Zout, de ongezonde smaakmaker

Geschreven door

 

85% van de Nederlanders krijgt teveel zout binnen. Dit verhoogt het risico op allerlei ziekten, zoals nierziekten, hart- en vaatziekten en kanker. Hoe kun je je zoutinname verminderen zodat je langer gezond blijft?

 

‘Hmm, lekker die gebakken aardappeltjes, maar kun je me het zoutvaatje even aangeven?’ We zijn allemaal gewend geraakt aan zout bij het eten, maar het is niet erg gezond. Als we allemaal drie gram zout per dag minder zouden gebruiken, zou het aantal mensen dat overlijdt aan hart- en vaatziekten in Nederland, met 1500 sterfgevallen afnemen. Die constatering komt even binnen. We eten stelselmatig teveel zout in Nederland. Vaak zonder ons er echt van bewust te zijn hoe schadelijk dat zout eigenlijk is. De gemiddelde Nederlander gebruikt per dag zeven tot tien gram zout, terwijl we volgens voedingsdeskundigen maximaal zes gram mogen binnenkrijgen. Zo krijgen we per jaar een kilo teveel zout binnen!

 

We hebben wel wat zout nodig. Het natrium in het zout helpt bij de vochtbalans in ons lichaam en voor een goede werking van het spier- en zenuwstelsel. Bovendien is aan zout dat bijvoorbeeld in brood zit, jodium toegevoegd. Ook jodium speelt een essentiële rol in ons lichaam, het is nodig voor de productie van schildklierhormonen en die zijn weer essentieel voor het functioneren van ons zenuwstelsel en de stofwisseling. Jodium kun je overigens, behalve door het eten van brood, ook binnenkrijgen door het eten van zeewier, zeevis en eieren.

 

Terug naar zout. Ons lichaam heeft ruim voldoende aan een tot drie gram per dag. Boven de zes gram wordt het dus echt te veel. Dan ontstaat een verhoogde kans op hoge bloeddruk, hart- en vaatziekten, nierziekten, maagkanker en botontkalking. 90 % van alle hart- en vaatziekten wordt veroorzaakt door verkeerde leefgewoonten, waar teveel zout eten een voorbeeld van is.

 

De moeite waard dus om op je zoutinname te letten. Maar hoe doe je dat? Het meeste zout krijg je ongemerkt binnen. Aan bijna alle kant-en-klare producten is zout toegevoegd.Magnetronmaaltijden, zoete gerechten als ijs, koek en gebak en uiteraard alle zoute snacks en gerechten. Maar ook brood, kaas en vlees bevatten veel zout. De meeste Nederlanders zitten zo al snel aan hun ‘zouttax’ en dan hebben ze het zoutvaatje nog niet eens aangeraakt.

 

Het is daarom best even opletten om niet teveel zout binnen te krijgen. Toch kan dat wel. Probeer bijvoorbeeld zelf geen zout te gebruiken. Vind je dat niet lekker? Gebruik dan Lo Salt. Daar is minder natrium aan toegevoegd dan aan gewoon keukenzout. Verder kun je gedroogde kruiden als bijvoorbeeld basilicum, oregano en kerrie gebruiken om je eten te kruiden en smaak te geven, net als knoflook en ui. Ook verse kruiden geven een heerlijke smaak aan maaltijden.

 

Enkele suggesties, onder andere van diëtiste Marina Vis:

  • Bij vlees kun je knoflook en oregano gebruiken
  • Bij vis kun je dille toevoegen
  • Groentes mix je met gedroogde kruiden
  • Bij spruitjes is kerrie lekker
  • Courgette smaakt goed met knoflook en bieslook
  • De al genoemde gebakken aardappeltjes zijn lekker met marjolein

 

Geen tijd om zelf te koken?
Kijk op verpakkingen altijd wat er in een product zit. Als er niet op staat hoeveel zout het product bevat, vermenigvuldig dan het natriumgehalte met 2,5.

 

Zelf eens kijken hoeveel zout je nu eigenlijk gebruikt? De Nierstichting heeft daarvoor de site www.zoutmeter.com ontwikkeld. Je kunt daar invullen welke producten je precies eet en hoe vaak. Zo kun je er snel achter komen of je teveel zout gebruikt.

 

Bovendien staan er allemaal lekkere recepten op deze site, zoals hummus, pompoensoep, chili en zoutarme kibbeling. Zo kun je een heel eind komen.

 

Verder probeert de gezondheidszorg voedingsleveranciers ervan te overtuigen minder zout aan hun kant-en-klare producten toe te voegen. In landen zoals Engeland, Japan en Finland is van overheidswege het zout in voeding al omlaag gebracht. Ook in Nederland worden pogingen in de goede richting ondernomen. Minister Schippers sloot in 2014 het akkoord Verbetering Productsamenstelling met producenten en probeerde zo het zoutgehalte in voeding (samen met verzadigde vetten en calorieën) te verminderen. In kaas en brood is als gevolg daarvan het zoutgehalte flink gedaald, maar in sauzen en pakjes soep zit nog steeds veel zout. Nederland loopt daarom helaas niet voorop als het gaat om het verminderen van zout. De voedingsindustrie en vooral de zoutindustrie hebben er geen belang bij om de zoutproductie en -toepassing omlaag te brengen. Zout wordt niet alleen aan producten toegevoegd omdat het de smaak zou verbeteren, maar ook om de houdbaarheid te verlengen of de structuur van het product te verbeteren.

 

Leonard Hofstra is cardioloog en werkt in het Cardiologie Centrum in Utrecht. Hij ziet jaarlijks 5000 patiënten en ziet naar eigen zeggen ‘veel ellende’ vanwege het overmatig gebruik van zout. Hij schreef het boekje: Snel SLIM, (Succesvolle Lifestyle Interventie Methode) met tips om een gezonde levensstijl te ontwikkelen, eventueel af te vallen en minder zout binnen te krijgen. Het boekje is via internet te bestellen op www.slimlifestyle.nl.

Wandelen met alpaca’s & andere dierenuitjes

Geschreven door

 

Dieren zien is leuk, maar dieren beleven is leuker. Overal in Nederland zijn plekken waar u niet langer alleen naar dieren kijkt. Laat vooral vlinders en katten om u heen fladderen, sla een slang om de nek, ga uit wandelen met een alpaca en proef struisvogeleierkoek. HartbrugReizen wijst de weg in de jungle van dierenuitjes.

 

Cafés vol poezen

Het is een trend: cafés vol poezen. Amsterdam, Den Bosch, Den Haag, Groningen, Hilversum en Rotterdam kennen ze inmiddels al, elders zijn ze nog ‘in de maak’. De beestjes zijn speciaal geselecteerd en varen wel bij de drukte. Ze kruipen snorrend bij u op schoot terwijl u een bakkie doet. Houd wel rekening met entreegeld! Info: kattencafekopjes.nl (A’dam); kattenparadijsmispoes.nl (Den Bosch); kattencafeditjesenkatjes.nl (Den Haag); opznkop.nl (Groningen); kattencafetheesalon.nl (Hilversum); pebbleskittycatcafe.nl (Rotterdam).

 

Fladderaars

Vlinders in de buik zijn leuk, maar geen voorwaarde om de Orchideeënhoeve in Luttelgeest te kunnen bezoeken. In deze grootste vlindertuin van Europa fladdert u denkbeeldig over de continenten. Tussen tropische gewassen voeren echte bergpaden naar hogere delen waar de 2000 vlinders uit Costa Rica en de Filipijnen zich het liefste ophouden. Exotische vogels houden de vlinders kleurig gezelschap en leguanen verschijnen ook zomaar om de hoek. Onder aan woest stromende bergbeken vindt u koikarpers in een vijver.

Info: orchideeenhoeve.nl/vlindertuin.html.

 

Slangenkuil

Reptielenzoo SERPO verhuisde onlangs van Delft naar Rijswijk en gaat in de loop van 2017 weer open. Ooit opgezet door liefhebber en slangenexpert Walter Getreuer is het een begrip onder reptielenliefhebbers. Honderden slangen, krokodillen, varanen, hagedissen en schildpadden kunt u hier van zéér dichtbij zien. Van krokodillen aaien komt het niet, maar een jarige job krijgt hier bij wijze van slinger een slang om de nek. Wellicht een idee voor een verjaarspartijtje in de familie? Info: serpo.nl.

 

Melkkamelensafari

Bij Nederlandse melk denken de meesten van ons niet meteen aan kamelen. Toch staan er tegenwoordig ook melkkamelen in de vaderlandse weiden. Net als koeien worden ze dagelijks gemolken. Hoe dat toegaat, kunt u ervaren op kamelenmelkerij Smits in het Noord-Brabantse Berlicum. Het bedrijf bestaat ruim tien jaar en is nog steeds de enige kamelenmelkerij in Europa. Natuurlijk kunt u kamelenmelk proeven en met een groepje zelfs een kleine safari te kameel overwegen.

Info: kamelenmelk.nl.

 

Paardenmelkchocolade

Paardenmelkerijen zijn er meerdere in Nederland, maar ook die zijn weinig bekend. Wilt u wel eens een melkpaard bewonderen én paardenmelk proeven dat kunt u bijvoorbeeld naar de Riga Ranch in Nieuwveen. U ziet er maar liefst tachtig Haflingers. De Haflinger is een zeer populair paardenras onder paardenmelkers. Het is extra genieten van de beesten tijdens Veulentjesdag, maar eigenlijk is er altijd wel iets rond de paarden te doen. Lekker smikkelen in het restaurant bijvoorbeeld. Op de Riga Ranch maken ze zelfs chocolade met paardenmelk!

Info: rigaranch.nl.

 

Zeehonden redden

Bijna wereldberoemd, maar nog steeds bijzonder is het zeehondencentrum in Pieterburen. Per jaar vangt het centrum honderden zeehonden op die, vaak door menselijk toedoen, in de problemen zijn geraakt. Gewond, ziek of verweest. De zeehonden in nood krijgen tijdelijk onderdak en worden bij volledig herstel weer uitgezet in de zee. Geen enkel dier blijft permanent in opvang. Reserveert u vooral een rondleiding achter de schermen of een waddenbootexcursie. Zo ervaart u veel meer van de zeehonden in de crèche of in het wild. Er zijn ook mogelijkheden om ze te helpen verzorgen of zelfs vrijlaten. Info: zeehondencentrum.nl.

 

Wandelen met een alpaca

Wandelen met andere dieren dan een hond was tot voor kort niet zo gebruikelijk in Nederland. Uit wandelen gaan met lastdieren is echter helemaal in. Ook zeker onder volwassenen! Eerst was er alleen de wandelbeleving met ezels, maar inmiddels is die ook mogelijk met kamelen, rendieren en alpaca’s. Bent u ook zo gecharmeerd van die donzige alpaca’s? U bent niet de enige. Voor een wandeling bestaan er al heuse wachtlijsten bij verschillende Nederlandse bedrijven. Snel inschrijven dus! Info: alpacahoeve.com; alpacaoord.nl. Voor wandelingen met ezels, kamelen en rendieren, zie ezelsocieteit.eu/ezelwandelingen.html; demettemaat.nl.

 

Struisvogeleierkoeken proeven

Wilt u zich in Afrika wanen? Bezoek dan een van de Nederlandse struisvogelboerderijen! Alles draait hier om de fokkerij, het vlees en de eieren van deze opvallende gevederde dieren. Op de struisvogelhouderij van de familie De Kreij in Boerakker hoort u er alles over. Echt aaien kunt u de beesten niet, want wat blijkt? Die vrij hersenloze wezentjes blijken soms behoorlijk boos te kunnen worden. Van de eieren die niet in de broedmachine gaan, kunnen liters advocaat en bergen eierkoeken gemaakt worden. Beide kunt u proeven.

Info: struisvogelhouderijfamwdekreij.nl.

 

Aan de haaien overgeleverd

Het zeeaquarium Sea Life aan de Boulevard van Scheveningen blijft intrigeren, zelfs als u er eerder bent geweest. De setjes zeepaardjes zijn aandoenlijk, net als de  roggen die in een grote bak onder uw neus voorbijglijden. Maar niets haalt het bij de lange tunnel onder het grote aquarium. U krijgt het gevoel dat u op de zeebodem loopt. Aan weerszijden en boven u passeren haaien die u zo in de forse kaak met tanden kijkt. De zeeschildpadden in de nieuwe crèche ogen een stuk vriendelijker.

Info: visitsealife.com.

 

TIP:

Check vooral de agenda’s van de dierenbedrijven op bijzondere activiteiten! Zo beleeft u net nog iets meer dan op gewone bezoekdagen.

Unilever en Hartstichting volledig de mist in met Becel ProActiv en cholesterolcheck

Geschreven door

 

Weet u hoe hoog uw cholesterolgehalte is? Welke risico’s u loopt op hart- en vaatziekten? Doe de Persoonlijke Gezondheidscheck en kom er achter. Met deze wervende tekst roept margarinemerk  Becel ProActiv argeloze consumenten op hun gezondheid te ‘testen’. En dat alles ter promotie van het eigen kuipje margarine, uiteraard. Waarbij de slager zijn eigen vlees keurt. Wij van wc-eend bevelen wc-eend aan. Zoiets. U kent dat wel. Trap er niet in!

 

Het lijkt verleidelijk, meedoen aan die test. Gratis nog wel. Anders zou die bijna 25 euro kosten. En haast u! Want er zijn er ‘slechts’ 200.000! Maar het eind van het liedje is dat multinational Unilever wil dat ook op uw eettafel straks een plastic kuipje Becel ProActiv prijkt. Met alle risico’s van dien. Inderdaad, risico’s.

 

Huisarts Hans van der Linde, door ons om een reactie gevraagd, laat om te beginnen weten dat deze marketing van Becel ProActiv wetenschappelijk geen enkel bewezen doel dient. Verder zet hij grote vraagtekens bij de medewerking van de Hartstichting aan deze reclamestunt. De Hartstichting die zoals bekend onder invloed staat van specialisten, die op de paylist van de industrie staan, die helpen om het monster ‘cholesterol’ te demoniseren en die zo de rode loper uitleggen voor de nieuwe cholesterolverlagers onder het motto ‘the lower, the better’. Hans van der Linde doet voor Hartbrug-Magazine een boekje open over de nieuwe strategie van de Hartstichting en Unilever, waarmee Becel ProActiv ten tonele wordt gevoerd. Bij deze zijn reactie:

 

‘Unilever werd door de Reclame Code Commissie op de vingers getikt vanwege de slagzin “Becel. Al 50 jaar goed voor hart en bloedvaten”. De claim werd misleidend geacht.

 

NRC Next checkte de claim van Unilever dat Becel ProActiv de kans op hartziekten doet afnemen en beoordeelde deze als ongefundeerd. Voedselwaakhond Foodwatch reikte zijn jaarlijkse prijs, Het Gouden Windei, uit aan Unilever voor hun product Becel ProActiv als het meest misleidende product. En last but not least, wetenschappelijke publicaties komen tot de slotsom dat deze zogenaamde plantensterolen de cholesterolwaarden bij mensen slechts in geringe mate verlagen, maar dat er geen begin van een bewijs is dat daarmee het risico op hart- en vaatziekten afneemt.’

 

‘Veel ernstiger bij dat alles is dat er gerede twijfels bestaan over de vraag of deze plantensterolen op lange termijn schadelijke bijwerkingen hebben. Om die reden is Unilever door de Europese Unie gedwongen om op de verpakkingen van Becel ProActiv te zetten “mogelijk niet geschikt voor zwangere vrouwen, vrouwen die borstvoeding geven en kinderen onder de vijf jaar. Meer dan drie gram plantensterolen per dag dient niet geconsumeerd te worden.” Het staat in kleine lettertjes aan de zijkant van het kuipje en wie realiseert zich daarbij dat na drie à vier boterhammen al sprake is van een overdosering aan plantensterolen?

Eén ding is volstrekt duidelijk. Gezonde mensen met een normaal cholesterolgehalte zijn al helemaal absurd bezig als zij het dure Becel ProActiv gebruiken. Ook volgens de fabrikant is Becel ProActiv niet voor hen bedoeld en het bevordert op geen enkele manier de gezondheid. Wel stel je je bloot aan mogelijke bijwerkingen die schadelijk voor de gezondheid kunnen zijn. De Europese Unie besloot daarom dat op de verpakking moet staan “Becel ProActiv is niet bedoeld voor mensen die hun bloedcholesterolgehalte niet onder controle moeten houden”. Ondertussen eten alle gezinsleden rustig mee uit het kuipje.’

 

‘De samenwerking tussen de Hartstichting en Unilever is volgens de Hartstichting erop gericht om mensen te stimuleren hun gezondheid en welzijn te verbeteren. Een uit de lucht gegrepen bewering. De genoemde ‘Persoonlijke Gezondheidscheck’ is ontwikkeld in samenwerking met onder andere de Landelijke Huisartsenvereniging en het Nederlands Huisartsen Genootschap. Deze test (inclusief cholesteroltest) kost normaal € 24,95, maar is nu ‘gratis’ bij de aankoop van een 500 gram actieverpakking Becel ProActiv. Op het kuipje Becel ProActiv prijkt het rode logo van de Hartstichting. Unilever doneerde in 2010 een bedrag van € 225.000 aan de Hartstichting. De omvang van donaties in de jaren daarna zijn mij niet bekend.

 

De steun die de Hartstichting om haar moverende redenen verleent aan de marketing van Unilever komt in een vreemd daglicht te staan als men weet dat de Europese aderverkalking vereniging (EAS) en de Europese vereniging van cardiologen (ESC) de zorgen over plantensterolen onderschrijven. Kortom, een reclamestunt dus van Unilever die meelift met het medische imago van de persoonlijke gezondheidscheck.’

 

‘Conclusie: er is bij gebrek aan gegevens geen enkele plaats onder de zon voor Becel ProActiv. Gebruikers kopen voor veel geld een product dat geen bewezen bijdrage levert aan hun gezondheid. Zij lopen daarbij risico’s waarvan de omvang bij gebrek aan goed wetenschappelijk onderzoek niet bekend is. Plantensterolen zijn biologisch actieve stoffen die net als geneesmiddelen eerst onderworpen zouden moeten worden aan strenge toelatingsonderzoeken.’

 

 

 

Theeleuten in alle provincies

Geschreven door

 

Al jaren hoort de theeschenkerij bij het Nederlandse landschap. Bij boerderijen, op landgoederen en in tuinen nuttigt u elegant thee, limonade van lokaal fruit en huisgemaakte taartjes met viooltjes. HartbrugReizen bezocht in elke provincie de gezelligste theetuin.

 

Groningen

Theetuin d’Padstal in het Westerwoldse buurtschap Weende is de ideale stop tijdens het fietsen of wandelen. Gelegen bij het oerbos Liefthingsbroek, niet ver van het vestingstadje Bourtange, geniet u in alle rust van thee of koffie. De vruchten op taartjes en in jams komen uit de biologische moestuin. Boerenijs brengt verkoeling op warme dagen. Grappig: zelfs bevers zitten hier graag. Hun afgekloven boomstammen vormen het bewijs.

Info: http://depadstal.nl

 

Fryslân (Friesland)

In Theetuin Efkes Buorkje in Appelscha is het niet ‘even buurten’ (efkes buorkje). Het is er heerlijk dwalen. De achtertuin is ingedeeld in heel diverse tuinkamers. Zo is er een vijver-, buxus-, schaduw- en formele tuin, een leilindelaantje en een boomgaard met moestuin en kippen. In een speciale hoek kunt u bloemen plukken, die de gastvrouw tot een leuk ruikertje maakt terwijl u theedrinkt.

Info: theetuinefkesbuorkje.nl.

 

Drenthe

Bijna alleen bekend onder de Drentenaren zelf is Theeschenkerij Homanshof in Anloo. De sfeervolle theeschenkerij is gevestigd in een eenvoudige bruine boerenschuur midden in het Nationaal Landschap Beek- en Esdorpen. Bij mooi weer zit u aan de gezellige lange tafels in de aangrenzende tuin. Voor thee met zelfgebakken taart of een kopje soep.

Info: theeschenkerijhomanshof.nl.

 

Overijssel

Vrijwel het hele jaar door kunt u in de knusse Theetuin Ik & mijn moeder terecht. In het groene Wooldrikspark in Enschede zit u er ’s winters binnen met een kleedje voor de openhaard. ’s Zomers is het fijn relaxen in de bloementuin. Extra leuk idee voor een mooie dag: een picknickmand vol huisgemaakte zoete en hartige hapjes bestellen en lekker het park in gaan. Info: ikenmijnmoeder.nl.

 

Flevopolder

Koffie en Theeschenkerij Wind in de Wilgen is een en al bekoring. Alleen zijn houten huis, gebouwd in de vorm van een honingraat, maakt het al bijzonder. In de serre, onder een dak van druiven en abrikozen, nipt u hier heerlijk van uw kopje thee of koffie. Bij mooi weer schuift u op naar het terras naast de boomgaard of de binnenplaats. Bekijkt u ook zeker de heemtuin!

Info: windindewilgen.nl.

 

Gelderland

Alleen te voet of per fiets bereikt u de Millinger theetuin. Verstopt in het natuurgebied de Millingerwaard voert de weg erheen langs moerassen, ooibossen, rivierduinen en oevers, de habitat van Konik paarden en Schotse Galloway runderen. In de tuin zelf ademt alles een oriëntaalse sfeer: een Moors theehuis met een grote veranda en een Marokkaans theehuis inclusief buitenplaatsje met fontein. Oh ja, vergeet u door al die oh- en ah-momentjes niet thee te drinken?

Info: millingertheetuin.nl.

 

Utrecht

Theetuin Eemnes ligt verscholen in het groen, in het prachtige polderlandschap van de Eemvallei. De theezitjes staan verspreid op het grasveld, in afgeschermde hoekjes en in het prieel, met onder de bomen nog lange tafels. In de winter drinkt u uw thee of koffie in het gezellige houten theehuis en de verwarmde kas. Er is van alles te verorberen: van lekkers van etagères tot gezonde salades. Ook fijn: in de omgeving een sloepje huren om rivier de Eem en het Eemmeer te verkennen.

Info: theetuineemnes.nl.

Noord-Holland

Gevestigd in het laatste huis van het dorp Zuiderwoude biedt het grasterras van Theetuin en Theeschenkerij ’t Einde aan drie kanten uitzicht over de weilanden. Als u vanuit Broek in Waterland een dagje aan het varen bent, kunt u er zelfs met een fluisterbootje aanleggen. Met verse bloemen op tafel, gekleurde kleedjes en de bosvruchtentaart van de gastvrouw komt u hier moeilijk weer weg!

Info: ttuin.nl.

 

Zuid-Holland

Niet ver van Noordwijk aan Zee ligt Kwekerij en Theedrinkerij Noordwijk Buiten tussen de bloembollenvelden. U kunt er plantjes in de kassen kopen en kruiden uit het veld plukken. De kopjes met rozendessin en de viooltjes op taartjes of boterhammen zijn pláátjes. Platenhoezen van de Zangeres zonder Naam en Heintje sieren de kas evenals een oude streekbus waarin lokale kunstenaars hun waar uitstallen.

Info: noordwijkbuiten.nl.

 

Zeeland

U vindt Theetuin De Witte Hoeve in een gepotdekselde schuur naast een oude boerderij. Het heet ook wel theepottenmuseum vanwege de enorme hoeveelheid serviesgoed langs de wanden. Buiten is nog veel authentieks: de hoogstamboomgaard en de veedrinkput. Op het terras ziet u fraai uit op weilanden en Zeeuwse hagen.

Info: wittehoeve.eu.

 

Noord-Brabant

Theetuin Binnen & Buiten ligt in het prachtige rivierenlandschap nabij Sleeuwijk en vestingstad Gorinchem. Met zon zit u gezellig in de kleurrijke tuin, bij minder weer is het goed toeven in het theehuis, onder de oude gebinten in de voormalige stal van de Brabantse langgevelboerderij. Gastvrouw Karin is een heuse theesommelier en houdt regelmatig theeproeverijen met pure theesoorten uit China en Japan. Even een theezakje door kokend water halen, is hier écht ondenkbaar.

Info: theetuinbinnenenbuiten.nl.

 

Limburg

Op het nieuw ontwikkelde landgoed De Roode Vennen in Broekhuizen vormt de klassieke Theetuin De Roode Vennen een spannend contrast met het bos, het moeras, de stuifduinen en heide in de omgeving. De serre van het theepaviljoen is ook dé plek voor een high tea met Engels servies, zoete scones en hartige sandwiches.

Info: deroodevennen.nl.

Imca Marina: je moet jezelf soms dwingen iets te doen

Geschreven door

 

Zangeres Imca Marina (75) onderging een meervoudige bypassoperatie in Turkije. Terug in Nederland ging ze na zes weken weer aan het werk. Waar komt haar tomeloze energie vandaan? Ze vertelt het openhartig aan Hartpatiënten Nederland.

 

 

In 2014 kreeg je een hartinfarct in Turkije. Wat gebeurde er precies?

Eigenlijk ging er een verhaal aan vooraf. Ik had me al tijden vreemd gevoeld. Alsof ik naast mezelf liep. Met die klacht was ik al vaak naar de huisarts in Nederland geweest. Hart- en vaatziektes zitten in mijn familie van vaderszijde. Meerdere familieleden stierven jong, ook mijn vader. Mijn hart werd onderzocht, maar er werd niets gevonden. Het probleem is dat vrouwenlijven niet dezelfde alarmsignalen als mannenlijven afgeven. Zo had ik helemaal geen pijn in mijn linkerarm. Mijn bloeddruk was ook altijd perfect. Nu weet ik dat een goed hartfilmpje niets zegt. Als je echt wilt zien of er iets aan het hart mankeert, moet je intensiever onderzoeken via een katheterslangetje in de lies. Dat was bij mij nooit gedaan.

 

Maar je zat dus in Turkije?

Ja, ik was daar in Antalya een videoclip aan het filmen. Ik kon geen stap meer doen en moest ook overgeven. ‘Afgelopen! We gaan naar het ziekenhuis’, zei een vriendin al snel. De cardioloog, een veertiger met een grote baard, vertelde me dat ik een hartinfarct had gehad. Alleen konden ze niet dotteren en stenten. Mijn aderen waren verstopt. Er moesten drie bypasses gezet worden met aderen uit mijn been. Fantastisch, maar nu heb ik wel een lelijk been, hahaha. Daar gaat dus altijd een lange rok overheen. Drie artsen zouden me opereren. ‘Ik leg mijn lot in jullie handen’, zei ik, ‘en in die van Allah.’ Dat leek me wel passend in Turkije. Ik kwam goed uit de operatie. Niets dan lof voor de Turkse artsen en voor de verplegers. Het ziekenhuis zelf was een ander verhaal. Zo lag ik op een klein kamertje van 2 bij 2,5 meter. Uiteindelijk kreeg de pers er lucht van dat ik de zangeres van Viva España ben. De voetbalclub Fenerbahçe in Istanboel gebruikt dat lied ook. Ik haalde de Turkse kranten en kreeg de mooiste kamer in het ziekenhuis.

 

Wanneer ging je terug naar Nederland?

Na vier weken was ik terug in Midwolda, in Groningen. De reis was te zwaar voor me geweest, maar goede vrienden hielpen me er fantastisch bovenop. Zes weken later ging ik alweer zingen. Ja, ik ben een ouwe taaie! Vóór die hartaanval had ik een tijdje minder goed gezongen. Achteraf begrijpelijk, ik had simpelweg niet genoeg lucht gehad. Ik zing nu weer heerlijk moeiteloos. Het geeft me zoveel energie. Ik schrijf al mijn liederen nog zelf, met Mark Pepping, in zijn studio in Eelde. De functie van trouwambtenaar heb ik ook weer opgenomen.

 

Leef je na dat hartinfarct anders?

Eigenlijk doe ik niet veel anders. Ik was altijd al een heel matig mens. Ik rook en drink niet. Ik mis nu dus niets. Ik eet ook niet veel. Voor de hartoperatie at ik overdag soms maar één boterhammetje. Mijn hoofd zat zo vol met dingen dat ik simpelweg vergat te eten. Ik let er nu meer op dat ik goed voor mezelf zorg.

 

Je hebt wel een hang naar de natuur.

Dat is al sinds mijn kindertijd zo. Ik at altijd de boterachtige bloemtopjes uit de meidoornhagen. Die zijn echt heerlijk! Ze staan ook bekend als probaat hartmiddel. Hoe ik dat weet? Al sinds mijn veertiende verzamel ik verhalen over planten en bomen. Ik heb boeken over kruiden geschreven. Wat betekenen ze voor mensen? Wat doen ze ermee? Dat fascineert me. Mijn vader wist ook veel. Kijk, je hebt de homeopathische middelen, maar ook de reguliere geneeskunde gebruikte van oorsprong plantextracten. Er is helemaal niet zo’n scherp onderscheid. Neem digitalis (vingerhoedskruid) dat verwerkt is in medicatie voor hartpatiënten.

 

Heb je nog tips voor andere hartpatiënten?
Weet je, ook in mijn leven gaat niet alles vanzelf. Ik voel me heus wel eens alleen en depressief. Maar dat is nooit voor lang. Ik jank even een potje en zeg dan ‘Vooruit! Niet meer zeuren!’ Je moet jezelf soms dwingen iets te doen, ook als je er geen zin in hebt. Dat is goed voor je, voor je energie en zelfvertrouwen. Tuurlijk is ook rust nodig. Het gaat erom een balans te vinden. Je moet letten op de signalen. In Groningen was ik zo moe. Bijna zeven jaar lang streed ik daar tegen de NAM vanwege aardbevingsschade aan mijn huis. De procedure was net een schaakspel. Mijn zoon zei op een gegeven moment: ‘Mam, geef het terug en laat het met rust!’ Hij had gelijk. Zo’n huis, dat zijn stenen, meer niet. Ik huur nu een huis in Hem in Noord-Holland. Het is hier heerlijk tussen de appel- en perenbomen. Ik geniet van mijn grote grijze leenkat. Met minder bezit ben je net zo gelukkig. Die kennis is een enorme rijkdom.

 

 

Driejarig jongetje voor levensreddende operatie met luchtbrug naar Houston

Geschreven door

 

In Nederland durfde men de operatie niet aan. De toen driejarige René Pascal Boeren werd per vliegtuig naar Houston, Texas, Verenigde Staten, gevlogen om daar een levensreddende operatie te ondergaan. Dat ging in die dagen niet zonder slag of stoot, we schrijven juli 1976, de tweede luchtbrug werd georganiseerd door de toenmalige vereniging van Nederlandse Hartpatiënten, de voorganger van de huidige stichting Hartpatiënten Nederland.

 

Het jongetje lag al enkele weken in het Sophia kinderziekenhuis in Rotterdam. De linker- en rechter aorta-aansluiting zaten verkeerd om. Bovendien had het kereltje een gat in de tussenwand van zijn hart. ‘Gelukkig maar’, vertelt zijn vader, Cor Boeren, ruim veertig jaar later. Want door dat gat kon er zuurstofrijk bloed in de aders terechtkomen. Nog steeds te weinig zuurstofrijk bloed, want René Pascal werd wegens zuurstofgebrek een ‘blauw kind’ genoemd. Een kindje met trommelstokvingers en een groeiachterstand, dat niet zelfstandig kon eten en sondevoeding kreeg als gevolg van het zuurstofgebrek. Maar zonder dat gat in zijn hartje had het kind het niet overleefd.

 

In Nederland durfde men een hartoperatie niet aan. Een beslissing daarover werd steeds opnieuw uitgesteld. Intussen rolden enkele hartcentra vechtend over de straat en dreigde er niks te gebeuren. ‘Het duurde allemaal zo lang door het gebakkelei van de artsen. Ze lieten de hartpatiënten gewoon liggen. Er gebeurde niets’, vertelt Cor. ‘Tenslotte hakte behandelend geneesheer Volkert de Villeneuve de knoop door en nam contact op met Dr. Denton A. Cooley, hartchirurg van het Texas Heart Institute in Houston.’ Toen kwam alles in een stroomversnelling terecht, het hartpatiëntje mocht met zijn moeder naar Amerika voor deze levensreddende operatie. Pa kon wel mee, maar moest de reis en overnachtingen zelf betalen. ‘Gelukkig kon ik van mijn baas een lening krijgen’, herinnert Cor Boeren zich. ‘En zo zijn we samen met ons kind naar Houston gegaan.’

 

‘De operatie was zeer dringend, het manneke kreeg bijna geen lucht meer’, vertelt Cor. ‘Vanwege de urgentie konden we, op 26 juli, gelukkig mee met de tweede luchtbrug naar Houston. Hartchirurg Dr. Peter van der Schaar ging als begeleider mee. Eenmaal daar, kon mijn vrouw bij ons zoontje blijven slapen. Heel anders dan in Nederland in die tijd. Zelf sliep ik in een hotel tegenover het ziekenhuis. De operatie heeft ongeveer tien uur geduurd en is succesvol verlopen. Na de voorbereiding heeft Dr. Denton A. Cooley de slagaders aan de aorta omgewisseld en daarna het gat in het hart dichtgemaakt. Na een aantal dagen liep René Pascal al weer rond en reed hij in een soort trapauto door het ziekenhuis. Daarna werd het een heksenketel, de plaatselijke krant, de Houston Post, stond voor de deur en publiceerde op de voorpagina, “Nederlands kindje geopereerd.” Iedereen was heel blij dat het zo goed gegaan was.’

 

De familie bleef ongeveer veertien dagen in Houston. Op 10 augustus kwam het gezelschap weer terug in Nederland. Op de terugreis had René Pascal geen aangesloten monitor nodig, maar Dr. van der Schaar hield een vinger aan de pols. Eenmaal op Schiphol stonden journalisten en belangstellenden het gezelschap op te wachten. Na overleg besloten Cor Boeren en Dr. van der Schaar daarom met het kind aan de achterkant van het vliegtuig uit te stappen, waar de ziekenwagen klaar stond, die hen naar het Sophia kinderziekenhuis bracht. Mevrouw Boeren werd wel op Schiphol opgevangen door de journalisten. ‘Het kreeg heel veel aandacht in de krant’, herinnert Cor Boeren zich. ‘Daarna is René Pascal nog een tijd onder controle gebleven van het Sophia kinderziekenhuis. Het ging gelukkig allemaal goed.’

 

De verwachting van Dr. Denton A. Cooley was, dat het kind 20 tot 25 jaar met het hart kon leven. ‘Hij heeft uiteindelijk 35 jaar geleefd met dit hart’, zegt Cor. ‘Vier jaar geleden werd hij opnieuw geopereerd en kreeg hij een nieuw hart.’ Op die harttransplantatie heeft René Pascal twee jaar moeten wachten. Uiteindelijk kwam het verlossende telefoontje, er was een hart gevonden dat ‘matchte’. ‘Nu kan hij weer een jaar of tien vooruit’, vertelt Cor.

 

René Pascal is inmiddels verhuisd naar Spanje. Het klimaat is er beter, de lucht schoner, dat is goed voor zijn nieuwe hart.

 

Zijn vader Cor herinnert zich nog hoe de luchtbrug naar Houston tot stand kwam. ‘Dat werd geregeld via Dr. de Villeneuve en georganiseerd door de vereniging Nederlandse Hartpatiënten. We moesten daarvoor een vergadering in de Jaarbeurs in Utrecht bijwonen. Die bijeenkomst was nodig om dit allemaal voor elkaar te krijgen.’

 

Met de vlucht voor deze tweede luchtbrug naar Houston gingen volgens Cor in die tijd zo’n vijftien patiënten mee. Het driejarige jongetje was het eerste kind dat door de luchtbrug gered werd. Dat leverde in die tijd enorm veel publiciteit op.

 

Terug in Rotterdam wachtte het gezin nog een teleurstelling. Ze woonden toen in een flat, vier hoog, zonder lift. Moeder en zoontje moesten steeds weer die trappen op en af. ‘We vroegen de gemeente om een ander huis, gelijkvloers, of met een lift. We kregen dat huis ook, we zaten er zelfs al in, en toen moesten we er opeens weer uit. Ik verdiende namelijk teveel, om in dat huis te mogen blijven wonen. In die dagen was ik veel in het buitenland aan het werk, om extra bij te verdienen voor de gedane operatie in Amerika. Mijn schoonmoeder gaf mij het advies om contact op te nemen met de sociaal werkster van het Sophia kinderziekenhuis. Dat heb ik gedaan en ik heb haar mijn verhaal voorgelegd. Zij begreep de situatie volledig en belde met de burgemeester, die er voor zorgde dat we binnen een paar dagen een andere eengezinswoning hadden, waarin we nu nog steeds wonen!’

 

Dr. Denton A. Cooley, de hartchirurg die René Pascal het leven redde, was vier jaar later in Nederland, in het St. Radboud ziekenhuis in Nijmegen. ‘Hij kwam naar Nederland om de hartpatiënten opnieuw te ontmoeten en te spreken’, herinnert Cor zich. René Pascal was toen zeven jaar. ‘We kregen een uitnodiging van de vereniging’, vertelt Cor. ‘We zijn er toen met hartpatiënten van verschillende luchtbruggen heengegaan. We hielden ons een beetje afzijdig, er stonden zoveel journalisten. René Pascal had een tekening gemaakt voor Dr. Denton A. Cooley. Een journalist merkte ons op, en vroeg me of ik ook hartpatiënt was. Ik wees echter op mijn kind. Toen stonden er opeens tientallen journalisten om ons heen, we haalden zelfs de voorpagina van De Telegraaf! Met foto en al. René Pascal mocht bij Dr. Denton A. Cooley op schoot zitten en gaf hem uiteindelijk zijn tekening.’

 

Cor Boeren is dankbaar. Hij kreeg op kritieke momenten hulp. Op de eerste plaats van de Nederlandse Hartpatiënten Vereniging en ook van Dr. de Villeneuve, door zijn ingrijpen kon zijn zoontje worden gered. Van Dr. van der Schaar die René Pascal de hele reis had begeleid. Van zijn werkgever, die hem een lening verschafte waarmee hij de dure reis kon betalen. ‘Deze lening hoefden we niet terug te betalen’, herinnert Cor zich. ‘Daar waren we heel blij mee. Deze werkgevers, de familie Lamering en familie Klumpers hebben ons toen goed ondersteund. Hun dochters kwamen ook regelmatig naar het ziekenhuis toe.’

 

En natuurlijk is de familie Boeren, Dr. Denton A. Cooley zeer dankbaar. ‘Mijn zoon heeft de laatste jaren nog contact met hem gehad. Dr. Denton A. Cooley, die hem nog steeds herinnerde, is op 18 november 2016, op 96-jarige leeftijd overleden.’

Aan de alcohol… of toch niet?

Geschreven door

 

Een borrel, houd jij ervan? Vooral als het gezellig is en in groepsverband? Maar hoe goed gaan alcohol en

hartpatiënten samen? Young & Yearning vertelt.

 

Ooit, lang geleden, is alcohol uitgevonden. Maar door wie is een mysterie. Vast staat dat het oudste schrijfsel over alcohol, een bierbrouwersrecept, 5000 jaar geleden op een kleitafel in het vroegere Soemerië is geschreven. Tegenwoordig ontstaat alcohol, een natuurproduct, door gisting van gerst of druiven. Het gistingsproces stopt bij het maximaal behaalbare alcoholpercentage. Door afkoeling en verhitting ontstaan lagere of hogere alcoholpercentages. Maar in hoeverre reageert het hart op alcohol? Let’s find out…

 

Medisch (on)verantwoord?

Alcohol heeft twee gezichten. Althans, volgens verschillende onderzoeken. Waar de ene studie concludeert dat een kleine inname van alcohol een positief effect op de gezondheid, dan wel bepaalde hart- en vaatziekten heeft, beweren anderen dat alcohol per definitie een negatieve uitwerking op het lichaam en daarmee het hart heeft.

 

Vanwege de nevenfactoren en het risico op verslaving, is alcohol geen medicijn om hart- en vaatziekten te voorkomen. Onder andere een uitgebalanceerd voedingspatroon en bewegen zijn verstandigere opties. Of zoals professor dr. J. Casas in het ‘British Medical Journal’ zei: ‘De kans op hartziekten verminderen? Bezoek de groenteman en niet de slijter.’ Het algemene advies van de Gezondheidsraad luidt dan ook, drink jij niet? Houden zo! Drink jij wel? Drink maximaal één glas per dag.

De pros & cons

Volgens de pros verlaagt geringe alcoholconsumptie de kans op hart- en vaatziekten. Oftewel: één glas per dag. Maar hierbij moet een kanttekening worden gemaakt, want er wordt beweerd dat het positieve effect alleen geldt voor gezonde personen vanaf een bepaalde leeftijdscategorie. Een voorbeeld van de pros: alcohol zou het dichtslibben van de bloedvaten door cholesterol tegengaan, omdat het de aanmaak van HDL-cholesterol bevordert. In de volksmond heet dit het ‘goede cholesterol’.

 

Daarentegen beweren de cons dat (overmatig) alcoholgebruik het risico op hart- en vaatzieken verhoogt. Het risico op gezondheidsschade door alcohol hangt af van het drinkpatroon. Waar de pros de aanmaak van het HDL-cholesterol aanprijzen, wijzen de cons op de door alcohol negatieve, stijgende effecten van de tegenstander, het LDL-cholesterol, en vetstoffen. Nog een voorbeeld: alcohol tast de spiercellen in het hart aan met een verzwakte hartspier tot gevolg. Hierdoor verloopt het samentrekken van de hartspier moeizaam en vermindert de pompkracht: alcohol heeft een giftig effect op eiwitten die belangrijk zijn voor de pompfunctie van het hart.

 

Maar dat is niet alles. Alcohol werkt bloeddrukverhogend, maar ook adrenaline verhogend. Hierdoor worden mogelijk hartritmestoornissen uitgelokt en het kan zelfs een hartinfarct teweegbrengen. Een tekort aan voedingsstoffen en vitamines zoals vitamine B1, kan ook hartritmestoornissen uitlokken. En een voedingsstoffen- en vitaminetekort kan weer veroorzaakt worden door een verminderde voedingsbehoefte door alcohol.

Jongeren

Ben jij ‘jong’ en daarbij ook een hartpatiënt(e)? Denk twee keer na, want jongeren en alcohol zijn een verhaal op zich. Aangezien de hersenen zich tot ten minste het 25e levensjaar ontwikkelen, brengt alcoholinname voor jongeren acute gezondheidsrisico’s met zich mee zoals een verstoorde hersenontwikkeling. Door de daardoor mogelijke ontstane karakter- en gedragsverstoringen, wordt het hormoonproces beïnvloed dat verantwoordelijk is voor een versnelde groei van botten en spieren. Het groeihormoon, maar ook het mannelijk hormoon testosteron, wordt door alcohol verlaagd en remt de jongens en mannen in hun botontwikkeling.

 

Er is meer. Bij jongeren leidt alcohol tot verminderde leer-, studie- en werkprestaties en verhoogt alcohol het risico op verslavingsproblemen op latere leeftijd. Het geheugen werkt slechter en daarbij neemt naast controlevermindering – van invloed op een vergrote kans op onveilige intimiteit – ook het reactievermogen af.

 

Wist jij dat jongeren in mindere mate last hebben van het slaapopwekkende effect van alcohol? Hierdoor is de remming kleiner waardoor langer kan worden doorgedronken. Uiteindelijk neemt daardoor de kans op alcoholvergiftiging toe. Vanwege het vele drinken in korte tijd (binge drinking), raakt het zenuwstelsel verdoofd met een black-out, bewusteloosheid, of in het ergste geval, met de dood tot gevolg. Tevens zorgt een regelmatige black-out voor blijvende hersenschade. Een weekend doordrinken is allesbehalve risicoloos en een ware aanslag op je gezondheid, het lichaam heeft twee dagen nodig om te herstellen.

 

Tips

Toch een borrel op z’n tijd? Enkele tips om, voor zover mogelijk, verantwoord met alcohol om te gaan. Jouw hart is je dankbaar!

  • Minder of geen alcohol drinken is altijd beter.
  • Maak geen gewoonte van alcohol, drink niet elke dag.
  • Pas op met alcohol in combinatie met medicijngebruik! Afhankelijk van het medicijn is het toegestaan, maar let op, het kan de werking verminderen en/of bijwerkingen versterken.
  • Drink geen alcohol wanneer je werkt, studeert of sport, als je deelneemt aan het verkeer (dit geldt ook voor fietsers en scooterrijders) en jouw partner of jij zwanger is/bent (of wilt worden).
  • Drink geen alcohol als reactie op spanning, stress en persoonlijke problemen.

 

Binge drinking

Het zogeheten binge drinking waarbij in een korte tijd een grote hoeveelheid alcohol wordt gedronken kan hartritmestoornissen, zoals boezemfibrilleren, uitlokken.

 

Doorpraten? Deel jouw bevindingen op ons forum (Hartpatienten.nl/forum) en/of op de Facebookpagina (Facebook.com/HARTvrienden)!

Van levensgenieter tot hartpatiënte

Geschreven door

Mandy (34) houdt van het leven. En dat viert zij. Met haar familie en vrienden. Gezelligheid gaat zij niet uit de weg. Tot bij haar hartfalen wordt geconstateerd. Aan haar levensmotto ‘Vier het leven’ lijkt abrupt een einde te zijn gekomen. Of toch niet? Haar verhaal.

Mandy is een levenslustige jonge vrouw uit de hoofdstad. Haar leven wijkt niet af van haar leeftijdsgenoten. Zij heeft een fulltime baan en onderneemt in haar vrije tijd verschillende activiteiten. Wanneer in 2015 hartfalen bij Mandy wordt geconstateerd, valt de diagnose haar koud op haar dak, ‘Het voelde alsof mijn leven voorbij was.’

Mandy (34)

Restarten

De diagnose verandert het leven van Mandy volkomen, ‘Ik werd gediagnosticeerd met hartfalen en plotseling was ik een S-ICD ‘rijker’ én slikte ik de zwaarste medicijnen. Ik was gesloopt!’ En dat is wennen, ‘De Ziektewet in plaats van een fulltime baan, rusten in plaats van ondernemen en water in plaats van frisdrank. Mijn leven zoals ik het kende was in één klap verdwenen. Alles, maar dan ook echt álles moest anders. Geen nachten doorhalen, feestjes, drugs en rock ’n roll meer. Geen seks en niet meer eten en drinken wat ik wil, vanwege de beperkte zout- en vochtinname.’

Eenmaal thuis wil Mandy haar leven weer zo goed mogelijk oppakken. Zowel op het persoonlijke vlak, als op het gebied van werk. ‘In het ziekenhuis ben ik met veel vragen blijven zitten. Mijn herstelperiode heb ik benut om antwoorden te vinden. Online, maar ook door lotgenotencontact. Na een half jaar ben ik met mijn re-integratietraject gestart. Ik heb lang de illusie gehad “Ik kom 100% terug!” en zag dat als een doel. Maar mijn nieuwe bedrijfsarts zei: “Meid, met een pompkracht van 22% kan jij een volledige werk re-integratie van 100% schudden, want dat red jij niet!” Het was voor mij een harde klap waar ik mij uiteindelijk noodgedwongen bij heb neergelegd.’

Inmiddels is Mandy’s (werk)leven ‘hectisch’. ‘Ondanks dat ik halve dagen werk, ben ik verplicht te solliciteren, omdat ik onder de wet ‘Poortwachter (tweede spoor)’ val. Daarnaast moet ik een WIA-aanvraag doen, want de tweejarige Ziektewet loopt ten einde. Maar het spannendste is het voortraject voor een maagomleiding waarin ik nu zit. Een maagomleiding is mijn enige optie om energie terug te krijgen. Mijn hart gaat niet beter pompen, maar mijn behoefte aan zuurstof wordt dan minder.’

Reprogramming

Mandy’s overgewicht is altijd een punt geweest, ‘Overgewicht is nooit gezond, maar met mijn hartfalen is het extra gevaarlijk. Vanwege het hartfalen, werkt mijn hart tot drie keer harder in vergelijking met een gezond hart. En door mijn omvang is mijn zuurstofbehoefte twee keer zo groot waardoor mijn hart nóg harder moet werken. Hierdoor ben ik dus heel snel moe. Aangezien geconcludeerd is dat het voor mij niet haalbaar is om af te vallen door te lijnen en te sporten, heeft mijn cardioloog mij doorverwezen. Helaas is nog niks zeker, omdat het doel van deze operatie tegelijkertijd een grote hindernis is. Hoewel mijn levenskwaliteit aanzienlijk zou verbeteren, is de operatie riskant met betrekking tot mijn hart.’

Maar door Mandy’s hartfalen en alles wat daarmee in gang is gezet, is zij een ander persoon geworden. ‘Ik herken mezelf bijna niet meer terug. Ik was een feestbeest en leefde behoorlijk ongeremd. Een paar maanden na de diagnose, ging de knop om. Nu lig ik ver voor middernacht in bed en ga ik praktisch nooit uit. ‘s Ochtends werk ik en ‘s middags doe ik een dutje. Hoogstwaarschijnlijk zal ik nooit meer ‘normaal’ leven.’

‘In het begin vond ik het erg moeilijk, want het ging er niet in dat ik op mijn leeftijd moest leven als een oud wijf! Maar naarmate ik veranderingen doorvoerde in mijn leven, voelde ik mij fysiek beter en mentaal sterker. Langzaamaan verdween het gevoel alsof mijn leven opgegeven was. Mijn ‘vrienden’ verdwenen uit mijn leven, maar mijn familie en échte vrienden hebben laten zien dat zij er, ondanks alles, voor mij zijn.’

Ready, set, go…

In het heetst van de strijd is Mandy niet bij de pakken gaan neerzitten en tot op heden houdt zij vast aan haar vechtersmentaliteit. Zij weigert om op te geven, ‘Mijn leven is veranderd. Feit. Veel kan ik niet, maar ik heb daarmee nu vrede. Maar ik draai, voor zover mogelijk, gewoon mee. Het kost mij alleen meer moeite en energie. Een verjaardag is bijvoorbeeld uitputtend en de volgende dag moet ik ‘herstellen’. Ik ben in één klap jaren ouder geworden. Maar ik leef!’

 

Een nieuwe baan

Geschreven door

We zijn blij! Mijn man heeft sinds kort een nieuwe baan. Het is het begin van een ander leven nu hij niets meer met zijn oude werkgever te maken heeft. En dat werd, na veel negatieve ervaringen, tijd.

Net na het hartinfarct had zijn oude baas alle begrip. Hij was een van de eersten in de wachtkamer toen mijn man op de hartbewaking lag. Hij was zo geschrokken. Net als wij. Maar na elf dagen haalden we de kaarten van het prikbord en lieten de punaises achter in de vorm van een smiley. We gingen naar huis. Beginnen met revalideren en weer werken.

----

Als lid van Hartpatiënten Nederland heeft u onbeperkte toegang tot alle Premium-artikelen op hartpatienten.nl. Het enige wat u hiervoor hoeft te doen is inloggen op uw profiel. Het zijn artikelen waar we trots op zijn en die we graag met u als trouwe lezer delen.

Wandelen in het groen

Geschreven door

 

De lente is bij uitstek het jaargetijde voor een (bos)wandeling. De aangename temperaturen zijn ideaal om al wandelend het opbloeiend natuurschoon te bewonderen. HartbrugReizen licht willekeurig drie (bijzondere) Nederlandse bossen en landgoederen uit in het noorden, midden en zuiden van het land; voor elk wat wils.

 

Oude Veenkoloniën (Adriaan Tripbos)

Provincie Groningen

Wilt u terug naar de basis en genieten van de natuur zover uw horizon reikt? Maar ook een ‘vaste stek’ waarbij ieder bezoek op zich een verrassing is vanwege het continu veranderende landschap? Bezoek de ‘Oude Veenkoloniën’; uniek in Europa.

 

De Oude Veenkoloniën zijn tot de zeventiende eeuw nagenoeg onbewoond en daarna, door turfwinning, gevormd. Hierdoor is een natuurgebied met kanalen, zand- en veengronden ontstaan. Het landschap, ontstaan op de overgang van de hogere zandgronden en de lagere veengronden, is gelegen langs het veen en verandert stelselmatig. Bos, heide en water, maar ook beekdal vormen het wisselende landschap.

 

Een van de bossen in de Oude Veenkoloniën, is het ‘Adriaan Tripbos’ (gemeente Hoogezand-Sappemeer). Het jonge en compacte bos is een planten- en dierenrijk met wandelmogelijkheden en biedt zelfs een zwemgelegenheid aan de plas in het bos. Vergeet ook zeker het heideterrein niet, vooral wanneer deze in bloei staat (augustus) en droom weg middenin de paarse aangezichten. Wilt u optimaal genieten van de weidse schoonheid van het Adriaan Tripbos en de daarbij horende Oude Veenkoloniën? De uitkijkbult is daarvoor ideaal.  Oftewel: vermaak voor jong tot oud.

 

Landgoederen ‘Oud en Nieuw Amelisweerd’ & ‘Rhijnauwen’

Provincie Utrecht

De eerste zonnestralen verwarmen uw huid terwijl op de achtergrond vogels fluiten. Én daar, op het weiland naast het bos, zijn de eerste lammetjes en geitjes geboren. Wanneer u uitgewandeld bent, geniet u naast het water -de rivier de Kromme Rijn-, van een heerlijke versnapering terwijl u omringd bent door bloeiende bloemen. Klinkt dit u als muziek in de oren? Dit alles is binnen handbereik, sterker nog in hartje Nederland. Namelijk, landgoederen ‘Oud en Nieuw Amelisweerd’ en ‘Rhijnauwen’ in Utrecht.

 

De landgoederen (tevens rijksmonumenten) zijn eigendom van de gemeente Utrecht. Zij trekken jaarlijks meer dan een miljoen bezoekers en zijn daarmee het best bezochte groen in Utrecht. En dat is niet voor niets! Hier vindt u natuur en recreatie op een historische plek. In de middeleeuwen zijn de landgoederen ontstaan. De landhuizen op de landgoederen zijn geregeld van eigenaar gewisseld, maar de bekendste van hen is Lodewijk Napoleon. Kenmerkend zijn de verschillende landschappen op een kleine oppervlakte. De grond bestaat uit rivierklei en is daarmee zeer vruchtbaar. Daarnaast is een boslandschap op rivierklei in Nederland zeldzaam. U vindt hier dan ook diverse zeldzame planten en dieren.

 

Naast het bos (dat geschikt is voor wandelen, fietsen en varen) kenmerken boerderijen en tuinderijen in de agrarische en recreatieve sector het gebied. Bij boerderij ‘De Zonnewijzer’ kunt u terecht voor rauwe melk. Verder zijn er twee biologische, historische tuinderijen: namelijk ‘Tuinderij Amelis’hof’ en ‘Tuinderij de Volle grond’. Beiden
te vinden op Nieuw en Oud Amelisweerd. Zelf geplukte bloemen koopt u bij ‘Bloemisterij Bloemkracht8’. Voor zelfgemaakt brood bent u bij ‘De Veldkeuken’ en ‘Restaurant Vroeg’ aan het juiste adres. En voor thee en pannenkoeken, is er ‘Theehuis Rhijnauwen’. Te veel voor een dag? Boek dan een overnachting.

 

Het Vijlenerbos

Provincie Limburg

In Noord-Nederland bezoeken wij verrassende laagvlaktes vol heide, in het midden van het land combineren wij natuur en cultuur en in het zuiden zoeken wij -hoe kan het ook anders- de hoogtes op! De uitgestrekte hellingbossen bestaande uit hellingen en vlakke plateaus van het ‘Vijlenerbos’ (gemeente Vaals), vormen het langgerektste bosgebied van Limburg. Sterker nog: van Nederland. Het is acht kilometer lang. Tevens bevindt zich hier het hoogste punt van Nederland, de ‘Vaalserberg’ (322 meter). De Vaalserberg kenmerkt zich door het ‘Drielandenpunt’ waar de Nederlandse, Belgische en Duitse landsgrenzen samenkomen.

 

Maar dat zijn niet de enige grenzen die het bos rijk is. In het Vijlenerbos zijn oude perceelsgrenzen terug te vinden zoals grensstenen, grensbomen en een landweer van de stad Aken uit de veertiende eeuw. Maar naast heuvels en boeiende grenzen biedt het bos een verscheidenheid aan flora en fauna. Langs de bosranden zijn diverse dieren te spotten waaronder de ree.

 

Zin in een wandeling, maar slecht ter been? Geen probleem! Op het plateau in het Vijlenerbos is een speciale, zogeheten ‘familiewandeling’ uitgezet die toegankelijk  is voor wandelwagens, rollators en rolstoelen. Naast de overige wandelpaden, waarvan er velen zijn, kunnen ruiters hun hart ophalen op de ruiterpaden. Maar ook sportievelingen op mountainbikeroutes. Krijgt u honger van alle recreatie? Ga picknicken in één van de blokhutten naast de routes.