Nederland en buurlanden

 

Anders slapen tussen tentzeil, tralies en tulpen

 

Heeft u geen zin in een verre reis, maar wilt u wel iets aparts buiten de deur doen? Logeer dan op een van de vele bijzondere slaapplekken die Nederland en de buurlanden rijk zijn. Dat zijn niet per se boomhutten, vuurtorens of hijskranen. HartbrugReizen maakte een mooie selectie waarvoor u geen acrobaat hoeft te zijn. In vijf categorieën: monumentaal, natuurlijk, kunstzinnig, sociaal en grappig. Van goedkoop tot ietsje prijziger.

 

Monumentaal

Slapen in monumenten. Het is een manier om in panden te geraken waar u anders niet snel binnenkomt. En zeker niet ‘s nachts. Denk niet alleen aan pluche grachtenpanden of adellijke landhuizen! Een voormalig godshuis kan ook een slaapplaats zijn. In Martin’s Paterhof in Mechelen (België) staat uw bed tegenover de glas-in-loodramen in de kerk. Da’s heel bijzonder wakker worden met kleurrijk gefilterd ochtendlicht, midden in het bourgondische Vlaanderen (martinshotels.com/nl/hotel/martins-patershof). In eigen land is het  fijn overnachten in het tikje robuustere Fort Beemster, een oude vesting in de Hollandse Waterlinie. Het fort is deels omgetoverd tot een spa waarover de vroegere soldaten alleen maar konden dromen. Heerlijk bubbelen dus! (fortresortbeemster.nl). Beslist ook heel zen wordt u van het ruisen van het waterrad van de Smokkelmolen in Kanne, net over de Nederlands-Belgische grens bij Maastricht. Slapend op de zolders waant u zich even molenaar, want de graanmolen is deels nog in bedrijf (smokkelmolen.be).

 

Natuurlijk

Groen en duurzaam is helemaal in, ook op vakantie. Dat het meer kan betekenen dan primitief in de natuur bivakkeren, ondervindt u bijvoorbeeld in een Mongoolse yurt of Noord-Amerikaanse tipi. Op camping De la Semois (campingdelasemois.be) in de Belgische Ardennen staan deze inheemse onderkomens op wonderschone plekjes. Ze zijn van vele gemakken voorzien. Toch geen zin in een tent? U kunt er ook een zigeunerwagen of dubbeldekker kiezen! In ons Zeeland biedt De Kunstwei in Wolphaartsdijk trouwens de zeer creatieve Knoert. Dat is een ronde houten ‘tent’ met een dak in de vorm van een Zeeuwse knop, u weet wel, dat bobbelige sieraad dat onderdeel uitmaakt van de traditionele Zeeuwse dracht (dekunstwei.nl/overnachten-zeeland/overnachten-yurt-tipi-tent-zeeland). Mag het best minder extravagant, dan is een Peelhut in Aarle-Rixtel in de Peelrand een puike optie. De Peelhut is een hut in tentvorm. Het is eenvoudig ingericht met veldbedden, maar altijd warm en droog. U kunt er zelfs een ontbijt bezorgd krijgen (eco-touristfarm.com). Nabij de wateren van de Kaag en Brasem (Zuid-Holland) zijn de kleurige hihahutten weer een stuk luxer ingericht (hihahut.nl/hihahut-avontuur). Totaal anders maar héél origineel is een overnachting tussen de bloeiende tulpenvelden. Dat kan in een tent in de Tulperij in de Bollenstreek. Wie daar niet vrolijk wakker wordt, heeft echt een ochtendhumeur.
U moet nog wel geduld oefenen tot het voorjaar (detulperij.nl)!

 

Kunstzinnig

Kunst beleven en slapen, dat kan best samen, vinden ze in Leiden. Al jaren kent de stad het succesvolle Openluchthotel-evenement. Her en der trekken kunstenaars unieke stijlkamers op waarin de cultuurminnende avontuurlijke hotelgast kan verblijven. Van de Burchtheuvel tot de Hortus Botanicus, overal treft u de meest wonderlijke optrekjes en hemelbedden aan. Als het Nederlandse weer meezit, kunt u er een onvergetelijke nacht onder de sterren beleven. Zet u dit slaapfestijn alvast in de agenda voor de lente van 2018? (fieldsofwonder.nl).

 

Gaat u toch liever voor een stevig dak boven uw hoofd én houdt u van oosters design dan is Hotel Bazar in de gezellige Witte de Withstraat in Rotterdam uw adres. Modern en trendy en toch in de sfeer van de Duizend-en-een-Nacht. Met mozaïek langs de wanden, glazen Aladdinlampen en bovendien een fantastisch restaurant. Alleen het ontbijt is al een exotisch feestje! (hotelbazar.nl)

 

Sociaal

Eigenlijk geldt het overal, dus ook in Nederland. Een plek leert u pas echt kennen door de locals te ontmoeten. Dat hebben ze in het Spijkerkwartier in Arnhem goed begrepen. Wijkhotel Spijkerbed is een origineel initiatief van de bewoners daar. Zij zelf wonen met zoveel plezier in deze mooie wijk dat ze die graag met u willen delen. Als gast van Wijkhotel Spijkerbed verblijft u dan ook bij een van hen. Ontbijt wordt geregeld met lokale ondernemers evenals een wandeling door de buurt, deelname aan een kookworkshop, of wat u maar wenst (wijkhotelspijkerbed.nl).

 

Grappig

Tenzij u een vergrijp wilt plegen, is een hotel in een voormalige gevangenis de enige mogelijkheid om eens in een cel te slapen. Zulke hotels bestaan in Nederland, maar Hotel Alcatraz nabij Frankfurt lonkt vanwege zijn naam extra gevaarlijk. Alcatraz is een eiland nabij San Francisco, beroemd om zijn voormalige zwaar beveiligde gevangenis. Het goede nieuws van de Duitse hotelversie is dat u ’s ochtends weer als vrije man of vrouw naar buiten mag. Aan comfort komt u ook niet tekort (alcatraz-hotel.com). Eenvoudiger, maar eigenlijk een must als u een wijnliefhebber bent, is een overnachting in een van de fraaie wijnvaten bij Hotel Lindenwirt in Rüdesheim am Rhein (Hessen). Als u hier geen slaapmutsje met een goede lokale wijn neemt, waar dan wel? (lindenwirt.com). Minstens zo grappig, ook als plagerige verrassing voor een anti-kampeerder is het Huettenpalast. U kunt hier een retrocaravannetje-de-luxe huren in een overdekte hal. Goed weer en een schaterlach verzekerd! (huettenpalast.de).

 

TIP: check de websites op seizoensgebonden openstelling en variërende prijzen!

 

Zout, de ongezonde smaakmaker

 

85% van de Nederlanders krijgt teveel zout binnen. Dit verhoogt het risico op allerlei ziekten, zoals nierziekten, hart- en vaatziekten en kanker. Hoe kun je je zoutinname verminderen zodat je langer gezond blijft?

 

‘Hmm, lekker die gebakken aardappeltjes, maar kun je me het zoutvaatje even aangeven?’ We zijn allemaal gewend geraakt aan zout bij het eten, maar het is niet erg gezond. Als we allemaal drie gram zout per dag minder zouden gebruiken, zou het aantal mensen dat overlijdt aan hart- en vaatziekten in Nederland, met 1500 sterfgevallen afnemen. Die constatering komt even binnen. We eten stelselmatig teveel zout in Nederland. Vaak zonder ons er echt van bewust te zijn hoe schadelijk dat zout eigenlijk is. De gemiddelde Nederlander gebruikt per dag zeven tot tien gram zout, terwijl we volgens voedingsdeskundigen maximaal zes gram mogen binnenkrijgen. Zo krijgen we per jaar een kilo teveel zout binnen!

 

We hebben wel wat zout nodig. Het natrium in het zout helpt bij de vochtbalans in ons lichaam en voor een goede werking van het spier- en zenuwstelsel. Bovendien is aan zout dat bijvoorbeeld in brood zit, jodium toegevoegd. Ook jodium speelt een essentiële rol in ons lichaam, het is nodig voor de productie van schildklierhormonen en die zijn weer essentieel voor het functioneren van ons zenuwstelsel en de stofwisseling. Jodium kun je overigens, behalve door het eten van brood, ook binnenkrijgen door het eten van zeewier, zeevis en eieren.

 

Terug naar zout. Ons lichaam heeft ruim voldoende aan een tot drie gram per dag. Boven de zes gram wordt het dus echt te veel. Dan ontstaat een verhoogde kans op hoge bloeddruk, hart- en vaatziekten, nierziekten, maagkanker en botontkalking. 90 % van alle hart- en vaatziekten wordt veroorzaakt door verkeerde leefgewoonten, waar teveel zout eten een voorbeeld van is.

 

De moeite waard dus om op je zoutinname te letten. Maar hoe doe je dat? Het meeste zout krijg je ongemerkt binnen. Aan bijna alle kant-en-klare producten is zout toegevoegd.Magnetronmaaltijden, zoete gerechten als ijs, koek en gebak en uiteraard alle zoute snacks en gerechten. Maar ook brood, kaas en vlees bevatten veel zout. De meeste Nederlanders zitten zo al snel aan hun ‘zouttax’ en dan hebben ze het zoutvaatje nog niet eens aangeraakt.

 

Het is daarom best even opletten om niet teveel zout binnen te krijgen. Toch kan dat wel. Probeer bijvoorbeeld zelf geen zout te gebruiken. Vind je dat niet lekker? Gebruik dan Lo Salt. Daar is minder natrium aan toegevoegd dan aan gewoon keukenzout. Verder kun je gedroogde kruiden als bijvoorbeeld basilicum, oregano en kerrie gebruiken om je eten te kruiden en smaak te geven, net als knoflook en ui. Ook verse kruiden geven een heerlijke smaak aan maaltijden.

 

Enkele suggesties, onder andere van diëtiste Marina Vis:

  • Bij vlees kun je knoflook en oregano gebruiken
  • Bij vis kun je dille toevoegen
  • Groentes mix je met gedroogde kruiden
  • Bij spruitjes is kerrie lekker
  • Courgette smaakt goed met knoflook en bieslook
  • De al genoemde gebakken aardappeltjes zijn lekker met marjolein

 

Geen tijd om zelf te koken?
Kijk op verpakkingen altijd wat er in een product zit. Als er niet op staat hoeveel zout het product bevat, vermenigvuldig dan het natriumgehalte met 2,5.

 

Zelf eens kijken hoeveel zout je nu eigenlijk gebruikt? De Nierstichting heeft daarvoor de site www.zoutmeter.com ontwikkeld. Je kunt daar invullen welke producten je precies eet en hoe vaak. Zo kun je er snel achter komen of je teveel zout gebruikt.

 

Bovendien staan er allemaal lekkere recepten op deze site, zoals hummus, pompoensoep, chili en zoutarme kibbeling. Zo kun je een heel eind komen.

 

Verder probeert de gezondheidszorg voedingsleveranciers ervan te overtuigen minder zout aan hun kant-en-klare producten toe te voegen. In landen zoals Engeland, Japan en Finland is van overheidswege het zout in voeding al omlaag gebracht. Ook in Nederland worden pogingen in de goede richting ondernomen. Minister Schippers sloot in 2014 het akkoord Verbetering Productsamenstelling met producenten en probeerde zo het zoutgehalte in voeding (samen met verzadigde vetten en calorieën) te verminderen. In kaas en brood is als gevolg daarvan het zoutgehalte flink gedaald, maar in sauzen en pakjes soep zit nog steeds veel zout. Nederland loopt daarom helaas niet voorop als het gaat om het verminderen van zout. De voedingsindustrie en vooral de zoutindustrie hebben er geen belang bij om de zoutproductie en -toepassing omlaag te brengen. Zout wordt niet alleen aan producten toegevoegd omdat het de smaak zou verbeteren, maar ook om de houdbaarheid te verlengen of de structuur van het product te verbeteren.

 

Leonard Hofstra is cardioloog en werkt in het Cardiologie Centrum in Utrecht. Hij ziet jaarlijks 5000 patiënten en ziet naar eigen zeggen ‘veel ellende’ vanwege het overmatig gebruik van zout. Hij schreef het boekje: Snel SLIM, (Succesvolle Lifestyle Interventie Methode) met tips om een gezonde levensstijl te ontwikkelen, eventueel af te vallen en minder zout binnen te krijgen. Het boekje is via internet te bestellen op www.slimlifestyle.nl.

Wandelen met alpaca’s & andere dierenuitjes

 

Dieren zien is leuk, maar dieren beleven is leuker. Overal in Nederland zijn plekken waar u niet langer alleen naar dieren kijkt. Laat vooral vlinders en katten om u heen fladderen, sla een slang om de nek, ga uit wandelen met een alpaca en proef struisvogeleierkoek. HartbrugReizen wijst de weg in de jungle van dierenuitjes.

 

Cafés vol poezen

Het is een trend: cafés vol poezen. Amsterdam, Den Bosch, Den Haag, Groningen, Hilversum en Rotterdam kennen ze inmiddels al, elders zijn ze nog ‘in de maak’. De beestjes zijn speciaal geselecteerd en varen wel bij de drukte. Ze kruipen snorrend bij u op schoot terwijl u een bakkie doet. Houd wel rekening met entreegeld! Info: kattencafekopjes.nl (A’dam); kattenparadijsmispoes.nl (Den Bosch); kattencafeditjesenkatjes.nl (Den Haag); opznkop.nl (Groningen); kattencafetheesalon.nl (Hilversum); pebbleskittycatcafe.nl (Rotterdam).

 

Fladderaars

Vlinders in de buik zijn leuk, maar geen voorwaarde om de Orchideeënhoeve in Luttelgeest te kunnen bezoeken. In deze grootste vlindertuin van Europa fladdert u denkbeeldig over de continenten. Tussen tropische gewassen voeren echte bergpaden naar hogere delen waar de 2000 vlinders uit Costa Rica en de Filipijnen zich het liefste ophouden. Exotische vogels houden de vlinders kleurig gezelschap en leguanen verschijnen ook zomaar om de hoek. Onder aan woest stromende bergbeken vindt u koikarpers in een vijver.

Info: orchideeenhoeve.nl/vlindertuin.html.

 

Slangenkuil

Reptielenzoo SERPO verhuisde onlangs van Delft naar Rijswijk en gaat in de loop van 2017 weer open. Ooit opgezet door liefhebber en slangenexpert Walter Getreuer is het een begrip onder reptielenliefhebbers. Honderden slangen, krokodillen, varanen, hagedissen en schildpadden kunt u hier van zéér dichtbij zien. Van krokodillen aaien komt het niet, maar een jarige job krijgt hier bij wijze van slinger een slang om de nek. Wellicht een idee voor een verjaarspartijtje in de familie? Info: serpo.nl.

 

Melkkamelensafari

Bij Nederlandse melk denken de meesten van ons niet meteen aan kamelen. Toch staan er tegenwoordig ook melkkamelen in de vaderlandse weiden. Net als koeien worden ze dagelijks gemolken. Hoe dat toegaat, kunt u ervaren op kamelenmelkerij Smits in het Noord-Brabantse Berlicum. Het bedrijf bestaat ruim tien jaar en is nog steeds de enige kamelenmelkerij in Europa. Natuurlijk kunt u kamelenmelk proeven en met een groepje zelfs een kleine safari te kameel overwegen.

Info: kamelenmelk.nl.

 

Paardenmelkchocolade

Paardenmelkerijen zijn er meerdere in Nederland, maar ook die zijn weinig bekend. Wilt u wel eens een melkpaard bewonderen én paardenmelk proeven dat kunt u bijvoorbeeld naar de Riga Ranch in Nieuwveen. U ziet er maar liefst tachtig Haflingers. De Haflinger is een zeer populair paardenras onder paardenmelkers. Het is extra genieten van de beesten tijdens Veulentjesdag, maar eigenlijk is er altijd wel iets rond de paarden te doen. Lekker smikkelen in het restaurant bijvoorbeeld. Op de Riga Ranch maken ze zelfs chocolade met paardenmelk!

Info: rigaranch.nl.

 

Zeehonden redden

Bijna wereldberoemd, maar nog steeds bijzonder is het zeehondencentrum in Pieterburen. Per jaar vangt het centrum honderden zeehonden op die, vaak door menselijk toedoen, in de problemen zijn geraakt. Gewond, ziek of verweest. De zeehonden in nood krijgen tijdelijk onderdak en worden bij volledig herstel weer uitgezet in de zee. Geen enkel dier blijft permanent in opvang. Reserveert u vooral een rondleiding achter de schermen of een waddenbootexcursie. Zo ervaart u veel meer van de zeehonden in de crèche of in het wild. Er zijn ook mogelijkheden om ze te helpen verzorgen of zelfs vrijlaten. Info: zeehondencentrum.nl.

 

Wandelen met een alpaca

Wandelen met andere dieren dan een hond was tot voor kort niet zo gebruikelijk in Nederland. Uit wandelen gaan met lastdieren is echter helemaal in. Ook zeker onder volwassenen! Eerst was er alleen de wandelbeleving met ezels, maar inmiddels is die ook mogelijk met kamelen, rendieren en alpaca’s. Bent u ook zo gecharmeerd van die donzige alpaca’s? U bent niet de enige. Voor een wandeling bestaan er al heuse wachtlijsten bij verschillende Nederlandse bedrijven. Snel inschrijven dus! Info: alpacahoeve.com; alpacaoord.nl. Voor wandelingen met ezels, kamelen en rendieren, zie ezelsocieteit.eu/ezelwandelingen.html; demettemaat.nl.

 

Struisvogeleierkoeken proeven

Wilt u zich in Afrika wanen? Bezoek dan een van de Nederlandse struisvogelboerderijen! Alles draait hier om de fokkerij, het vlees en de eieren van deze opvallende gevederde dieren. Op de struisvogelhouderij van de familie De Kreij in Boerakker hoort u er alles over. Echt aaien kunt u de beesten niet, want wat blijkt? Die vrij hersenloze wezentjes blijken soms behoorlijk boos te kunnen worden. Van de eieren die niet in de broedmachine gaan, kunnen liters advocaat en bergen eierkoeken gemaakt worden. Beide kunt u proeven.

Info: struisvogelhouderijfamwdekreij.nl.

 

Aan de haaien overgeleverd

Het zeeaquarium Sea Life aan de Boulevard van Scheveningen blijft intrigeren, zelfs als u er eerder bent geweest. De setjes zeepaardjes zijn aandoenlijk, net als de  roggen die in een grote bak onder uw neus voorbijglijden. Maar niets haalt het bij de lange tunnel onder het grote aquarium. U krijgt het gevoel dat u op de zeebodem loopt. Aan weerszijden en boven u passeren haaien die u zo in de forse kaak met tanden kijkt. De zeeschildpadden in de nieuwe crèche ogen een stuk vriendelijker.

Info: visitsealife.com.

 

TIP:

Check vooral de agenda’s van de dierenbedrijven op bijzondere activiteiten! Zo beleeft u net nog iets meer dan op gewone bezoekdagen.

Vragen aan Dr. Michael Jacobs: 3D-beelden maken van een operatie!

 

In maart van dit jaar vond in Maastricht de European Vascular Course (EVC) plaats. Bijzonder onderdeel van het driedaagse congres was onder meer de presentatie van een innovatief 3D-systeem waarmee operaties tot in detail voorbereid kunnen worden. Het congres, georganiseerd door prof. dr. Michael Jacobs van het Maastricht UMC+, trok meer dan 2.000 vaatspecialisten van over de hele wereld naar het Maastrichtse congrescentrum. Voor Hartbrug-Magazine aanleiding om enkele vragen voor te leggen aan prof. dr. Jacobs.

 

Dr. Micheal Jacobs

Waarover ging het congres?

Het congres is gericht op vaataandoeningen en behandelt het volledige spectrum van diagnostiek en behandeling van ader- en slagaderproblematiek. Naast theoretisch onderwijs door experts organiseren wij vele praktische workshops waar de deelnemers training krijgen in diagnostische en therapeutische handelingen. Omdat het zo op praktische vaardigheden is gericht komen vele (jonge) vaatspecialisten naar EVC. Afgelopen jaar ontvingen wij 2300 deelnemers uit 60 verschillende landen.

 

Wat is een aorta-reconstructie?

Als de aorta te wijd wordt, spreken we over een aneurysma. Indien de diameter groter is dan zes cm, is uitschakeling van het aneurysma noodzakelijk om scheuren van de aorta te voorkomen. Dat kan gebeuren door het inbrengen van een stentprothese of een traditionele open operatie. De keuze wordt bepaald door de vorm en uitgebreidheid van het aneurysma alsmede de toestand en wensen van de patiënt zelf.

 

Hoe verloopt een aorta-reconstructie?

Bij uitgebreide aneurysmata, zowel in de borstkast als in de buikholte, is een open operatie een complexe ingreep die een uitgebreide infrastructuur vereist. Bovendien bestaat het team uit verschillende specialisten zoals een vaatchirurg, hartchirurg, anesthesist, hart-longmachine technicus, cardioloog, neurofysioloog en een intensive care specialist. De operatie wordt uitgevoerd met behulp van de hart-longmachine om tijdens het afklemmen van de aorta de organen te beschermen. Tevens worden de functies van de hersenen en het ruggenmerg continue bewaakt om schade te voorkomen. Dan wordt stap voor stap de aorta van boven naar beneden door een kunststof aorta vervangen.

 

Wat zijn de daaraan verbonden risico’s?

De risico’s zijn aanzienlijk, afhankelijk van de gezondheidstoestand van de patiënt, de uitgebreidheid van de operatie en de ervaring van het team. De belangrijkste complicaties die kunnen optreden zijn verlamming van de benen, nierfalen, longontsteking, hartinfarct en overlijden.

 

Er zijn 3D-beelden gemaakt van een reconstructie van de aorta. Hoe gaat dat in zijn werk?

Wij hebben verschillende (complexe) operaties met een speciale 3D-camera opgenomen. Dat is een camera met twee lenzen. Vervolgens hebben we de opnames bewerkt en verkort tot maximaal tien minuten film. Speciale projectoren zijn nodig om de 3D-effecten op het scherm te krijgen.

 

Waarom een 3D-presentatie?

Het is nog steeds zo dat deze complexe operaties alleen maar geleerd kunnen worden door het ontzettend vaak te doen. Daar is een lange leercurve voor nodig. De bedoeling van de 3D-presentaties was om de jonge generatie kennis te laten maken met deze complexe problematiek en te laten zien wat dergelijke ingrepen betekenen. Dat is met 3D vele malen inzichtelijker dan met 2D-weergaves.

 

Hoe waren de reacties op het tonen van de 3D-presentatie tijdens het congres?

Het auditorium zat tot aan de nok toe vol en je kon een uur lang een speld horen vallen. De reacties waren overweldigend, temeer omdat niemand ooit een dergelijke 3D-vertoning van operaties had gezien.

 

Speelt Maastricht in de eredivisie wat betreft dit soort ingewikkelde operaties?

Inderdaad, wij zijn een nationaal en internationaal verwijscentrum voor deze complexe aorta ingrepen, zowel voor de open operaties als de stentimplantaties.

 

Is de techniek van 3D-beelden ook bruikbaar bij andere hartchirurgische of vaatchirurgische ingrepen?

De 3D-filmtechniek is voor elke operatie bruikbaar. Het belangrijkste verschil is de waarde van de derde dimensie, meestal diepte, om de toegang tot het operatiegebied en de operatie zelf beter te kunnen begrijpen.

Unilever en Hartstichting volledig de mist in met Becel ProActiv en cholesterolcheck

 

Weet u hoe hoog uw cholesterolgehalte is? Welke risico’s u loopt op hart- en vaatziekten? Doe de Persoonlijke Gezondheidscheck en kom er achter. Met deze wervende tekst roept margarinemerk  Becel ProActiv argeloze consumenten op hun gezondheid te ‘testen’. En dat alles ter promotie van het eigen kuipje margarine, uiteraard. Waarbij de slager zijn eigen vlees keurt. Wij van wc-eend bevelen wc-eend aan. Zoiets. U kent dat wel. Trap er niet in!

 

Het lijkt verleidelijk, meedoen aan die test. Gratis nog wel. Anders zou die bijna 25 euro kosten. En haast u! Want er zijn er ‘slechts’ 200.000! Maar het eind van het liedje is dat multinational Unilever wil dat ook op uw eettafel straks een plastic kuipje Becel ProActiv prijkt. Met alle risico’s van dien. Inderdaad, risico’s.

 

Huisarts Hans van der Linde, door ons om een reactie gevraagd, laat om te beginnen weten dat deze marketing van Becel ProActiv wetenschappelijk geen enkel bewezen doel dient. Verder zet hij grote vraagtekens bij de medewerking van de Hartstichting aan deze reclamestunt. De Hartstichting die zoals bekend onder invloed staat van specialisten, die op de paylist van de industrie staan, die helpen om het monster ‘cholesterol’ te demoniseren en die zo de rode loper uitleggen voor de nieuwe cholesterolverlagers onder het motto ‘the lower, the better’. Hans van der Linde doet voor Hartbrug-Magazine een boekje open over de nieuwe strategie van de Hartstichting en Unilever, waarmee Becel ProActiv ten tonele wordt gevoerd. Bij deze zijn reactie:

 

‘Unilever werd door de Reclame Code Commissie op de vingers getikt vanwege de slagzin “Becel. Al 50 jaar goed voor hart en bloedvaten”. De claim werd misleidend geacht.

 

NRC Next checkte de claim van Unilever dat Becel ProActiv de kans op hartziekten doet afnemen en beoordeelde deze als ongefundeerd. Voedselwaakhond Foodwatch reikte zijn jaarlijkse prijs, Het Gouden Windei, uit aan Unilever voor hun product Becel ProActiv als het meest misleidende product. En last but not least, wetenschappelijke publicaties komen tot de slotsom dat deze zogenaamde plantensterolen de cholesterolwaarden bij mensen slechts in geringe mate verlagen, maar dat er geen begin van een bewijs is dat daarmee het risico op hart- en vaatziekten afneemt.’

 

‘Veel ernstiger bij dat alles is dat er gerede twijfels bestaan over de vraag of deze plantensterolen op lange termijn schadelijke bijwerkingen hebben. Om die reden is Unilever door de Europese Unie gedwongen om op de verpakkingen van Becel ProActiv te zetten “mogelijk niet geschikt voor zwangere vrouwen, vrouwen die borstvoeding geven en kinderen onder de vijf jaar. Meer dan drie gram plantensterolen per dag dient niet geconsumeerd te worden.” Het staat in kleine lettertjes aan de zijkant van het kuipje en wie realiseert zich daarbij dat na drie à vier boterhammen al sprake is van een overdosering aan plantensterolen?

Eén ding is volstrekt duidelijk. Gezonde mensen met een normaal cholesterolgehalte zijn al helemaal absurd bezig als zij het dure Becel ProActiv gebruiken. Ook volgens de fabrikant is Becel ProActiv niet voor hen bedoeld en het bevordert op geen enkele manier de gezondheid. Wel stel je je bloot aan mogelijke bijwerkingen die schadelijk voor de gezondheid kunnen zijn. De Europese Unie besloot daarom dat op de verpakking moet staan “Becel ProActiv is niet bedoeld voor mensen die hun bloedcholesterolgehalte niet onder controle moeten houden”. Ondertussen eten alle gezinsleden rustig mee uit het kuipje.’

 

‘De samenwerking tussen de Hartstichting en Unilever is volgens de Hartstichting erop gericht om mensen te stimuleren hun gezondheid en welzijn te verbeteren. Een uit de lucht gegrepen bewering. De genoemde ‘Persoonlijke Gezondheidscheck’ is ontwikkeld in samenwerking met onder andere de Landelijke Huisartsenvereniging en het Nederlands Huisartsen Genootschap. Deze test (inclusief cholesteroltest) kost normaal € 24,95, maar is nu ‘gratis’ bij de aankoop van een 500 gram actieverpakking Becel ProActiv. Op het kuipje Becel ProActiv prijkt het rode logo van de Hartstichting. Unilever doneerde in 2010 een bedrag van € 225.000 aan de Hartstichting. De omvang van donaties in de jaren daarna zijn mij niet bekend.

 

De steun die de Hartstichting om haar moverende redenen verleent aan de marketing van Unilever komt in een vreemd daglicht te staan als men weet dat de Europese aderverkalking vereniging (EAS) en de Europese vereniging van cardiologen (ESC) de zorgen over plantensterolen onderschrijven. Kortom, een reclamestunt dus van Unilever die meelift met het medische imago van de persoonlijke gezondheidscheck.’

 

‘Conclusie: er is bij gebrek aan gegevens geen enkele plaats onder de zon voor Becel ProActiv. Gebruikers kopen voor veel geld een product dat geen bewezen bijdrage levert aan hun gezondheid. Zij lopen daarbij risico’s waarvan de omvang bij gebrek aan goed wetenschappelijk onderzoek niet bekend is. Plantensterolen zijn biologisch actieve stoffen die net als geneesmiddelen eerst onderworpen zouden moeten worden aan strenge toelatingsonderzoeken.’

 

 

 

Theeleuten in alle provincies

 

Al jaren hoort de theeschenkerij bij het Nederlandse landschap. Bij boerderijen, op landgoederen en in tuinen nuttigt u elegant thee, limonade van lokaal fruit en huisgemaakte taartjes met viooltjes. HartbrugReizen bezocht in elke provincie de gezelligste theetuin.

 

Groningen

Theetuin d’Padstal in het Westerwoldse buurtschap Weende is de ideale stop tijdens het fietsen of wandelen. Gelegen bij het oerbos Liefthingsbroek, niet ver van het vestingstadje Bourtange, geniet u in alle rust van thee of koffie. De vruchten op taartjes en in jams komen uit de biologische moestuin. Boerenijs brengt verkoeling op warme dagen. Grappig: zelfs bevers zitten hier graag. Hun afgekloven boomstammen vormen het bewijs.

Info: http://depadstal.nl

 

Fryslân (Friesland)

In Theetuin Efkes Buorkje in Appelscha is het niet ‘even buurten’ (efkes buorkje). Het is er heerlijk dwalen. De achtertuin is ingedeeld in heel diverse tuinkamers. Zo is er een vijver-, buxus-, schaduw- en formele tuin, een leilindelaantje en een boomgaard met moestuin en kippen. In een speciale hoek kunt u bloemen plukken, die de gastvrouw tot een leuk ruikertje maakt terwijl u theedrinkt.

Info: theetuinefkesbuorkje.nl.

 

Drenthe

Bijna alleen bekend onder de Drentenaren zelf is Theeschenkerij Homanshof in Anloo. De sfeervolle theeschenkerij is gevestigd in een eenvoudige bruine boerenschuur midden in het Nationaal Landschap Beek- en Esdorpen. Bij mooi weer zit u aan de gezellige lange tafels in de aangrenzende tuin. Voor thee met zelfgebakken taart of een kopje soep.

Info: theeschenkerijhomanshof.nl.

 

Overijssel

Vrijwel het hele jaar door kunt u in de knusse Theetuin Ik & mijn moeder terecht. In het groene Wooldrikspark in Enschede zit u er ’s winters binnen met een kleedje voor de openhaard. ’s Zomers is het fijn relaxen in de bloementuin. Extra leuk idee voor een mooie dag: een picknickmand vol huisgemaakte zoete en hartige hapjes bestellen en lekker het park in gaan. Info: ikenmijnmoeder.nl.

 

Flevopolder

Koffie en Theeschenkerij Wind in de Wilgen is een en al bekoring. Alleen zijn houten huis, gebouwd in de vorm van een honingraat, maakt het al bijzonder. In de serre, onder een dak van druiven en abrikozen, nipt u hier heerlijk van uw kopje thee of koffie. Bij mooi weer schuift u op naar het terras naast de boomgaard of de binnenplaats. Bekijkt u ook zeker de heemtuin!

Info: windindewilgen.nl.

 

Gelderland

Alleen te voet of per fiets bereikt u de Millinger theetuin. Verstopt in het natuurgebied de Millingerwaard voert de weg erheen langs moerassen, ooibossen, rivierduinen en oevers, de habitat van Konik paarden en Schotse Galloway runderen. In de tuin zelf ademt alles een oriëntaalse sfeer: een Moors theehuis met een grote veranda en een Marokkaans theehuis inclusief buitenplaatsje met fontein. Oh ja, vergeet u door al die oh- en ah-momentjes niet thee te drinken?

Info: millingertheetuin.nl.

 

Utrecht

Theetuin Eemnes ligt verscholen in het groen, in het prachtige polderlandschap van de Eemvallei. De theezitjes staan verspreid op het grasveld, in afgeschermde hoekjes en in het prieel, met onder de bomen nog lange tafels. In de winter drinkt u uw thee of koffie in het gezellige houten theehuis en de verwarmde kas. Er is van alles te verorberen: van lekkers van etagères tot gezonde salades. Ook fijn: in de omgeving een sloepje huren om rivier de Eem en het Eemmeer te verkennen.

Info: theetuineemnes.nl.

Noord-Holland

Gevestigd in het laatste huis van het dorp Zuiderwoude biedt het grasterras van Theetuin en Theeschenkerij ’t Einde aan drie kanten uitzicht over de weilanden. Als u vanuit Broek in Waterland een dagje aan het varen bent, kunt u er zelfs met een fluisterbootje aanleggen. Met verse bloemen op tafel, gekleurde kleedjes en de bosvruchtentaart van de gastvrouw komt u hier moeilijk weer weg!

Info: ttuin.nl.

 

Zuid-Holland

Niet ver van Noordwijk aan Zee ligt Kwekerij en Theedrinkerij Noordwijk Buiten tussen de bloembollenvelden. U kunt er plantjes in de kassen kopen en kruiden uit het veld plukken. De kopjes met rozendessin en de viooltjes op taartjes of boterhammen zijn pláátjes. Platenhoezen van de Zangeres zonder Naam en Heintje sieren de kas evenals een oude streekbus waarin lokale kunstenaars hun waar uitstallen.

Info: noordwijkbuiten.nl.

 

Zeeland

U vindt Theetuin De Witte Hoeve in een gepotdekselde schuur naast een oude boerderij. Het heet ook wel theepottenmuseum vanwege de enorme hoeveelheid serviesgoed langs de wanden. Buiten is nog veel authentieks: de hoogstamboomgaard en de veedrinkput. Op het terras ziet u fraai uit op weilanden en Zeeuwse hagen.

Info: wittehoeve.eu.

 

Noord-Brabant

Theetuin Binnen & Buiten ligt in het prachtige rivierenlandschap nabij Sleeuwijk en vestingstad Gorinchem. Met zon zit u gezellig in de kleurrijke tuin, bij minder weer is het goed toeven in het theehuis, onder de oude gebinten in de voormalige stal van de Brabantse langgevelboerderij. Gastvrouw Karin is een heuse theesommelier en houdt regelmatig theeproeverijen met pure theesoorten uit China en Japan. Even een theezakje door kokend water halen, is hier écht ondenkbaar.

Info: theetuinbinnenenbuiten.nl.

 

Limburg

Op het nieuw ontwikkelde landgoed De Roode Vennen in Broekhuizen vormt de klassieke Theetuin De Roode Vennen een spannend contrast met het bos, het moeras, de stuifduinen en heide in de omgeving. De serre van het theepaviljoen is ook dé plek voor een high tea met Engels servies, zoete scones en hartige sandwiches.

Info: deroodevennen.nl.

Spetter, pieter, pater…

 

U hoort ‘Spetter, pieter, pater, lekker in het water’ en denkt, Alfred Jodocus Kwak! Wij ook. Dus trek uw wateroutfit maar aan, want wij treden in zijn voetsporen en gaan zwemmen! Naast een plezierige activiteit, is het gezond voor het lichaam en de kloppende motor, het hart. Waarom? HartbrugReizen licht de pro’s van het zwemmen toe.

 

Sporten is belangrijk voor de algehele gezondheid, maar wanneer het op het hart aankomt, heeft zwemmen een streepje voor.  Hart- en vaatpatiënten zijn gebaat bij bewegen. De doorbloeding van het hart en bloedvaten wordt bevorderd en het vernauwingsproces in de kransslagaders wordt afgeremd. Laat de ‘Ja, maar…’ maar achterwege. Ervaart u sporten als een te zware bezigheid? Bewegen in het water is daarop het kant-en-klare antwoord! Daarnaast is het een ideale bezigheid het gehele jaar door, want weer of geen weer; lang leve de overdekte zwembaden. De zwemfeiten op een rij…

 

  • Denkt u bij zwemmen alleen aan baantjes trekken? Fout gedacht! Zwemmen bestaat uit diverse beweeg- en sportactiviteiten in het water.
  • Zwemmen is goed voor het hart. Tijdens het zwemmen stroomt uw bloed door de druk van het water makkelijker terug naar uw hart. Hierdoor hoeft uw hart minder hard te werken.
  • Wanneer u zich in het water bevindt, daalt normaal gesproken uw rusthartslag. Oftewel: dobberen in het water is wel degelijk ontspannend.
  • Vanwege de cardiovasculaire inspanning, wordt uw bloeddruk en cholesterolniveau verlaagd, wat weer de kans vermindert op het krijgen van hart- en vaatzieken. Let wel, u moet er iets voor doen: uit onderzoek blijkt dat volwassenen dertig minuten per dag in beweging moeten zijn om fit te worden. U wilt meer dan het gemiddelde? In dat geval geldt: u dient drie keer per week een intensievere training van een half uur te volbrengen.
  • Naast het feit dat zwemmen goed is voor het hart, profiteren de longen ook. De ademcapaciteit neemt toe en daardoor kunt u op den duur langer in het water blijven en langere afstanden zwemmen.
  • Door de toegenomen ademcapaciteit, traint u, om met een hoge(re) hartfrequentie langer in beweging te zijn en daar heeft u baat bij. Vooral als u last heeft van kortademigheid. In het dagelijks leven plukt u hier ook de vruchten van.
  • In het water voelt het lichaam gewichtsloos aan. Hierdoor is bewegen in het water makkelijker. Zelfs als u een maatje meer heeft!
  • Afvallen? Zwemmen is een duursport. En laat vetverbranding en conditieverbetering nou net kenmerken zijn van duursporten! Het tegenovergestelde van duursporten zijn zogeheten explosieve sporten waarbij in korte tijd (te) veel wordt gedaan en de focus op het verbranden van koolhydraten ligt.
  • Met zwemmen verbrandt u razendsnel calorieën.
  • Het water zorgt voor weerstand. De weerstand is ideaal om het inspanningsniveau te vergroten.
  • Na verloop van tijd neemt uw hersteltijd na de inspanning af.
  • Tijdens het bewegen in het water wordt er geen druk uitgeoefend op de gewrichten waardoor de kans op blessures nihil is.
  • In vergelijking met sporten op het droge, vergt sporten in het water, minder van uw spieren.
  • Wilt u graag uw houdingsspieren verbeteren, maar geen belasting uitoefenen op gewrichten en spieren? U raadt het al, ga zwemmen!
  • Rugklachten? Zwemmen werkt verlichtend.
  • Water heeft een positief effect op gespannen spieren. Doordat gewrichten en spieren op een niet-belastende manieren worden bewogen in het water, ontspant uw lichaam en neemt (spier)stijfheid en (spier)pijn na enige minuten af.
  • Maar het blijft niet alleen bij de spieren! Al het gespetter in het water werkt tevens ontspannend met betrekking tot het mentale aspect. Hierdoor is zwemmen bij uitstek geschikt indien u spanning en stress ervaart.
  • Sporten en dus zwemmen, zorgt voor een verhoging van vrijkomende hormonen die van invloed zijn op uw stemming en emoties. De productie van deze hormonen wordt in de hersenen verhoogd door (zware) inspanning. Hierdoor verbetert zwemmen, eveneens als andere vormen van cardiovasculaire trainingen, uw stemming in de positieve zin van het woord.
  • Daarnaast zijn deze hormonen onder andere van invloed op een goede nachtrust. Aangezien lichaam en geest tijdens de slaap herstellen, is een goede nachtrust van invloed op de algehele gezondheid. De cirkel is rond!

 

 

Zwemmen voor hartpatiënten

Staat u te watertrappelen om te gaan zwemmen, maar ervaart u angst omdat u hartpatiënt bent? Sluit u dan aan bij een zwemcursus speciaal afgestemd op hartpatiënten (en partners). Onder deskundige begeleiding voert u oefeningen uit die zijn aangepast aan uw fysieke mogelijkheden. U leert luisteren naar uw lichaam, terwijl het vertrouwen wordt hersteld én u werkt tegelijkertijd aan de conditie van uw lichaam en uw hart. Bijkomend voordeel? Lotgenotencontact! En dat is fijn.

Mijn mooiste reis ‘Nu weet ik het zeker: ik word 100!’

 

In deze rubriek vertellen hartpatiënten over de mooiste reis van hun leven. Dit keer het verhaal van Greult de Haan (73). Ondanks protesten van zijn cardioloog liep hij vorig jaar in 83 dagen de beroemde pelgrimsroute naar Santiago de Compestella.

 

‘Sint Jacob is altijd in de buurt om je te helpen’, zeggen mensen die de pelgrimsroute hebben gelopen. Ik geloofde daar nooit zo in, sinds mijn jeugd ben ik amper in de kerk geweest. Maar ze hadden gelijk. Midden in de Pyreneeën belandde ik onverwachts in een hevige sneeuwstorm, alles om me heen was wit. Ik geloof dat ik nog nooit zo bang ben geweest. Ik was niet gekleed op de winter en kon het verschil tussen pad en berm niet meer zien. Het is een wonder dat ik heelhuids het dorp heb bereikt, de volgende dag hoorde ik dat er een – veel jongere – man was overleden.

 

Toen ik aankondigde om naar Santiago de Compestella te lopen, dacht iedereen in mijn omgeving dat ik gek geworden was. Ik ben al ruim acht jaar hartpatiënt en heb vier keer een zwaar infarct gehad. Omdat de oorzaak niet gevonden werd, kreeg ik in 2011 een pacemaker. Helaas bleef het dramatisch gaan, ik zat met regelmaat op de eerste harthulp. Van nature ben ik heel optimistisch, maar ik ging steeds meer gebukt onder mijn medische situatie.

 

Slecht idee

Ondertussen raakte ik steeds meer besmet met het Pelgrimsvirus. Ik ben een groot liefhebber van natuurwandelingen en de route naar Santiago de Compostella, ook wel de camino genoemd, is voor wandelaars natuurlijk de tocht der tochten. Mijn vrouw en dochter zagen het absoluut niet zitten, maar ik ben een beetje ondeugend van aard. Gezien mijn leeftijd en instabiele hart wilde ik mijn wens niet langer uitstellen. Dus plande ik mijn vertrekdatum: 22 augustus 2016.

 

Toen kwam het nieuws dat er opnieuw een ingreep aan mijn hart moest plaatsvinden, 10 dagen voor mijn vertrek. Ik had er weinig vertrouwen in. Het jaar ervoor had ik ook al een ingreep gehad, en dat had niets veranderd. Ik wilde best onder het mes gaan, maar de tocht ging gewoon door! Mijn cardioloog vond dat een heel slecht idee, maar merkte dat hij me er niet van kon weerhouden. ‘Oké, ga dan maar’, zei hij, ‘Na 10 kilometer kom je vanzelf wel weer terug.’

 

Ik denk dat iedereen ervan overtuigd was dat ik niet ver zou komen. Zelf twijfelde ik eerlijk gezegd ook, de eerste dagen na de operatie had ik me ontzettend beroerd gevoeld. Toen mijn vrouw me naar Vessem (onder Eindhoven) bracht, waar mijn voettocht zou beginnen, waren we allebei erg emotioneel. Aan de andere kant voelde ik me ook veilig. Door middel van de GPS-app Strava konden mijn vrouw en dochter tot op 10 meter nauwkeurig zien waar ik me bevond. Als er iets gebeurde, kon er vast snel hulp worden ingeroepen.

 

Topfit en oersterk

Ik genoot van de vergezichten over het Franse platteland, de steile heuvels en rotsen, pittoreske dorpjes en de prachtige Spaanse natuur. Tot mijn grote opluchting voelde ik me topfit. De eerste pittige heuvels in het Champagnegebied beklom ik moeiteloos. Zou de ingreep aan mijn hartkamer dit keer dan toch het probleem hebben opgelost?, vroeg ik me af. Natuurlijk, soms was het zwaar. Er waren dagen dat ik maar naar de horizon bleef turen in de hoop dat in de verte eindelijk het caminodorpje zou opdoemen waar ik kon overnachten. Op die momenten ben je keihard aan het vechten. Niet alleen fysiek ging ik de strijd aan, maar ook emotioneel. De laatste jaren had ik heftige dingen meegemaakt in mijn privéleven, die ik nog niet had verwerkt. Tijdens het wandelen kreeg ik het ene na het andere inzicht. Ik voelde me oersterk!

 

De schouders van Sint Jacob

Na 83 dagen en 2470 kilometer, kwam ik aan in Santiago de Compostella. Precies zoals het ritueel voorschrijft, ging ik de kathedraal in, liep ik de smalle trappen omhoog en legde ik mijn handen op de schouders van het zilveren beeld van Sint Jacob. Dat moment greep me heel erg aan. Voortaan mocht ik mezelf ‘pelgrim’ noemen.

 

Bij thuiskomst was mijn cardioloog stomverbaasd. De pacemaker had helemaal niets hoeven doen, mijn hart was in perfecte conditie. ‘Luister’, zei ik tegen haar. ‘Vanaf nu ben ik geen hartpatiënt meer. Let maar op, ik word 100!’.

 

Nog steeds gaat er geen dag voorbij dat ik niet terugdenk aan de tocht. Ik heb de hele wereld rondgereisd, maar dit was oprecht de mooiste reis van mijn leven. De camino was een verrijking. Niet alleen heb ik bewezen dat ik, ondanks mijn leeftijd en gezondheid, nog tot alles in staat ben. Maar ik heb ook heel veel geleerd. Bijvoorbeeld dat als je het tussen de oren niet op orde hebt, het lichamelijk ook niet goed komt. En dat je nooit moet opgeven, wat er ook gebeurt.

 

En Sint Jacob? Die heeft me zeker geholpen. Maar het meest dankbaar ben ik voor de Nederlandse gezondheidszorg. Want het zijn de cardiologen die me beter hebben gemaakt.’

Imca Marina: je moet jezelf soms dwingen iets te doen

 

Zangeres Imca Marina (75) onderging een meervoudige bypassoperatie in Turkije. Terug in Nederland ging ze na zes weken weer aan het werk. Waar komt haar tomeloze energie vandaan? Ze vertelt het openhartig aan Hartpatiënten Nederland.

 

 

In 2014 kreeg je een hartinfarct in Turkije. Wat gebeurde er precies?

Eigenlijk ging er een verhaal aan vooraf. Ik had me al tijden vreemd gevoeld. Alsof ik naast mezelf liep. Met die klacht was ik al vaak naar de huisarts in Nederland geweest. Hart- en vaatziektes zitten in mijn familie van vaderszijde. Meerdere familieleden stierven jong, ook mijn vader. Mijn hart werd onderzocht, maar er werd niets gevonden. Het probleem is dat vrouwenlijven niet dezelfde alarmsignalen als mannenlijven afgeven. Zo had ik helemaal geen pijn in mijn linkerarm. Mijn bloeddruk was ook altijd perfect. Nu weet ik dat een goed hartfilmpje niets zegt. Als je echt wilt zien of er iets aan het hart mankeert, moet je intensiever onderzoeken via een katheterslangetje in de lies. Dat was bij mij nooit gedaan.

 

Maar je zat dus in Turkije?

Ja, ik was daar in Antalya een videoclip aan het filmen. Ik kon geen stap meer doen en moest ook overgeven. ‘Afgelopen! We gaan naar het ziekenhuis’, zei een vriendin al snel. De cardioloog, een veertiger met een grote baard, vertelde me dat ik een hartinfarct had gehad. Alleen konden ze niet dotteren en stenten. Mijn aderen waren verstopt. Er moesten drie bypasses gezet worden met aderen uit mijn been. Fantastisch, maar nu heb ik wel een lelijk been, hahaha. Daar gaat dus altijd een lange rok overheen. Drie artsen zouden me opereren. ‘Ik leg mijn lot in jullie handen’, zei ik, ‘en in die van Allah.’ Dat leek me wel passend in Turkije. Ik kwam goed uit de operatie. Niets dan lof voor de Turkse artsen en voor de verplegers. Het ziekenhuis zelf was een ander verhaal. Zo lag ik op een klein kamertje van 2 bij 2,5 meter. Uiteindelijk kreeg de pers er lucht van dat ik de zangeres van Viva España ben. De voetbalclub Fenerbahçe in Istanboel gebruikt dat lied ook. Ik haalde de Turkse kranten en kreeg de mooiste kamer in het ziekenhuis.

 

Wanneer ging je terug naar Nederland?

Na vier weken was ik terug in Midwolda, in Groningen. De reis was te zwaar voor me geweest, maar goede vrienden hielpen me er fantastisch bovenop. Zes weken later ging ik alweer zingen. Ja, ik ben een ouwe taaie! Vóór die hartaanval had ik een tijdje minder goed gezongen. Achteraf begrijpelijk, ik had simpelweg niet genoeg lucht gehad. Ik zing nu weer heerlijk moeiteloos. Het geeft me zoveel energie. Ik schrijf al mijn liederen nog zelf, met Mark Pepping, in zijn studio in Eelde. De functie van trouwambtenaar heb ik ook weer opgenomen.

 

Leef je na dat hartinfarct anders?

Eigenlijk doe ik niet veel anders. Ik was altijd al een heel matig mens. Ik rook en drink niet. Ik mis nu dus niets. Ik eet ook niet veel. Voor de hartoperatie at ik overdag soms maar één boterhammetje. Mijn hoofd zat zo vol met dingen dat ik simpelweg vergat te eten. Ik let er nu meer op dat ik goed voor mezelf zorg.

 

Je hebt wel een hang naar de natuur.

Dat is al sinds mijn kindertijd zo. Ik at altijd de boterachtige bloemtopjes uit de meidoornhagen. Die zijn echt heerlijk! Ze staan ook bekend als probaat hartmiddel. Hoe ik dat weet? Al sinds mijn veertiende verzamel ik verhalen over planten en bomen. Ik heb boeken over kruiden geschreven. Wat betekenen ze voor mensen? Wat doen ze ermee? Dat fascineert me. Mijn vader wist ook veel. Kijk, je hebt de homeopathische middelen, maar ook de reguliere geneeskunde gebruikte van oorsprong plantextracten. Er is helemaal niet zo’n scherp onderscheid. Neem digitalis (vingerhoedskruid) dat verwerkt is in medicatie voor hartpatiënten.

 

Heb je nog tips voor andere hartpatiënten?
Weet je, ook in mijn leven gaat niet alles vanzelf. Ik voel me heus wel eens alleen en depressief. Maar dat is nooit voor lang. Ik jank even een potje en zeg dan ‘Vooruit! Niet meer zeuren!’ Je moet jezelf soms dwingen iets te doen, ook als je er geen zin in hebt. Dat is goed voor je, voor je energie en zelfvertrouwen. Tuurlijk is ook rust nodig. Het gaat erom een balans te vinden. Je moet letten op de signalen. In Groningen was ik zo moe. Bijna zeven jaar lang streed ik daar tegen de NAM vanwege aardbevingsschade aan mijn huis. De procedure was net een schaakspel. Mijn zoon zei op een gegeven moment: ‘Mam, geef het terug en laat het met rust!’ Hij had gelijk. Zo’n huis, dat zijn stenen, meer niet. Ik huur nu een huis in Hem in Noord-Holland. Het is hier heerlijk tussen de appel- en perenbomen. Ik geniet van mijn grote grijze leenkat. Met minder bezit ben je net zo gelukkig. Die kennis is een enorme rijkdom.

 

 

Hart in de overgang

 

5 dingen die veranderen in uw lijf

 

Tijdens de overgang gebeurt er vanalles in uw lijf. Sommige verschijnselen zijn duidelijk merkbaar, zoals opvliegers, gewichtstoename en stemmingswisselingen. Andere blijven voor het blote oog onzichtbaar, zoals de veranderingen rondom het hart. We zetten er vijf op een rijtje.

 

Oestrogeenspiegel daalt 

Na de laatste menstruatie stoppen de eierstokken met het aanmaken van het hormoon oestrogeen. Deze taak wordt overgenomen door het vetweefsel, maar de hoeveelheid hormonen daalt wel aanzienlijk. Oestrogenen zijn nodig om de vruchtbaarheid te regelen, maar beschermen ook de botten, weefsels en organen. Dit is de belangrijkste reden voor het feit dat vrouwen na de overgang een grotere kans hebben op hart- en vaatziekten dan daarvoor. Niets aan te doen? Jawel! Het betekent dat het in de overgang nóg belangrijker wordt om gezond te leven: niet roken, voldoende bewegen, gezond eten en matigen met alcohol. De eerste tekenen van hart- en vaatziekten worden vaak verward met ‘gewone’ overgangsklachten, dus wees alert en luister goed naar uw lichaam.

 

Bloedvaten worden kwetsbaarder

Het bloedvatenstelsel van vrouwen is fijner aangelegd dan dat van mannen. De kwetsbare binnenwanden worden beschermd door oestrogenen, die de vaten verwijden en het  cholesterolgehalte en de bloeddruk laag houden. Als die bescherming wegvalt, kan dat leiden tot aderverkalking. Bij mannen gebeurt dit doorgaans eerder, maar tijdens de overgang halen de vrouwen die voorsprong weer in. Aderverkalking hoort bij het verouderingsproces van het lichaam, u kunt het enkel vertragen door een gezonde levensstijl. Maar trek aan de bel als u regelmatig pijn op de borst heeft, dit kan een teken zijn van een dichtslibbende kransslagader.

 

Cholesterol neemt toe

Mannen hebben meestal op jongere leeftijd te maken met een te hoog cholesterol dan vrouwen. Bij vrouwen gebeurt dit vaak pas na de overgang. Dit komt onder andere doordat de vetopslag in de menopauze verschuift van de billen, benen en heupen naar de buik. Oftewel: na de menopauze krijgen vrouwen meer de vorm van een appel dan een peer. Dat is niet alleen vervelend omdat het daardoor nóg moeilijker wordt om dat spekrandje bij de buik weg te krijgen, het is ook een risico voor hart- en vaatziekten. Een teveel aan buikvet kan namelijk zorgen voor een stijging van het cholesterol, met name het slechte LDL-cholesterol. En dit gaat lang niet altijd gepaard met (veel) overgewicht. Omdat cholesterol nog te vaak wordt gezien als een mannenprobleem, denken niet alle huisartsen er aan om dit regelmatig te controleren. Het is daarom verstandig hier vanaf de overgang zelf regelmatig (bijvoorbeeld om de twee jaar) om te vragen.

 

Bloeddruk stijgt

Doordat de bloedvaten nauwer en minder soepel worden, kan ook de bloeddruk stijgen. Dit overkomt veel vrouwen in de overgang. Vooral zij die tijdens hun zwangerschap een te hoge bloeddruk hadden, hebben een grotere kans dat dit op latere leeftijd weer gebeurt. Vaak krijgen ze al voor het begin van de overgang klachten. Dit zijn bijvoorbeeld vermoeidheid, duizeligheid en hoofdpijn: verschijnselen die veel vrouwen én artsen aanzien voor ‘gewone’ overgangsverschijnselen. Soms gaat het daarentegen volledig ongemerkt. Ook de stress die soms gepaard gaat met de menopauze, kan de bloeddruk doen stijgen. Vraag daarom, zeker in het begin van de overgang, bij de huisarts om een meting.

 

Hartkloppingen komen vaker voor 

Een groot percentage vrouwen krijgt in de overgang te maken met hartkloppingen, als gevolg van alle hormonale veranderingen. Het kan ook komen door stress, medicijngebruik of een verhoogde bloeddruk. Het hart kan opeens sneller gaan kloppen, bonzen of zelfs een paar slagen overslaan. Zeker in combinatie met opvliegers kan zoiets heel heftig aanvoelen, maar toch is deze overgangsklacht meestal vrij onschuldig. Gebeurt het erg vaak en gaat het gepaard met duizeligheid, benauwdheid of pijn op de borst? Raadpleeg dan de huisarts.

 

 

Hormoontherapie

Vrouwen met hevige overgangsklachten kunnen soms in aanmerking komen voor een hormoonbehandeling, waarbij oestrogenen worden toegediend. Toch zijn huisartsen hier voorzichtig mee, aangezien hormonale medicatie de kans op trombose, borstkanker, beroerte en hartinfarct enigszins kunnen verhogen. Uit recent Amerikaans onderzoek onder 4200  vrouwen blijkt echter dat hormoonvervangingstherapie de kans op een hartaanval of beroerte juist verkleint! Er zal in de toekomst meer wetenschappelijk onderzoek gedaan moeten worden om uitsluitsel te geven. Ook is onderzoek naar alternatieven, zoals plantaardige oestrogenen, nog in volle gang.