Gereanimeerd door partner

 

In 2015 krijgt de dan 44-jarige Karin, of zoals zij zelf graag wordt genoemd Kaatje Muijs, een hartstilstand. Haar partner, Wout Stegeman, heeft door reanimatie het leven van zijn geliefde gered. Hartbrug-Magazine ging hierover met beiden in gesprek.

 

 

Kaatje is een energieke vrouw die samen met haar partner, kinderen en huisdieren van het leven geniet. In haar vrije tijd leest de geboren Woudenbergse graag een boek en vermaakt zij zich achter de computer. Haar creativiteit laat zij de vrije loop door te schilderen. En het verzorgen van dieren geeft haar eveneens veel voldoening. Na haar hartstilstand vorig jaar juli, lijkt daar plots een einde aan te komen. Maar dankzij een grote wilskracht en een nog groter doorzettingsvermogen, doet Kaatje vandaag de dag nog steeds waar zij intens van geniet, alleen nu in een aangepast tempo.

 

Zij vertelt…

Hoe herinnert u zich de bewuste dag in juli 2015?

‘Het was in eerste instantie een alledaagse zondag. Totdat ik besloot om even te gaan liggen vanwege het feit dat ik mij al de gehele dag extreem moe voelde. Vanaf dat moment staat 26 juli 2015 in mijn geheugen gegrift als de dag dat mijn leven veranderde.’

 

Wat is er voorgevallen?

‘Enkele dagen daarvoor hebben wij onze 17-jarige honden moeten laten inslapen. Mijn moeheid schreef ik toe op alle emoties daaromheen. Toen ik eenmaal op bed lag, vertelde ik mijn partner over de uitstralende pijn vanaf mijn borst naar mijn kaak. Vervolgens ben ik mijn bewustzijn verloren. Wout heeft mij van het bed gehaald en is direct begonnen met reanimeren. Onze oudste zoon heeft 112 gebeld. De brandweer van Scherpenzeel is direct met een AED (Automatische Externe Defibrillator) gekomen. Later is gebleken dat het gebruik van de AED levensreddend is geweest. De kans op overleven is daarmee sowieso groter. Uiteindelijk bleek mijn kransslagader de boosdoener te zijn omdat ik een hartinfarct en vervolgens een hartstilstand heb gekregen. In totaal zijn er vijf stents geplaatst. Ondertussen bleek ik een heftige leverlaceratie (leverscheuring) te hebben. Ik ben de eerste paar dagen in slaap gehouden om de organen rust te geven. Mijn dierbaren is verteld dat, indien ik het zou overleven, zij rekening moesten houden met hersenschade. Wonder boven wonder heb ik het overleefd en bleek alleen mijn kortetermijngeheugen iets aangetast.’

 

U werd wakker gemaakt. En toen?

‘Mijn moeder heeft mij verteld waar ik was en wat er was voorgevallen; ik kon het niet geloven. Het eerste wat ik met Wout deelde, is dat het verdriet om onze honden, mijn hart heeft gebroken. En zo is het ook echt. Het hart kan breken door intens verdriet in combinatie met emotionele stress.’

 

Hoe is het voor u dat uw partner u heeft gereanimeerd?

‘Het is moedig dat Wout het eerste moment van paniek heeft overwonnen en over is gegaan tot reanimeren. Ik ben trots op hem. Mijn leven heb ik aan Wout te danken en dat is bijzonder. Hij is en zal altijd mijn held zijn.’

 

In hoeverre is uw leven hierdoor veranderd?

‘Enorm. Hiervoor heb ik niet eerder in het ziekenhuis gelegen en plots ontwaak ik op de Intensive Care (IC). Het besef wat mijn lichaam heeft doorstaan in combinatie met het feit dat het plots mis kan gaan, is traumatiserend. Daarop kan niemand zich voorbereiden. Daarbij is angst onuitgenodigd mijn metgezel geworden die altijd aanwezig is. En in geval van pijn, is de angst levensgroot.’

 

En verder?

‘Vanuit mijn ziekenhuisbed vond ik het lastig om een toekomstperspectief te zien, want ik moest leren omgaan met een nieuwe leefstijl vanwege mijn hart. Een hele dag doorgaan zit er niet meer in. Aan het einde van de dag zit ik er doorheen en heeft mijn lichaam rust nodig. Inmiddels sta ik weer open voor de toekomst. Het vertrouwen in mijn lichaam is gegroeid, omdat ik tot de conclusie ben gekomen dat als een lichaam zoveel rampspoed kan doorstaan, het heel sterk is. Voorheen voelde ik mijn hart niet bewust zoals nu. Het klopte op de achtergrond solide en rustig: het was altijd goed. Inmiddels is mijn hart beschadigd.
Een klein gedeelte is door het infarct afgestorven. Mijn hart heeft het zwaar gehad, ook door de reanimatie, maar het leven heeft mij een grote kans gegeven.’

 

Bent u veranderd?

‘Ik ben nog steeds dezelfde persoon, maar ik beleef alles intenser. Zo besef ik meer wat ik voor mijn kinderen kan betekenen. De liefde voor hen heeft mij de kracht gegeven om terug naar het leven te komen. Verder ben ik spiritueler geworden door deze ingrijpende ervaring. Ik geloofde altijd al dat er meer is tussen hemel en aarde en dat heb ik nu ook daadwerkelijk ondervonden. Om mijn ziekenhuisbed heb ik vijf zielen ervaren die mij hielpen als een kring van licht. Sommigen geloven in helende engelen die om hulp kunnen worden gevraagd. Ik ook. In je eentje overleven is niet te doen. Helaas nemen in mijn omgeving sommige mensen mij niet serieus omtrent mijn hart. Het punt is, ik zie er niet ziek uit, zelfs beter dan voorheen. Toen zag ik vaak wit terwijl ik nu meer kleur op mijn wangen heb, maar dat komt door de (vaatverwijdende) medicijnen. Mensen zien maar een klein stukje, zij zien het niet als ik ineens word overvallen door moeheid of hartpijn. Het is heel dubbel: aan de ene kant is het jammer dat er vaak aan voorbij wordt gegaan, omdat het overkomt alsof het allemaal niets betekent. Aan de andere kant ben ik door de laconieke houding van anderen in staat om mijn situatie te relativeren. Hoe zij mij zien, vat ik op als een compliment voor mijn revalidatie.’

 

Voelt u zich hartpatiënt?

‘Ja. Mijn hart bepaalt het tempo van mijn leven en alles herinnert aan mijn hartproblemen. Maar ik vind het niet erg dat dit mij is overkomen. Ik begrijp mijn hart en waarom het is gebroken. Als zoveel moois uit een leven verdwijnt zoals onze honden, dan is het verlies niet te dragen en breekt letterlijk het hart. Elke dag besef ik hoe bijzonder het is dat ik nog leef en bij mijn gezin kan zijn. Ik koester die momenten en ben ontzettend dankbaar dat wij nog samen zijn. Sinds een paar maanden hebben we Hailey in huis, een Jack Russell pup. Met haar hoop ik meer in beweging te komen. Wie weet kan mijn hart nog verder herstellen.’

 

Hij vertelt…

Hoe was het voor u om uw partner te reanimeren?

‘Eerst was er een moment van paniek waarin ik haar vroeg om mij niet alleen achter te laten. Daarna heb ik de knop omgezet en begon ik te handelen want de signalen waren duidelijk ernstig. Wat ik heb geleerd tijdens een cursus BHV (bedrijfshulpverlening) op mijn werk, kon ik nu in praktijk brengen. Destijds, tijdens de cursus, heb ik er niet bij stilgestaan dat mijn partner mijn hulp nodig zou hebben. Op de cursus heb ik geleerd dat reanimatie op een harde ondergrond hoort plaats te vinden, vandaar dat ik haar eerst van het bed heb afgehaald.’

 

In hoeverre is uw leven hierdoor veranderd?

‘Ik spring nu meer bij in het huishouden. Zo zorg ik er bijvoorbeeld voor dat Karin zich niet druk hoeft te maken over het eten als zij in de namiddag even gaat liggen om bij te komen van de dag.’

 

Wat vindt u als partner het moeilijkst tijdens dit gehele proces?

‘Het onbegrip dat er voor hartpatiënten is. Ik werk in de bouw en daar zie ik het ook dagelijks terug bij collega’s die hartpatiënt zijn. Na zes weken moeten zij van de Arbo-arts alweer aan de slag terwijl dat te hoog gegrepen is. In onze persoonlijke omgeving is er tevens veel onbegrip. Velen hebben niet door dat Karin aan het einde van de dag moe is. Ik werk niet meer over, omdat mijn gezin mij thuis nodig heeft. Sterker nog, ik wil er zijn. Niets is zeker, maar ik ben blij dat wij nu als gezin nog bij elkaar zijn, dus de toekomst zie ik positief in!’

Een nieuwe kans voor buitenlandse hartpatiëntjes

 

Regelmatig krijgt Hartpatiënten Nederland vanuit het buitenland hulpvragen voor jonge hartpatiënten. Daarvoor hebben wij een speciaal fonds: het hulpfonds Buitenlandse Kinderen. Al heel wat kinderen hebben door dit fonds een nieuwe toekomst gekregen.

 

Lieve stichting Hartpatiënten,

 

Ik ben Kurucz Eszter uit Hongarije. Twintig jaar geleden ben ik met hulp van jullie geopereerd. Dankzij jullie hulp kreeg ik een nieuwe kans op een nieuw leven, na de zware operatie aan mijn hart. In Hongarije was in die tijd geen operatie mogelijk en mijn ouders hadden dat ook nooit kunnen betalen. Daarom blijf ik u altijd dankbaar. Als ik geen hulp had gehad, zou ik er niet meer zijn. Ik ben nu klaar met mijn studie en ik werk als doktersassistente.

 

Veel liefs, Eszter

 

Dit is een van de hartverwarmende berichten die wij kregen van en over kinderen, die met de hulp van het hulpfonds een nieuwe toekomst kregen. Dit fonds is ruim twintig jaar geleden opgericht om levensreddende hulp te bieden aan buitenlandse, kansarme kinderen met hartproblemen. Talloze kinderen in arme landen lijden aan hartziekten, onder meer door slechte hygiëne en tekort schietende gezondheidszorg.

 

Het fonds probeert aan zoveel mogelijk hulpverzoeken te voldoen. Moet een kind geopereerd worden, dan proberen we dat in eerste instantie in het eigen land te laten plaatsvinden. Als het niet anders kan of beter is voor het kind, zoeken we naar oplossingen in naburige landen. In het uiterste geval laten we het kind naar Nederland komen, zodat het hier de optimale zorg krijgt.

 

Volop genieten

Zo werd het Indonesische meisje Rispa, jaren geleden, met steun van ons fonds geopereerd in Jakarta. Regelmatig ontvangen wij positieve berichten van Rispa en haar pleegouders. Rispa heeft inmiddels zelf een gezonde dochter en geniet met volle teugen.
’Hoe mooi kan het leven zijn voor haar’, mailden haar ouders Carla en Harm Troost, toen ze net hoorden van haar zwangerschap. ‘Zo zie je maar: als je een leven kunt redden kan er ook nog een nieuw leven uit voortkomen.’

 

Na de bevalling stuurden ze nog een prachtig bericht: ‘Rispa is moeder geworden van een prachtige dochter. Op zondag 15 maart om 20.25 uur geboren in Pekanbaru. Het meisje heeft de mooie namen Syahfia Fitri Pauline gekregen. Syahfia betekent ‘sterk’. Wie had dat ooit kunnen denken. Voor de hartoperatie had Rispa een levensverwachting van 23 jaar en nu heeft ze zelf een nieuw leven kunnen geven. Ook dankzij de hulp van jullie geweldige stichting heeft dit alles kunnen gebeuren. Wij brengen grote dank uit aan de inspanningen die jullie hebben gedaan om het leven van Rispa te maken zoals dat nu is.’

 

Sponsorloop

Ook ontvingen wij in 2014 een noodkreet van Gerdy Osei-van Noort, een Nederlandse verpleegkundige die zich in Ghana inzet voor de Ghanese bevolking. Gerdy vroeg onze aandacht voor Emmanuela Gyamfua, een vijfjarig meisje dat leed aan ventrikelseptumdefect. Dat is een aangeboren hartafwijking, waarbij er een gaatje zit in het tussenschot van de twee hartkamers. Emmanuela moest zo snel mogelijk worden geopereerd, maar haar familie kwam nog 2.500 euro tekort. We organiseerden een sponsorloop, om het bedrag bij elkaar te verzamelen. Dat is gelukt en Emmanuela is kort daarna met succes geopereerd. De broer van verpleegster Gerdy mailde kort daarna: ‘Mijn zus liet zondagavond weten dat het nog steeds goed gaat met Emmanuela. Zij is inmiddels weer thuis in Sunyani. Alles is goed aan het genezen en Emmanuela maakt al wandelingetjes buiten. Het is de bedoeling dat ze in januari weer naar school gaat. Haar ouders waren vooraf heel bezorgd, maar zijn nu erg blij en dankbaar met het herstel.’

Afgelopen maand deed verpleegkundige Gerdy van Noort opnieuw een hulpaanvraag voor een meisje met hartproblemen. Zij heet Afia Amissah, is nog heel jong en heeft twee ernstige hartafwijkingen: PDA (patent ductus arteriosus) en VSD (ventricular septal defect). Ze kan pas over een paar maanden worden geopereerd, omdat ze eerst nog wat moet groeien en sterker worden. Maar als het eenmaal zover is, is er wel 16.000 US dollar nodig. Het ziekenhuis financiert de helft en haar ouders kunnen 1000 US dollar betalen, maar voor de resterende 7000 US dollar willen wij vanuit het Fonds Buitenlandse Kinderen gaan zorgdragen.

 

Echoapparaat

Het fonds Buitenlandse Kinderen bekostigt niet alleen operaties, maar ook broodnodige apparatuur. Zo financierden we een draagbaar echoapparaat voor de kindercardioloog Christine Jowi uit Kenia. Jowi werkt in het Mater Misericordiae Ziekenhuis in Nairobi en doceert aan de Universiteit van Nairobi. Met het apparaat kan zij hartziekten bij kinderen opsporen. We zorgden ervoor dat zij een bijscholing kon volgen in het Sophia Kinderziekenhuis in Rotterdam, waar zij de nieuwste inzichten opdeed over hoe zij het apparaat optimaal kan benutten.

 

Jowi heeft met het apparaat de levens van vele tientallen Keniase kinderen gered. Per jeep reist ze door Kenia, om in de ziekenhuizen in Mombasa, Kisumu en Kericho hartpatiëntjes te onderzoeken. Bij nogal wat kinderen heeft ze hartklepafwijkingen geconstateerd.

 

Haar patiëntjes komen uit heel Kenia. Ze leggen vanuit hun dorpen lange tochten af om bij de door Jowi bezochte ziekenhuizen te komen, vaak dwars door de jungle. ‘De afstanden zijn groot en er is niet overal goede en stabiele elektriciteit’, laat Jowi ons weten. ‘Daardoor kan ik alleen op vaste plaatsen het onderzoek doen, anders blaas ik het toestel op en kan ik niet langer diagnoses stellen. Dat zou verschrikkelijk zijn.’

 

Pluim

Normaal gesproken werkt het fonds Buitenlandse Kinderen in alle stilte, zonder ophef en publiciteit. Met deze verhalen wilden we toch graag een inkijkje geven in het goede werk dat het fonds verricht. Want dat is alleen maar mogelijk dankzij de steun van onze donateurs. Een dikke pluim dus voor iedereen die dit allemaal mogelijk heeft gemaakt! Door uw bijdrage worden wonderen verricht voor deze kinderen.

 

 

Wilt u ook helpen?

Steun het Fonds Buitenlandse Kinderen en draag bij op NL 35 INGB 0000 594 000 t.n.v.  Hartpatiënten Nederland o.v.v. Fonds Buitenlandse Kinderen

De bloedsomloop door de microscoop

 

Bloed is een orgaan, het enige vloeibare orgaan in ons lichaam. Het is oneindig veel meer dan  een roodkleurige vloeistof ter vulling van ons ‘omhulsel’. Bloed leeft, bewaakt, signaleert, is ‘afleesbaar’ en vertelt daarmee hoe het met ons gaat.

 

Het zorgt niet alleen voor de aanvoer van zuurstof en andere noodzakelijke voedingsstoffen naar elk van onze cellen, maar het regelt ook de afvoer van koolzuurgas en tal van andere schadelijke producten die ons lichaam voortbrengt.
Daarin zorgt het voor een leefbare balans. Ook speelt bloed een cruciale rol in ons afweersysteem, slaat het alarm wanneer gevaar dreigt doordat bijvoorbeeld een ziekteverwekker al tot de bloedbaan is doorgedrongen, communiceert het (onder meer via hormonen) met organen en is het betrokken bij het regelen van de lichaamstemperatuur. Om maar enkele functies te noemen…

 

Kortom, een complex en ingenieus orgaan met grote invloed en verantwoordelijkheden. Bloed houdt heel wat meer in dan vele eeuwen geleden werd gedacht. Er was een tijd dat wetenschappers meenden dat de bloedstroom in het lichaam van de mens zich gedroeg als ‘de getijden van de zeeën en oceanen’, als ging het om een ‘eb en vloed die werden aangestuurd vanuit de lever’. Onzin weten we nu; maar bijna klinkend als de elementen uit een gedicht.

 

De eerste die ontdekte dat het bloed wordt rondgepompt in het lichaam was de Britse arts William Harvey (1578-1657). Maar het was meer logisch denken dan dat Harvey die werking ook zelf met het oog had waargenomen. Hij wist inmiddels van de kleppen in de aders en vergeleek het systeem met een waterpomp die een vloeistof één richting opstuwt. Harvey’s  beschrijving van de bloedsomloop is een van de grootste wetenschappelijke vindingen in de geschiedenis van de zelfontdekking van de mens.

 

Maar nogmaals: gezíen heeft Harvey de bloedstroom nooit. Die ‘primeur’ was voor onze landgenoot Thonis Philipszoon, de zoon van de Delftse mandenmaker Philip Antonyszoon. Hij noemde zich later ‘Antoni van Leeuwenhoek’ en zou de microscoop ontdekken en er het bloed van dier en mens mee bestuderen. Als de amateurwetenschapper die zich in hem ontpopte ontwikkelde hij zich tot ‘de grondlegger van de microbiologie’, zoals wij hem (er)kennen.

 

Thonis Philipszoon werd geboren in oktober 1632, vlak bij de Leeuwenhoekpoort. De zoon van de mandenmaker verhuisde uiteindelijk naar Amsterdam, trouwde er twee keer en kreeg vijf kinderen. Na de dood van zijn tweede vrouw stortte hij zich op zijn werk en ontwikkelde zich gaandeweg tot een vermogend handelaar in lakenstoffen en Delfts Blauw. Hoewel een sterke handelsgeest, bleek hij bovenal buitengewoon nieuwsgierig en onderzoekend. Met grote belangstelling voor ‘het kleine, nauwelijks met het blote oog waarneembare’.  Met lenzen die hij doorgaans gebruikte om de kwaliteit van lakenstoffen te controleren, keek hij steeds vaker naar die kleine, wondere wereld. En wilde almaar méér kunnen zien…

 

Zo maakte hij, in een ruimte achter zijn winkel, iets dat andere ontwikkelaars van microscopen maar niet lukte. Bleven hun lenzen steken bij vergrotingen van 20-30 keer, Antoni’s lenzen hadden een 200 keer beter zicht op de ‘onzichtbare wereld’. Zo zag hij de bloedsomloop van minuscule diertjes, zoals die van een glasaaltje. Hij zag hoe het vissenhartje het bloed rondpompte. Ook bekeek Antoni van Leeuwenhoek met zijn microscoop rode bloedcellen, bacteriën én… ook de eitjes van een luis.

 

Dansend door het leven

 

Muziek. Sommige wetenschappers en filosofen zeggen dat muziek de oorsprong van alles is, van alle leven. Het ritme van de muziek motiveert ons, net zoals ons leven van alledag een zeker ritme kent. En ook moet kennen. Want zonder dat ritme raken we al snel, gedesoriënteerd, de weg kwijt.

 

Muziek is helend. Het doet iets met ons. Muziek kan ons ontspannen, maar ook angst en pijn verlichten. Muziek kan bij hersenschade zelfs helpen nieuwe verbindingen te creëren. Een machtig medicijn! Een waar wondermiddel!

Neurowetenschappers willen het al jaren weten, zijn er al jaren naar op zoek: wat dóet muziek eigenlijk met onze hersenen, met ons brein? De wetenschappers raken ervan overtuigd dat ons brein werkt op pulsen. Dat is een continue elektrische activiteit. Deze pulsen vertonen grote overeenkomsten met het regelmatige ritme van de muziek! Van belang is dat muziek in één keer verschillende delen van ons brein kan aanspreken, de juiste snaar kan raken. Het kan daarbij gaan om emoties en herinneringen, maar ook spraak en motoriek, met de heupen bewegen, wiegen en zelfs dansen.

 

Laurien Hakvoort is docent muziektherapie aan het ArtEZ Conservatorium in Enschede. ‘Muziek luisteren’, zegt ze, ‘maar vooral muziek spélen zorgt ervoor dat de hersenen doorlopend nieuwe verbindingen maken. Om die reden kan muziektherapie ondersteunend werken bij mensen met onder andere hersenletsel, beginnende dementie en Parkinson’, tekent het blad UWV Perspectief op uit haar mond. ‘Regelmatig vertonen zij bijvoorbeeld instabiel gedrag omdat ze bang zijn om te vallen. Ik laat hen dan door een ruimte met hindernissen lopen. Als ik daarbij een ritme aangeef zie je dat de planning van hun stappen beter wordt. Geef ik ze vervolgens muziek op een koptelefoon, dan gaan ze grotere, zekerdere stappen zetten.’

 

‘Muziek luisteren helpt je de aandacht af te leiden van pijn of angst. Maar muziek máken brengt pas echt nieuwe verbindingen in de hersenen tot stand’, aldus Hakvoort. Veel muzikanten weten het. Muziek maken is een medicijn.

 

Ook neurobioloog en hersenonderzoeker Dick Swaab, bekend van de bestseller ‘Wij zijn ons brein’, blijkt hierin geïnteresseerd. Swaab zegt hierover: ‘Het is bekend dat luisteren naar je favoriete muziek pijn vermindert en de hoeveelheid stresshormonen verlaagt. En dat werkt opvallend genoeg niet als iemand anders muziek uitkiest waar je niet van houdt.’

 

Het moet dus wel jóuw muziek zijn, jóuw ritme. Voor de een is dat klassiek, de ander houdt meer van soul, of juist van bluesrock, of disco, of smartlappen, noem maar op. Het zijn vaak ook teksten of flarden tekst in een liedje, die mensen aanspreken en nieuwe moed geven. Waarin mensen zich herkennen en ook weten: ik ben niet de enige.

 

Als uw vakantie niet door kan gaan

De koffers zijn al gepakt, maar dan overlijdt er een familielid. Of het gereserveerde hotel staat onder water. Wie draait er op voor de reiskosten?

Een vakantie annuleren mag natuurlijk altijd. Maar de reisorganisatie kan wel annuleringskosten in rekening brengen. Sinds april dit jaar zijn reisorganisaties vrij in hoe zij de annuleringskosten vaststellen. Hoe hoog die kosten zijn hangt dus af van de voorwaarden die de reisorganisatie hanteert. Meestal zijn de kosten (deels) afhankelijk van het moment waarop u annuleert.

U kunt de reis ook overdragen aan iemand anders. Dit kan meestal tot zeven dagen voor vertrek, meestal tegen betaling van administratiekosten. Degene die de reis overneemt moet dan wel voldoen aan de voorwaarden van die reis. Heeft iemand een jongerenreis geboekt, dan mag hij niet z’n opa sturen.

Er zijn ook situaties waarin u kosteloos kunt annuleren. Bijvoorbeeld als in het vakantieland een natuurramp plaatsvindt of onlusten uitbreken. Bij dat soort calamiteiten kunnen reizigers vanaf 30 dagen voor vertrek kosteloos annuleren, mits de reisorganisatie is aangesloten bij het Calamiteitenfonds. Reizigers betalen voor deze dekking bij hun boeking € 2,50. Doet de calamiteit zich voor tijdens de reis en moet daardoor het reisprogramma worden aangepast, dan betaalt het Calamiteitenfonds de extra kosten die hierdoor ontstaan. Ook is er recht op een vergoeding voor niet genoten reisdagen. Annuleert de reisorganisatie de reis vanwege een negatief reisadvies, dan krijgt u altijd uw geld terug of kunt u de reis omboeken.

Persoonlijke redenen

Moet u annuleren om persoonlijke redenen, dan kan een annuleringsverzekering uitkomst bieden. Als u een geldige reden heeft om te annuleren, krijgt u de reissom (deels) retour. Zo’n verzekering is uiteraard niet verplicht. Wie het risico van annuleren zelf prima kan dragen, vindt het misschien zonde om daarvoor premie te betalen.

Meestal sluit u een annuleringsverzekering tegelijk af met een reisverzekering. Net als bij reisverzekeringen zijn er twee mogelijkheden: een kortdurende en een doorlopende annuleringsverzekering. In het algemeen geldt dat een gezin voordeliger uit is met een doorlopende reis- en annuleringsverzekering bij minstens drie weken vakantie per jaar. Bij een alleenstaande ligt het omslagpunt op vier weken. Een voordeel van een doorlopende verzekering is dat ook korte (steden)tripjes dan automatisch gedekt zijn. Reisverzekeringen (inclusief annuleringsdekking) vergelijken kan op www.consumentenbond.nl/reisverzekering.

Annuleringsredenen

Het verschilt per verzekeraar wat geldige annuleringsredenen zijn. Lees dus goed de voorwaarden voordat u een annuleringsverzekering afsluit. Zo is bij de meeste verzekeraars een overlijden van familieleden tot en met de tweede graad gedekt, maar dat van een tante of neef (derdegraads familie) niet. Onder eerstegraads familieleden vallen ouders en kinderen en onder tweedegraads familieleden vallen broers, zussen, kleinkinderen, oma’s en opa’s. Ook de dekkingen bij annulering door bijvoorbeeld zwangerschap, echtscheiding en plotselinge werkloosheid kunnen afwijken per verzekeraar. Slecht weer of zelfs noodweer in het vakantieland is meestal geen geldige annuleringsreden, tenzij het hotel of pension daardoor niet toegankelijk is. In het kader staat welke redenen bij de meeste annuleringsverzekeringen in ieder geval gedekt zijn.

Wat ook kan gebeuren is dat een reisgenoot moet annuleren. Bij een reisje voor twee kan dat betekenen dat u alleen (verder) moet gaan. Misschien dat u dan liever zelf ook thuisblijft. Ook op dit punt zijn er verschillen tussen

annuleringsverzekeringen. Bij sommige krijgt u, als medereiziger, alleen de reissom terug als u zelf ook een annuleringsverzekering hebt. Bij andere is er ook dekking voor medereizigers als alleen degene die moet annuleren verzekerd is.

Samengestelde reis

Bij een zogeheten pakketreis, waarin een vlucht, hotel en eventuele transfers en excursies als één geheel geboekt zijn, geldt de vergoeding bij annulering voor de gehele reis. Maar samengestelde reizen, waarbij u bijvoorbeeld de vlucht, hotels en andere onderdelen los van elkaar boekt, zijn niet altijd volledig verzekerd. Valt er een onderdeel uit, waardoor de gehele reis niet kan doorgaan, dan krijgt u meestal alleen dat onderdeel vergoed.

Stel, uw pension loopt volledig onder water en u kunt in de omgeving niets anders meer boeken. Moet u hierdoor annuleren en zijn samengestelde reizen niet gedekt op uw verzekering, dan krijgt u alleen de kosten voor het pension terug en bijvoorbeeld niet die van de vlucht en de huurauto. Check bij samengestelde reizen daarom van tevoren extra goed de voorwaarden.

Tot slot: regel het op tijd als u een annuleringsverzekering wilt afsluiten. Een reisverzekering kunt u nog tot vlak voor de reis afsluiten, maar voor annuleringsverzekeringen geldt meestal dat dit binnen zeven dagen na het boeken geregeld moet zijn. Anders is er geen dekking.

Geldige redenen voor annulering

Meestal zijn in ieder geval de volgende annuleringsredenen gedekt:

  • overlijden of ernstige ziekte van uzelf of een naast familielid of overlijden van de persoon bij wie u tijdens de vakantie zou verblijven
  • medisch noodzakelijke ingreep die u, uw partner of kind moet ondergaan
  • overlijden of ernstig ziek worden van de persoon bij wie u zou verblijven
  • complicaties bij een zwangerschap
  • echtscheiding
  • onverwachts een huurwoning aangeboden krijgen
  • ernstige schade aan uw huis of bedrijf
  • onvrijwillige werkloosheid na een vast dienstverband
  • aangaan van een nieuw dienstverband na werkloosheid
  • onverwacht niet krijgen van een noodzakelijk visum
  • diefstal of uitval van het voertuig waarmee u op reis zou gaan
  • onverwachts een herexamen in uw eindexamenjaar
  • ernstige beschadiging van het vakantieverblijf waar u heengaat
  • een reisgenoot annuleert jullie vakantie
  • een negatief reisadvies

 

Alert op warmte

 

Hartje zomer. De temperatuur loopt zo nu en dan aardig op. Heerlijk, mits het niet ‘te’ warm is. Extreme hitte is voor velen onprettig, vooral voor kwetsbare groepen zoals kinderen, ouderen en chronisch zieken. HartbrugReizen geeft u tips om de warme dagen zo plezierig mogelijk door te komen.

 

De zomer brengt veel plezier met zich mee, maar met de felle zon en hoge temperaturen schuilt het gevaar in een klein hoekje. Veel voorkomende klachten zoals concentratieproblemen en vermoeidheid, maar ook huiduitslag, zijn normalerwijs lichte verschijnselen die geen exceptionele beperkingen vormen in het dagelijks doen en laten. Een zonnesteek daarentegen is funest. Vandaar dat het belangrijk is om voorzorgsmaatregelen te treffen om het warme jaargetijde zonder ernstige gezondheidsproblemen door te komen; voorkomen is beter dan genezen.

 

Een zonnesteek

Het lichaam reguleert zelf de lichaamstemperatuur naar aanleiding van de desbetreffende omstandigheden. Wanneer het warm is, koelt het lichaam af door vocht af te voeren. Oftewel: zweten. Indien het lichaam vervolgens onvoldoende vocht binnenkrijgt, ontstaat er een tekort aan te verdampen vocht. Het gevolg hiervan is uitdroging (dehydratatie). Wanneer dit in de zon gebeurt, spreekt men van een zonnesteek.

 

Een zonnesteek is de medische benaming, dan wel verzamelnaam, voor symptomen die ontstaan na een te grote blootstelling aan extreme warmte in combinatie met uv-straling. Hierdoor is het lichaam niet meer in staat om de zogeheten constante lichaamstemperatuur (gemiddeld 37 graden Celsius) te reguleren. De lichaamstemperatuur stijgt uiteindelijk tot een gevaarlijke hoogte. In uiterste gevallen leidt een zonnesteek tot een levensbedreigende hitteberoerte. Vandaar dat bij het verliezen van het bewustzijn direct hulp ingeschakeld dient te worden. Veelvoorkomende eerste symptomen zijn: hoofdpijn, misselijkheid en duizeligheid.

 

Wat te doen wanneer er sprake is van een zonnesteek?

  • Een verkoelende douche nemen
  • Het lichaam van vocht voorzien door te drinken (geen alcohol!)
  • Onder toeziend oog van iemand in een koele omgeving rusten

 

Hulp dient ingeschakeld te worden wanneer de persoon in kwestie:

  • Onrustig en verward is
  • Blijft braken
  • Het bewustzijn verliest

 

Nationaal Hitteplan

Om (kwetsbare) inwoners van Nederland vanuit de overheid tegen extreme hitte te beschermen, is in 2007 een zogeheten ‘Nationaal Hitteplan’ opgesteld door het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Hierin staan maatregelen (en tips) over hoe om te gaan met aanhoudend warm weer. Deze zijn bedoeld voor organisaties als Gemeentelijke Gezondheidsdiensten (GGD), het Nederlands Rode Kruis en brancheorganisaties die werken met mogelijk kwetsbare groepen.

 

Wilt u zelf in huiselijke kring ook op de hoogte zijn van alle ins & outs omtrent extreme hitte? Onderstaande tips helpen u er doorheen.

  • Drink iedere dag minimaal twee liter water. Tijdens extreme hitte is dit logischerwijs meer.
  • Beperk het gebruik van alcohol en cafeïne. Warmte zorgt voor een toename van de bloedtoevoer in de bloedvaten. Hierdoor wordt alcohol sneller in het bloed opgenomen en makkelijker door het lichaam verspreid. Daarnaast zorgt een verwijding van de bloedvaten voor een grotere kans op verbranding door uv-straling. Tevens werkt alcohol uitdroging in de hand vanwege het vochtonttrekkend karakter. Laatstgenoemde geldt ook voor cafeïnehoudende drankjes; deze zijn ook vochtafdrijvend.
  • Vervang koud water, door lauwwarme thee. De thermostaat in de hersenstam (hypothalamus) registreert de tijdelijke daling van de lichaamstemperatuur veroorzaakt door het drinken van koude vloeistoffen en zorgt voor een automatische tegenreactie; een stijging van de lichaamstemperatuur. Hierdoor krijgt u het uiteindelijk extra warm. Bij lauwwarme dranken is het effect tegenovergesteld. De lichaamstemperatuur verhoogt door de warmte tijdelijk en dat resulteert uiteindelijk in een automatische verlaging daarvan.
  • Eet voldoende groente en fruit. Zij bevatten water, vocht en zouten (én natuurlijk vitamines) die het lichaam kwijtraakt tijdens het transpireren. Fruit is bij uitstek ideaal om het vocht- en zouttekort aan te vullen. De watermeloen is de koploper in het lijstje van afkoelend fruit, maar ook andere fruitsoorten zoals suikermeloen, appels en bananen werpen hun vruchten af. Mango, aardbeien en frambozen eveneens, net zoals aardbeien, frambozen en blauwe en zwarte bessen.
  • Indien u op pad gaat of grote inspanning levert, doe dit in de ochtend- of namiddag. Houd tijdens de middag een siësta.
  • Draag lichtgekleurde kleding van katoen en linnen. Wit stoot hitte af en donkere kleuren nemen juist hitte op. Vergeet niet iets op het hoofd te zetten.
  • Zoek verkoeling. Maak regelmatig uw gezicht, hals en polsen nat. Een natte handoek in de nek, uzelf bespuiten met een plantenspuit en een voetbad werken ook verkoelend.
  • Neem een lauwwarme douche.
  • Huidoliën en make-up kunnen warmte vasthouden. Matig het gebruik hiervan. Tevens kunnen zij een allergische reactie veroorzaken in combinatie met uv-straling.
  • Houd naast uzelf, ook uw huis koel.
  • Het is belangrijk om de zon buiten te houden. Oftewel; houd zolang de zon schijnt ramen en deuren gesloten, evenals gordijnen, lamellen, blinds etc. Lucht pas na zonsondergang, maar pas op voor tocht.
  • Een ventilator houdt uw leefomgeving fris. Let wel op het vermijden van grote temperatuurverschillen. Dit is tevens van belang wanneer er sprake is van het gebruikmaken van een airco.
  • Elektrische apparaten verspreiden warmte. Schakel, indien mogelijk, zoveel mogelijk apparatuur uit. Denk aan televisie, laptop en lampen.
  • Vervang dekbedden en dekens door een laken en slaap indien mogelijk met een raam open.

 

 

Medicatie

Gebruikt u medicatie? Overleg met uw huisarts en/of apotheker in hoeverre extreme hitte van invloed is op uw medicijnen. Medicijnen, zoals plastabletten, kunnen uitdroging veroorzaken. Eveneens vragen laxantia en psychofarmaca om enige alertheid. Laatstgenoemden werken kalmerend waardoor de gebruiker bijvoorbeeld onbewust te weinig drinkt.

12 handige apps voor op reis

 

Tegenwoordig neemt bijna iedereen z’n smartphone of tablet mee op reis. Handig, want zo houdt u gemakkelijk – en zelfs gratis – contact met het thuisfront. En even iets opzoeken is zo gebeurd. Met deze 12 apps wordt uw vakantie vast nóg leuker.

 

Skype

Even skypen, het is inmiddels een ingeburgerd begrip. Logisch, want het is handig én gratis, mits u een goede Wi-Fi-verbinding hebt. Zo zijn de kinderen en/of kleinkinderen altijd op de hoogte van uw vakantie-avonturen. Met een iPhone of iPad kunt u ook gratis bellen (met beeld) via Facetime. Bellen via Whatsapp is ook gratis, maar klinkt soms nog wat krakerig.

 

Weeronline

Voor veel vakantiegangers van groot belang: wat voor weer wordt het vandaag? En gaat het regenen? De gratis app Weeronline voorspelt het voor meer dan 2,3 miljoen plaatsen ter wereld. Verder vooruitkijken kan ook: de app geeft het weerbericht en de buienradar aan tot 14 dagen vooruit.

 

AED4.EU

Nadat iemand door een hartstilstand is getroffen, zijn de eerste zes minuten cruciaal. Zo snel mogelijk defibrilleren, met een AED (Automatische Externe Defibrillator), vergroot de kans op overleving. De gratis app AED4.eu laat zien waar de dichtstbijzijnde AED hangt. Op dit moment zijn dat vooral AED’s in Nederland, maar ook daarbuiten worden er steeds meer geregistreerd op de app.

 

ToiletFinder

Met de gratis app ToiletFinder hoeft u nooit meer te zoeken naar het dichtstbijzijnde openbare toilet. De app geeft onder meer informatie over locatie, prijs en rolstoelmogelijkheden. U kunt er ook een beoordeling op achterlaten; handig voor andere gebruikers. Deze app claimt met ruim 150.000 toiletplekken de grootste wc-database ter wereld te bieden. Fijn als de nood hoog is!

 

TripAdvisor

Dit is een onmisbare app voor wie de reis van tevoren nog niet tot in de puntjes heeft uitgestippeld. Maar ook bij het plannen maken thuis is de app – of de gelijknamige website – heel handig. U kunt zoeken naar beoordelingen van andere reizigers van hotels, restaurants en toeristische hotspots over de hele wereld. Ook deze app is gratis.

 

Google Translate

Heeft u moeite om u verstaanbaar te maken in uw vakantieland? Deze gratis app biedt uitkomst: hij vertaalt tussen maar liefst 103 talen. Daarvan zijn 52 ook te gebruiken zonder internetverbinding. U kunt woorden en zinnen intikken en de app doet de rest. Voor 32 talen is het ook mogelijk om ze in te spreken en door uw smartphone de vertaling te laten uitspreken.

 

XE Currency

Gaat u naar een niet-euroland? Deze gratis app rekent in een handomdraai bedragen in vreemde valuta om naar euro’s – en andersom. Handig: even schudden met de smartphone of iPad en het bedrag is weer gereset naar 0. Hij werkt ook zonder internetverbinding, maar neemt dan uiteraard wel de laatst gebruikte koers.

 

24/7 BZ Reis

De gratis 24/7 BZ Reis app, van het Ministerie van Buitenlandse Zaken, geeft op elk moment de actuele reisadviezen. Zo weet u altijd welke veiligheidsrisico’s u loopt in bepaalde landen. Ook biedt de app informatie over wat u kunt doen bij noodgevallen, bijvoorbeeld als u uw paspoort verliest. Met één druk op de knop heeft u direct contact met het contactcenter van Buitenlandse Zaken: 24 uur per dag, 7 dagen per week. De informatie die u eerder hebt bezocht wordt automatisch opgeslagen, zodat deze ook toegankelijk is zonder internetverbinding.

 

Nearby ATM

Op zoek naar een geldautomaat? Deze app laat in een oogopslag zien waar ze staan. Handig als u ergens bent waar u de weg niet weet of de taal niet spreekt.

 

GGD reist mee

Deze nieuwe, gratis app is bedoeld voor reizigers naar (sub)tropische bestemmingen. Hij stuurt berichten als er in het land waar u bent ergens voor wordt gewaarschuwd. Bijvoorbeeld voor een nieuwe epidemie, zoals zikavirus of ebola, of voor onrust. Ook negatieve reisadviezen worden direct doorgegeven. De app werkt alleen als de locatievoorzieningen aanstaan, maar kan dan wel zowel online als offline gebruikt worden. Zodra u internetverbinding hebt wordt de inhoud automatisch ververst. Ook staan er antwoorden op gezondheidsvragen op de app, zoals ‘Hoe voorkom ik dat ik word gestoken door een mug? ‘of ‘Hoe voorkom ik hoogteziekte?’. Daarnaast biedt de app veel informatie over ziekten en vaccinaties.

 

De Vakantiedokter

Vragen over gekke bultjes of een onbegrijpelijke bijsluiter? Met deze app van het zorgverzekeraar Zilveren Kruis kunnen vakantiegangers in het buitenland medische vragen stellen aan Nederlandse artsen en verpleegkundigen. U kunt bij uw vraag ook foto’s meesturen. Ook als u niet verzekerd bent bij Zilveren Kruis kunt u gratis gebruik maken van deze app.

 

Kayak

Met Kayak vergelijkt u de beste deals voor vluchten, hotels en huurauto’s. Ook kunt u bagagekosten berekenen en uw vluchtstatus checken. Daarnaast biedt de app een overzicht van infonummers voor vliegvelden en luchtvaartmaatschappijen. De app is gratis, de uitgebreidere versie kost € 0,99.

 

Tip: Vul uw In case of emergency (ICE)-nummer in op de app ‘Gezondheid’

Veel mensen hebben in hun telefoon een ICE (In Case of Emergency)-nummer aangegeven in hun adresboek. Hulpdiensten, zoals ambulancepersoneel, kunnen zo snel uw thuisfront bereiken. Maar tegenwoordig zijn veel telefoons vergrendeld. Tip voor iPhone- en Androidgebruikers: vul een noodnummer in op de app ‘Gezondheid’, die standaard op uw telefoon staat. Vul daarin bij ‘Medische ID’ het noodcontact in. Bij een vergrendeld scherm verschijnt dan links onderin het woord ‘Noodgeval’. Wie daar op klikt belt direct naar de juiste persoon.

 

Dwergvleermuizen en andere tips tegen muggen

 

De zomer en muggen. Helaas horen ze bij elkaar. Wie veel last heeft van de zoemende stekertjes ziet ze natuurlijk liever niet. HartbrugReizen geeft tips waarmee u muggen de baas bent. Thuis en op vakantie, binnen en buiten.

 

Tip 1:      Installeer horren en een klamboe

Stevige en goed sluitende horren in de ramen en deuren van uw woning zijn de investering waard. Met deze voorzetstukken kan alles gewoon open, maar komen de muggen niet binnen. Zijn horren niet mogelijk of slipt er soms toch een mug door, dan beschermt een klamboe of muskietennet over het bed ook prima. Het net moet tot ruim onder het matras vallen en helemaal sluiten. Voor u gaat slapen, is het wel raadzaam om te controleren of er geen mug onder het net zit. Controleer de horren en de klamboe ook regelmatig op gaatjes. Gaat u op vakantie en vreest u muggen? Als u niet zeker weet of uw accommodatie een muggennet heeft, vraag er dan om of neem voor alle zekerheid een reisklamboe mee. Bij voorkeur een piramidemodel waarvoor u maar één haakje en een speciale, zelfklevende ophangset (dus geen boor!) nodig hebt. Koop horren en een klamboe met wat fijnere mazen zodat kleine mugjes er ook niet doorheen kunnen.

 

Tip 2:      Ontsteek een muggenlamp

Deze anti-muggenlamp is efficiënt, omdat zijn blauwe uv-licht muggen aantrekt. Vliegend tegen het electrocutierooster vinden ze direct de dood. De populairste lamp heet Eurozap. Een nadeel is dat de elektrocutie van de muggen een plofgeluidje veroorzaakt.

 

Tip 3:      Vermijd stilstaand water

Muggen zoeken behalve warmte ook vocht op. Ze leggen hun eitjes het liefst in plasjes stilstaand water. Waterrijke gebieden kunt u daarom beter mijden, maar muggen vinden zoetwaterbronnen ook om en in uw huis. Een verstopte dakgoot of afvoer in de douche kan een simpele boosdoener zijn, maar ook regentonnen zonder deksel, volgelopen bloembakken of de visvijver in uw tuin. Zorgt u ervoor dat water weg kan lopen. Zet lege bakken en potten op hun kop, houd dakgoten schoon en leeg regentonnen regelmatig.

 

Tip 4:      Gebruik anti-muggen lotion of -spray

Het gebruik van mugwerende of mugdodende gifstoffen is om gezondheidsredenen verre van ideaal. Niettemin is het gebruik van crèmes en sprays met DEET, een chemische substantie die muggen op een afstand houdt, gangbaar. Met name in de buitenlucht. DEET brengt het reukvermogen van muggen van slag, zodat ze u niet kunnen vinden. Hoe hoger de concentratie DEET in het middel, hoe langer het u beschermt. 30% DEET werkt zo’n vier uur en 50% beschermt u wel acht uur. Binnen Nederland mogen concentraties boven de 50% niet verkocht worden. Overleg echter altijd, ook bij gebruik van de lagere concentraties, met uw apotheker. Afhankelijk van het gebied waar u zich bevindt, gebruikt u DEET alleen vanaf de schemering of ook overdag.

 

Een insecticidenspray is een uiterste middel om muggen te bestrijden. U krijgt er de slaapkamer gegarandeerd muggenvrij mee, maar het inademen van de spray moet u vermijden. Nadat het gif (pyrethrinen) een kwartiertje in een afgesloten kamer zijn werk heeft gedaan, moet de kamer zeker nog gelucht worden. Dit is lastig zonder horren.

 

Tip 5:      Neem een mepper ter hand

Midden in de nacht op klopjacht is niet iets waarvan u droomt, maar als het nodig is, is een mepper effectiever dan een theedoek. De ouderwetse vliegenmepper kent bovendien al tijden een variant op batterijen die de mug bij aanraking elektrocuteert. De mepper kan eenvoudigweg in de richting van de mug gehouden worden. Muggen zijn relatief traag en met de geringe luchtverplaatsing is de ‘slag’ vrijwel altijd raak. Een mepper gaat makkelijk mee op reis.

 

Tip 6:      Trek bedekkende en loszittende kleding aan

Luchtige lange broeken en shirts met lange mouwen helpen tegen muggen. Als u daarbij dichte schoenen draagt, kunnen muggen u alleen nog in uw gezicht, nek en handen steken. Muggen op die plekken merkt u snel op. Denk bij uw garderobe ook aan kleur: door licht gekleurde kleding blijft u koeler en trekt u minder muggen aan.

 

Tip 7:      Maak een vuurtje of houd een extra barbecue

Muggen vinden vuur niet gezellig. Het is overigens niet de hitte van vuur of het smeulende houtskool dat ze verjaagt, maar de rook. Hetgeen in de rook van de worstjes zit, is dus het meest effectief tegen de beestjes. Binnenshuis kunt u een simpel wierookstaafje opsteken.

 

Tip 8:      Trap niet in commerciële nepmiddelen tegen muggen

Helaas bestaan er talloze onzinmiddeltjes. Heb geen vertrouwen in speciale magneten, geluidsapparaatjes, armbandjes, biergist, planten of essentiële oliën (citronella, lavendel, eucalyptus), al dan niet in geurstekkers, waarvan de werking tegen muggen nooit bewezen is, maar die vaak wel prijzig zijn.

 

Tip 9:      Geloof niet alle fabeltjes over muggenbestrijding

Muggen worden aangetrokken door uw lichaamswarmte en -geur. De geur is helaas niet te verwijderen door een douche of te maskeren met bodylotion, deodorant of parfum. Gebruik van alcohol helpt evenmin. Wind en luchtverplaatsing door tocht, ventilatoren en airconditioners maken het muggen lastiger om bij u te komen, maar houden ze niet gegarandeerd weg. Het licht aanhouden maakt deze nachtdiertjes ook niet minder actief. ’s Avonds steken ze, met of zonder licht.

 

Tip 10:   Adopteer een vleesetende plant of een dwergvleermuizenfamilie

Een tip met een knipoog. Deze muggeneters zijn zeker effectief, maar u haalt ze waarschijnlijk niet zomaar in huis. Toch is een vleermuizenkastje in de tuin geen gek idee. Een menselijke partner die onder muggen populairder is dan u is ook een optie.

Voeding voor hartpatiënten

 

Vraagt u zich af of u als hartpatiënt een bepaald dieet moet volgen? Hartbrug-Magazine zocht het voor u uit en sprak hierover met Karin Arkenbout. Zij is interventiecardioloog in het ‘Tergooi’ ziekenhuis in Blaricum en Hilversum.

 

Voeding is voor iedereen van levensbelang. Wanneer bij u een hartaandoening is geconstateerd, is afhankelijk van de hartziekte een evenwichtig dieet belangrijk. De juiste voeding zorgt er onder andere voor dat mogelijke nieuwe complicaties naar aanleiding van uw aandoening voorkomen of onder controle gehouden worden.

 

Krijgen hartpatiënten vanuit het ziekenhuis een speciaal dieet, dan wel eetpatroon mee?

‘Hartpatiënten worden bij ons in het ziekenhuis tijdens hun opname al geïnstrueerd over een gespecialiseerd dieetadvies naar aanleiding van hetgeen bij hen is voorgevallen. Wij zorgen er daarnaast voor dat alles in hun portfolio wordt geregistreerd.’

 

Kunnen hartpatiënten de nieuwe Schijf van Vijf aanhouden?
‘In principe kunnen hartpatiënten de Schijf van Vijf aanhouden. Immers, de schijf omvat een evenwichtig voedingspatroon. Wel is het zo dat hartpatiënten met bijvoorbeeld hartfalen extra aandachtsgebieden hebben. Denk aan het voedingsadvies om zout eten te vermijden.

 

Wat zijn verder specifieke aandachtspunten voor hartpatiënten omtrent hun voedingspatroon?

‘Voor hartpatiënten is het belangrijk om hun cholesterol laag te houden, vooral als iemand een hartinfarct heeft gehad. Hoe lager het cholesterol, des te minder kans op een hartinfarct. Er zijn alledaagse producten op de markt die pretenderen het cholesterol aanzienlijk te kunnen verlagen. Tevens is het belangrijk om te letten op het soort in te nemen vetten. Goede vetzuren zijn belangrijk. Hartpatiënten doen er goed aan om twee keer in de week vette vis te eten.’

 

Zijn er nog meer musts in het voedingspatroon van hartpatiënten?

‘Het allerbelangrijkste is om evenwichtige voeding te consumeren waarbij op het gewicht wordt gelet en daarmee de risicofactoren beperkt. Een beperkte calorie-inname is belangrijk, maar bewegen eveneens.’

 

Zijn er overduidelijke do’s & dont’s voor hartpatiënten?

‘Alle hartpatiënten dienen gezond te eten, maar wanneer iemand aan hartfalen lijdt, dan komen daar extra aandachtspunten bij. Zij horen bijvoorbeeld ook op hun vochtinname te letten. Een cardioloog kan in samenspraak met een internist aanwijzingen geven waar een patiënt op dient te letten. Een diëtist kan verder helpen met het opstellen van een voedingsplan.’

 

Waarom heeft u voor dit beroep gekozen?

‘Het hart staat centraal in het lichaam. Wanneer iets aan dat bijzondere orgaan hapert en men snel genoeg ingrijpt, red je mensenlevens. Dat heb ik altijd interessant gevonden. Het verbeteren van levens en al hetgeen wat daarbij komt kijken, spreekt mij aan. Vaak vinden mensen het lastig om goede gewoontes vast te houden – vooral na hartrevalidatie – en daarom hebben wij een nieuw programma opgezet waarbij de individuele aanpak centraal staat en per patiënt naar de verschillende behoeften wordt gekeken. Het is een samenwerking tussen verschillende afdelingen, zoals de fysiotherapeut en de verpleegkundige. Tegenwoordig is het contact met de verpleegkundige ook online te onderhouden en worden tips en aanwijzingen uitgewisseld. Uiteindelijk doen wij er alles aan om ervoor te zorgen dat mensen het leuk blijven vinden om te bewegen en gezonde voeding tot zich te nemen.’

Twijfels over ‘drank-raadgeving’ in Schijf van Vijf Advies alcohol wekt wrevel

 

ROERMOND – Wat mag je eigenlijk nog nuttigen aan alcoholische versnaperingen? Waar doet men wel of niet verstandig aan, met het oog op de gezondheid? Biertje, jenevertje misschien? Als hartversterkertje. Eh… Wijntje dan…?!

 

De nieuwste editie van de Schijf van Vijf, dit voorjaar door voedingsexperts van het Voedingscentrum in Den Haag weer eens tegen het licht gehouden, is daarover erg duidelijk: ‘Geen alcohol!’, luidt nu het advies van het centrum. Alcohol is dus definitief in de ban bij de deskundigen, onder meer van Gezondheidsraad en Rijksinstituut voor Volksgezondheid (RIVM).

De argumenten die het Voedingscentrum hanteert zijn hoe dan ook helder: ‘Een hoog alcoholgebruik verhoogt de kans op beroerte en verschillende soorten kanker. Matig gebruik van alcohol laat zowel gunstige als ongunstige verbanden zien.’ En: ‘Geen alcohol drinken is het advies. Drink je wel wat? Dan adviseren wij om niet meer dan één glas op een dag te drinken.’

 

Een van die deskundigen is Martijn Katan, oud-hoogleraar voedingsleer aan de Vrije Universiteit van Amsterdam. In zijn nieuwe boek ‘Voedingsmythes’ rekent hij af met de in zijn ogen hardnekkige volkswijsheid dat rode wijn goed zou zijn voor het hart. ‘Geen enkel bewijs dat dit zo is’, stelt hij onomwonden. ‘Dit hangt samen met de mythe over antioxidanten. Niet alleen de alcohol zou gezond zijn, maar ook stoffen uit de druivenschil die als antioxidant werken. Het was een van de voedingstheorieën die met het meeste enthousiasme werden ontvangen, maar uiteindelijk klopt het toch niet. Alleen wil de mythe maar niet dood.’

 

Al met al duidelijke waarschuwingen aan de ‘drinker’, geheelonthouding is dan ook de nieuwe norm.

De kritiek daarop is echter, sinds het verschijnen van dit advies, niet van de lucht. Vooral het door sommige critici als ‘bedillerig’ beoordeelde karakter van de Schijf van Vijf wekt wrevel. ‘Dit advies jaagt verantwoorde drinkers onnodig schrik aan’, stelden ‘per kerende post’ in NRC Handelsblad dr. Aafje Sierksma, directeur van het Kennisinstituut Bier (gefinancierd door Nederlandse Brouwers) en voedingsconsultant en voormalig alcoholonderzoeker bij TNO, dr. Henk Hendriks.

 

‘Behandel ons niet allemaal als alcoholist’, schrijft het tweetal. ‘Drink geen alcohol, of in ieder geval niet meer dan een glas per dag, adviseren zowel Voedingscentrum als  Gezondheidsraad. Wat bedoelen deze gezaghebbende instituten hiermee? Wel of niet drinken? Hoe dan ook heeft Nederland hierdoor in één klap de strengste alcoholrichtlijn van Europa. Maximaal twee glazen per dag, luidt het advies bij onze oosterburen. Verder weg, in de VS, staat het maximum zelfs op drie glazen.’

Actie leidt tot reactie! – Het Voedingscentrum reageerde onmiddellijk op de kritiek die het alcoholadvies in de Schijf van Vijf dreigt te ondermijnen. ‘Het Voedingscentrum jaagt geen schrik aan’, stelt dr. ir. Astrid Postma-Smeets, expert voeding en gezondheid van het centrum. ‘Het Voedingscentrum adviseert de burger zo eerlijk mogelijk op basis van de nieuwste stand van de wetenschap: feit is dat er steeds meer bewijs komt dat alcohol een schadelijke stof is.’

 

Toch, ondanks de stelligheid van al deze partijen, lijkt de wetenschap verdeeld. Want eind april 2016 verscheen het volgende medische nieuws waarmee het NOS Journaal groots uitpakte: ‘Rode wijn (en karnemelk) zijn goed voor onze darmflora’. Een studie, gepubliceerd in het alom hoog aangeschreven medische vaktijdschrift Science van de Groningse hoogleraar humane genetica, Cisca Wijmenga (Rijksuniversiteit Groningen). Zij stelt: ‘Karnemelk, chocolade en rode wijn zijn goed voor de verscheidenheid van onze darmflora. Volle melk en frisdrank juist niet.’

 

Wijmenga legde tegenover het Journaal uit dat er zich zo’n 100.000 miljard bacteriën in onze darmen bevinden, tien keer zoveel als het aantal eigen lichaamscellen. ‘Wat al die bacteriën doen, is grotendeels onbekend. Wel wordt steeds duidelijker dat ze een belangrijke rol spelen voor onze gezondheid.’

Ofwel, de stelligheid waarmee De Instanties zich nu tegen het gebruik van alcohol keren is misschien enigszins voorbarig. Want, om met professor Wijmenga te spreken: nog lang niet alles is bekend.

 

Wim Hendriks uit Wanroy, Noord-Brabant, is altijd zijn eigen weg gegaan, de weg van de gematigdheid. Nog niet lang geleden zei hij: ‘Doe alles met mate, niet roken en alleen bij het warm eten een glas rode wijn.’

 

Zó werd hij 107 jaar. Eerder dit jaar overleed hij, op de dag dat officieel de lente van 2016  begon. Als oudste man van Nederland. Op zijn ongekend hoge ouderdom was hij zelf niet eens zo trots, hij zag de betrekkelijkheid ervan. ‘Je kunt beter de jongste van het land zijn’, zei hij kort ervoor nog in zijn Brabantse krant. Vol levenslust was hij dan ook nog. Ten bewijze: in 2012 haalde hij nog het nieuws, toen hij na 85 jaar schadevrij autorijden zijn rijbewijs voor nog eens vijf jaar liet verlengen.

 

Eén glaasje wijn, het heeft Hendriks geenszins gedeerd. Wat de deskundigen nu ook beweren. ‘Elke dag een lekkere rode wijn. Eén glaasje maar…’ Hij heeft er zijn lange leven lang van genoten. Met mate… Dat natuurlijk wel!

 

Oudste man van Nederland (107 jaar) pleitte al voor matigheid