Geert de Jong: ‘Sinds mijn hartziekte ervaar ik meer levenskracht.’

Geschreven door

Geert de Jong is 34 als hij een hartstilstand krijgt na een wielerwedstrijd. Het is het begin van een leven met hartritmestoornissen waardoor hij zijn werk en veel andere activiteiten moet staken en met angst voor herhaling leeft. Maar: ‘Ik leefde ervoor op wilskracht, nu volg ik mijn gevoel.’

Geert de Jong (39) was altijd gezond en heel sportief. Hij voelde dan ook niets tijdens de wielwedstrijd in Valkenburg. Geen vermoeidheid, geen kortademigheid, niets bijzonders. Maar toen hij na de finish afstapte ‘ging het licht uit’ en zakte hij in elkaar. Hij had een hartstilstand. De moeder van een vriend die haar eigen zoon stond toe te juichen begon hem te reanimeren.

Ambulancepersoneel nam het over met een defibrillator. Met succes, Geert kwam bij. Maar terwijl dat gebeurde realiseerde hij zich dat hij met een doodstrijd bezig was en dacht hij dat de geruststellende woorden van mensen die hem hier probeerden te houden, stemmen van de overzijde waren. Hij begon met hen te vechten om terug gaan naar het leven. Hij kreeg een kalmerend middel toegediend en werd wakker in het ziekenhuis.

Nog een hartstilstand

Zijn hartspier bleek ontstoken, waarschijnlijk veroorzaakt door een virus dat Geert had opgepikt. Dat is nu vijf jaar geleden. Inmiddels is Geert helemaal afgekeurd. Een half jaar na de wielerwedstrijd gebeurde hetzelfde namelijk nog een keer. Weer zat hij op de fiets. Dit keer met zijn twee jonge kinderen achter hem in een fietskar. Een normaal fietstochtje, geen extra zware inspanning. Geert lag in de berm met een hartstilstand. En weer had hij het geluk dat iemand hem hier, in het leven, wist te houden. Een vrachtwagenchauffeur zag hem liggen en had in het leger leren reanimeren. Hij belde een ambulance en begon te reanimeren. Volgens de artsen had littekenweefsel ontstaan na de eerste ontsteking ertoe geleid dat hij gevoeliger was geworden voor hartritmestoornissen.

Doodsangst

‘Ik was het vertrouwen in mijn lichaam helemaal kwijt,’ vertelt Geert hierover. ‘Mijn hart kan bij de geringste inspanning op hol slaan om vervolgens stil te staan.’ Om dat laatste te voorkomen draagt hij inmiddels een ICD ofwel een defibrillator. Als die in actie komt is dat een zware belasting. ‘Ik voel eerst mijn hart op hol slaan en dan voel ik die ICD met een heftige schok ingrijpen. Ik weet dat ik in leven blijf, maar het voelt alsof ik sterf. Er komt veel adrenaline vrij en ik ervaar pure doodsangst.’

De constante angst dat zoiets gebeurt kost veel energie. Ook moet hij constant rekening houden met de belasting die zijn hart aankan. ‘Ik kan niet meer de vader zijn die ik wil zijn, ik kan bijvoorbeeld niet echt stoeien met de kinderen of ze optillen. Ik kan ook niet de partner zijn die ik wil zijn of de werknemer.’ Geert zocht psychologische hulp om met zijn angst om te gaan, maar dat haalde niet veel uit. ‘Een psycholoog helpt om niet-reële angsten in perspectief te zien. Maar mijn angst is wel reëel.’

Vertrouwen

Toch heeft de ziekte hem ook veel gebracht. ‘Mijn leven is er totaal door veranderd. Ik was bankier en deed heel veel op wilskracht. Ik voelde nooit belemmeringen. Als ik iets wilde, zorgde ik dat ik dat ook voor elkaar kreeg. Maar ik zag de wereld ook erg in zwart-wit tinten. Nu doe ik veel meer vanuit mijn gevoel, en vraag me af: waar heb ik nu behoefte aan? Ook zie ik veel meer kleur. In het leven en in de mensen om me heen. Deze nieuwe, intensere manier van leven had ik niet willen missen.’

Geert kreeg van vrienden een boekje van Wim Hof, ofwel The Iceman. Hij was gewend altijd druk bezig te zijn en in actie te komen. Op zoek naar een voldaan gevoel door presteren. Maar nu leerde hij via de oefeningen in dat boek een andere kracht van zijn lichaam kennen. Hij oefende bijvoorbeeld met het inhouden van zijn adem. ‘Op een gegeven moment ontdek je dat je je adem veel langer kunt inhouden dan je denkt. En dat er vanzelf een moment komt dat je ademhaling weer begint. Dat gaf een enorm krachtig gevoel. Ik leerde vertrouwen op iets groters in mijzelf.’ Het gaf hem veel voldoening, deze momenten waarin er uiterlijk weinig gebeurde, maar van binnen juist heel erg veel. Dat werd zijn nieuwe kompas; voldoening ervaren door ontspanning. Zijn interesses zijn ook veranderd. Zo is hij geïnteresseerd geraakt in de symbolische en gevoelsfunctie van het hart. Hij vraagt zich vaker af: ‘Wat wil mijn hart mij eigenlijk zeggen? Wat betekent het hart eigenlijk voor mensen, los van de lichamelijke functie die het heeft.’

Hartewens

En er is ook nog iets anders wat hem van het hart moet: ‘Ik merk dat veel mensen die ziek zijn hun ziekte ervaren als iets wat hen is overkomen, waar ze slachtoffer van zijn. Eerst wenste ik ook dat ik van mijn ziekte zou genezen en ik mijn leven weer ‘gewoon’ kon oppakken. Nu wens ik, dat er een moment komt waarop ik de wens om ‘beter te zijn’ niet meer ervaar. Voor mij is mijn ziekte behalve een angstige en zeer zware beproeving ook een enorme leerschool die me niet alleen intenser van het leven doet genieten maar me ook een nieuwe diepere levenskracht laat ontdekken. Ik voel dat mijn tevredenheid en geluk groter en belangrijker zijn dan mijn ziekte. Vaak proberen we de omstandigheden die het ervaren van geluk in de weg zitten te veranderen. Maar ik denk dat juist het omarmen van die moeilijke omstandigheden gelukkig maakt.

DJ Rob van Someren: Voor reanimatie is het ritme van Staying Alive precies goed

Geschreven door

Radio-DJ Rob van Someren (54) kreeg in 2014 een licht hartinfarct. Hij bleek geen klassieke hartpatiënt. Het duurde jaren voor de diagnose echt rond was. Voor zijn programma Somertijd bij Radio 10 organiseert hij eerdaags een Reanimatiedag. Aan Hartpatiënten Nederland vertelt hij waarom.

Wat gebeurde er in 2014 precies?

Na het sporten voelde ik me plots niet lekker. Ik kreeg een tintelend gevoel in mijn linkerarm en een pijnlijke druk op de linkerborst. Mijn beide ouders zijn overleden aan hartfalen. Ik wist dus meteen dat er iets met mijn hart was. Uit de onderzoeken van het AMC bleek dat ik een licht hartinfarct had gehad. De specialist sprak van een schampschot. De hartfunctie was nog 100% intact en littekenweefsel niet gevormd. Maar het hart had wel zuurstoftekort gehad. De afwijkende enzymwaarden toonden dat aan. Alleen duurde het lang voor de oorzaak van het hartinfarct werd gevonden. Die was atypisch.

Kun je dat uitleggen?

Mijn hart kreeg zuurstoftekort, omdat de binnenkant van mijn bloedvaten geïrriteerd raakten. Bij inspannende activiteiten stuwt het bloed sneller door de vaten, dat veroorzaakt wrijving aan de vaatwanden, mijn vaten vinden dat niet leuk en er ontstaat kramp waardoor ze samentrekken  en zich tijdelijk vernauwen. Het bloed krijgt minder ruimte, de bloeddruk stijgt enorm. Bij verdere verkramping kunnen de vaten zich zelfs helemaal afsluiten. Dat werd ontdekt bij de hartkatheterisatie. Normaal is dat pijnloos, maar ik voelde exact waar de slang zat. De behandelend professor stond perplex. Vasculair spasme heet het verschijnsel. Het komt bij vrouwen vaker voor dan bij mannen, maar bijna nooit zo extreem als bij mij het geval  is. Hoe dan ook was het eigenlijk tot dit jaar tobben. Met de vaten in rust was niks aan de hand, maar ik kreeg bloedverdunners en medicatie om mijn bloeddruk te verlagen. Zoveel dat zelfs tijdens het sporten de bloeddruk te laag werd.  Zo laag dat ik echt omviel. De balans was zoek. Nu is die medicatie aangepast en gaat het beter.  Ik bezoek een internist in plaats van een cardioloog. Die kan de  werking en combinatie van de medicijnen beter in de gaten houden dan de hartspecialist.

Het is een clichévraag, maar sta je na het hartinfarct anders in het leven?

Tuurlijk is er een vóór en na het hartinfarct. Ik ben me bewuster van zaken, let meer op mijn lijf en de werking van de medicatie. Toch is mijn leven niet echt veranderd, want ik deed nooit heel gek. Op mijn gewicht letten moest ik altijd al. Ik werk nog evenveel,  maak doordeweeks voor Radio 10 mijn programma Somertijd, werk meestal op dinsdag bij de politie in Amsterdam  waar ik vaak noodhulpdiensten draai en ik ben ook trouwambtenaar. Daarnaast heb ik nog twee bedrijven waarmee ik commercials doe, presentaties of drive-in shows in het land houd. Maar ik ben geen 18 jaar meer. Ik heb langer tijd nodig om van vermoeienis te herstellen. Dus als het even kan, draai ik geen nachtdiensten meer bij de politie. De dinsdag is al heftig genoeg. Om 6.15 uur sta ik dan op het politiebureau.  Vóór 15.30 uur  moet ik echt door naar de studio. De luisteraars hebben geen boodschap aan mijn meerdere banen en vermoeidheid. Om mijn conditie op peil te houden, ga ik twee keer per week naar de sportschool. Ik rook al tientallen jaren niet meer. Ik ben nog wel een Bourgondiër, maar verder ben ik best oké.

We hoorden dat je een Reanimatiedag voor je programma Somertijd aan het organiseren bent.

Klopt! Dat idee ontstond eigenlijk spontaan in de studio. We draaiden Staying Alive van de Bee Gees. Ik vertelde dat dat een perfect nummer is als je iemand reanimeert. Je voert je hartmassage uit op het ritme van dat lied. Een collega riep meteen als grap `de Somertijd reanimatiedag’! Ik had snel zoiets van, dát gaan we doen! Mensen die meemaken dat een naaste niet goed wordt, weten vaak niet wat ze overkomt. Er is veelal paniek en schroom. Dat zie ik ook tijdens mijn politiewerk. Het is belangrijk iets van reanimatie te weten. Je kunt eigenlijk ook niks fout doen. Een simpele hartmassage in de minuten voordat de ambulance arriveert, kan al levensreddend zijn. Als het bloed maar circuleert, er iets van zuurstof doorkomt. Het slechtste is niks doen. Dat besef wil ik samen met experts tijdens een speciale gratis training, ergens in Nederland, uitdragen. We hebben een breed publiek, tussen de 20 en 60 jaar, maar nog geen idee hoe groot de belangstelling zal zijn. Het wordt een serieuze middag, maar ook luchtig en laagdrempelig. Waarschijnlijk ergens in de lente van 2018.

Heb je nu al tips voor andere hartpatiënten?

Iedereen weet zelf drommelsgoed wat hij nog in zijn leven kan verbeteren. Doe daar serieus wat mee. Na een hartfalen kun je het ook voor je omgeving niet maken laconiek met je gezondheid om te gaan. Overdreven met ‘gezond’ bezig zijn, is echter ook niet goed. Genieten van het leven blijft belangrijk. Ik zeg maar zo: waarom leef je anders nog? Pluk de dag!

DJ Rob van Someren

Dit artikel verscheen in het HPNL magazine. Interesse? Vraag hier het HPNLmagazine aan.

De twintig Nationale Parken van Nederland

Geschreven door

Nederland, een dichtbevolkt land, is maar liefst twintig Nationale Parken rijk. Maar wat is het verhaal achter het natuurschoon? HartbrugReizen vertelt.

Twintig Nationale Parken vertellen het verhaal van de Nederlandse natuur. Typerende en karakteristieke kenmerken van de Nederlandse natuur waaronder bossen, duinen en heide zijn in de Nationale Parken terug te vinden. Hetzelfde geldt voor beekdalen, getijdenwater en laagveen, maar ook vennen. Verder is de variatie aan parkbewoners groot. Van amfibieën en reptielen tot vogels en vlinders én verschillende zoogdieren. Naast alle bezienswaardigheden, lenen de Nationale Parken zich uitstekend voor activiteiten. Sterker nog: het is dé manier om te zien en te beleven. En doordat de Nationale Parken verspreid liggen over de provincies, is er altijd één in de buurt!

Schiermonnikoog (Friesland)

Bloemen op de duinen, vogels op de kwelder en modder op het wad. Vergeet u de zeekraal niet te proeven! Sinds 1989 is het eiland een Nationaal Park en vanaf 2009 staat het Waddengebied op de UNESCO Werelderfgoedlijst.

Lauwersmeer (Groningen)

Door de brakke omstandigheden (vermenging van zoet en zout water) kon de bijzondere natuur in de Lauwerszee zich ontwikkelen. Om overstromingen tegen te gaan, werd de Lauwerszee afgesloten en is het Lauwersmeer ontstaan. Hierdoor is op de vroegere zeebodem een nieuw landschap ontstaan en vormt het een waar vogelparadijs.

Duinen van Texel (Noord-Holland)

Het westelijk deel van Texel bestaat uit een afwisselend landschap met droge duinen en natte duinvalleien. De bossen, heidevelden en kwelders bij De Slufter maken het plaatje af. De Slufter is een uniek gebied en staat in open verbinding met de Noordzee. Het Nationaal Park leent zich uitstekend voor een dagje uit.

De Alde Feanen (Friesland)

Hartje Friesland beschikt over ruim 2300 hectare laagveenmoeras. De natuur kenmerkt zich onder andere door meren, rietlanden en moerasbossen. En bent u bekend met petgaten, ruigten en struwelen? De variatie aan landschappen zorgt voor een rijkdom aan vogels en planten.

Drentsche Aa (Drenthe)

De beek in het Drentsche Aa is uniek in Nederland. Al kronkelend door het Nationaal Park creëerde zij een beek- en esdorpenlandschap. Gedurende duizenden jaren hebben boeren ook groots aan de rijkdom van de natuur bijgedragen.

Drents-Friese Wold (Drenthe & Friesland)

Het Drents-Friese Wold: één van de grootste natuurgebieden in Nederland met onder andere stuifzand en beekdalgraslanden. Sterker nog, het behoort tot de mooiste en belangrijkste natuurgebieden van Europa en is aangewezen als Natura 2000-gebied (een Europees netwerk van natuurgebieden waar belangrijke flora en fauna voorkomt en die men duurzaam wil beschermen).

Dwingelderveld (Drenthe)

Het grootste aaneengesloten natte heidegebied van West-Europa met een ongestoorde horizon: Nationaal Park Dwingelderveld. Dankzij een herder en twee schaapskuddes blijft de heide in conditie.

Weerribben-Wieden (Overijssel)

Van open water tot moerasbos en alles daartussenin. Dat is het Weerribben-Wieden in het kort. Inclusief typische moerasbewoners.

Zuid-Kennemerland (Noord-Holland)

Een uitgestrekt duinlandschap met stuivende duinen, beboste duintoppen en duinmeren die 40% van alle planten- en dierensoorten van Nederland herbergen. Onder andere damherten, konikpaarden en reeën, maar ook Schotse hooglanders en wisenten (Europese bizon) lopen rond.

De Sallandse Heuvelrug (Overijssel)

Het doet bijna on-Nederlands aan: de vergezichten over heidevelden en bossen. Een combinatie van schuivend ijs, smeltend zand en stuivend zand heeft ooit de Sallandse heuvelrug gevormd.

De Hoge Veluwe (Gelderland)

Nationaal Park De Hoge Veluwe behoort tot één van de eerste Nationale Parken. Samen met de Veluwezoom, zijn de Nationale Parken in de jaren dertig uit particulier initiatief ontstaan. Later in de jaren tachtig, zijn de overige achttien Nationale Parken door de toenmalige minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) benoemd. Het park beslaat ruim vijf procent van de Veluwe (het grootste laaglandnatuurterrein van Noordwest-Europa). Daarnaast is hier het wereldberoemde Kröller-Müller museum gevestigd.

Veluwezoom (Gelderland)

Van bos tot grote landgoederen: in Nationaal Park Veluwezoom komt u ze tegen op één van de vele wandelroutes.

Utrechtse Heuvelrug (Utrecht)

Een stuwwal met bossen en heuvels mondt uit in een agrarisch landschap: dat is de Utrechtse Heuvelrug in een notendop. Hier vindt u landgoederen, kastelen en buitenplaatsen.

De Biesbosch (Noord-Brabant & Zuid-Holland)

De Biesbosch kenmerkt zich door het grootste zoetwatergetijdengebied van Europa. De eilanden, kreken en wilgenbossen maken het plaatje compleet.

Oosterschelde (Zeeland)

Het grootste en natste Nationaal Park van Nederland. Een combinatie van getij, wind en water (veel water!) zorgt voor een steeds wisselend landschap met onder andere platen en slikken, maar ook inlagen, karrevelden en kreekgebieden.

De Loonse en Drunense Duinen (Noord-Brabant)

Nationaal Park De Loonse en Drunense Duinen wordt dankzij de zandvlaktes, heide en bossen liefkozend de Brabantse Sahara genoemd. Het stuifzandgebied behoort tot de meest uitgestrekte stuifzandgebieden van West-Europa.

De Maasduinen (Limburg)

De langste rivierduinengordel van Nederland vindt u langs de Maas en is ontstaan door water, wind en mens. Wist u dat de duinen van de Maas vanwege hun hoefijzervorm ook wel paraboolduinen worden genoemd?

Grenspark De Zoom-Kalmthoutse Heide (Noord-Brabant)

Op de grens met België ligt het grensoverschrijdend Nationaal Park met een verscheidenheid aan bos, duinen en heide, maar ook polders, vennen en weilanden. Tevens zijn hier allerlei planten en dieren te vinden.

De Groote Peel (Noord-Brabant & Limburg)

De Groote Peel is een overblijfsel van het vroegere hoogveenmoeras tussen Noord-Brabant en Limburg. Het hoogveengebied waar vroeger turf is uitgegraven, staat nu bekend vanwege de vele vogels.

De Meinweg (Limburg)

Een uniek terrassenlandschap met de Boschbeek en de Roode Beek dwars op de terrassen. Tussen de beekdalen vindt u bijvoorbeeld vennetjes. Tevens komt hier (weer) een adderpopulatie voor.

All you need is love!

Geschreven door

Deze hartgenoten (her)vonden de liefde

Mensen die al eens mee zijn geweest op een van de HartbrugReizen, weten dat het daar om veel meer draait dan alleen een mooie vakantie. De positieve sfeer en gezelligheid in de groep heeft al talloze nieuwe vriendschappen opgeleverd. Voor een aantal gelukkige reizigers bracht het zelfs nog veel meer dan dat…

Jan Leuering (81) uit Leiden en Riki van der Heide (79) uit Enschede ontmoetten elkaar tijdens een reis naar Dresden.

‘Jan was eigenlijk verliefd op twee vrouwen’, grapt Riki. ‘Ja, dat leverde nog heel wat commotie op’, vult Jan aan. ‘Maar het was heel onschuldig. Ik ging die reis veel met beide dames om en op een gegeven moment gaf ik ze allebei tegelijk een arm. Maar ik voelde eigenlijk meer voor Riki, dus wij tweetjes trokken steeds meer naar elkaar toe. Toen heb ik haar in de lift een kus gegeven.

‘Ik wist niet hoe snel ik weg moest vluchten’, roept Riki lachend. ‘Stond ik daar op de verkeerde verdieping! Ik vond het allemaal véél te snel. Die reis is het dus bij vriendschap gebleven, maar we spraken wel af om later allebei naar de Costa Brava mee te gaan. Dat hebben we gedaan. Tijdens die vakantie ben ik gevallen en had ik mijn arm in een mitella. Jan was zó lief voor me, heeft me de hele tijd verzorgd. Eenmaal thuis stuurde hij me een mooie bos bloemen en maakten we een afspraakje in Katwijk. Daar is het eigenlijk écht begonnen.’

Jan: ‘Eerst zei ze: ‘Dit wordt toch niks, de afstand is te ver.’ Maar bloed kruipt waar het niet gaan kan, dus nu reizen we allebei op en neer met de trein. Het voelt alsof we samenwonen, maar dan in twee verschillende huizen.’

Riki: ‘Ik krijg binnenkort een nieuwe woning, had net allemaal meubels besteld. Dat doe je niet zomaar weg. En hij heeft in Leiden ook zijn kameraden en de kaartclub. Maar we doen heel veel leuke dingen samen en we ondersteunen elkaar in alles, we hebben immers allebei veel narigheid meegemaakt. Na het overlijden van mijn man in 2011 had ik nooit gedacht dat ik het weer zou durven: een nieuwe relatie aangaan. Je moet elkaar weer leren vertrouwen. Maar dit voelt goed.’

Ze zijn nu dolgelukkig samen. ‘Wie had dat gedacht, op onze leeftijd?’, roept Jan uit. ‘Ik was al 9 jaar alleen en had altijd wel gehoopt om weer genegenheid bij iemand te vinden, maar vond nooit dé klik. Met Riki is elk uur, zelfs elke minuut gezellig! Ik ben ervan overtuigd dat mijn infarcten zijn gekomen door verdriet. Als je 50 jaar getrouwd bent geweest en dan alleen komt te staan, is dat niet niks. Riki heeft dat verdriet weggenomen. Ik vergeet zelfs vaak dat ik hartpatiënt ben! Ja, sinds ik haar heb, voel ik me een ander mens.’

Jan Beekman (80) uit Eindhoven viel aan de Côte d’Azur als een blok voor Ingrid van den Bergh-Snoek (76) uit Mijnsheerenland

De vrouw van Jan Beekman overleed in 2015, wat hij nog steeds als een groot gemis ervaart. ‘Ik weet nog dat ze zei: Ga nog eens terug naar de Côte d’Azur, daar was het zo mooi. Eigenlijk zag ik het niet zo zitten om alleen op reis te gaan, maar ik heb toch de stoute schoenen aangetrokken.’

Ook Ingrid had bijzondere herinneringen aan de streek. ‘Mijn man en ik vonden de Gorge du Verdon zo mooi, daar wilden we graag nog eens naar terug. Helaas is dat nooit meer gelukt, drie jaar geleden overleed hij.’

Al in de bus kregen de twee contact. ‘Niet lang daarvoor had ik mijn been gebroken, dus ik liep nog wat moeilijk’, vertelt Jan. ‘Ingrid begeleidde me. Bijna iedere avond zat ik naast haar aan tafel, ik denk dat ze die plek expres voor me vrijhield. Dan praatten we honderduit over koetjes en kalfjes. Aan het eind van de reis zei ik dat ik haar nog wel een keer wilde ontmoeten. Gewoon als vrienden natuurlijk.’

Ingrid: ‘Ook ik was helemaal niet uit op een nieuwe relatie. Ik had een fijn huwelijk achter de rug en vond het eigenlijk wel prima zo, in mijn eentje. Ik heb veel vrienden en vriendinnen, ben twee keer in de week vrijwilliger in het koffiecafé. Maar ja, toen kwam Jan op mijn pad… We hebben eerst maandenlang gemaild en gebeld. Ik was er nog steeds van overtuigd dat we gewoon vrienden waren. Maar toen we elkaar na al die maanden weer zagen, dacht ik: misschien kan het toch wel iets meer worden…’

‘Het klinkt misschien een beetje gek, maar er zijn best veel vrouwen geweest die iets met mij wilden’, zegt Jan. ‘Maar die voldeden allemaal niet aan mijn norm. Ingrid wel. Ze is heel lief en zorgzaam, daarnaast hebben we veel dezelfde interesses: we genieten bijvoorbeeld allebei enorm van klassieke muziek, kunst en een goed glas port. Ik ben ervan overtuigd dat we voor altijd samenblijven, dat hebben we elkaar ook beloofd. Niet bij de notaris, maar dat is ook niet nodig.’

‘We hebben allebei ook ons eigen leven’, zegt Ingrid. ‘Ik kan moeilijk tegen de dames van het koffiecafé zeggen dat ik voortaan niet meer kom. Maar we zijn zo veel mogelijk samen en dat is elke keer weer ontzettend fijn.’

Jan: ‘Ik praat soms nog met mijn vrouw, op de begraafplaats. Ze zei dat ze me het allerbeste gunde, dus óók een hele lieve vrouw. Het is fijn om te weten dat zij het goed vindt dat ik weer gelukkig ben.

Hoopt u op net zo’n bijzondere ontmoeting als deze stellen? Of bent u gewoon op zoek naar goed gezelschap om samen mee op vakantie te gaan? Vanaf nu is het mogelijk om via HartbrugReizen een oproep te doen voor een reismaatje. Mail uw oproep naar info@hartbrugreizen.nl

Yoga en mindfulness voor hartpatiënten

Geschreven door

De kracht van ontspanning

Bij sommige mensen roepen de woorden ‘yoga’ en ‘mindfulness’ meteen beelden op van wierook, kruidenthee en Boeddhabeelden. Toch is de positieve invloed ervan op de mentale én fysieke gezondheid – ook die van hartpatiënten – inmiddels  meermaals aangetoond.

Yoga en mindfulness worden regelmatig met elkaar verward. Misschien wel omdat ze een gemeenschappelijk effect hebben, namelijk ontspanning en stressreductie. Yoga maakt echter gebruik van fysieke oefeningen, terwijl mindfulness meer draait om bewustwording van gedachtes en gevoelens in het dagelijks leven. Yoga en mindfulness worden vaak weggezet als ‘vrouwenhobby’s’: in beide gevallen zijn ongeveer 8 op de 10 beoefenaars vrouw. Ook hebben ze allebei een zweverig imago, wat te maken kan hebben met de link met Boeddhisme en het verre oosten.

Toch is er in de loop der jaren zo veel onderzoek gedaan naar de gezondheidseffecten, dat het tij daarin lijkt te keren. Diverse wetenschappelijke studies hebben al aangetoond dat yoga en mindfulness helpen bij depressie en burn-out, maar er is ook bewijs dat ze ook fysieke klachten kunnen verminderen.

Onderzoekers van Harvard ontdekten bijvoorbeeld dat yoga net zo goed is voor het hart als hardlopen of fietsen, ondanks het veel lichtere inspanningsniveau. De onderzochte proefpersonen die aan yoga deden hadden over het algemeen een lagere bloeddruk, lager cholesterol en lagere hartslag. De universiteit Tilburg deed onderzoek naar mindfulness en ondervond dat dit stress vermindert, de bloeddruk verlaagt en de kwaliteit van leven verbetert.

Psycholoog Rinske Gotink promoveerde vorig jaar aan de Erasmus Universiteit op de effecten van mindfulness en keek daarbij in het bijzonder naar de fysieke conditie van hartpatiënten. Ze ontdekte dat patiënten die aan mindfulness deden, bij een inspanningstest gemiddeld 18 meter verder liepen dan de controlegroep die de cursus niet had gevolgd. ‘Nu is 18 meter natuurlijk niet veel’, legt ze uit, ‘maar deze mensen hebben maar een heel lichte dosis mindfulness gehad: een individuele online training van Psychologie Magazine. Als het effect dan al zichtbaar is, wat gebeurt er dan bij een standaard groepstraject?

Mindfulnesscursussen worden door het hele land gegeven, zowel individueel als in groepssessies. Doorgaans gaat het om acht bijeenkomsten inclusief huiswerk, zoals meditatieoefeningen. Mindfulness betekent vrij vertaald ‘aandachtigheid’ en leert hoe je beter in het moment kan leven in plaats van bezig te zijn met gisteren, straks of morgen. Mensen die de mindfulnesstechnieken beheersen, hebben doorgaans minder last van stress, angst, piekeren en somberheid.

Maar kan het ook een hartinfarct voorkomen? ‘Zo eenvoudig is het helaas niet’, zegt Rinkse Gotink. ‘Maar stress is voor niemand goed, en hartpatiënten zijn daarin nog een beetje kwetsbaarder dan gezonde mensen. Als zij beter leren omgaan met de stress die het dagelijks leven met zich meebrengt, zie je dat hun bloeddruk en hartfrequentie daalt. En een lagere bloeddruk en hartfrequentie hangen weer samen met een kleinere kans op een hartinfarct.’

Ze hoopt dat in de toekomst meer medici hun patiënten een mindfulnesstraject zullen aanraden, en dat het zweverige imago verdwijnt. ‘Mindfulness heeft te maken met acceptatie van de situatie zoals het is, dat staat in de basis haaks op de aard van artsen: die willen de situatie juist veranderen, verbeteren. Ik deel hun allergie voor zweverigheid, daarom leg ik graag uit dat mindfulness niet draait om wierook, maar om bewustwordingstechnieken en hersenmechanismen. Je neemt de oorzaak van de klachten er niet mee weg, maar kunt iemand wel leren omgaan met dingen die je niet kunt veranderen. Steeds meer artsen staan daarvoor open, merk ik.’

Dat yoga en mindfulness gezien worden als bezigheden voor vrouwen, vindt ze onterecht. ‘Jong, oud, man, vrouw: het is voor iedereen geschikt. Het belangrijkste is dat je een training zoekt die bij je past: de ene groep is namelijk heel nuchter, de andere wat spiritueler. Iedereen kan het, het enige wat het vergt is motivatie. Jezelf bewust worden van je automatische gedachtepatronen leer je niet door tien minuten per dag te mediteren. Het heeft pas écht effect als je er intensief mee aan de slag gaat.

Mindfulness voor beginners

Kies een normale dagelijkse bezigheid, bijvoorbeeld tandenpoetsen, afwassen of koffiezetten. Doe dit op dezelfde manier als altijd, maar dan een tikkeltje langzamer en met uw volledige aandacht bij de activiteit. Houd uw gedachten bij de bewegingen die u maakt en de dingen die uw zintuigen waarnemen. In het geval van afwassen bijvoorbeeld bij het gevoel van het water op uw handen, het geluid van de afwasborstel op de borden, de geur van het sop… Dwalen uw gedachten toch even af? Dat is helemaal niet erg. Probeer ze gewoon weer terug te brengen naar de klus.

 

Solliciteren als hartpatiënt(e)

Geschreven door

Jij bent hartpatiënt: feit. Maar ben je tijdens een sollicitatieprocedure verplicht om jouw chronische ziekte te benoemen? Young & Yearning zet jouw rechten en plichten op een rij. Maar er is meer! Onder het mom van ‘gratis en voor niets’: vrijblijvende bonusadviezen.

Rechten & plichten

  • Over rechten gesproken… volgens de wet ben jij niet verplicht om in een sollicitatiebrief of tijdens een sollicitatiegesprek melding te maken van je huidige gezondheidssituatie en ziekteverleden.
  • Sterker nog: de ‘Wet op de Medische Keuringen’ (WMK), verbiedt werkgevers naar je gezondheid of ziekteverzuim bij vorige werkgevers te vragen. Oftewel, vragen over jouw hartaandoening en de behandeling daarvan zijn uit den boze.
  • Om het te verduidelijken… in de sollicitatiecode van de ‘Nederlandse Vereniging voor Personeelsmanagement en Organisatieontwikkeling‘ (NVP), staat: ‘De arbeidsorganisatie stelt alleen vragen over aspecten die voor de functie en/of voor de functievervulling relevant zijn.’
  • De bedrijfsarts heeft recht om te informeren naar jouw medische situatie, maar mag vanwege zijn beroepsgeheim geen medische informatie doorgeven aan de werkgever.
  • Of jij in combinatie met jouw medische situatie in staat bent om bepaalde werkzaamheden met betrekking tot de desbetreffende functie uit te voeren, is wél een legitieme vraag.
  • Net zoals de vraag of en in hoeverre de te verrichte arbeid door de hartaandoening kan worden beperkt.
  • Komt jouw hartaandoening niet ter sprake, maar beperkt het jou in je functioneren?
  • Jij bent verplicht om beperkingen die van invloed zijn op jouw arbeids(on)geschiktheid met betrekking tot het uitoefenen van de functie te melden.
  • Indien jij deze mogelijke, belemmerende informatie achterhoudt en tijdens ziekteverzuim diezelfde beperkingen aan het licht komen waarvan jij al op de hoogte was ten tijde van de sollicitatie, dan heeft de werkgever het recht om jouw loon stop te zetten. In het uiterste geval volgt ontslag op staande voet. Hierdoor is het verkrijgen van een WW-uitkering onmogelijk.
  • Check, check, dubbel check: als sollicitant ben jij niet verplicht inzage te geven in jouw complete medische dossier. Maar mogelijke belemmeringen betreffende de functie waarna jij solliciteert mogen niet worden verzwegen.
  • Tot slot: een medische keuring mag alleen plaatsvinden indien een baan medische eisen stelt.

Sollicitatieadviezen

  • First things first… heb zelfvertrouwen! Een hartaandoening (of chronische ziekte) betekent niet per definitie dat je niet kunt werken. Laat jouw hart je niet tegenhouden om de kans te wagen.
  • Wees kritisch en ga voor jezelf eerlijk na wat jij wel en niet aankunt.
  • Benoem in jouw sollicitatiebrief niet dat jij een hartpatiënt(e) bent. De uitzondering hierop kan zijn als je solliciteert op een functie waarin jouw hartaandoening juist van pas komt, bijvoorbeeld als ervaringsdeskundige.
  • Ga in de sollicitatiebrief in op de functie en benadruk waarom juist jij hier de geschikte kandidaat voor bent.
  • Heb je een ‘gat’ op jouw CV al dan niet naar aanleiding van jouw medische situatie? Wees voorbereid op vragen hierover tijdens het sollicitatiegesprek.
  • Uitgenodigd op een sollicitatiegesprek? Ga voor jezelf na wat jij wilt vertellen over jouw hartaandoening en de mogelijke, daarbij horende beperkingen. Maar ook in welke mate je de beperkingen hebt.
  • Ben jij in staat om de functie naar volle tevredenheid te vervullen ondanks je hartaandoening? Jouw hartaandoening hoeft dan niet ter sprake te komen. Keep in mind, geef geen onnodige informatie prijs!
  • Kan jij de gevraagde functie vervullen, maar in aangepaste vorm vanwege jouw beperkingen en zijn enige aanpassingen vereist? Vraag hierom! Werkgevers zijn verplicht om te onderzoeken of aanpassingen realiseerbaar zijn in de vorm van maatwerk.
  • Komt jouw hartaandoening ter sprake? Turn the spinning wheel en geef een positieve draai aan het woord hartpatiënt(e). Benoem positieve eigenschappen die des te meer tot uitdrukking zijn gekomen en van positieve invloed zijn op jouw werk, zoals wilskracht, doorzettingsvermogen en vastberadenheid. Zelfkennis is van grote waarde!
  • Is jouw toekomstige werkgever huiverig om in zee te gaan met een hartpatiënt(e)? Werkgevers die chronisch zieken (arbeidsgehandicapten) in dienst nemen genieten financiële voordelen in de vorm van het afdekken van de risico’s door subsidies en premiekorting. Wijs diegene gerust hierop.
  • Zenuwachtig voor het sollicitatiegesprek? Haal de druk van de ketel en oefen het sollicitatiegesprek door middel van een rollenspel met iemand anders.

Hierover doorpraten of een ander onderwerp aansnijden? Bezoek het forum van Hartpatiënten Nederland (www.hartpatienten.nl/forum) en kom in contact met lotgenoten van jouw leeftijd!

Vergeet onze Facebookpagina (www.facebook.com/HARTvrienden) niet te liken en blijf op de hoogte van de laatste ins & outs. 

Good to know

  • Wist jij dat het wettelijk verboden is om tijdens een sollicitatiegesprek vragen te stellen met betrekking tot geslacht, seksualiteit en burgerlijke staat? Maar ook vragen over etnische afkomst, nationaliteit, godsdienst, levensovertuiging en politieke voorkeur.
  • Vragen naar een kinderwens, is indirect onderscheid maken op grond van geslacht en behoort tot de ongewenste vragen.
  • (On)bewust gediscrimineerd tijdens een sollicitatiegesprek? Meld dit bij het ‘College voor de Rechten van de Mens’ en dien een verzoek in. Zij vellen een oordeel over de situatie.

Ontspannen? Ga vissen!

Geschreven door

Het najaar is in volle gang. Het kleurenpalet van afvallende bladeren en de veranderende natuur bekijken is natuurlijk prachtig. Maar vissen – een vergeten activiteit – is ook heel ontspannend en doet wonderen. Wij vertellen u waarom!

Wij zijn al snel geneigd om vast te houden aan een vast ritueel. Om te ontspannen gaan wij wandelen of grijpen naar de fiets. Onder het mom van ‘verder kijken dan je neus lang is’, ga eens vissen. Het gaat de strijd aan met stress waardoor de geest en het lichaam tot rust komen. Uw hart is u dankbaar!

Visje, visje in het water

Vissen doet u alleen of in groepsverband. Gaat u voor de eerste optie om gedwongen gesprekken te voorkomen? Verkeerd gedacht! Het fijne van vissen in groepsverband is het niet verplicht hoeven praten (maar het mag wel). Sterker nog, te veel rumoer verstoort de vissen. Waaraan het ligt, is een raadsel, maar tegelijkertijd wakkert vissen de communicatie aan. Voordat u er erg in heeft, bespreekt u de meest uiteenlopende dingen. Gespreksstof nodig? Wist u dat vissen als therapie wordt ingezet vanwege de rustgevende en therapeutische werking? De vistherapie wordt onder andere gebruikt voor veteranen met PTSS (Posttraumatisch Stresssyndroom).

Maar zwijgen tijdens het vissen, is een welkome afwisseling en zeker geen straf. Het is de ideale gelegenheid om één te worden met de natuur en haar helende werking op u af te laten komen. Middenin de natuur en langs de waterkant, geniet u van de fluitende vogels, de omgeving en het uitzicht terwijl u de natuur in u opneemt. Bent u er vroeg bij? De zonsopkomst is magisch.

De VISpas

U heeft een hengel aangeschaft of afgestoft en nog wat basisbenodigdheden aangeschaft, en nadat u zich heeft ingelezen in de beginselen van de wondere wereld van het vissen, wilt u uw hengel uitgooien? Ho… stop! Voordat u gaat vissen, moet u een VISpas aanschaffen. Geen vispas? U riskeert een boete.

In Nederland is bij wet geregeld dat een VISpas verplicht is. Sportvisserij Nederland geeft vispassen uit. Bij aanschaf wordt u automatisch lid van de plaatselijke hengelsportvereniging. De VISpas stelt u in staat om met twee hengels en alle toegestane aassoorten te vissen in wateren ondergebracht in de ‘Gezamenlijke lijst van Nederlandse Viswateren’. Naar horen zeggen zijn dat er meer dan men in een heel vissersleven kan bezoeken… over uitdagingen gesproken.

Wilt u het lidmaatschap van de hengelsportvereniging liever achterwege laten? Uw VISpas wordt omgezet in een zogeheten kleine VISpas waarmee u maximaal met één hengel kunt vissen. Daarnaast is vissen met kunstaas niet toegestaan en is het aantal wateren beperkt. Verder bestaan er twee gesloten periodes: een gesloten tijd voor vissoorten (directe terugzetplicht) en een gesloten tijd voor bepaalde (kunst)aassoorten. Check vooraf de regels en wetten. Een kleine geruststelling, de herfst is nagenoeg vrij van gesloten periodes.

Wordt u snel moe? Schaf een inklapbare stoel aan en geniet nog meer van het vissen!

De visbegrippenlijst

Bent u een ‘visdummie’ en waant u zich in een onbekende wereld? Deze begrippenlijst helpt u vooruit met enkele algemene basisbenodigdheden. Waar u gaat vissen, hoe lang en de toe te passen techniek, is bepalend voor het juiste visgerei.

Vishengel

Een vishengel is een veredelde stok met aan het uiteinde een draad (visdraad) waarmee u de vis vangt en deze is verkrijgbaar in diverse soorten en maten. Er is een onderscheid te maken tussen een vaste hengel en een werphengel, met de werpmolen als het grootste verschil. Eerstgenoemde is ideaal voor kleinere wateren, terwijl een werphengel vaak wordt gebruikt op grotere wateren. Vermoeide armen? Schaf een vishengelsteun aan.

Visdraad

Visdraad of vislijn, is een essentieel onderdeel van de hengel en het vissen in het algemeen. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen ‘nylon’ en ‘gevlochten’ draad. Het voordeel van nylon is de prijs (goedkoop) en de rek, maar draagt tegelijk een nadeel met zich mee, u voelt de ‘aanbeten’ minder. Bij een gevlochten visdraad is er geen sprake van rek. Het is sterker en daardoor ook geschikt voor roofvissen. Bijkomende tip: door de sterkte kan bij gevlochten visdraad een dunnere diameter worden gebruikt.

Schepnet

Een schepnet, oftewel landingsnet, gebruikt u in plaats van uw handen bij het landen van een vis. 

Lokvoer

De naam zeg het al: het doel van lokvoer is vissen lokken naar uw visplek en ze te verleiden tot eten.

Visaas

Aas zit op de vishaak en is voedsel waar naar de vis ‘hapt’.

Vishaak

Niet geheel verrassend, maar het visaas hangt u aan de vishaak waarna de vis aan de vishaak blijft hangen.

Lood

Vislood wordt gebruikt om het aas te laten zinken en de dobber rechtop te houden. Het zorgt voor een optimale zogeheten beetregistratie. Het gewicht van het vislood is afhankelijk van verscheidene factoren waaronder de vissoort waar u op vist en de stroming van het water.

Dobber

De dobber drijft boven water en wanneer deze naar beneden wordt getrokken, heeft u beet.

Emmer

Indien het op basis van de wettelijk gestelde voorwaarden is toegestaan om de gevangen vis(sen) te bewaren, schaft u daarvoor een emmer of leefnet van de juiste grote aan. Denk  eraan om het water regelmatig te verversen. Een zogeheten leefnetcode (gedragsregel), is opgenomen in de ‘Gezamenlijke Lijst van Nederlandse Viswateren’.

Musthave reisgadgets

Geschreven door

Op vakantie! Maar voor het zover is, eerst inpakken. Kunt u een duwtje in de rug gebruiken? HartbrugReizen helpt graag. Wij selecteerden tien handige reisgadgets die uw (kampeer)vakantie en het inpakproces makkelijker maken. Dankzij deze musthaves begint het vakantieplezier direct.

Zonnelader

First things first… kamperen of niet, tegenwoordig wil het merendeel altijd bereikbaar zijn of op z’n minst in geval van nood kunnen bellen. Om gebruik te maken van een smartphone of tablet dient deze opgeladen te zijn. Stroom is tijdens een (kampeer)vakantie een luxevoorziening, want stopcontacten zijn niet altijd bij de hand. De oplossing? Een powerbank, maar dan wel op zonne-energie! De zonnelader (Solar Powerbank) is, zolang de zon schijnt, opgeladen en via de usb-poort voorziet u uw telefoon van energie. Wat rest? Uw zonnelader bevestigen aan uw rugzak, fiets of tent en laat de zon het werk doen.

Stabilisator

Al het natuurschoon en uw avonturen wilt u natuurlijk vastleggen, maar de (spiegelreflex)camera meesleuren is te veel van het goede? Uw smartphone of tablet biedt uitkomst. Zorg voor een smartphone stabilisator (Smartphone Stabilizer) en fotografeer en film de mooiste beelden! Een stabilisator zorgt voor schokvrij foto- en videomateriaal. Prijzig? Welnee! Tegenwoordig betaalt u voor een stabilisator geen honderden euro’s, maar een paar tientjes.

Waterdichte hoes

Onderwater beeldmateriaal geeft een nieuwe dimensie, maar het aanschaffen van een dure onderwatercamera is nergens voor nodig. Met enige voorbereiding fotografeert en filmt u erop los met uw smartphone of tablet. Is uw apparatuur niet waterdicht? Schaf een waterdichte hoes aan en leg de onderwaterwereld vast, maar dan een stuk goedkoper! Een zakcent over? Informeer naar waterdichte smartphones.

E-reader

Behoefte aan een goed boek, maar geen zin om vooraf te bepalen welke boeken u wilt lezen en bovendien meesjouwt? Een e-reader is de ideale win-winsituatie voor u en uw bagage. Dankzij de e-reader heeft u al uw boeken op één apparaat. Verder verbruikt een e-reader minder energie, in vergelijking met een tablet. Hierdoor gaat de batterij langer mee. Door het magnifieke, aanpasbare beeldscherm leest u in de felle zon, maar ook in het holst van de nacht. Tip: Schaf een e-reader leeslamp aan voor de ultieme e-reader leeservaring in het donker.

Reisbestekset

Van alle activiteiten krijgt u trek. Bent u eenmaal bijgekomen met een goed boek, begint uw maag te knorren! Schaft de pot vandaag een soepje of vraagt uw maaltijd om mes en vork? Dankzij de reisbestekset van ‘Gentlemen’s Hardware’ heeft u altijd het juiste bestek bij de hand. Naast de bestekset -bestaande uit een lepel, mes en vork-, tovert u met de multitool een flesopener, kurkentrekker en zakmes tevoorschijn.

Opvouwbaar reisservies

Heel handig een reisbestekset, maar waarvan eet u? Kies voor een opvouwbaar campingservies om uw maaltijd te nuttigen en bespaar op ruimte. Met een opvouwbare beker, kom en bord heeft u een compleet servies. Zelf koken? Een opvouwbare pan behoort ook tot de mogelijkheden. The best of all? Binnen een handomdraai is uw servies weer opgeborgen.

Opblaasbaar reiskussen

Na alle activiteiten en eetfestijnen is het tijd om lichaam en geest op te laden voor nieuwe avonturen. U wilt heerlijk slapen ondanks het gemis van uw eigen kussen? Met het opblaasbare reiskussen ‘Cocoon Air Core Pillow’ vergeet u dat u op een opblaasbaar kussen ligt. De reden? De pasvorm in combinatie met de zachte en gevoerde kussensloop. Hoes vies? Rits hem eraf en wassen maar. Eenmaal uitgeslapen bergt u het kussen op in de bijgeleverde zak. Opgeruimd staat netjes!

Multifunctionele haarclip

Voor de dames onder ons is de ‘Leatherdos Clippa-Mini tool’ de haarclip (en meer!) bij uitstek. Deze multifunctionele haarclip dient als de traditionele haarclip om uw haar op haar plek te houden of een sjaal mee vast te klemmen. Maar wat dacht u van het snijvlak waarmee u zelfs touwen doorsnijdt, de twee schroevendraaiers en de liniaal? Naast een fashionitem, is deze haarclip een eerste redmiddel in noodsituaties.

Draagbaar gereedschap

Denkt u als man zijnde, ‘Ik wil ook een Clippa-Mini tool’? Guess what? Voor de mannen is de ‘Leatherman Tread’ dé multifunctionele gadget, draagbaar gereedschap in de vorm van een armband. Van mini gereedschapstools tot een flesopener, iedere schakel zit vol verrassingen. Bijkomend voordeel? Vanwege een ontbrekend mesje of zaagje, is deze multitool, security check-proof.

Pakzakken

Maar hoe pakt u al uw spullen, inclusief kleding zo efficiënt en overzichtelijk mogelijk in? Gebruik duurzame en compacte pakzakken. Pakzakken, ook wel Packing Cubes, zijn inpakorganizers waarmee u uw bagage ordent. Ze zijn beschikbaar in verschillende afmetingen en kleuren. Dankzij dit tijdbesparende systeem heeft u een opgeruimde bagage waarin u alles in no-time terugvindt. Tip: verpak per pakzak (kleur) één kledingsoort of voorzie uw pakzakken van een label.

Mijn mooiste reis ‘Thuis kan ook iets gebeuren’

Geschreven door

In deze rubriek vertellen hartpatiënten over de mooiste reis van hun leven. Dit keer het verhaal van Johan Gosselink (71) uit Enschede. Dat hij ICD-drager is, houdt hem niet tegen om de wereld te ontdekken. In 2010 reisde hij met zijn vrouw 9 weken door Nepal en India.

‘Mijn vrouw en ik houden van vrijheid op reis: geen vast omlijnd programma, maar zelf beslissen waar we die dag zin in hebben. Georganiseerde groepsreizen hebben we ook wel gemaakt, bijvoorbeeld in Afrika. Daar is het immers wat moeilijker om op eigen houtje op pad te gaan. Maar het liefst reizen we als rugzaktoeristen. Figuurlijk dan, want we hebben gewoon koffers. We boeken echter meestal alleen het eerste hotel, daarna zien we wel waar we overnachten. En in plaats van een tourbus, nemen we een tuktuk, taxi of de trein.

Vaak zitten we als zestigplussers tussen alleen maar twintigers en dertigers, maar daar wordt meestal heel positief op gereageerd. Je zou denken dat je als ‘oudje’ een makkelijk slachtoffer bent voor oplichting, maar eigenlijk is ons nog nooit iets ergs overkomen. Onze leeftijd levert eerder voordeeltjes op, soms krijgen we spontaan de allermooiste kamer in het hotel aangeboden. En toen in Laos de boot in ondiep water terechtkwam en er geduwd moest worden, mochten wij als enige blijven zitten.

Ritmestoornissen

In 1998 kreeg ik voor het eerst hartproblemen, twee jaar later gevolgd door een hartstilstand. Sindsdien draag ik een ICD. Stabiel is mijn hart niet, ik heb regelmatig ritmestoornissen. Er is geen pijl op te trekken wanneer dat gebeurt. De ene dag voel ik me goed, de andere dag kan het zo misgaan. Dat is bijvoorbeeld ook weleens gebeurd toen we in Zuid-Afrika zaten, ver weg van de bewoonde wereld. Gelukkig ging het na een paar dagen vanzelf weer over. Mijn cardioloog heeft nog nooit bezwaar gemaakt tegen onze avontuurlijke vakanties en zelf vind ik het feit dat ik hartpatiënt ben ook geen reden om thuis te blijven. Natuurlijk nemen we geen onnodig risico. We boeken nooit heel ver van tevoren, zodat we de reis uit kunnen stellen als het even wat minder gaat. Verder zorg ik altijd dat ik weet hoe het met de medische zorg in het land gesteld is en waar de ICD-centra zitten. Ook geef ik altijd netjes via internet mijn bloedwaarden door aan de trombosedienst.

Voor ik hartpatiënt werd, hadden we vanwege werk en kinderen geen tijd om verre reizen te maken en bleven we meestal binnen Europa. Maar inmiddels hebben we ook al meer dan 20 landen buiten ons eigen continent gezien. Het is natuurlijk toeval, maar de vijf keer dat ik tot nu toe in Azië ben geweest, had ik geen problemen met mijn hart. Ik ben in Tibet zelfs op 5200 meter hoogte geweest. Verschillende mensen hadden extra zuurstof nodig, maar ik had nergens last van. En ook de spanning in een Zambiaans wildpark, waar we in het donker urenlang vastzaten met autopech, heeft mijn hart prima doorstaan.

Tijgers

De vakantie die het meeste indruk op me heeft gemaakt, was de rondreis die we maakten door Nepal en India in 2010 en 2011. De hele beleving was fantastisch: vriendelijke mensen, prachtige hooggebergtes en natuurparken, oude tempels en een cultuur die totaal anders is dan de onze…

In Nepal liepen we bijvoorbeeld door het natuurpark Chitwan, met adembenemende vergezichten op de Himalaya. We hadden helaas niet het geluk om tijgers te spotten, maar het zien van hun voetsporen was al een hele belevenis. In India zagen we vrouwen aan het werk in de allermooiste, kleurrijke sari’s, bezochten we de beroemde Taj Mahal en woonden we een traditioneel hindoeïstisch festival bij. We reden met een privéchauffeur door de woestijn, waar het zo droog en dor was dat er om de paar kilometer wel een dode ezel of geit lag. Onvergetelijk om op zo’n stille plek de zon onder te zien gaan. Ook heel indrukwekkend was de heilige stad Varanasi, waar we een koe door het restaurant zagen lopen, de apen langs ons balkon slingerden en we de geur van de lijkverbrandingen aan de oever van de Ganges konden ruiken. Er was net een aanslag gepleegd, de gaten van de explosie zaten nog in de grond. Natuurlijk krab je je op zo’n moment wel even achter de oren, maar echt bang? Dat zijn we nooit geweest. Thuis kan immers ook iets gebeuren.

Een paar jaar geleden heb ik een lijstje gemaakt met landen die ik nog wil zien. Mali en Ethiopië heb ik afgestreept, dat is niet meer haalbaar. Ook over Australië twijfel ik: wel erg ver weg. Op dit moment gaat het met mijn gezondheid wat minder, vorig jaar heb ik opnieuw een hartstilstand gehad. Eigenlijk zouden we naar Thailand, Vietnam en Laos gaan, dat hebben we nu uitgesteld tot januari. We hopen natuurlijk dat we dan alsnog kunnen gaan, maar ik kan er ook vrede mee hebben als dat niet gebeurt. Op een gegeven moment moet je accepteren dat je ouder word en minder risico nemen. Ik ben al heel dankbaar dat ik, ondanks mijn ICD, nog zoveel mooie plaatsen hebben gezien. En als we het dan voortaan moeten houden bij een Rijnreisje, kan ik ook daarmee leven.’

Kees van Kooten over bitterballen en bypasses

Geschreven door

Kees van Kooten had augustus 2014 net zijn verjaardag gevierd in het familiehuis in de Franse Cevennen toen de voortekenen van een hartaanval zich aandienden. Het boek over cartoons dat in de planning stond, werd grotendeels een relaas over zijn ziekenhuisverblijf na een openhartoperatie. Een greep uit zijn belevenissen en overpeinzingen, vol humor, zelfspot én melancholie. Helemaal à la Kees.

Kees van Kooten

 

Kees’ verhaal begint heel landelijk in een dorp in de Cevennen waar hij en zijn vrouw een huis hadden. Het is een opmerkelijk dorp. Maar liefst een derde van de bewoners is de honderd jaar gepasseerd. Ze doen nog mee aan le jeu de boules en smullen van fotoreportages over Sarkozy in de Paris Match. En Kees? Als jonkie (van 1941) was hij altijd drukker dan de dorpelingen. Die zomerse dagen in 2014 ook. Er moest nog van alles gebeuren. In huis en in de tuin. Rust of een wijntje gunde hij zichzelf nauwelijks. Maar toen kreeg Kees het te kwaad. Een dag of drie lang voelde hij bij diep ademhalen spierpijn in zijn borst. Teveel lichamelijke arbeid verricht, was zijn conclusie. Het opnieuw te bont gemaakt. Helaas bleef het daar niet bij, zo tekende hij aan: ‘Lopend van het huis naar de schuur en weer terug moest ik regelmatig halt houden om op adem te komen.’ Zijn kwartiertje zwemmen per dag liet hij ook maar zitten. Na een paar schoolslagen kreeg hij van die rare zware armen en schouders. Terugrijden naar Nederland ging nog net, maar weekendtassen het hotel binnendragen, voor de overnachting onderweg, al minder. Hij moest wel 4-5 keer stoppen. Weer in Nederland ging hij samen met zijn dochter zijn kleinkinderen naar school brengen. Tot een malle hunkering om een uurtje op de pingpongtafel op de speelplaats te gaan liggen hem overviel. En zijn dochter verbijsterd uitriep: ‘Man! Je ziet helemaal grijs! Ik bel nú 112!’ ‘Heb je daar het telefoonnummer van?’, was het enige dat Kees onnozel wist uit te brengen. De broeders in de ziekenauto constateerden dat hij op dat moment een hartinfarct had.

 

Superieur met vijf bypasses

Bijdehand doen hielp niet meer. Daar kwam Kees in zijn bed vol draden snel achter. Toen hij zijn zoon verklapte dat hij de dag erop zijn bypasses zou krijgen, corrigeerde die hem doodleuk:  ‘Dat is net gebeurd, pap.’ De notie van tijd was hij duidelijk kwijt. Zijn hoofd was een warboel van associaties. Kees weet zijn toestand geheel aan zichzelf. Het was het gevolg van zijn niet te tellen wanprestaties. Vijfentachtigduizend bitterballen vormden slechts een fractie van de lijst. Oftewel: hier paste geen medelijden. En dus spotte Kees genadeloos door over zijn misplaatste trots: ‘Op een onzinnige manier voel ik me met mijn vijf omleidingen langs de verstopte bloedbaan van mijn aorta superieur aan de mannen die met minder bypasses zijn uitgerust; alsof ik met de meeste onderscheidingen ben teruggekeerd uit een oorlog die nota bene door anderen, met name de cardiochirurg en zijn co-assistente, is uitgevochten.’

 

Geen gevoel voor humor

Kees probeerde langzaamaan toch wat vooronderzoek te doen voor zijn boek over cartoons. Toen hij op een dag net op zoek was naar zijn favoriete komische tekenaars in The New Yorker, kwam zijn kamergenoot Hartman irritant tussendoor, mét een oud moppenboekje vol tekeningen van de NS. Apetrots was hij erop, maar Kees vond die cartoons heimelijk maar niks. De tekening van een hartspecialist die Coeur heette en die een patiënt met een groot hart onder de arm op consult kreeg, had Hartmans voorkeur. Kees kon zich niet langer inhouden: ‘Ik zie hier de grap absoluut niet van in! Dit is de flauwste mop die ik ooit heb gezien!’ ‘Dan heeft u totaal geen gevoel voor humor’, beet Hartman hem toe. Het gaf Kees de gelegenheid eens goed uit te leggen waaraan een goede cartoon dan wél moet voldoen. Leve het welwezen kwam vol met zijn favoriete spotprenten, mét en zonder ziekenhuisbedden.

 

Op schoolreis

Uiteindelijk mocht Kees naar huis. Zijn vrouw kwam hem halen. De hele terugweg noteerde hij als een gelukzalig feest: ‘Wij nemen lijn 16. (…) Ik ben op schoolreis en ik mag naast de juffrouw zitten.’ Hij was niet alleen ongekend dankbaar, oprecht nederig en een stuk gezonder uit zijn openhartoperatie tevoorschijn gekomen, maar ook een paar maten kleiner en vijf tot zes kilo lichter. Bovendien had hij er een harem aan hartsvriendinnen bij: pantoprazol, lisinopril, acetylsal, simvastatine, clopidogrel, furosemide en metropolol. Natuurlijk ging hij het nu rustiger aan doen. Het huis in de Cevennen werd verkocht, zij het met hartzeer. En zijn grote cartoonboek? Daarmee zou hij stipt op de eerste van de volgende maand beginnen: ‘want het horloge van de scheids stond even stil, maar tikt nu onverzettelijk verder, en ik speel in het tweede kwartier van mijn verlenging, laten we wel wezen.”