar bij andere hartchirurgische of vaatchirurgische ingrepen?

De 3D-filmtechniek is voor elke operatie bruikbaar. Het belangrijkste verschil is de waarde van de derde dimensie, meestal diepte, om de toegang tot het operatiegebied en de operatie zelf beter te kunnen begrijpen.

Unilever en Hartstichting volledig de mist in met Becel ProActiv en cholesterolcheck

 

Weet u hoe hoog uw cholesterolgehalte is? Welke risico’s u loopt op hart- en vaatziekten? Doe de Persoonlijke Gezondheidscheck en kom er achter. Met deze wervende tekst roept margarinemerk  Becel ProActiv argeloze consumenten op hun gezondheid te ‘testen’. En dat alles ter promotie van het eigen kuipje margarine, uiteraard. Waarbij de slager zijn eigen vlees keurt. Wij van wc-eend bevelen wc-eend aan. Zoiets. U kent dat wel. Trap er niet in!

 

Het lijkt verleidelijk, meedoen aan die test. Gratis nog wel. Anders zou die bijna 25 euro kosten. En haast u! Want er zijn er ‘slechts’ 200.000! Maar het eind van het liedje is dat multinational Unilever wil dat ook op uw eettafel straks een plastic kuipje Becel ProActiv prijkt. Met alle risico’s van dien. Inderdaad, risico’s.

 

Huisarts Hans van der Linde, door ons om een reactie gevraagd, laat om te beginnen weten dat deze marketing van Becel ProActiv wetenschappelijk geen enkel bewezen doel dient. Verder zet hij grote vraagtekens bij de medewerking van de Hartstichting aan deze reclamestunt. De Hartstichting die zoals bekend onder invloed staat van specialisten, die op de paylist van de industrie staan, die helpen om het monster ‘cholesterol’ te demoniseren en die zo de rode loper uitleggen voor de nieuwe cholesterolverlagers onder het motto ‘the lower, the better’. Hans van der Linde doet voor Hartbrug-Magazine een boekje open over de nieuwe strategie van de Hartstichting en Unilever, waarmee Becel ProActiv ten tonele wordt gevoerd. Bij deze zijn reactie:

 

‘Unilever werd door de Reclame Code Commissie op de vingers getikt vanwege de slagzin “Becel. Al 50 jaar goed voor hart en bloedvaten”. De claim werd misleidend geacht.

 

NRC Next checkte de claim van Unilever dat Becel ProActiv de kans op hartziekten doet afnemen en beoordeelde deze als ongefundeerd. Voedselwaakhond Foodwatch reikte zijn jaarlijkse prijs, Het Gouden Windei, uit aan Unilever voor hun product Becel ProActiv als het meest misleidende product. En last but not least, wetenschappelijke publicaties komen tot de slotsom dat deze zogenaamde plantensterolen de cholesterolwaarden bij mensen slechts in geringe mate verlagen, maar dat er geen begin van een bewijs is dat daarmee het risico op hart- en vaatziekten afneemt.’

 

‘Veel ernstiger bij dat alles is dat er gerede twijfels bestaan over de vraag of deze plantensterolen op lange termijn schadelijke bijwerkingen hebben. Om die reden is Unilever door de Europese Unie gedwongen om op de verpakkingen van Becel ProActiv te zetten “mogelijk niet geschikt voor zwangere vrouwen, vrouwen die borstvoeding geven en kinderen onder de vijf jaar. Meer dan drie gram plantensterolen per dag dient niet geconsumeerd te worden.” Het staat in kleine lettertjes aan de zijkant van het kuipje en wie realiseert zich daarbij dat na drie à vier boterhammen al sprake is van een overdosering aan plantensterolen?

Eén ding is volstrekt duidelijk. Gezonde mensen met een normaal cholesterolgehalte zijn al helemaal absurd bezig als zij het dure Becel ProActiv gebruiken. Ook volgens de fabrikant is Becel ProActiv niet voor hen bedoeld en het bevordert op geen enkele manier de gezondheid. Wel stel je je bloot aan mogelijke bijwerkingen die schadelijk voor de gezondheid kunnen zijn. De Europese Unie besloot daarom dat op de verpakking moet staan “Becel ProActiv is niet bedoeld voor mensen die hun bloedcholesterolgehalte niet onder controle moeten houden”. Ondertussen eten alle gezinsleden rustig mee uit het kuipje.’

 

‘De samenwerking tussen de Hartstichting en Unilever is volgens de Hartstichting erop gericht om mensen te stimuleren hun gezondheid en welzijn te verbeteren. Een uit de lucht gegrepen bewering. De genoemde ‘Persoonlijke Gezondheidscheck’ is ontwikkeld in samenwerking met onder andere de Landelijke Huisartsenvereniging en het Nederlands Huisartsen Genootschap. Deze test (inclusief cholesteroltest) kost normaal € 24,95, maar is nu ‘gratis’ bij de aankoop van een 500 gram actieverpakking Becel ProActiv. Op het kuipje Becel ProActiv prijkt het rode logo van de Hartstichting. Unilever doneerde in 2010 een bedrag van € 225.000 aan de Hartstichting. De omvang van donaties in de jaren daarna zijn mij niet bekend.

 

De steun die de Hartstichting om haar moverende redenen verleent aan de marketing van Unilever komt in een vreemd daglicht te staan als men weet dat de Europese aderverkalking vereniging (EAS) en de Europese vereniging van cardiologen (ESC) de zorgen over plantensterolen onderschrijven. Kortom, een reclamestunt dus van Unilever die meelift met het medische imago van de persoonlijke gezondheidscheck.’

 

‘Conclusie: er is bij gebrek aan gegevens geen enkele plaats onder de zon voor Becel ProActiv. Gebruikers kopen voor veel geld een product dat geen bewezen bijdrage levert aan hun gezondheid. Zij lopen daarbij risico’s waarvan de omvang bij gebrek aan goed wetenschappelijk onderzoek niet bekend is. Plantensterolen zijn biologisch actieve stoffen die net als geneesmiddelen eerst onderworpen zouden moeten worden aan strenge toelatingsonderzoeken.’

 

 

 

Theeleuten in alle provincies

 

Al jaren hoort de theeschenkerij bij het Nederlandse landschap. Bij boerderijen, op landgoederen en in tuinen nuttigt u elegant thee, limonade van lokaal fruit en huisgemaakte taartjes met viooltjes. HartbrugReizen bezocht in elke provincie de gezelligste theetuin.

 

Groningen

Theetuin d’Padstal in het Westerwoldse buurtschap Weende is de ideale stop tijdens het fietsen of wandelen. Gelegen bij het oerbos Liefthingsbroek, niet ver van het vestingstadje Bourtange, geniet u in alle rust van thee of koffie. De vruchten op taartjes en in jams komen uit de biologische moestuin. Boerenijs brengt verkoeling op warme dagen. Grappig: zelfs bevers zitten hier graag. Hun afgekloven boomstammen vormen het bewijs.

Info: http://depadstal.nl

 

Fryslân (Friesland)

In Theetuin Efkes Buorkje in Appelscha is het niet ‘even buurten’ (efkes buorkje). Het is er heerlijk dwalen. De achtertuin is ingedeeld in heel diverse tuinkamers. Zo is er een vijver-, buxus-, schaduw- en formele tuin, een leilindelaantje en een boomgaard met moestuin en kippen. In een speciale hoek kunt u bloemen plukken, die de gastvrouw tot een leuk ruikertje maakt terwijl u theedrinkt.

Info: theetuinefkesbuorkje.nl.

 

Drenthe

Bijna alleen bekend onder de Drentenaren zelf is Theeschenkerij Homanshof in Anloo. De sfeervolle theeschenkerij is gevestigd in een eenvoudige bruine boerenschuur midden in het Nationaal Landschap Beek- en Esdorpen. Bij mooi weer zit u aan de gezellige lange tafels in de aangrenzende tuin. Voor thee met zelfgebakken taart of een kopje soep.

Info: theeschenkerijhomanshof.nl.

 

Overijssel

Vrijwel het hele jaar door kunt u in de knusse Theetuin Ik & mijn moeder terecht. In het groene Wooldrikspark in Enschede zit u er ’s winters binnen met een kleedje voor de openhaard. ’s Zomers is het fijn relaxen in de bloementuin. Extra leuk idee voor een mooie dag: een picknickmand vol huisgemaakte zoete en hartige hapjes bestellen en lekker het park in gaan. Info: ikenmijnmoeder.nl.

 

Flevopolder

Koffie en Theeschenkerij Wind in de Wilgen is een en al bekoring. Alleen zijn houten huis, gebouwd in de vorm van een honingraat, maakt het al bijzonder. In de serre, onder een dak van druiven en abrikozen, nipt u hier heerlijk van uw kopje thee of koffie. Bij mooi weer schuift u op naar het terras naast de boomgaard of de binnenplaats. Bekijkt u ook zeker de heemtuin!

Info: windindewilgen.nl.

 

Gelderland

Alleen te voet of per fiets bereikt u de Millinger theetuin. Verstopt in het natuurgebied de Millingerwaard voert de weg erheen langs moerassen, ooibossen, rivierduinen en oevers, de habitat van Konik paarden en Schotse Galloway runderen. In de tuin zelf ademt alles een oriëntaalse sfeer: een Moors theehuis met een grote veranda en een Marokkaans theehuis inclusief buitenplaatsje met fontein. Oh ja, vergeet u door al die oh- en ah-momentjes niet thee te drinken?

Info: millingertheetuin.nl.

 

Utrecht

Theetuin Eemnes ligt verscholen in het groen, in het prachtige polderlandschap van de Eemvallei. De theezitjes staan verspreid op het grasveld, in afgeschermde hoekjes en in het prieel, met onder de bomen nog lange tafels. In de winter drinkt u uw thee of koffie in het gezellige houten theehuis en de verwarmde kas. Er is van alles te verorberen: van lekkers van etagères tot gezonde salades. Ook fijn: in de omgeving een sloepje huren om rivier de Eem en het Eemmeer te verkennen.

Info: theetuineemnes.nl.

Noord-Holland

Gevestigd in het laatste huis van het dorp Zuiderwoude biedt het grasterras van Theetuin en Theeschenkerij ’t Einde aan drie kanten uitzicht over de weilanden. Als u vanuit Broek in Waterland een dagje aan het varen bent, kunt u er zelfs met een fluisterbootje aanleggen. Met verse bloemen op tafel, gekleurde kleedjes en de bosvruchtentaart van de gastvrouw komt u hier moeilijk weer weg!

Info: ttuin.nl.

 

Zuid-Holland

Niet ver van Noordwijk aan Zee ligt Kwekerij en Theedrinkerij Noordwijk Buiten tussen de bloembollenvelden. U kunt er plantjes in de kassen kopen en kruiden uit het veld plukken. De kopjes met rozendessin en de viooltjes op taartjes of boterhammen zijn pláátjes. Platenhoezen van de Zangeres zonder Naam en Heintje sieren de kas evenals een oude streekbus waarin lokale kunstenaars hun waar uitstallen.

Info: noordwijkbuiten.nl.

 

Zeeland

U vindt Theetuin De Witte Hoeve in een gepotdekselde schuur naast een oude boerderij. Het heet ook wel theepottenmuseum vanwege de enorme hoeveelheid serviesgoed langs de wanden. Buiten is nog veel authentieks: de hoogstamboomgaard en de veedrinkput. Op het terras ziet u fraai uit op weilanden en Zeeuwse hagen.

Info: wittehoeve.eu.

 

Noord-Brabant

Theetuin Binnen & Buiten ligt in het prachtige rivierenlandschap nabij Sleeuwijk en vestingstad Gorinchem. Met zon zit u gezellig in de kleurrijke tuin, bij minder weer is het goed toeven in het theehuis, onder de oude gebinten in de voormalige stal van de Brabantse langgevelboerderij. Gastvrouw Karin is een heuse theesommelier en houdt regelmatig theeproeverijen met pure theesoorten uit China en Japan. Even een theezakje door kokend water halen, is hier écht ondenkbaar.

Info: theetuinbinnenenbuiten.nl.

 

Limburg

Op het nieuw ontwikkelde landgoed De Roode Vennen in Broekhuizen vormt de klassieke Theetuin De Roode Vennen een spannend contrast met het bos, het moeras, de stuifduinen en heide in de omgeving. De serre van het theepaviljoen is ook dé plek voor een high tea met Engels servies, zoete scones en hartige sandwiches.

Info: deroodevennen.nl.

Spetter, pieter, pater…

 

U hoort ‘Spetter, pieter, pater, lekker in het water’ en denkt, Alfred Jodocus Kwak! Wij ook. Dus trek uw wateroutfit maar aan, want wij treden in zijn voetsporen en gaan zwemmen! Naast een plezierige activiteit, is het gezond voor het lichaam en de kloppende motor, het hart. Waarom? HartbrugReizen licht de pro’s van het zwemmen toe.

 

Sporten is belangrijk voor de algehele gezondheid, maar wanneer het op het hart aankomt, heeft zwemmen een streepje voor.  Hart- en vaatpatiënten zijn gebaat bij bewegen. De doorbloeding van het hart en bloedvaten wordt bevorderd en het vernauwingsproces in de kransslagaders wordt afgeremd. Laat de ‘Ja, maar…’ maar achterwege. Ervaart u sporten als een te zware bezigheid? Bewegen in het water is daarop het kant-en-klare antwoord! Daarnaast is het een ideale bezigheid het gehele jaar door, want weer of geen weer; lang leve de overdekte zwembaden. De zwemfeiten op een rij…

 

  • Denkt u bij zwemmen alleen aan baantjes trekken? Fout gedacht! Zwemmen bestaat uit diverse beweeg- en sportactiviteiten in het water.
  • Zwemmen is goed voor het hart. Tijdens het zwemmen stroomt uw bloed door de druk van het water makkelijker terug naar uw hart. Hierdoor hoeft uw hart minder hard te werken.
  • Wanneer u zich in het water bevindt, daalt normaal gesproken uw rusthartslag. Oftewel: dobberen in het water is wel degelijk ontspannend.
  • Vanwege de cardiovasculaire inspanning, wordt uw bloeddruk en cholesterolniveau verlaagd, wat weer de kans vermindert op het krijgen van hart- en vaatzieken. Let wel, u moet er iets voor doen: uit onderzoek blijkt dat volwassenen dertig minuten per dag in beweging moeten zijn om fit te worden. U wilt meer dan het gemiddelde? In dat geval geldt: u dient drie keer per week een intensievere training van een half uur te volbrengen.
  • Naast het feit dat zwemmen goed is voor het hart, profiteren de longen ook. De ademcapaciteit neemt toe en daardoor kunt u op den duur langer in het water blijven en langere afstanden zwemmen.
  • Door de toegenomen ademcapaciteit, traint u, om met een hoge(re) hartfrequentie langer in beweging te zijn en daar heeft u baat bij. Vooral als u last heeft van kortademigheid. In het dagelijks leven plukt u hier ook de vruchten van.
  • In het water voelt het lichaam gewichtsloos aan. Hierdoor is bewegen in het water makkelijker. Zelfs als u een maatje meer heeft!
  • Afvallen? Zwemmen is een duursport. En laat vetverbranding en conditieverbetering nou net kenmerken zijn van duursporten! Het tegenovergestelde van duursporten zijn zogeheten explosieve sporten waarbij in korte tijd (te) veel wordt gedaan en de focus op het verbranden van koolhydraten ligt.
  • Met zwemmen verbrandt u razendsnel calorieën.
  • Het water zorgt voor weerstand. De weerstand is ideaal om het inspanningsniveau te vergroten.
  • Na verloop van tijd neemt uw hersteltijd na de inspanning af.
  • Tijdens het bewegen in het water wordt er geen druk uitgeoefend op de gewrichten waardoor de kans op blessures nihil is.
  • In vergelijking met sporten op het droge, vergt sporten in het water, minder van uw spieren.
  • Wilt u graag uw houdingsspieren verbeteren, maar geen belasting uitoefenen op gewrichten en spieren? U raadt het al, ga zwemmen!
  • Rugklachten? Zwemmen werkt verlichtend.
  • Water heeft een positief effect op gespannen spieren. Doordat gewrichten en spieren op een niet-belastende manieren worden bewogen in het water, ontspant uw lichaam en neemt (spier)stijfheid en (spier)pijn na enige minuten af.
  • Maar het blijft niet alleen bij de spieren! Al het gespetter in het water werkt tevens ontspannend met betrekking tot het mentale aspect. Hierdoor is zwemmen bij uitstek geschikt indien u spanning en stress ervaart.
  • Sporten en dus zwemmen, zorgt voor een verhoging van vrijkomende hormonen die van invloed zijn op uw stemming en emoties. De productie van deze hormonen wordt in de hersenen verhoogd door (zware) inspanning. Hierdoor verbetert zwemmen, eveneens als andere vormen van cardiovasculaire trainingen, uw stemming in de positieve zin van het woord.
  • Daarnaast zijn deze hormonen onder andere van invloed op een goede nachtrust. Aangezien lichaam en geest tijdens de slaap herstellen, is een goede nachtrust van invloed op de algehele gezondheid. De cirkel is rond!

 

 

Zwemmen voor hartpatiënten

Staat u te watertrappelen om te gaan zwemmen, maar ervaart u angst omdat u hartpatiënt bent? Sluit u dan aan bij een zwemcursus speciaal afgestemd op hartpatiënten (en partners). Onder deskundige begeleiding voert u oefeningen uit die zijn aangepast aan uw fysieke mogelijkheden. U leert luisteren naar uw lichaam, terwijl het vertrouwen wordt hersteld én u werkt tegelijkertijd aan de conditie van uw lichaam en uw hart. Bijkomend voordeel? Lotgenotencontact! En dat is fijn.

Mijn mooiste reis ‘Nu weet ik het zeker: ik word 100!’

 

In deze rubriek vertellen hartpatiënten over de mooiste reis van hun leven. Dit keer het verhaal van Greult de Haan (73). Ondanks protesten van zijn cardioloog liep hij vorig jaar in 83 dagen de beroemde pelgrimsroute naar Santiago de Compestella.

 

‘Sint Jacob is altijd in de buurt om je te helpen’, zeggen mensen die de pelgrimsroute hebben gelopen. Ik geloofde daar nooit zo in, sinds mijn jeugd ben ik amper in de kerk geweest. Maar ze hadden gelijk. Midden in de Pyreneeën belandde ik onverwachts in een hevige sneeuwstorm, alles om me heen was wit. Ik geloof dat ik nog nooit zo bang ben geweest. Ik was niet gekleed op de winter en kon het verschil tussen pad en berm niet meer zien. Het is een wonder dat ik heelhuids het dorp heb bereikt, de volgende dag hoorde ik dat er een – veel jongere – man was overleden.

 

Toen ik aankondigde om naar Santiago de Compestella te lopen, dacht iedereen in mijn omgeving dat ik gek geworden was. Ik ben al ruim acht jaar hartpatiënt en heb vier keer een zwaar infarct gehad. Omdat de oorzaak niet gevonden werd, kreeg ik in 2011 een pacemaker. Helaas bleef het dramatisch gaan, ik zat met regelmaat op de eerste harthulp. Van nature ben ik heel optimistisch, maar ik ging steeds meer gebukt onder mijn medische situatie.

 

Slecht idee

Ondertussen raakte ik steeds meer besmet met het Pelgrimsvirus. Ik ben een groot liefhebber van natuurwandelingen en de route naar Santiago de Compostella, ook wel de camino genoemd, is voor wandelaars natuurlijk de tocht der tochten. Mijn vrouw en dochter zagen het absoluut niet zitten, maar ik ben een beetje ondeugend van aard. Gezien mijn leeftijd en instabiele hart wilde ik mijn wens niet langer uitstellen. Dus plande ik mijn vertrekdatum: 22 augustus 2016.

 

Toen kwam het nieuws dat er opnieuw een ingreep aan mijn hart moest plaatsvinden, 10 dagen voor mijn vertrek. Ik had er weinig vertrouwen in. Het jaar ervoor had ik ook al een ingreep gehad, en dat had niets veranderd. Ik wilde best onder het mes gaan, maar de tocht ging gewoon door! Mijn cardioloog vond dat een heel slecht idee, maar merkte dat hij me er niet van kon weerhouden. ‘Oké, ga dan maar’, zei hij, ‘Na 10 kilometer kom je vanzelf wel weer terug.’

 

Ik denk dat iedereen ervan overtuigd was dat ik niet ver zou komen. Zelf twijfelde ik eerlijk gezegd ook, de eerste dagen na de operatie had ik me ontzettend beroerd gevoeld. Toen mijn vrouw me naar Vessem (onder Eindhoven) bracht, waar mijn voettocht zou beginnen, waren we allebei erg emotioneel. Aan de andere kant voelde ik me ook veilig. Door middel van de GPS-app Strava konden mijn vrouw en dochter tot op 10 meter nauwkeurig zien waar ik me bevond. Als er iets gebeurde, kon er vast snel hulp worden ingeroepen.

 

Topfit en oersterk

Ik genoot van de vergezichten over het Franse platteland, de steile heuvels en rotsen, pittoreske dorpjes en de prachtige Spaanse natuur. Tot mijn grote opluchting voelde ik me topfit. De eerste pittige heuvels in het Champagnegebied beklom ik moeiteloos. Zou de ingreep aan mijn hartkamer dit keer dan toch het probleem hebben opgelost?, vroeg ik me af. Natuurlijk, soms was het zwaar. Er waren dagen dat ik maar naar de horizon bleef turen in de hoop dat in de verte eindelijk het caminodorpje zou opdoemen waar ik kon overnachten. Op die momenten ben je keihard aan het vechten. Niet alleen fysiek ging ik de strijd aan, maar ook emotioneel. De laatste jaren had ik heftige dingen meegemaakt in mijn privéleven, die ik nog niet had verwerkt. Tijdens het wandelen kreeg ik het ene na het andere inzicht. Ik voelde me oersterk!

 

De schouders van Sint Jacob

Na 83 dagen en 2470 kilometer, kwam ik aan in Santiago de Compostella. Precies zoals het ritueel voorschrijft, ging ik de kathedraal in, liep ik de smalle trappen omhoog en legde ik mijn handen op de schouders van het zilveren beeld van Sint Jacob. Dat moment greep me heel erg aan. Voortaan mocht ik mezelf ‘pelgrim’ noemen.

 

Bij thuiskomst was mijn cardioloog stomverbaasd. De pacemaker had helemaal niets hoeven doen, mijn hart was in perfecte conditie. ‘Luister’, zei ik tegen haar. ‘Vanaf nu ben ik geen hartpatiënt meer. Let maar op, ik word 100!’.

 

Nog steeds gaat er geen dag voorbij dat ik niet terugdenk aan de tocht. Ik heb de hele wereld rondgereisd, maar dit was oprecht de mooiste reis van mijn leven. De camino was een verrijking. Niet alleen heb ik bewezen dat ik, ondanks mijn leeftijd en gezondheid, nog tot alles in staat ben. Maar ik heb ook heel veel geleerd. Bijvoorbeeld dat als je het tussen de oren niet op orde hebt, het lichamelijk ook niet goed komt. En dat je nooit moet opgeven, wat er ook gebeurt.

 

En Sint Jacob? Die heeft me zeker geholpen. Maar het meest dankbaar ben ik voor de Nederlandse gezondheidszorg. Want het zijn de cardiologen die me beter hebben gemaakt.’

Imca Marina: je moet jezelf soms dwingen iets te doen

 

Zangeres Imca Marina (75) onderging een meervoudige bypassoperatie in Turkije. Terug in Nederland ging ze na zes weken weer aan het werk. Waar komt haar tomeloze energie vandaan? Ze vertelt het openhartig aan Hartpatiënten Nederland.

 

 

In 2014 kreeg je een hartinfarct in Turkije. Wat gebeurde er precies?

Eigenlijk ging er een verhaal aan vooraf. Ik had me al tijden vreemd gevoeld. Alsof ik naast mezelf liep. Met die klacht was ik al vaak naar de huisarts in Nederland geweest. Hart- en vaatziektes zitten in mijn familie van vaderszijde. Meerdere familieleden stierven jong, ook mijn vader. Mijn hart werd onderzocht, maar er werd niets gevonden. Het probleem is dat vrouwenlijven niet dezelfde alarmsignalen als mannenlijven afgeven. Zo had ik helemaal geen pijn in mijn linkerarm. Mijn bloeddruk was ook altijd perfect. Nu weet ik dat een goed hartfilmpje niets zegt. Als je echt wilt zien of er iets aan het hart mankeert, moet je intensiever onderzoeken via een katheterslangetje in de lies. Dat was bij mij nooit gedaan.

 

Maar je zat dus in Turkije?

Ja, ik was daar in Antalya een videoclip aan het filmen. Ik kon geen stap meer doen en moest ook overgeven. ‘Afgelopen! We gaan naar het ziekenhuis’, zei een vriendin al snel. De cardioloog, een veertiger met een grote baard, vertelde me dat ik een hartinfarct had gehad. Alleen konden ze niet dotteren en stenten. Mijn aderen waren verstopt. Er moesten drie bypasses gezet worden met aderen uit mijn been. Fantastisch, maar nu heb ik wel een lelijk been, hahaha. Daar gaat dus altijd een lange rok overheen. Drie artsen zouden me opereren. ‘Ik leg mijn lot in jullie handen’, zei ik, ‘en in die van Allah.’ Dat leek me wel passend in Turkije. Ik kwam goed uit de operatie. Niets dan lof voor de Turkse artsen en voor de verplegers. Het ziekenhuis zelf was een ander verhaal. Zo lag ik op een klein kamertje van 2 bij 2,5 meter. Uiteindelijk kreeg de pers er lucht van dat ik de zangeres van Viva España ben. De voetbalclub Fenerbahçe in Istanboel gebruikt dat lied ook. Ik haalde de Turkse kranten en kreeg de mooiste kamer in het ziekenhuis.

 

Wanneer ging je terug naar Nederland?

Na vier weken was ik terug in Midwolda, in Groningen. De reis was te zwaar voor me geweest, maar goede vrienden hielpen me er fantastisch bovenop. Zes weken later ging ik alweer zingen. Ja, ik ben een ouwe taaie! Vóór die hartaanval had ik een tijdje minder goed gezongen. Achteraf begrijpelijk, ik had simpelweg niet genoeg lucht gehad. Ik zing nu weer heerlijk moeiteloos. Het geeft me zoveel energie. Ik schrijf al mijn liederen nog zelf, met Mark Pepping, in zijn studio in Eelde. De functie van trouwambtenaar heb ik ook weer opgenomen.

 

Leef je na dat hartinfarct anders?

Eigenlijk doe ik niet veel anders. Ik was altijd al een heel matig mens. Ik rook en drink niet. Ik mis nu dus niets. Ik eet ook niet veel. Voor de hartoperatie at ik overdag soms maar één boterhammetje. Mijn hoofd zat zo vol met dingen dat ik simpelweg vergat te eten. Ik let er nu meer op dat ik goed voor mezelf zorg.

 

Je hebt wel een hang naar de natuur.

Dat is al sinds mijn kindertijd zo. Ik at altijd de boterachtige bloemtopjes uit de meidoornhagen. Die zijn echt heerlijk! Ze staan ook bekend als probaat hartmiddel. Hoe ik dat weet? Al sinds mijn veertiende verzamel ik verhalen over planten en bomen. Ik heb boeken over kruiden geschreven. Wat betekenen ze voor mensen? Wat doen ze ermee? Dat fascineert me. Mijn vader wist ook veel. Kijk, je hebt de homeopathische middelen, maar ook de reguliere geneeskunde gebruikte van oorsprong plantextracten. Er is helemaal niet zo’n scherp onderscheid. Neem digitalis (vingerhoedskruid) dat verwerkt is in medicatie voor hartpatiënten.

 

Heb je nog tips voor andere hartpatiënten?
Weet je, ook in mijn leven gaat niet alles vanzelf. Ik voel me heus wel eens alleen en depressief. Maar dat is nooit voor lang. Ik jank even een potje en zeg dan ‘Vooruit! Niet meer zeuren!’ Je moet jezelf soms dwingen iets te doen, ook als je er geen zin in hebt. Dat is goed voor je, voor je energie en zelfvertrouwen. Tuurlijk is ook rust nodig. Het gaat erom een balans te vinden. Je moet letten op de signalen. In Groningen was ik zo moe. Bijna zeven jaar lang streed ik daar tegen de NAM vanwege aardbevingsschade aan mijn huis. De procedure was net een schaakspel. Mijn zoon zei op een gegeven moment: ‘Mam, geef het terug en laat het met rust!’ Hij had gelijk. Zo’n huis, dat zijn stenen, meer niet. Ik huur nu een huis in Hem in Noord-Holland. Het is hier heerlijk tussen de appel- en perenbomen. Ik geniet van mijn grote grijze leenkat. Met minder bezit ben je net zo gelukkig. Die kennis is een enorme rijkdom.

 

 

Hart in de overgang

 

5 dingen die veranderen in uw lijf

 

Tijdens de overgang gebeurt er vanalles in uw lijf. Sommige verschijnselen zijn duidelijk merkbaar, zoals opvliegers, gewichtstoename en stemmingswisselingen. Andere blijven voor het blote oog onzichtbaar, zoals de veranderingen rondom het hart. We zetten er vijf op een rijtje.

 

Oestrogeenspiegel daalt 

Na de laatste menstruatie stoppen de eierstokken met het aanmaken van het hormoon oestrogeen. Deze taak wordt overgenomen door het vetweefsel, maar de hoeveelheid hormonen daalt wel aanzienlijk. Oestrogenen zijn nodig om de vruchtbaarheid te regelen, maar beschermen ook de botten, weefsels en organen. Dit is de belangrijkste reden voor het feit dat vrouwen na de overgang een grotere kans hebben op hart- en vaatziekten dan daarvoor. Niets aan te doen? Jawel! Het betekent dat het in de overgang nóg belangrijker wordt om gezond te leven: niet roken, voldoende bewegen, gezond eten en matigen met alcohol. De eerste tekenen van hart- en vaatziekten worden vaak verward met ‘gewone’ overgangsklachten, dus wees alert en luister goed naar uw lichaam.

 

Bloedvaten worden kwetsbaarder

Het bloedvatenstelsel van vrouwen is fijner aangelegd dan dat van mannen. De kwetsbare binnenwanden worden beschermd door oestrogenen, die de vaten verwijden en het  cholesterolgehalte en de bloeddruk laag houden. Als die bescherming wegvalt, kan dat leiden tot aderverkalking. Bij mannen gebeurt dit doorgaans eerder, maar tijdens de overgang halen de vrouwen die voorsprong weer in. Aderverkalking hoort bij het verouderingsproces van het lichaam, u kunt het enkel vertragen door een gezonde levensstijl. Maar trek aan de bel als u regelmatig pijn op de borst heeft, dit kan een teken zijn van een dichtslibbende kransslagader.

 

Cholesterol neemt toe

Mannen hebben meestal op jongere leeftijd te maken met een te hoog cholesterol dan vrouwen. Bij vrouwen gebeurt dit vaak pas na de overgang. Dit komt onder andere doordat de vetopslag in de menopauze verschuift van de billen, benen en heupen naar de buik. Oftewel: na de menopauze krijgen vrouwen meer de vorm van een appel dan een peer. Dat is niet alleen vervelend omdat het daardoor nóg moeilijker wordt om dat spekrandje bij de buik weg te krijgen, het is ook een risico voor hart- en vaatziekten. Een teveel aan buikvet kan namelijk zorgen voor een stijging van het cholesterol, met name het slechte LDL-cholesterol. En dit gaat lang niet altijd gepaard met (veel) overgewicht. Omdat cholesterol nog te vaak wordt gezien als een mannenprobleem, denken niet alle huisartsen er aan om dit regelmatig te controleren. Het is daarom verstandig hier vanaf de overgang zelf regelmatig (bijvoorbeeld om de twee jaar) om te vragen.

 

Bloeddruk stijgt

Doordat de bloedvaten nauwer en minder soepel worden, kan ook de bloeddruk stijgen. Dit overkomt veel vrouwen in de overgang. Vooral zij die tijdens hun zwangerschap een te hoge bloeddruk hadden, hebben een grotere kans dat dit op latere leeftijd weer gebeurt. Vaak krijgen ze al voor het begin van de overgang klachten. Dit zijn bijvoorbeeld vermoeidheid, duizeligheid en hoofdpijn: verschijnselen die veel vrouwen én artsen aanzien voor ‘gewone’ overgangsverschijnselen. Soms gaat het daarentegen volledig ongemerkt. Ook de stress die soms gepaard gaat met de menopauze, kan de bloeddruk doen stijgen. Vraag daarom, zeker in het begin van de overgang, bij de huisarts om een meting.

 

Hartkloppingen komen vaker voor 

Een groot percentage vrouwen krijgt in de overgang te maken met hartkloppingen, als gevolg van alle hormonale veranderingen. Het kan ook komen door stress, medicijngebruik of een verhoogde bloeddruk. Het hart kan opeens sneller gaan kloppen, bonzen of zelfs een paar slagen overslaan. Zeker in combinatie met opvliegers kan zoiets heel heftig aanvoelen, maar toch is deze overgangsklacht meestal vrij onschuldig. Gebeurt het erg vaak en gaat het gepaard met duizeligheid, benauwdheid of pijn op de borst? Raadpleeg dan de huisarts.

 

 

Hormoontherapie

Vrouwen met hevige overgangsklachten kunnen soms in aanmerking komen voor een hormoonbehandeling, waarbij oestrogenen worden toegediend. Toch zijn huisartsen hier voorzichtig mee, aangezien hormonale medicatie de kans op trombose, borstkanker, beroerte en hartinfarct enigszins kunnen verhogen. Uit recent Amerikaans onderzoek onder 4200  vrouwen blijkt echter dat hormoonvervangingstherapie de kans op een hartaanval of beroerte juist verkleint! Er zal in de toekomst meer wetenschappelijk onderzoek gedaan moeten worden om uitsluitsel te geven. Ook is onderzoek naar alternatieven, zoals plantaardige oestrogenen, nog in volle gang.

 

Driejarig jongetje voor levensreddende operatie met luchtbrug naar Houston

 

In Nederland durfde men de operatie niet aan. De toen driejarige René Pascal Boeren werd per vliegtuig naar Houston, Texas, Verenigde Staten, gevlogen om daar een levensreddende operatie te ondergaan. Dat ging in die dagen niet zonder slag of stoot, we schrijven juli 1976, de tweede luchtbrug werd georganiseerd door de toenmalige vereniging van Nederlandse Hartpatiënten, de voorganger van de huidige stichting Hartpatiënten Nederland.

 

Het jongetje lag al enkele weken in het Sophia kinderziekenhuis in Rotterdam. De linker- en rechter aorta-aansluiting zaten verkeerd om. Bovendien had het kereltje een gat in de tussenwand van zijn hart. ‘Gelukkig maar’, vertelt zijn vader, Cor Boeren, ruim veertig jaar later. Want door dat gat kon er zuurstofrijk bloed in de aders terechtkomen. Nog steeds te weinig zuurstofrijk bloed, want René Pascal werd wegens zuurstofgebrek een ‘blauw kind’ genoemd. Een kindje met trommelstokvingers en een groeiachterstand, dat niet zelfstandig kon eten en sondevoeding kreeg als gevolg van het zuurstofgebrek. Maar zonder dat gat in zijn hartje had het kind het niet overleefd.

 

In Nederland durfde men een hartoperatie niet aan. Een beslissing daarover werd steeds opnieuw uitgesteld. Intussen rolden enkele hartcentra vechtend over de straat en dreigde er niks te gebeuren. ‘Het duurde allemaal zo lang door het gebakkelei van de artsen. Ze lieten de hartpatiënten gewoon liggen. Er gebeurde niets’, vertelt Cor. ‘Tenslotte hakte behandelend geneesheer Volkert de Villeneuve de knoop door en nam contact op met Dr. Denton A. Cooley, hartchirurg van het Texas Heart Institute in Houston.’ Toen kwam alles in een stroomversnelling terecht, het hartpatiëntje mocht met zijn moeder naar Amerika voor deze levensreddende operatie. Pa kon wel mee, maar moest de reis en overnachtingen zelf betalen. ‘Gelukkig kon ik van mijn baas een lening krijgen’, herinnert Cor Boeren zich. ‘En zo zijn we samen met ons kind naar Houston gegaan.’

 

‘De operatie was zeer dringend, het manneke kreeg bijna geen lucht meer’, vertelt Cor. ‘Vanwege de urgentie konden we, op 26 juli, gelukkig mee met de tweede luchtbrug naar Houston. Hartchirurg Dr. Peter van der Schaar ging als begeleider mee. Eenmaal daar, kon mijn vrouw bij ons zoontje blijven slapen. Heel anders dan in Nederland in die tijd. Zelf sliep ik in een hotel tegenover het ziekenhuis. De operatie heeft ongeveer tien uur geduurd en is succesvol verlopen. Na de voorbereiding heeft Dr. Denton A. Cooley de slagaders aan de aorta omgewisseld en daarna het gat in het hart dichtgemaakt. Na een aantal dagen liep René Pascal al weer rond en reed hij in een soort trapauto door het ziekenhuis. Daarna werd het een heksenketel, de plaatselijke krant, de Houston Post, stond voor de deur en publiceerde op de voorpagina, “Nederlands kindje geopereerd.” Iedereen was heel blij dat het zo goed gegaan was.’

 

De familie bleef ongeveer veertien dagen in Houston. Op 10 augustus kwam het gezelschap weer terug in Nederland. Op de terugreis had René Pascal geen aangesloten monitor nodig, maar Dr. van der Schaar hield een vinger aan de pols. Eenmaal op Schiphol stonden journalisten en belangstellenden het gezelschap op te wachten. Na overleg besloten Cor Boeren en Dr. van der Schaar daarom met het kind aan de achterkant van het vliegtuig uit te stappen, waar de ziekenwagen klaar stond, die hen naar het Sophia kinderziekenhuis bracht. Mevrouw Boeren werd wel op Schiphol opgevangen door de journalisten. ‘Het kreeg heel veel aandacht in de krant’, herinnert Cor Boeren zich. ‘Daarna is René Pascal nog een tijd onder controle gebleven van het Sophia kinderziekenhuis. Het ging gelukkig allemaal goed.’

 

De verwachting van Dr. Denton A. Cooley was, dat het kind 20 tot 25 jaar met het hart kon leven. ‘Hij heeft uiteindelijk 35 jaar geleefd met dit hart’, zegt Cor. ‘Vier jaar geleden werd hij opnieuw geopereerd en kreeg hij een nieuw hart.’ Op die harttransplantatie heeft René Pascal twee jaar moeten wachten. Uiteindelijk kwam het verlossende telefoontje, er was een hart gevonden dat ‘matchte’. ‘Nu kan hij weer een jaar of tien vooruit’, vertelt Cor.

 

René Pascal is inmiddels verhuisd naar Spanje. Het klimaat is er beter, de lucht schoner, dat is goed voor zijn nieuwe hart.

 

Zijn vader Cor herinnert zich nog hoe de luchtbrug naar Houston tot stand kwam. ‘Dat werd geregeld via Dr. de Villeneuve en georganiseerd door de vereniging Nederlandse Hartpatiënten. We moesten daarvoor een vergadering in de Jaarbeurs in Utrecht bijwonen. Die bijeenkomst was nodig om dit allemaal voor elkaar te krijgen.’

 

Met de vlucht voor deze tweede luchtbrug naar Houston gingen volgens Cor in die tijd zo’n vijftien patiënten mee. Het driejarige jongetje was het eerste kind dat door de luchtbrug gered werd. Dat leverde in die tijd enorm veel publiciteit op.

 

Terug in Rotterdam wachtte het gezin nog een teleurstelling. Ze woonden toen in een flat, vier hoog, zonder lift. Moeder en zoontje moesten steeds weer die trappen op en af. ‘We vroegen de gemeente om een ander huis, gelijkvloers, of met een lift. We kregen dat huis ook, we zaten er zelfs al in, en toen moesten we er opeens weer uit. Ik verdiende namelijk teveel, om in dat huis te mogen blijven wonen. In die dagen was ik veel in het buitenland aan het werk, om extra bij te verdienen voor de gedane operatie in Amerika. Mijn schoonmoeder gaf mij het advies om contact op te nemen met de sociaal werkster van het Sophia kinderziekenhuis. Dat heb ik gedaan en ik heb haar mijn verhaal voorgelegd. Zij begreep de situatie volledig en belde met de burgemeester, die er voor zorgde dat we binnen een paar dagen een andere eengezinswoning hadden, waarin we nu nog steeds wonen!’

 

Dr. Denton A. Cooley, de hartchirurg die René Pascal het leven redde, was vier jaar later in Nederland, in het St. Radboud ziekenhuis in Nijmegen. ‘Hij kwam naar Nederland om de hartpatiënten opnieuw te ontmoeten en te spreken’, herinnert Cor zich. René Pascal was toen zeven jaar. ‘We kregen een uitnodiging van de vereniging’, vertelt Cor. ‘We zijn er toen met hartpatiënten van verschillende luchtbruggen heengegaan. We hielden ons een beetje afzijdig, er stonden zoveel journalisten. René Pascal had een tekening gemaakt voor Dr. Denton A. Cooley. Een journalist merkte ons op, en vroeg me of ik ook hartpatiënt was. Ik wees echter op mijn kind. Toen stonden er opeens tientallen journalisten om ons heen, we haalden zelfs de voorpagina van De Telegraaf! Met foto en al. René Pascal mocht bij Dr. Denton A. Cooley op schoot zitten en gaf hem uiteindelijk zijn tekening.’

 

Cor Boeren is dankbaar. Hij kreeg op kritieke momenten hulp. Op de eerste plaats van de Nederlandse Hartpatiënten Vereniging en ook van Dr. de Villeneuve, door zijn ingrijpen kon zijn zoontje worden gered. Van Dr. van der Schaar die René Pascal de hele reis had begeleid. Van zijn werkgever, die hem een lening verschafte waarmee hij de dure reis kon betalen. ‘Deze lening hoefden we niet terug te betalen’, herinnert Cor zich. ‘Daar waren we heel blij mee. Deze werkgevers, de familie Lamering en familie Klumpers hebben ons toen goed ondersteund. Hun dochters kwamen ook regelmatig naar het ziekenhuis toe.’

 

En natuurlijk is de familie Boeren, Dr. Denton A. Cooley zeer dankbaar. ‘Mijn zoon heeft de laatste jaren nog contact met hem gehad. Dr. Denton A. Cooley, die hem nog steeds herinnerde, is op 18 november 2016, op 96-jarige leeftijd overleden.’

Aan de alcohol… of toch niet?

 

Een borrel, houd jij ervan? Vooral als het gezellig is en in groepsverband? Maar hoe goed gaan alcohol en

hartpatiënten samen? Young & Yearning vertelt.

 

Ooit, lang geleden, is alcohol uitgevonden. Maar door wie is een mysterie. Vast staat dat het oudste schrijfsel over alcohol, een bierbrouwersrecept, 5000 jaar geleden op een kleitafel in het vroegere Soemerië is geschreven. Tegenwoordig ontstaat alcohol, een natuurproduct, door gisting van gerst of druiven. Het gistingsproces stopt bij het maximaal behaalbare alcoholpercentage. Door afkoeling en verhitting ontstaan lagere of hogere alcoholpercentages. Maar in hoeverre reageert het hart op alcohol? Let’s find out…

 

Medisch (on)verantwoord?

Alcohol heeft twee gezichten. Althans, volgens verschillende onderzoeken. Waar de ene studie concludeert dat een kleine inname van alcohol een positief effect op de gezondheid, dan wel bepaalde hart- en vaatziekten heeft, beweren anderen dat alcohol per definitie een negatieve uitwerking op het lichaam en daarmee het hart heeft.

 

Vanwege de nevenfactoren en het risico op verslaving, is alcohol geen medicijn om hart- en vaatziekten te voorkomen. Onder andere een uitgebalanceerd voedingspatroon en bewegen zijn verstandigere opties. Of zoals professor dr. J. Casas in het ‘British Medical Journal’ zei: ‘De kans op hartziekten verminderen? Bezoek de groenteman en niet de slijter.’ Het algemene advies van de Gezondheidsraad luidt dan ook, drink jij niet? Houden zo! Drink jij wel? Drink maximaal één glas per dag.

De pros & cons

Volgens de pros verlaagt geringe alcoholconsumptie de kans op hart- en vaatziekten. Oftewel: één glas per dag. Maar hierbij moet een kanttekening worden gemaakt, want er wordt beweerd dat het positieve effect alleen geldt voor gezonde personen vanaf een bepaalde leeftijdscategorie. Een voorbeeld van de pros: alcohol zou het dichtslibben van de bloedvaten door cholesterol tegengaan, omdat het de aanmaak van HDL-cholesterol bevordert. In de volksmond heet dit het ‘goede cholesterol’.

 

Daarentegen beweren de cons dat (overmatig) alcoholgebruik het risico op hart- en vaatzieken verhoogt. Het risico op gezondheidsschade door alcohol hangt af van het drinkpatroon. Waar de pros de aanmaak van het HDL-cholesterol aanprijzen, wijzen de cons op de door alcohol negatieve, stijgende effecten van de tegenstander, het LDL-cholesterol, en vetstoffen. Nog een voorbeeld: alcohol tast de spiercellen in het hart aan met een verzwakte hartspier tot gevolg. Hierdoor verloopt het samentrekken van de hartspier moeizaam en vermindert de pompkracht: alcohol heeft een giftig effect op eiwitten die belangrijk zijn voor de pompfunctie van het hart.

 

Maar dat is niet alles. Alcohol werkt bloeddrukverhogend, maar ook adrenaline verhogend. Hierdoor worden mogelijk hartritmestoornissen uitgelokt en het kan zelfs een hartinfarct teweegbrengen. Een tekort aan voedingsstoffen en vitamines zoals vitamine B1, kan ook hartritmestoornissen uitlokken. En een voedingsstoffen- en vitaminetekort kan weer veroorzaakt worden door een verminderde voedingsbehoefte door alcohol.

Jongeren

Ben jij ‘jong’ en daarbij ook een hartpatiënt(e)? Denk twee keer na, want jongeren en alcohol zijn een verhaal op zich. Aangezien de hersenen zich tot ten minste het 25e levensjaar ontwikkelen, brengt alcoholinname voor jongeren acute gezondheidsrisico’s met zich mee zoals een verstoorde hersenontwikkeling. Door de daardoor mogelijke ontstane karakter- en gedragsverstoringen, wordt het hormoonproces beïnvloed dat verantwoordelijk is voor een versnelde groei van botten en spieren. Het groeihormoon, maar ook het mannelijk hormoon testosteron, wordt door alcohol verlaagd en remt de jongens en mannen in hun botontwikkeling.

 

Er is meer. Bij jongeren leidt alcohol tot verminderde leer-, studie- en werkprestaties en verhoogt alcohol het risico op verslavingsproblemen op latere leeftijd. Het geheugen werkt slechter en daarbij neemt naast controlevermindering – van invloed op een vergrote kans op onveilige intimiteit – ook het reactievermogen af.

 

Wist jij dat jongeren in mindere mate last hebben van het slaapopwekkende effect van alcohol? Hierdoor is de remming kleiner waardoor langer kan worden doorgedronken. Uiteindelijk neemt daardoor de kans op alcoholvergiftiging toe. Vanwege het vele drinken in korte tijd (binge drinking), raakt het zenuwstelsel verdoofd met een black-out, bewusteloosheid, of in het ergste geval, met de dood tot gevolg. Tevens zorgt een regelmatige black-out voor blijvende hersenschade. Een weekend doordrinken is allesbehalve risicoloos en een ware aanslag op je gezondheid, het lichaam heeft twee dagen nodig om te herstellen.

 

Tips

Toch een borrel op z’n tijd? Enkele tips om, voor zover mogelijk, verantwoord met alcohol om te gaan. Jouw hart is je dankbaar!

  • Minder of geen alcohol drinken is altijd beter.
  • Maak geen gewoonte van alcohol, drink niet elke dag.
  • Pas op met alcohol in combinatie met medicijngebruik! Afhankelijk van het medicijn is het toegestaan, maar let op, het kan de werking verminderen en/of bijwerkingen versterken.
  • Drink geen alcohol wanneer je werkt, studeert of sport, als je deelneemt aan het verkeer (dit geldt ook voor fietsers en scooterrijders) en jouw partner of jij zwanger is/bent (of wilt worden).
  • Drink geen alcohol als reactie op spanning, stress en persoonlijke problemen.

 

Binge drinking

Het zogeheten binge drinking waarbij in een korte tijd een grote hoeveelheid alcohol wordt gedronken kan hartritmestoornissen, zoals boezemfibrilleren, uitlokken.

 

Doorpraten? Deel jouw bevindingen op ons forum (Hartpatienten.nl/forum) en/of op de Facebookpagina (Facebook.com/HARTvrienden)!

Van levensgenieter tot hartpatiënte

Mandy (34) houdt van het leven. En dat viert zij. Met haar familie en vrienden. Gezelligheid gaat zij niet uit de weg. Tot bij haar hartfalen wordt geconstateerd. Aan haar levensmotto ‘Vier het leven’ lijkt abrupt een einde te zijn gekomen. Of toch niet? Haar verhaal.

Mandy is een levenslustige jonge vrouw uit de hoofdstad. Haar leven wijkt niet af van haar leeftijdsgenoten. Zij heeft een fulltime baan en onderneemt in haar vrije tijd verschillende activiteiten. Wanneer in 2015 hartfalen bij Mandy wordt geconstateerd, valt de diagnose haar koud op haar dak, ‘Het voelde alsof mijn leven voorbij was.’

Mandy (34)

Restarten

De diagnose verandert het leven van Mandy volkomen, ‘Ik werd gediagnosticeerd met hartfalen en plotseling was ik een S-ICD ‘rijker’ én slikte ik de zwaarste medicijnen. Ik was gesloopt!’ En dat is wennen, ‘De Ziektewet in plaats van een fulltime baan, rusten in plaats van ondernemen en water in plaats van frisdrank. Mijn leven zoals ik het kende was in één klap verdwenen. Alles, maar dan ook echt álles moest anders. Geen nachten doorhalen, feestjes, drugs en rock ’n roll meer. Geen seks en niet meer eten en drinken wat ik wil, vanwege de beperkte zout- en vochtinname.’

Eenmaal thuis wil Mandy haar leven weer zo goed mogelijk oppakken. Zowel op het persoonlijke vlak, als op het gebied van werk. ‘In het ziekenhuis ben ik met veel vragen blijven zitten. Mijn herstelperiode heb ik benut om antwoorden te vinden. Online, maar ook door lotgenotencontact. Na een half jaar ben ik met mijn re-integratietraject gestart. Ik heb lang de illusie gehad “Ik kom 100% terug!” en zag dat als een doel. Maar mijn nieuwe bedrijfsarts zei: “Meid, met een pompkracht van 22% kan jij een volledige werk re-integratie van 100% schudden, want dat red jij niet!” Het was voor mij een harde klap waar ik mij uiteindelijk noodgedwongen bij heb neergelegd.’

Inmiddels is Mandy’s (werk)leven ‘hectisch’. ‘Ondanks dat ik halve dagen werk, ben ik verplicht te solliciteren, omdat ik onder de wet ‘Poortwachter (tweede spoor)’ val. Daarnaast moet ik een WIA-aanvraag doen, want de tweejarige Ziektewet loopt ten einde. Maar het spannendste is het voortraject voor een maagomleiding waarin ik nu zit. Een maagomleiding is mijn enige optie om energie terug te krijgen. Mijn hart gaat niet beter pompen, maar mijn behoefte aan zuurstof wordt dan minder.’

Reprogramming

Mandy’s overgewicht is altijd een punt geweest, ‘Overgewicht is nooit gezond, maar met mijn hartfalen is het extra gevaarlijk. Vanwege het hartfalen, werkt mijn hart tot drie keer harder in vergelijking met een gezond hart. En door mijn omvang is mijn zuurstofbehoefte twee keer zo groot waardoor mijn hart nóg harder moet werken. Hierdoor ben ik dus heel snel moe. Aangezien geconcludeerd is dat het voor mij niet haalbaar is om af te vallen door te lijnen en te sporten, heeft mijn cardioloog mij doorverwezen. Helaas is nog niks zeker, omdat het doel van deze operatie tegelijkertijd een grote hindernis is. Hoewel mijn levenskwaliteit aanzienlijk zou verbeteren, is de operatie riskant met betrekking tot mijn hart.’

Maar door Mandy’s hartfalen en alles wat daarmee in gang is gezet, is zij een ander persoon geworden. ‘Ik herken mezelf bijna niet meer terug. Ik was een feestbeest en leefde behoorlijk ongeremd. Een paar maanden na de diagnose, ging de knop om. Nu lig ik ver voor middernacht in bed en ga ik praktisch nooit uit. ‘s Ochtends werk ik en ‘s middags doe ik een dutje. Hoogstwaarschijnlijk zal ik nooit meer ‘normaal’ leven.’

‘In het begin vond ik het erg moeilijk, want het ging er niet in dat ik op mijn leeftijd moest leven als een oud wijf! Maar naarmate ik veranderingen doorvoerde in mijn leven, voelde ik mij fysiek beter en mentaal sterker. Langzaamaan verdween het gevoel alsof mijn leven opgegeven was. Mijn ‘vrienden’ verdwenen uit mijn leven, maar mijn familie en échte vrienden hebben laten zien dat zij er, ondanks alles, voor mij zijn.’

Ready, set, go…

In het heetst van de strijd is Mandy niet bij de pakken gaan neerzitten en tot op heden houdt zij vast aan haar vechtersmentaliteit. Zij weigert om op te geven, ‘Mijn leven is veranderd. Feit. Veel kan ik niet, maar ik heb daarmee nu vrede. Maar ik draai, voor zover mogelijk, gewoon mee. Het kost mij alleen meer moeite en energie. Een verjaardag is bijvoorbeeld uitputtend en de volgende dag moet ik ‘herstellen’. Ik ben in één klap jaren ouder geworden. Maar ik leef!’