Jan van Overveld (63), voorzitter van Hartpatiënten Nederland, hoort al sinds zijn jeugd over hartaandoeningen. Zijn vader was behalve hartpatiënt ook voorzitter van onze stichting. Rond zijn 40e belandde Jan in het ziekenhuis met symptomen van een hartinfarct, maar dat bleek vals alarm. Toch volgde een lang traject van medicatie inname. Toen hij daar radicaal vanaf wilde, kreeg hij het gevoel door artsen bang gemaakt te worden.
Natuurlijk begint een gesprek in coronatijd over corona. Van Overveld zucht: “Helaas zijn er nog geen vooruitzichten die op korte termijn uitkomst bieden. Voorlopig zullen we nog volop rekening moeten houden met de vele beperkingen die corona met zich meebrengt.”
Nu over hart- en vaatziekten. Dat zit in je familie?
“Zeker, mijn vader kreeg met 38 jaar een hartinfarct. Ik was toen twaalf. De kennis van hart- en vaatziekten stond nog in de kinderschoenen. De meeste mensen die een hartinfarct kregen, gingen dood. Dus het hing erom. Mijn vader overleefde destijds een noodzakelijke openhartoperatie in het Antoniusziekenhuis. Hij stierf alsnog jong, met 54 jaar, niet aan hartfalen, maar aan agressieve prostaatkanker. Tot die tijd had hij zich maximaal ingezet voor Hartpatiënten Nederland. Mijn moeder eveneens. Met zo’n voorgeschiedenis ga je je dingen afvragen als je zelf de leeftijd bereikt waarop je vader problemen kreeg. Eind jaren ’90 kreeg ik plots een beklemmend gevoel op de borst en trok ik lijkbleek weg. De huisarts stuurde me direct naar het ziekenhuis. Het moest een hartinfarct zijn. Ik bleek uiteindelijk alleen een extreem hoge bloeddruk te hebben. Mazzel zogezegd. Stress had zeker een rol gespeeld. Ik had het druk. Met jonge kinderen thuis en een eigen zaak waarin ik dubbele werkuren draaide. Hoe dan ook kreeg ik medicatie tegen die hoge bloeddruk. Die bleef evenwel oplopen. Ik kreeg almaar zwaardere en meer medicatie. Naar de oorzaak van mijn klachten werd niet gekeken. Het was de reinste symptoombestrijding.”
En hoe ging het toen verder met je?
“Na een tijdje slikte ik ook zware pillen tegen hoog cholesterol. Ik kreeg er spierpijn en spierafbraak van, bekende bijwerkingen. Ondertussen ontwikkelde ik diabetes type 2. Daar kreeg ik toen ook weer medicatie voor, al snel de maximale dosering. Er kwam nog een bètablokker bovenop. Mijn conditie werd steeds slechter. De diabeteswaarde was dusdanig hoog dat de arts zei: ‘Als het niet minder wordt, moeten we insuline voorschrijven.’ De doctoren vonden het, ook gezien mijn erfelijke belasting, een wonder dat ik nog geen hartinfarct had gehad. De trigger om zélf iets aan deze situatie te veranderen, kwam toen ik in een diep dal belandde nadat mijn echtgenote in 2013 plotseling overleed.”
Wat gebeurde er op medisch vlak?
“Ondertussen was ik steeds kritischer naar mijn behandeling gaan kijken. Ik was van oudsher geïnteresseerd in hartzaken, verslond publicaties daaromtrent en sprak met de vele artsen en hoogleraren die ik kende. Mijn behandeling deugde niet. Die was gestoeld op verkeerde uitgangspunten. Ik zag de positieve resultaten van mensen die met vergelijkbare problematiek een andere weg hadden gekozen. Ik werd mijzelf steeds bewuster dat je met leefstijl veel kunt bereiken en zelfs diabetes type 2 kunt omkeren. Ik besprak dit met mijn behandelaars en die reageerden allemaal hetzelfde: ‘Stom als je dat zou doen. Dat is alweer de zoveelste hype. Nu kun je nog komen binnenwandelen. Straks kom je misschien binnen op een brancard met een herseninfarct, ben je niet meer aanspreekbaar en weet je je eigen naam niet meer. En tja: de bijwerkingen van de medicatie vallen wel mee toch?’ Ze beseffen niet dat ze je met dit soort gepraat bang maken. Het zou een enorm risico zijn. Maar het was mijn risico. Mijn eigen risico dat al begon toen ik uit de box kwam en leerde kruipen. Ik geloofde in mijn gelijk en wilde bewijzen dat ik geen patiënt was. Dus zo’n twee jaar geleden besloot ik het roer finaal om te gooien: koolhydraatarm eten en stoppen met alle medicijnen. Het enige dat ik tegen mijn dokters zei was: laat alstublieft op mijn verzoek regelmatig bepaalde bloedwaarden prikken.”
Nieuwsgierig hoe Jan van Overveld verhaal afliep? U kunt zijn inspirerende relaas lezen in ons HPNLmagazine!