Je bent nooit te oud om te leren skiën!

Met de wind door je haren van de berg afsuizen: volgens ervaren wintersporters bestaat er bijna niets mooiers dan dat. Als je niet op jonge leeftijd al hebt leren skiën, lijkt die ervaring een onhaalbare kaart. Of niet?

‘Het beste resultaat bereik je inderdaad als je van kleins af aan al leert skiën’, geeft Yuri Bartels van Snowlife toe. ‘Maar dat betekent niet dat het onmogelijk is om het op latere leeftijd nog aan te leren. Ook oudere beginners kunnen nog een prima niveau bereiken.’

Yuri heeft al tien jaar ervaring als skileraar en geeft zowel les aan kinderen als volwassenen. ‘Toevallig was mijn allereerste leerling een vrouw van een jaar of vijftig die nog nooit op de ski’s had gestaan. Dat was heel spannend, zowel voor haar als voor mij. Maar na een paar dagen privéles had ze de smaak helemaal te pakken.’

Volgens de skileraar is niemand te oud of te onervaren om voor het eerst op de lange latten te stappen. Het enige wat je nodig hebt, is een beetje zelfkennis. ‘Je moet natuurlijk wel een klein beetje conditie en aanleg hebben’, legt hij uit. ‘Vraag jezelf van tevoren af hoe gemakkelijk je over het algemeen een nieuwe sport aanleert. Als dat redelijk gaat, zul je hiermee ook weinig moeite hebben. Maar ik heb ook weleens een leerling gehad die extreem veel overgewicht had en elk kwartier langs de kant stond uit te puffen. Op de derde dag heb ik voorzichtig gezegd dat ik bang was dat het er voor haar niet inzat.’

Toch komt zoiets maar zelden voor, zegt hij. Over het algemeen leren de meeste volwassenen in drie tot vijf dagen van de blauwe piste af te kunnen dalen. Bij kinderen gaat dit nog net ietsje sneller: zij leren dit in één tot drie dagen.

Angst

Volgens Yuri is het belangrijkste verschil tussen lesgeven aan kinderen en volwassenen het gevoel. ‘Kinderen willen vooral plezier maken, zij kennen eigenlijk geen angst. Bij volwassenen is dat juist hetgeen wat hen het meeste tegenhoudt: ze zijn bang om te vallen, om te veel snelheid te maken of om iemand anders omver te skiën. Kinderen moet je daarin juist afremmen. Bij volwassenen ben ik daarom een groot deel van de tijd bezig met het wegnemen van die angst. Het is een kwestie van de knop omzetten. Natuurlijk is er een risico om te vallen, maar in de sneeuw land je toch net iets zachter dan als je op straat van je fiets valt. In de tien jaar dat ik lesgeef, is het gelukkig nog nooit gebeurd dat één van mijn leerlingen iets brak.’

Kinderen leren de techniek over het algemeen ook sneller dan volwassenen. Dat komt omdat hun brein als een spons informatie opneemt, maar ook omdat volwassenen last hebben van hun ‘levenservaring’ met andere manieren van beweging. Yuri legt uit: ‘Als je autorijdt of fietst, trap je op de rem om te stoppen. Vaak maak je daarbij automatisch een beweging waarbij je naar achteren leunt. Bij skiën is het net andersom: als je wilt remmen, moet je juist naar voren leunen. Voor veel mensen voelt dat een beetje onnatuurlijk, waardoor verkeerd remmen een van de belangrijkste fouten is die ik bij volwassenen moet corrigeren. Maar er zijn tientallen verschillende fouten die je kunt maken, ieder persoon heeft een ander aandachtspunt. Bij een groepsles ben ik dus constant bezig iedereen te helpen met iets anders. Tijdens een privéles kan ik heel specifiek werken aan een persoonlijk aandachtspunt, waardoor je de techniek iets sneller aanleert. Daarom zou ik dat volwassenen beginners zeker aanraden. Het nadeel is natuurlijk dat daar wel een prijskaartje aan vastzit: groeplessen zijn goedkoper.’

Zwarte piste

‘Volgens de skileraar komt het zelden voor dat mensen die op latere leeftijd beginnen net zulke volleerde skiërs worden als degenen die jong begonnen. ‘Maar rustig en gecontroleerd afdalen van een blauwe piste is heel goed mogelijk, en voor sommige mensen is zelfs de rode of zwarte piste haalbaar. We hebben regelmatig veertigers en vijftigers die hun eerste skiles aanvragen, dus er is niets raars aan. Ik heb zelfs een keer een dame van een jaar of tachtig gehad. Ze ging met haar kinderen en kleinkinderen op wintersportvakantie en vond dat een mooie gelegenheid voor haar eerste skiles. De blauwe piste hebben we niet gehaald, maar een beetje glijden en een rondje maken was voor haar al voldoende. Ze had de grootste lol, dat is ook voor een skileraar prachtig om te zien!’

 

voor meer artikelen klik hier

Het verhaal van Paulien

Wanneer bij een pasgeborene Paulien een hartafwijking wordt gediagnosticeerd, is dat heftig. Laat staan meerdere hartafwijkingen. En wanneer daarbovenop de cardioloog ook zegt dat een toekomstige kinderwens uitgesloten is, is de klap immens. Maar als later een andere cardioloog een kinderwens niet uitgesloten acht, volgt een nieuwe klap. Paulien Lei maakte het mee. Haar verhaal…

De 23-jarige Paulien wordt geboren met ‘heel veel’ zoals zij zelf zegt, maar als mensen vragen wat zij heeft, noemt zij maar één van haar zes aangeboren hartafwijkingen: Tricuspidalis Atresie. Een hartafwijking waarvoor zij als kind een zogeheten Fontan-operatie, ook bekend als Fontan-circulatie, heeft ondergaan: ‘De overige hartafwijkingen zijn opgelost en onder controle. Maar Tricupidalis Atresie is en blijft nog steeds van invloed op mijn leven.’

Leren leven

Inmiddels heeft Paulien haar hartafwijking een plek gegeven, maar als kind was dit nog anders: ‘Vroeger als kind had ik moeite met mijn hartafwijking. En ik dacht altijd: “Waarom niet iemand anders?” Doordat ik mij moest aanpassen, voelde ik mij anders dan leeftijdsgenoten. Ik was boos en verdrietig. Op school deed ik niet mee aan alle gymlessen en ging eerder naar huis om uit te rusten. Toen we in groep acht op kamp gingen naar Schiermonnikoog, ging mijn hele klas op de fiets naar de boot (ik woon in het hoge Noorden), maar ik werd samen met mijn elektrische fiets met de auto gebracht. Buiten school wilde ik graag voetballen, maar van de cardioloog mocht ik niet op een actieve sport.’

Door haar omgeving daarentegen, is zij niet anders behandeld: ‘Mijn omgeving behandelde mij voor zover als mogelijk ‘normaal’. Ik werd niet buitengesloten op school. Wel maakte klasgenoten soms nare opmerkingen, omdat ik eerder naar huis mocht. Ik lachte het weg, maar diep van binnen dacht ik: “Je zou eens moeten weten.” Mijn ouders deden altijd hun best om mij niet ‘anders’ te laten voelen, ook al voelde ik mij een buitenbeentje. Met name door bepaalde situaties.  Zo mocht ik niet meedoen met mijn klas aan de avondvierdaagse, omdat ik simpelweg geen vijf kilometer kon lopen. Samen met mijn moeder en buurvrouw, ‘liep’ ik de avondvierdaagse alsnog. Weliswaar apart van mijn klas, en veelal in mijn rolstoel, maar ik deed mee. En aangezien sporten er niet inzat, mocht ik naar eigen keuze een muziekinstrument bespelen.’

Maar naarmate ze ouder werd, leerde Paulien met haar hartafwijking leven en meer in perspectief te zetten, mede door haar stiefzusje: ‘Rond mijn zestiende heb ik mijn hartafwijking echt geaccepteerd. Sindsdien bedek ik mijn litteken niet meer en ben ik open over wat ik heb. In de tussentijd zijn mijn ouders gescheiden. Ik kreeg een stiefzusje. Mijn stiefzusje, met wie ik vijf jaar in leeftijd scheel, heeft mij onbewust hierin geholpen. Toevalligerwijs heeft ook zij een aangeboren hartafwijking en wij hebben zelfs dezelfde cardioloog gehad. Maar naast haar hartafwijking, lijdt mijn stiefzusje nog aan andere dingen. Hierdoor besefte ik dat ik het niet slecht heb getroffen. Ik vond het wel confronterend om te zien hoe zij door de jaren heen met dezelfde dingen worstelde als ik.’

Een kinderwens

Doordat Paulien niet beter weet, ervaart zij niet of en hoe haar leven door haar hartafwijking is veranderd: ‘Doordat ik direct met een hartafwijking ben geboren, weet ik niet beter. Ik ben eerder moe, heb meer slaap nodig en moet na drukke activiteiten veel langer bijkomen in vergelijking met anderen. Maar in feite kan ik niet vergelijken, want ik heb nog nooit gevoeld hoe het is om bijvoorbeeld minutenlang achter elkaar te rennen. Ik voel mij een gezonde burger, maar wel één die het ziekenhuis van binnen en van buiten kent. Gelukkig heb ik geen nare herinneringen aan het ziekenhuis. Integendeel, ik vind het prima om daar te lopen en dan vooral op de kinderafdeling.’

Maar met het ouder worden, loopt zij wel tegen nieuwe dingen aan: ‘Het onderwerp ‘kinderen krijgen’ is iets waar ik, nu ik ouder word en al mijn broers en zussen kinderen hebben, tegenaan loop. Ik heb altijd graag moeder willen worden en heb op mijn twaalfde, het onderwerp al aangekaart bij mijn toenmalige kindercardioloog. Er werden mij meerdere redenen meegedeeld waarom ik geen kinderen mocht/kon krijgen. Het was voor mij moeilijk om aan te horen en in de daaropvolgende jaren gaf het mij geen rust. Uiteindelijk heb ik toen besloten om in de toekomst kinderen te adopteren.’

Maar op haar achttiende komt Paulien bij een nieuwe cardioloog die haar niet gelooft dat ‘kinderen krijgen’ voor haar niet weggelegd is en zij doet navraag bij haar oude cardioloog. Pauliens oude cardioloog ontkent vervolgens dat hij dit gezegd heeft: ‘Ik vond dat heel, heel naar, want waarom zou ik als kind zoiets verzinnen? De band met mijn nieuwe cardioloog is daarna beschadigd, want ik voelde mij niet serieus genomen. Wel vertelde zij mij dat ik wel zwanger mag worden en de kans dat de baby hetzelfde krijgt, minder dan een halve procent is. Gek genoeg moest ik deze informatie opnieuw verwerken, want ik had mij er al bij neergelegd.’

Blijven geloven

Inmiddels heeft Paulien wederom een nieuwe cardioloog en is zij onderzocht door een gynaecoloog gespecialiseerd in zwangere vrouwen met een hartaandoening. Hieruit is gebleken dat ondanks enkele risico’s, zij zwanger kan en mag worden, maar wel onder begeleiding. En als kers op de slagroomtaart, zit zij nu in haar derde leerjaar van haar HBO-opleiding ‘Social Work’: ‘Mijn kindercardioloog heeft gezegd dat ik een zittend beroep moest kiezen, maar ik was het daar zwaar mee oneens. Ik wilde maatschappelijk werker worden in het ziekenhuis en kinderen voorbereiden op wat zij kunnen verwachten. Maar ik dacht dat het voor mij te hoog gegrepen zou zijn, omdat ik op het VMBO-B zat. Niets is minder waar!’

voor meer artikelen klik hier

Het mysterie van de allergische reactie

Het aantal mensen met een allergie stijgt ieder jaar. Van de kinderen die nu geboren worden, is zelfs ongeveer de helft er gevoelig voor. En hoewel allergieën niet significant meer voorkomen bij mannen of bij vrouwen, zijn er toch flink wat verschillen tussen de beide seksen.

Zo komt pinda-allergie bijvoorbeeld veel vaker voor bij jongetjes dan bij meisjes, het verschil is zelfs 30%. Opvallend genoeg groeien jongens er wel vaker overheen dan meiden, waardoor de aantallen op 15-jarige leeftijd weer zo goed als gelijk zijn. En op 24-jarige leeftijd hadden de vrouwen de mannen zelfs ingehaald. Hoe dat kan? Daar zijn de wetenschappers nog steeds niet over uit.

Mogelijk zouden hormonen hierbij een rol kunnen spelen. Dat blijkt bijvoorbeeld ook uit de onderzoeken over astma. Astma heeft verschillende vormen, waaronder allergisch astma. Bij deze variant worden mensen benauwd als ze aan bepaalde allergenen (zoals stuifmeel of huisstofmijt) worden blootgesteld. Vrouwen hebben twee keer zo veel kans om allergisch astma te ontwikkelen dan mannen en hebben er bovendien ook veel meer last van. Dit terwijl er in de kindertijd juist meer jongetjes met astma zijn dan meisjes.

Onderzoekers ontdekten vorig jaar dat het mannelijke geslachtshormoon testosteron ervoor zorgt dat er minder van een bepaald type afweercellen in de longen wordt aangemaakt. Hierdoor hebben mannen een kleinere kans op astma-aanvallen. Deze ontdekking is belangrijk, omdat de medicatie voor allergieën op dit moment voor mannen en vrouwen nog hetzelfde is. Als het geslacht van invloed is op de ontwikkeling en de ernst van de allergie, zal er ook meer onderzoek gedaan moeten worden naar medicatie hiervoor.

Kruiden

Maar er zijn meer opvallende verschillen tussen mannen en vrouwen. Zo blijken vrouwen bijvoorbeeld vaker allergisch te zijn voor bepaalde kruiden. Vermoedelijk komt dit doordat er steeds vaker kruiden worden toegevoegd aan cosmetica, zoals vanille in parfum of natuurlijke shampoos op kruidenbasis. En, minder opvallend: ook in veel make-upsoorten zitten kruiden, omdat dit lekker ruikt en goed is voor de huid. Hoe pittiger het kruid, hoe meer kans dat er een overgevoeligheid wordt ontwikkeld. Met name knoflook, kaneel, vanille en zwarte peper kunnen een allergische reactie opwekken. En waarschijnlijk is bij veel voedselallergieën een kruid de boosdoener.

Over voedselallergie gesproken: vrouwen hebben ook vaker last van een glutenintolerantie dan mannen. Er is echter een groot verschil tussen een intolerantie en een allergie. Bij een allergie reageert het hele afweersysteem op bepaalde allergenen, waardoor je bijvoorbeeld last krijg van niesbuien of geïrriteerde huid. Terwijl bij een intolerantie niet het afweersysteem in actie komt, maar alleen de darmen. De ernstige variant daarvan heet coeliakie. Dit is dus absoluut géén allergie. Sterker nog: een allergie voor gluten bestaat helemaal niet! In feite heeft zelfs maar ongeveer 3% van de mensen een voedselallergie, terwijl 25% denkt er één te hebben.

Hooikoorts

Nog een veelvoorkomende allergie die vaker vrouwen treft is hooikoorts, met name bij berkenpollen. Bovendien zijn de klachten bij hen ook heviger dan bij het andere geslacht. Ook bij dierenharen, de zon en metaal (vooral nikkel, dat veel in sieraden wordt gebruikt) delven vrouwen het onderspit. Zijn er dan ook nog dingen waar mannen minder goed op reageren? Toch wel. Bij hen wordt iets vaker een huisstofmijtallergie vastgesteld. Bij twintigers en zestigplussers is het verschil het grootst.

Er zal nog veel meer onderzoek nodig zijn om een beter beeld te krijgen waarom de ene persoon allergisch reageert en de ander niet. Er zijn theorieën die stellen dat borstvoeding een rol speelt, andere gaan juist weer uit van erfelijkheid of van de mate van hygiëne. De verschillen tussen mannen en vrouwen kunnen verband houden met het verschil aan blootstelling (zoals met kruidenallergie en nikkelallergie), met hormonen (testosteron bij mannen versus schommelende hormoonbalans bij vrouwen) en met verschillen in het immuunsysteem. Onderzoekers zien namelijk steeds duidelijker verschillen tussen hoe het vrouwelijk immuunsysteem anders reageert, bijvoorbeeld op infecties of vaccinaties. Waarom? Dat blijft voorlopig nog een groot mysterie…

voor meer artikelen klik hier

Gaan de reguliere en complementaire geneeskunde eindelijk samenwerken?

Onlangs werd bekend gemaakt dat de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) de traditionele Chinese geneeskunde erkent. In de elfde versie van een soort handboek, de International Statistical Classification of Diseases and Related Health Problems (ICD), die volgend jaar wordt gelanceerd, zal namelijk voor het eerst plaats zijn voor traditionele Chinese geneeskunde. Veel westerse artsen en onderzoekers zijn hier zeer bezorgd over. Volgens hen is er nauwelijks of geen bewijs voor de werkzaamheid en effectiviteit van deze geneeskunde.

Persoonlijk vind ik deze ontwikkeling zeker niet verkeerd. Integendeel zelfs. Het lijkt me juist goed als de westerse (reguliere) geneeskunde en de oosterse (complementaire) geneeskunde zouden samenwerken. Daar zijn wij voorstander van. Ik noem het bewust complementaire geneeskunde in plaats van alternatieve geneeskunde, door de nare bijsmaak die met dat laatste woord gepaard gaat.

Ik ben ervan overtuigd dat de gezondheidszorg erop gericht zou moeten zijn om zoveel mogelijk mensen te genezen. In de praktijk ligt dit echter iets complexer. Neem het verrichten van onderzoek. Vaak wordt er meer onderzoek gedaan naar medicijnen dan naar de positieve effecten van bijvoorbeeld een andere leefstijl. Eigenlijk is dit toch de omgekeerde wereld? Voorkomen is beter dan genezen…

Dat geldt volgens mij ook voor dit onderwerp. In de oosterse wereld wordt er gekeken naar zowel lichaam en geest, terwijl er in de westerse wereld meestal uitsluitend plaats is voor het lichamelijke aspect. Bij lichamelijke klachten is het ook belangrijk om verder te kijken naar de oorzaken, in plaats van alleen maar naar de symptomen. Als deze klachten (deels) op andere manieren zijn op te lossen, en niet alleen maar door bijvoorbeeld het voorschrijven van medicijnen, is dit toch alleen maar mooi meegenomen? Er wordt nogal eens gezegd dat ‘alternatieve geneeswijzen’ bij mensen tussen de oren zitten. Ik heb zelf een mooi praktijkvoorbeeld meegemaakt met een hond die homeopathische middelen kreeg toegediend. Deze middelen werkten verbazingwekkend goed, en het lijkt mij dat er bij een hond geen sprake kan zijn van een placebo-effect. En ongeacht hoe het werkt: dát het werkt, dat is waar het om gaat.

Zoals u weet worden wij door geen enkele industrie gesubsidieerd. Niet door de farmaceutische- of voedingsmiddelenindustrie, en dus ook niet door de complementaire industrie. Dat is nog steeds ons bestaansrecht, en daar zijn we ook trots op! Wij zijn en blijven de waakhond op het gebied van hart- en vaatziekten.

Door deze fundamentele principes wordt het echter ook steeds lastiger om onze Stichting te laten voortbestaan. Vooral omdat wij volledig afhankelijk zijn van mensen zoals u. Aangezien het einde van het jaar nadert, is bij deze uitgave een acceptgiro/machtigingsformulier bijgesloten. Net zoals u altijd op ons kunt rekenen, hopen wij van harte dat we ook weer op u kunnen en mogen rekenen in het nieuwe jaar. Zodat we ons mooie en broodnodige werk kunnen voortzetten. Doe ons een plezier en bespaar ons geld: machtig ons alstublieft. Wij moeten op de kleintjes letten en voor u is het voordeliger: mooi meegenomen dus!

Ik wens u, mede namens alle medewerkers, alvast prettige feestdagen en een voorspoedig 2019!

Marly van Overveld

De Balkan is ideaal voor nieuwsgierige reizigers

Nederlanders kunnen zich vaak weinig voorstellen bij een vakantie op de Balkan. De complexe geschiedenis van het gebied resulteerde in een veelvoud aan landen, die ze nog altijd met communistisch Oost-Europa associëren. Jammer, aldus journaliste Mersiha Cuk, die regelmatig met HartbrugReizen samenwerkt. Zelf afkomstig uit Sarajevo vertelt ze waarom de Balkan beter verdient.

‘Met de burgeroorlog in de negentiger jaren is mijn familie van Sarajevo naar Nederland verhuisd. Daar ben ik opgegroeid, maar de band met Bosnië is sterk gebleven. ‘Zoveel jaar na de oorlog leidt Mersiha bezoekers graag rond in ‘haar’ stad Sarajevo om ze een idee te geven van de unieke sfeer, de mensen, hun leven en cultuur. ‘Goed is ook dat de overblijfselen van de oorlog niet weggefrommeld maar juist omarmd zijn. Indrukwekkend is de Tunnel van Hoop, een geheim gangenstelsel dat het Bosnische leger tijdens de belegering van de stad groef. De gaten die granaten insloegen zijn opgevuld met rode was. In Sarajevo word je je écht bewust van wat zich daar heeft afgespeeld. Het is niet vanzelfsprekend dat je er rondloopt en geniet van je dag.’

Reis door een geschiedenisboek

Net als Bosnië-Herzegovina, waarvan Sarajevo de hoofdstad is, kennen de Balkanlanden Servië, Montenegro en Kroatië ook een bewogen verder verleden. Ooit vormden ze de buffer tussen het christelijke Europa en het islamitische Ottomaanse rijk. De Oostenrijkers, Hongaren en Turken kwamen er voorbij, later draaiden de landen onder onafhankelijk socialistisch bewind. Een reis over de Balkan voelt daarom als bladeren door een geschiedenisboek. Zomaar wat highlights? Bij het fort van Petrovaradin in het Servische Novi Sad keerden de Oostenrijkers definitief de Turkse dreiging tijdens de beroemde veldslag van 1716. Net als Belgrado, de huidige hoofdstad van Servië, was Novi Sad een vroege nederzetting, waar de Romeinen ook al voorbijkwamen. In de ommuurde stad Jajce lieten de Bosnische koningen zich in de middeleeuwen kronen en in 1943 stichtte Tito er het Tweede Joegoslavië. Zagreb in Kroatië kent naast zijn communistische flats vooral monumenten uit de Oostenrijks-Hongaarse tijd zoals de Maria Hemelvaartkathedraal. Talloze Balkanoorlogen deden veel ander erfgoed voorgoed teloorgaan.

Jeruzalem van Europa

‘Uiteindelijk is diversiteit toch het belangrijkste kenmerk van de Balkan’, benadrukt Mersiha. ‘Sarajevo wordt zelfs liefkozend het ‘Jeruzalem van Europa’ genoemd. Verschillende bevolkingsgroepen leven er al eeuwen samen. Door een kleine groep nationalisten is dat helaas fout gegaan. Maar 99,9% van de bevolking weet niet beter dan dat ze altijd goede buren waren.’ En dan, trots: ‘Je ziet dat in Sarajevo, waar het oude en nieuwe deel elkaar raken. Dat is een meeting point van culturen. De Gazi Husrev-beg-moskee, de synagoge en de Oude Orthodoxe Michaël- en Gabriëlkerk staan er vlakbij elkaar. In Mostar in Herzegovina ontmoetten oost en west elkaar rond de beroemde Stari Most. In 1566 boven de Neretva rivier gebouwd, vormde het letterlijk een brug tussen het islamitische en christelijke deel van de oude stad. Vanwege zijn unieke architectuur valt Mostar tegenwoordig onder het UNESCO Werelderfgoed.’

Multiculti smullen

‘Oostenrijkers, Hongaren en Ottomanen hebben natuurlijk ook allemaal invloed gehad op de lokale pot. Daarom is het zo heerlijk slenteren op warenmarkten zoals de bekende boerenmarkt Dolac in Zagreb. Je vindt er bijvoorbeeld alle ingrediënten voor dolma, met rijst, vlees en kruiden gevulde courgettes, paprika’s en aubergines. Je eet er samen met de locals diverse pita’s: bladerdeeg gevuld met kaas (sirnica), vlees (burek), aardappelen (krompirusa) of spinazie (zeljanica). Vettig, maar onweerstaanbaar voor iedereen. Of je schuift aan in een van de vele oosterse koffiehuizen in Sarajevo voor bosanska kahva, de Bosnische versie van wat elders Turkse koffie heet. Heerlijk met zoetigheden zoals de mierzoete baklava. Verder schenkt de vriendelijke bevolking ook graag een glaasje zelfgebrouwen sterke drank. Vooral rakija is bekend, gemaakt van appels, peren of pruimen.’

Stop nieuwsgierigheid in de koffer

Over fruit gesproken: natuurliefhebbers komen op de Balkan ook zeker aan hun trekken. ‘Jazeker! Vanuit het centrum van Sarajevo heb je zicht op de vier Olympische Bergen. Daarbuiten, in parken, vind je complete rust. Kroatië kent eindeloos veel zee, Montenegro heeft zijn moerasgebieden. Steeds weer andere belevenissen waarvoor je niet enorm hoeft te reizen.’ Heeft Mersiha nog een tip voor wie het er uiteindelijk op waagt om naar de Balkanlanden af te reizen? ‘Ga er met een positieve insteek heen, kijk wat mensen er ruim twintig jaar na de oorlog van hebben weten te maken. Kortom, stop oprechte nieuwsgierigheid in de koffer. Dan zul je uiteindelijk blij zijn dat je de Balkan niet links hebt laten liggen door vooroordelen. Het is een topbestemming die alweer jaren in de lift zit.’

voor meer artikelen klik hier

Familievakantie eindigt in nachtmerrie

Een vakantie in België werd de toentertijd 13-jarige Anouk Fabrie uit Geldrop haast fataal. Wat een leuke familievakantie had moeten worden, eindigde op 4 mei 2013 in een nachtmerrie. Ze kreeg een hartstilstand.

‘Ik ging zwemmen in het subtropisch zwemparadijs van het vakantiepark. Het was verschrikkelijk warm in het zwembad, dat herinner ik me nog. Ik weet dat ik tegen mijn broertje zei: ‘ik voel me niet lekker worden, vang jij me op?’ Dat is het laatste wat ik me nog heel helder voor de geest kan halen’, vertelt de nu 18-jarige Anouk.

Reanimatie gestart

Haar broertje, destijds 12 jaar oud, heeft haar inderdaad opgevangen en al zwemmend naar de kant weten te brengen. Aan de kant is direct reanimatie opgestart. Anouk: ‘Ze hebben me drie kwartier gereanimeerd en de AED is twee keer gebruikt. Voor mijn ouders, die zich naar het zwembad hadden gehaast, is dit een verschrikkelijk gezicht geweest. Het levenloze lichaam van je dochter. Ook bij mijn broertje heeft dit diepe sporen nagelaten.’

ICD

Eenmaal terug in Nederland ging ze de medische molen in om de oorzaak van haar hartstilstand te achterhalen. ‘Ik bleek een verdikte hartspier ofwel cardiomyopathie te hebben. En ook zagen ze in mijn bloed dat ik twee gen-mutaties had. Het bleek erfelijk. Iedereen is getest en ook mijn broertje heeft een verdikking in zijn hartspier’, aldus Anouk. Nu de diagnose was gesteld, kon gestart worden met de behandeling. ‘Ja, daar was ik heel blij mee. Er kwam een einde aan een onzekere tijd.’ Anouk is geopereerd en bij haar is een Implanteerbare Cardioverter Defibrillator (ICD) geplaatst. ‘Deze reageert als ik een abnormaal hartritme heb met kleine schokjes. Hiermee voorkom je een hartstilstand. Het geeft me een veilig gevoel’, zegt Anouk, ‘en het geeft me een dubbel veilig gevoel dat de remote care verpleegkundigen op afstand een oogje in het zeil houden. Een kastje naast mijn bed communiceert met mijn ICD en stuurt iedere nacht een rapport door. Het scheelt mij bezoekjes aan het ziekenhuis. Zo lang het goed gaat, hoef ik maar één keer per jaar naar de cardioloog. En  wanneer ze op afstand zien dat het niet goed gaat of afwijkende waarden doorkrijgen, kan er veel eerder worden ingegrepen en erger worden voorkomen.’

Nachtje doortrekken

Door de jaren heen heeft de Geldropse de signalen die haar lichaam geeft, leren herkennen. ‘Ik kan niet zomaar een nachtje doortrekken, dat is veel te vermoeiend. Dat doe ik dan ook niet. Ook vermijd ik piekspanningen. Dan moet je denken aan bijvoorbeeld intensief sporten, echt tot het naadje gaan. Dat is voor mijn hart te inspannend. Maar het gaat goed, ik heb geen klachten meer gehad na mijn hartstilstand. Ik leef misschien bewuster, maar ik ben niet bang. Ik ben bijna klaar met mijn opleiding tot doktersassistente, heb een leuke vriend en geniet elke dag van het leven.’

voor meer artikelen klik hier

De charme van het winterkamperen

Kamperen in de winter? Misschien krijgt u het al koud bij het idee alleen al. Toch kan het buitenleven juist in de donkere en koude maanden extra knus en romantisch zijn. En gelukkig zijn er steeds meer campings in Nederland het hele jaar door open.

Toegegeven: voor echte koukleumen is winter kamperen misschien niet geschikt. Als u de donkere maanden liever zo veel mogelijk doorbrengt onder een dekentje op de bank bij de kachel, klinkt een vakantie naar een tropisch eiland waarschijnlijk aanlokkelijker dan een tentje in de sneeuw. Maar voor echte natuurliefhebbers die intens kunnen genieten van bevroren dauwdruppels op het gras, ijsbloemen op de ramen en pikdonkere avonden, is het een niet te missen belevenis.

Steeds meer campings in Nederland bieden deze mogelijkheid aan, waaronder ook veel natuurcampings. Wie daar in de winter zijn tent of caravan opzet, waant zich bijna midden in de wildernis van Canada of Noorwegen. Van gewone kampeerplekken tot tipi’s, safaritenten of een charmante blokhut: er zijn genoeg mogelijkheden voor een sprookjesachtige ervaring in winterwonderland.

Voordelen

Er zitten flink veel voordelen aan kamperen in de wintermaanden. Sowieso al de prijs: omdat u niet afhankelijk bent van zomertarieven en hoogseizoenstoeslagen, is het stukken goedkoper dan in andere seizoenen. Daarbij is de kans op lawaaiige buren en overvolle campings een stuk kleiner, met een beetje geluk heeft u zelfs een heel veld ter beschikking. De één vindt dat misschien saai, de ander ziet het juist als heerlijk rustgevend. Als het zo stil is dat je een speld kunt horen vallen en je uren buiten kunt zijn zonder een mens tegen te komen, voel je je immers pas echt één met de natuur en kun je optimaal ontspannen. Bovendien heeft u een grotere kans op het spotten van wild als konijnen en herten, die zich op een verlaten camping sneller onbespied wanen. En het ‘wild’ dat u in de zomermaanden juist liever kwijt dan rijk bent, zoals muggen en wespen, is juist in geen velden of wegen te bekennen!

Natuurlijk vergt kamperen in de winter wel wat aanpassingsvermogen. De afgelopen jaren zakte het kwik zelfs in december soms niet onder de 15 graden, maar bij temperaturen onder nul is lekker buiten zitten lezen er waarschijnlijk niet bij. Winterkamperen vraagt om een actievere vakantieplanning: maak overdag een mooie lange wandeling, bezoek een stad of museum en kijk welke activiteiten er allemaal worden georganiseerd in de omgeving, zoals kerstmarkten of schaatsbanen. Sommige wintercampings hebben ook verwarmde gemeenschappelijke ruimtes, waar u overdag een boek kunt lezen of een spelletje doen. Ook de sanitaire voorzieningen zijn op wintercampings meestal verwarmd, waardoor u ook niet bibberend onder de douche hoeft te staan.

Kampvuur

In de winter zijn de nachten langer, waardoor u waarschijnlijk vanzelf het ritme van de natuur gaat aanhouden: opstaan wanneer de zon opkomt en in de warme slaapzak kruipen als het donker wordt. Al kan het juist ook heel romantisch zijn om ’s avonds samen in het pikkedonker van de stilte te genieten. Kijk van tevoren of het op de camping is toegestaan om een kampvuur te stoken of een vuurschaal te laten branden, dan kunt u het buiten vrij lang uithouden. Kijkend naar een kraakheldere sterrenhemel met een mok glühwein of warme chocolademelk erbij, is er waarschijnlijk geen vezel in uw lijf die liever thuis op de bank voor de televisie zou zitten!

Praktische tips

  • Zoek een plek in de zon en zorg dat de opening van uw tent of caravan uit de wind staat.
  • Bereid uw kampeeruitrusting tot in de puntjes voor. Laat bijvoorbeeld door de garage checken of uw caravan winterproof is en denk na over wat u allemaal meeneemt. Gasbranders kunnen het bij lage temperaturen bijvoorbeeld begeven, dus benzinebranders zijn praktischer.
  • Haringen in de grond slaan kan een hels karwei zijn als het vriest, maar met een boormachine is het zo gepiept. Sla ze niet helemaal in de grond, want dan krijgt u ze er later makkelijker weer uit.
  • Hoe verleidelijk het ook is om alles potdicht te houden: ventileer goed, anders wordt binnen alles nat van het condensvocht en dat kan ook weer aanvriezen. Zet de boel dus minstens twee keer per dag een kwartiertje open.
  • Zorg bij een tent voor goede isolatie op de grond, bijvoorbeeld door een aluminium matje over het grondzeil met eventueel een fleecedeken eronder. Fleece neemt namelijk geen vocht op. Isolatiematjes voor de ramen van de caravan houden de kou ook buiten.
  • U blijft ’s nachts het beste warm in een thermo-slaapzak met eventueel een fleecedeken eroverheen. Een warme kruik helpt om uw lichaam op temperatuur te krijgen. Draag thermo-ondergoed en slaap eventueel met een muts op, aangezien er veel warmte verloren gaat via het hoofd.
  • Overdag blijft u warm door zo veel mogelijk in beweging te blijven, veel calorierijk voedsel te eten (het lichaam warm houden vreet energie) en warme dranken te drinken.

voor meer artikelen klik hier

(Super)foods voor het hart

Gezond, gezonder, gezondst… is gezond een trend of een blijvertje? De meningen zijn verdeeld, maar feit is dat gezonde voeding en bewust eten voordelen heeft. Stelregel: een boost is onschuldig, mits u gevarieerd eet. Maar het aanbod is enorm en de keuze nóg groter. En daarom selecteerde HartbrugReizen vijf alledaagse producten om de kloppende motor van het lichaam een opkikker te geven! Met een beetje geluk heeft u ze al in huis.

Tomaat

Grote kans dat u tomaten in huis heeft. Ideaal! Want de bekende tomaat is rijk aan lycopeen, een krachtig antioxidant bekend om de beschermende factor tegen onder andere hart- en vaatziekten zoals een hoge bloeddruk en een hoog cholesterolgehalte. Het mineraal kalium in tomaten werkt tevens daaraan mee. Over kalium gesproken: aardappelen zijn eveneens een bron aan kalium. Om het meeste uit tomaten te halen, bereidt (kookt) u de tomaten, want lycopeen wordt na het koken beter opgenomen. Dus geniet gerust van tomatensoep, pastasaus en ketchup. Geen liefhebber van gekookte tomaten? Meng de rauwe tomaten met olijfolie et voilà.

Knoflook

Gezonde producten zijn duur? Welnee! Net zoals de tomaten, heeft u waarschijnlijk knoflook in huis. Goede zet! Waarom? Omdat knoflook onder andere een natuurlijk antibioticum is dankzij allicine. Allicine kan de bloeddruk en het cholesterolgehalte verlagen, maar in tegenstelling tot lycopeen gaat allicine verloren tijdens het koken, dus pak u snijplak en snijden maar! Daarnaast zit knoflook boordevol andere voedingsstoffen zoals vitaminen, mineralen en antioxidanten. Verder houdt knoflook naar het schijnt de bloedvaten schoon en gaat bloedstollingen tegen. Onder het mom van ‘Baat het niet, dan schaadt het niet’, een teentje extra door de maaltijd?

Vis

Eet u regelmatig vis? Doen! Het liefst één keer per week. Vooral vette vissoorten zoals Atlantische zalm en makreel, maar ook haring en sardines, zijn rijk aan omega-3-vetzuren. Omega-3 zijn onverzadigde vetzuren. De visvetzuren waar het om draait zijn eicosapentaeenzuur (EPA) en docosahexaeenzuur (DHA). Uit onderzoek met supplementen is gebleken dat visvetzuren de kans op hart- en vaatziekten verkleinen en een gunstig effect hebben op de bloeddruk. Liever een andere vissoort? Een vissoort is vet als er meer dan 5% vet inzit. Check hiervoor het etiket als deze erbij zit. En als u geen vis eet, zijn visoliecapsules met de omega 3-vetzuren EPA en DHA een alternatief. Naast vette vis is bijvoorbeeld avocado tevens rijk aan benodigde vetten.

Thee

Van al dat eten krijg je dorst! Drinkt u graag thee? Neem dan drie koppen groene of zwarte thee per dag. Zowel groene, als zwarte thee is afkomstig van de theeplant ‘Camellia Sinensis’. Het verschil? Zwarte thee wordt na het plukken en drogen geoxideerd, terwijl het oxidatieproces bij groene thee wordt overgeslagen. Dat verklaart tevens het verschil in de kleur en smaak. Groene thee bevat, net zoals zwarte thee, bioactieve stoffen waaronder flavonoïden. Uit wetenschappelijk onderzoek is gebleken dat groene en zwarte thee de bloeddruk verlagen en daarmee de kans op een beroerte verkleinen. Flavonoïden vindt u ook terug in grapefruit, maar pas op met grapefruit indien u medicatie slikt: bepaalde medicijnen en grapefruit gaan niet samen.

Chocolade

Tijd voor een traktatie? Chocolade op z’n tijd kan best, maar wel pure chocolade. Sterker nog: het schijnt goed te zijn voor het hart. Uit een van de vele onderzoeken, blijkt dat bepaalde stoffen in chocolade, dan wel pure cacao, zoals magnesium een beschermende uitwerking op het hart en de bloedvaten hebben. Hoe? Zij verlagen het ontstekingsniveau in het lichaam. Verder kan cacao bloeddrukverlagend werken. Daarnaast zou het de insulineresistentie verminderen. Een pluspunt, want dankzij insuline blijft de bloedsuikerspiegel in uw lichaam op peil en dat is belangrijk, want een teveel aan suikers is funest voor de bloedvaten: zij kunnen daardoor beschadigen.

Voedingsadvies

  • Het Voedingscentrum waarschuwt voor sommige producten met het label ‘superfood’. Zij bevatten naast gezonde voedingsstoffen, ook voedingsstoffen die een negatieve uitwerking kunnen hebben op de gezondheid. Bijvoorbeeld? Cacao kan een gunstig effect hebben op de bloedvaten, maar het verzadigde vet vergroot de kans op hart- en vaatziekten. Tevens bevat chocolade veel calorieën. Daarnaast kunnen bij een teveel aan bepaalde voedingsstoffen klachten ontstaan, dus de regel luidt: geniet, maar met mate.
  • Als richtlijn houdt het Voedingscentrum aan dat niet één voedingsmiddel alle essentiële voedingsstoffen kan leveren die het lichaam nodig heeft. In plaats daarvan is hun standpunt: eet gevarieerd volgens de Schijf van Vijf en krijg alle belangrijke voedingsstoffen binnen. Producten zoals groente, fruit en noten, maar ook vette vis, olijfolie en groene thee staan in de Schijf van Vijf. Hartpatiënten Nederland sluit zich aan bij het advies van het Voedingscentrum om gevarieerd te eten.

voor meer artikelen klik hier

Support & Donate: een online donatieplatform voor iedereen

Zelf een actie opstarten of doneren? ‘Support & Donate’ is hét donatieplatform. Sinds kort heeft Hartpatiënten Nederland een eigen donatiepagina en inmiddels is de eerste actie een feit. Ruud van Eck, founder van ‘Support & Donate’, vertelt over het verhaal achter het platform.

Waarom heeft u Support & Donate opgericht?

‘In 2015 heb ik mijn eerste fundraising event georganiseerd: De KuipRun. Er deden 1250 deelnemers mee en die renden in, om, en door De Kuip om geld op te halen voor goede doelen. Hiervoor zocht ik een online donatieplatform. Omdat we niet de juiste module vonden bij bestaande aanbieders, hebben wij zelf een donatieplatform gemaakt. Toentertijd voor een door onszelf georganiseerd event, maar inmiddels is het tevens een donatieplatform voor events welke niet door ons zijn georganiseerd.’

Wat is het doel van Support & Donate?

‘Het voor minimale kosten ondersteunen van middelgrote en kleinere goede doelen en stichtingen met het aanbieden van een online Kom in Actie-platform en een online event donatieplatform. Het platform is in de ‘look and feel’ van het goede doel of de stichting gekoppeld aan de eigen website. Hierdoor is het heel herkenbaar en vertrouwd voor diegenen die willen schenken.’

Welke mogelijkheden biedt Support & Donate?
‘Het Kom in Actie-platform geeft goede doelen en stichtingen de mogelijkheid om hun ambassadeurs zelf in actie te laten komen, zonder dat het goede doel of stichting zelf een event of actie organiseert. Oftewel: het faciliteert iemand die iets voor het goede doel of stichting doet. Hier komt het motto van Support & Donate ook goed tot uiting: zet jouw passie in! Iedereen kan dus zijn of

haar passie zoals hardlopen of fietsen inzetten voor een doel naar keuze.

Daarnaast kunnen goede doelen en stichtingen zelf evenementen organiseren vanuit hetzelfde Kom in Actie-platform. Maar door een persoonlijk donatieplatform voor het desbetreffende event, behouden deelnemers zelf de regie. Daarbij is handig dat Support & Donate samenwerkt met een ticketsysteem waardoor bij de aankoop van bijvoorbeeld een startnummer voor een run, de deelnemer direct een persoonlijke donatiepagina kan aanmaken.’

Hoe kenmerkt Support & Donate zich?

‘Wij zijn klant- en servicegericht, hebben een persoonlijke benadering hoog in het vaandel staan en denken mee met de klant. Support & Donate is meer dan een tool: wij geven ook tips en tricks om het online donatieplatform beter vindbaar te maken. Deze kenmerken worden door klanten gewaardeerd en zo ontstaat er een win-win situatie.’

Waarin verschilt Support & Donate van anderen?

‘De combinatie van een Kom in Actie-pagina en een eventpagina is nog uniek in Nederland. Tel hierbij onze betrokkenheid op en wij gaan moeiteloos de concurrentieslag aan met grotere partijen die soortgelijke platforms aanbieden.’

Waarom kiezen klanten specifiek voor Support & Donate?

‘Vanwege de eerdergenoemde kenmerken zoals het klant- en servicegericht werken, de persoonlijke benadering en het meedenken in het opzetten van acties. Klanten waarderen die kenmerken en onder andere hierdoor kiezen zij voor ons en blijven bij ons. Daarnaast zijn de kosten ook vaak een pluspunt. Het opzetten en koppelen van het platform is gratis en wij werken met een vaste fee over de donaties van 6%. Support & Donate vindt klantrelaties heel belangrijk en wil hiermee ook op de lange termijn verbondenheid nastreven.’

Wat spreekt u op dagelijkse basis, op de werkvloer, het meest aan?

‘Vooral het contact met de klanten en het enthousiast meedenken in het opzetten van acties. Ik, maar ook alle anderen, krijgen daar energie van en onze klanten voelen ons enthousiasme. Op hun beurt worden zij enthousiast en daarmee kunnen zij een actie binnen hun stichting en richting ambassadeur daadwerkelijk overbrengen waardoor het geefgedrag stijgt. Onder deze omstandigheden rendeert het online platform van het goede doel of de stichting ook het beste.’

Tot slot, heeft u hieraan nog iets toe te voegen?

‘Support & Donate ontwikkelt zich nog continu, bijvoorbeeld met het uitbreiden en nog vollediger maken van onze service. Zo zijn wij bezig met het ontwikkelen en testen van een gekoppelde online veilingmodule die de goede doelen en stichtingen gratis erbij krijgen, als zij voor ons kiezen. Deze veilingmodule kan men bijvoorbeeld inzetten bij liefdadigheidsdiners of andere events waarbij unieke items (online) geveild kunnen worden.

Verder willen wij alle goede doelen veel succes wensen met het ophalen van donaties. Wij helpen graag met het aanbieden van onze service en producten tegen beperkte kosten en zonder voorinvestering. Oftewel, wat ons betreft: een online donatieplatform voor iederéén!’

voor meer artikelen klik hier

 

Op reis met een aandoening? Bereid je goed voor!

We reizen steeds vaker en steeds verder. Dat geldt ook voor mensen met (chronische) aandoeningen zoals hart- en vaatziekten, longziekten, suikerziekte en reuma. Maar de medische voorzieningen zijn elders vaak niet zoals we die in Nederland gewend zijn. Hoe bereid je je voor als je lichaam extra zorg nodig heeft?

‘Mensen schrikken vaak enorm als ze in het buitenland in het ziekenhuis belanden,’ zegt Els van Nood, internist voor de Travel Clinic van het Erasmus MC. Het ziekenhuis waar, na het samengaan met het Havenziekenhuis, de expertise op het gebied van tropische ziekten en reizigersgeneeskunde gebundeld is. Ze ziet mensen vaak nadat ze in het buitenland iets hebben opgelopen. De groep reizigers groeit, en dus ook het aantal mensen dat op reis gaat met een of zelfs meerdere ziekten. Daarbij reizen ouderen ook steeds vaker en langer, terwijl zij juist kwetsbaarder zijn.

‘Veel mensen denken dat de zorg in het buitenland hetzelfde is als bij ons. Ze zitten in een luxe hotel met goede voorzieningen, maar worden toch ziek en moeten naar het ziekenhuis. Dan is de schok groot.’ Van Nood heeft zelf een tijdje gewerkt in een ziekenhuis in de hoofdstad van Tanzania, Dar es Salaam. ‘Tanzania is een redelijk stabiel land en ik werkte in het universiteitsziekenhuis van de hoofdstad. Mijn voorstelling was vooraf dat het een redelijk ziekenhuis zou zijn. Maar er was continue een groot tekort aan medicijnen. En alle CT-scans waren in de loop van de tijd kapot gegaan en er was geen geld om ze te repareren of vervangen. Daarnaast is het opleidingsniveau van de artsen op veel plekken anders.’

Dat laatste ziet Van Nood terug bij de patiënten die bij haar komen na een reis naar verre bestemmingen. ‘Vaak is er geen goede diagnose gesteld,  soms ook niet de juiste behandeling gegeven. Voor veel mensen is zo’n ziekenhuisbezoek bijna traumatisch.’ Een goede voorbereiding is heel belangrijk, benadrukt ze. Maar waar moet je precies rekening mee houden? 

Diarree

Het meest voorkomende probleem in het buitenland is reizigersdiarree. Van Nood: ‘Hartpatiënten, maar ook ouderen, hebben vaak een verminderde afweer, door bijvoorbeeld medicatiegebruik. Dus kunnen ze makkelijker diarree krijgen. Het eerste doel is dan uitdroging voorkomen. Daarnaast moeten sommige medicamenten bij diarree tijdelijk aangepast of zelfs gestopt worden, zoals plasmedicatie of bloeddrukverlagers. Het is belangrijk om dit vooraf met je arts te bespreken.’

Andere ziekten, zoals malaria, verlopen vaak veel heftiger bij mensen met een aandoening. Daarom is het belangrijk om de kans op malaria zo klein mogelijk te maken. Ook daar moet je je goed over laten voorlichten.

In the middle of nowhere

Heel soms raadt Van Nood reizen naar bepaalde gebieden af, bijvoorbeeld als mensen een afweerstoornis hebben, net een chemokuur gehad hebben of net een orgaantransplantatie hebben ondergaan. Van Nood: ‘Als die mensen willen reizen naar een gebied waar veel gele koorts voorkomt dan kunnen we ze niet goed beschermen met een vaccin. Dat is te risicovol bij een verminderde afweer. Dan is het soms beter om een andere bestemming uit te zoeken.’

Daarbij moet je nadenken over de medicijnen die je meeneemt. Ibolya Moor kan erover meepraten. Zij leidt aan een complexe post-traumatische stressstoornis, met een paniek- en angststoornis en heeft bovendien schildklierproblemen, maar is ook een lustig reiziger.

Moor: ‘Ik heb altijd voldoende medicatie bij me. Ik neem niet het risico dat ik ergens in Argentinië zit in ‘the middle of nowhere’  en dat ze op zijn.’ Voor haar psychische klachten slikt Moor ‘pammetjes’, medicijnen die in veel landen als opiaten en dus als drugs gezien worden. Een medisch paspoort alleen is dan niet voldoende, omdat het geen officieel document is. Voor opiaten, maar ook voor veel andere medicijnen heb je een geautoriseerde artsenverklaring nodig. Die verklaring moet door het CAK en door het ministerie van Buitenlandse Zaken of een rechtbank worden geautoriseerd en geldig worden verklaard. Deze informatie is op te vragen bij de ambassade van het land waar je naartoe reist. Het autoriseren en geldig verklaren per post kost tijd, reken op minstens een week. Maar het is ook mogelijk om op en neer te rijden naar Den Haag, want het CAK, Buitenlandse Zaken en een grote rechtbank zitten daar dicht bij elkaar. Voor meer informatie kun je bellen met het CAK of kijken op de site: www.hetcak.nl

Soms is zelfs een geautoriseerde artsenverklaring niet voldoende. Moor: ‘Vorig jaar reisde ik met een nekhernia naar Thailand en had morfine bij me. Daarvoor moest ik een verzoek indienen bij de food and drugs administration van Thailand zelf.’ Begin dus op tijd met uitzoeken wat er voor de beoogde bestemming met de klachten nodig is, zodat er voldoende tijd is om alles goed te regelen.

Rustiger aan doen

Zijn de medicijnen eenmaal goed en wel op de plaats van bestemming, dan dient de volgende vraag zich aan: hoe blijven ze goed? Sommige medicijnen moeten koel bewaard worden. Dat geldt bijvoorbeeld voor insuline. Van Nood: ‘Ik heb ooit iemand bij me gehad die een landrovercruise door Afrika wilde maken, maar hij moest ook insuline spuiten. Dat is dan nogal een project met medische koeltassen waarvan hij de koelelementen steeds moest opladen via de accu van de landrover. Daar moet je van tevoren goed over nadenken.’

Gerda Rolaff doet dat. Ze kreeg in 2013 een hartaanval en vier jaar later nóg een keer. Erg schrikken zou je denken. Maar Rolaff laat zich er niet door belemmeren. ‘Ik ben niet zorgelijk aangelegd. Ik kan morgen ook onder een auto lopen.’ Wel neemt ze behalve medicijnen een ECG mee, voor het geval er een filmpje gemaakt moet worden. Rolaff: ‘Dat komt omdat er schade aan mijn hart is, dus mijn ECG wijkt af van een gemiddeld ECG. Dan schrikken de artsen niet zo.’

En hoewel ze nog steeds veel reist- ‘vorig jaar was ik in Engeland, Frankrijk, Griekenland en Spanje en ik sta nu op het punt om naar Finland te gaan’- doet Rolaff het wel rustiger aan. ‘Mijn energie is behoorlijk afgenomen, ik kan niet teveel doen op een dag. Als ik een drukke ochtend heb gehad dan ga ik ‘s middags uitrusten. En ik maak bijvoorbeeld geen lange wandelingen meer, maar heb die ingekort. Ik geniet van wat er is en denk niet aan wat ik niet meer kan.’

Met een goede voorbereiding is dus heel veel mogelijk. Van Nood: ‘De Travel Clinic van het Erasmus MC probeert daar zo goed mogelijk bij te begeleiden.’

voor meer artikelen klik hier