Gezonder zonder drank

Wie minder drinkt, leeft langer. En met drinken hebben we het niet over een glaasje cola en een slok water. Veel alcohol is niet goed voor je gezondheid. Dat wisten we al. Maar dat zelfs één glaasje alcohol al slecht kan zijn voor hart en vaten, dat is pas zeer recent bekend geworden. Ook één of twee glazen alcohol per week zijn schadelijk voor de gezondheid. Tot die conclusie komen wetenschappers wereldwijd, onder wie onderzoekers van het Erasmus MC in Rotterdam.

Geen ondergrens

‘In tegenstelling tot wat mensen vaak denken, blijkt er ook voor de meeste hart- en vaatziekten geen veilige ondergrens te zijn voor het drinken van alcohol’, zegt voedingswetenschapper Trudy Voortman van de afdeling Epidemiologie van het Erasmus MC. ‘We zien dat minder alcohol vrijwel altijd beter is.’

Korter leven

De onderzoekers bestudeerden de gezondheid in relatie tot de drinkgewoonten van meer dan zeshonderdduizend mensen uit negentien landen over de hele wereld. De onderzoekers berekenden dat mensen die tien tot twintig glazen per week drinken daardoor een half jaar korter leven dan mensen die minder alcohol drinken. Veertigers die meer dan vijfendertig glazen alcohol per week drinken, leven gemiddeld vijf jaar korter dan leeftijdsgenoten die weinig drinken. Daarbij is het goed om op te merken dat dit gaat over standaardglazen van bijvoorbeeld 250 ml bier of 100 ml wijn.

Voortman

Voortman is voedingswetenschapper aan het Erasmus Universitair Medisch Centrum. Zij doet onderzoek naar de relatie tussen voeding en leefstijl enerzijds en gezondheid anderzijds, legt ze uit. Het onderzoek waar het nu om gaat, was erg uitgebreid, aldus Trudy Voortman. ‘We wisten al dat je kanker en leverproblemen kunt krijgen van alcohol’, vertelt ze. ‘Maar rond hart- en vaatziekten bestond nog veel onduidelijkheid. Zo werd er gezegd: een beetje alcohol is goed, want het verhoogt het HDL-gehalte (goede cholesterol) in het bloed iets. Maar anderzijds verhoogt alcohol ook de bloeddruk.

Ziekte en sterfte

‘Wat in het grote onderzoek is gebeurd is het volgende: Mensen werden geobserveerd. Ze kregen vragen over hun alcoholconsumptie. De drinkers werden gevolgd in de tijd en bekeken op sterfte en ziekte. Het gaat om mensen in de schaal van bescheiden drinkers tot mensen die veel drinken. Vervolgens werd het verband onderzocht met hart- en vaatziekten.’

Decennia

Hoe omvangrijk het onderzoek is, blijkt wel uit het feit dat 82 langlopende studies naast elkaar zijn gelegd. ‘Sommige van deze studies lopen al decennia. Enkele zelfs dertig jaar. Die hebben we allemaal bij elkaar gezet. De analyse van alle onderzoeksresultaten duurde een paar jaar. Dus feitelijk hebben wij nu een follow-up gegeven aan alle eerdere studies. Resultaat: laat de alcohol maar liever staan.’

Richtlijnen

‘Iedereen vraagt me nu vooral naar deze specifieke studie. Dat is uiteraard prima, maar voedingsadviezen worden natuurlijk niet gemaakt op basis van slechts één studie of het risico op één ziekte. Er zijn de laatste jaren veel goede studies geweest die aantonen dat ook matige alcoholconsumptie niet goed is voor de gezondheid en voor hart- en vaatziekten. De Gezondheidsraad adviseert daarom ook om geen alcohol te drinken, en als je toch drinkt liever niet meer dan één glaasje per dag.’

Verbod

Voortman was een van degenen die nauw bij het onderzoek betrokken waren. Is ze nu zelf van de blauwe knoop geworden? ‘Nee, dat niet. Ik pleit niet voor een alcoholverbod’, zegt ze. ‘Ik eet ook een gebakje op een verjaardag of een koekje bij de koffie, ook al is dat misschien niet zo goed voor je gezondheid. Eten en drinken gaat over meer dan alleen gezondheid. Wij willen mensen gewoon informeren: je moet niet drinken om er gezonder van te worden, zoals sommigen in het verleden wel eens beweerd hebben. Maar ieder moet daarin zijn eigen beslissing nemen.’

Excuus

‘Mijn vrienden en mensen uit mijn familie vragen me nu ook: mag het niet meer? Dan wijs ik op het gebakje voor de verjaardag. Wat naar aanleiding van dit onderzoek belangrijk is: gebruik je gezondheid niet als excuus om een glaasje te drinken. Ook één glaasje is niet gezond.’

Debat

‘Los van deze studie zou er een maatschappelijk debat moeten komen. In onze maatschappij is alcohol zó normaal geworden. Dat vind ik zorgwekkend. Het is al zo ver gekomen dat je op feestjes vaak moet gaan uitleggen waarom je geen alcohol drinkt. Het helpt ook niet dat overal alcohol wordt geschonken. Bij de kapper, bij de boekhandel, noem maar op.’

Wereldwijd

‘Tegelijk moet ik opmerken dat onze Nederlandse richtlijnen wat betreft alcoholgebruik wereldwijd voorop lopen. In Zuid-Europa moeten die richtlijnen nog worden aangepast. In sommige landen wordt nog geadviseerd: drink gerust drie glazen per dag.

Het gaat er nu om de onderzoeksresultaten te vertalen in nieuwe richtlijnen, vooral in landen waar die nog erg ruim zijn. In ons land hoeven die waarschijnlijk niet te worden aangepast. Maar ook al zijn de richtlijnen duidelijk, gedrag is vervolgens moeilijk te veranderen.’

Conclusie

En wat is, al bij al, de voornaamste conclusie? Voortman: ‘Puur voor je gezondheid zou je geen alcohol moeten drinken!’

Voor meer artikelen klik hier

Leef langer door goed je tanden te poetsen!

Veel mensen weten niet dat ze serieuze problemen met hart en vaten kunnen krijgen als ze hun tanden slecht poetsen en een bezoek aan de tandarts zoveel mogelijk uitstellen. Hoe dat precies zit, legt tandarts Heleen Janssen uit. Ze ziet al bijna twintig jaar gebitten van mensen voorbij komen. En soms zijn deze in deplorabele staat. Heleen is tandarts bij Tandartspraktijk Maas en Waal in Ewijk, een dorpspraktijk met extra affiniteit met het behandelen van angstige patiënten en kinderen. In de praktijk is een speciaal opgeleide assistente werkzaam, die mensen begeleidt met tandvleesproblemen. In samenspraak met de tandarts kunnen patiënten soms zelfs doorverwezen worden via hun huisarts naar de specialist omdat de conditie van het tandvlees doet vermoeden dat er ook gezondheidsproblemen zijn. Want slecht onderhouden tanden kunnen ernstige atherosclerose (slagaderverkalking) veroorzaken, legt ze uit. We stelden haar enkele vragen.

Hoe kan te weinig poetsen zorgen voor een verhoogde kans op hartziekte?

In de mond zijn heel veel bacteriën aanwezig. Wanneer er te weinig gepoetst wordt, blijft er tandplak achter en raakt het tandvlees ontstoken. Ontstoken tandvlees is meer doorbloed, en dat zorgt er voor dat deze bacteriën (en de bijproducten die ze maken, zogenaamde toxines) in de bloedbaan terecht kunnen komen. Gevolg is dat de bacteriën zich elders in het lichaam kunnen nestelen (bijvoorbeeld op de hartkleppen) en daar weer voor problemen kunnen zorgen. Ook zorgen de toxines voor ontstekingen elders.

Hoe is men hier achter gekomen?

Duitse onderzoekers hielden in 2006 een groot patiënt-controleonderzoek. Daarin vergeleken ze 263 patiënten die een hartinfarct hadden gehad met een controlegroep van 526 mensen die geen hartinfarct hadden gehad, maar die in mindere mate ook cardiovasculaire risicofactoren hadden zoals hypertensie (hoge bloeddruk). Mensen die een hartinfarct hadden gehad bleken significant meer gebitsproblemen te hebben. Daarbij kan gedacht worden aan diepe pockets en missende of loszittende tanden. Bij mensen die geen hartinfarct hadden gehad, kwam dit vele malen minder voor.

Wat is tandplak precies en hoe is het te herkennen?

Tandplak bestaat eigenlijk gewoon uit voedselresten die op de tanden achterblijven na het eten. Tandplak kun je zien als een dun wit-gelig laagje, dat zich met name bij de tandvleesrand ophoopt. Als dit lange tijd blijft zitten wordt het tandsteen.

En die kan gaan ontsteken?

Ja. Je hebt twee soorten ontstekingen. De lichte gingivitis, waarbij nog geen schade aan het tandvlees is aangericht. Deze is omkeerbaar. Daarnaast heb je de zware tandvleesontsteking, parodontitis. Dan is er schade aan het tandvlees, soms zelfs in het bot. In de diepere ruimtes tussen tand en tandvlees, in de zogenaamde pockets, tieren de bacteriën welig in een zuurstofarme omgeving en zorgen voor schade in de bloedbanen. In dat geval moet je zeker vier keer per jaar naar de tandarts om de dieper gelegen ruimtes van tandsteen te ontdoen. Hier is professionele reiniging dringend nodig!

Zijn tandplak en tandvleesontstekingen te voorkomen?

Ja, door goed te poetsen, minimaal twee keer per dag gedurende twee minuten per keer en door elke dag de ruimtes tussen de tanden en kiezen te reinigen met bij voorkeur ragers (kleine borsteltjes, te koop in verschillende maten). Hiermee kun je zeker tandplak en tandvleesontsteking voorkomen. Je verwijdert dan dagelijks alle tandplak met de (grootste hoeveelheid) schadelijke bacteriën, zodat deze niet de kans krijgen om het tandvlees te laten ontsteken.

Zijn tandplak en tandvleesontstekingen erfelijk?

Tandplak is niet erfelijk. Met poetsen en tussen de tanden reinigen is deze tandplak eenvoudig te voorkomen. Soms is er wel een erfelijke aanleg voor het krijgen van ernstige tandvleesontsteking. Dat betekent dat bij de ene patiënt meer schadelijke (paro)bacteriën aanwezig zijn dan bij een ander. Hierdoor is de kans op tandvleesontsteking groter. Maar dat betekent niet dat als je vader of moeder al vroeg een kunstgebit had omdat hij/zij altijd tandvleesontsteking had, jij dan ook vroeg een kunstgebit krijgt. Je kunt dit in grote mate zelf beïnvloeden.

Welke mensen lopen extra risico?

Onze mond is de spiegel van onze gezondheid. Ziektes kunnen daarom hun weerslag hebben in de mond. Je hoort vaak terug dat mensen niet weten dat hun tandproblemen kunnen wijzen op andere lichamelijke problemen. Zo is er een verhoogd risico voor hartpatiënten, diabetici, en mensen met hoge bloeddruk. Ik heb al meerdere malen iemand ter controle op suikerziekte naar de huisarts gestuurd omdat ik aan het gebit zag dat de tanden achteruit gingen.

Hoe komt het dat zo weinig mensen weten dat slecht poetsen voor vaatproblemen kan zorgen?

Inderdaad, het is vaak onbekend bij mensen. Er mag wat mij betreft meer voorlichting komen. Je moet niet alleen aan het aanzien van je gebit denken, of aan het goed kunnen kauwen. Een slecht onderhouden gebit is een serieus probleem. Daar zijn veel mensen zich niet van bewust!

Voor meer artikelen klik hier

De gevaren van telefoonstraling

De telefoon, en met name de mobiele telefoon, is niet meer weg te denken uit ons alledaagse leven. Waar enkele jaren geleden het idee om altijd bereikbaar te zijn voor velen onvoorstelbaar was, weten wij nu haast niet beter. Zelfs in de slaapkamer. De mogelijke effecten van straling en met name telefoonstraling, blijven de gemoederen bezighouden. Maar wat is het en in hoeverre is het schadelijk?

Onderzoeken

Er zijn tal van onderzoeken die de schadelijke effecten van telefoonstraling onderbouwen. Volgens de onderzoekers heeft het desastreuze gevolgen voor de gezondheid. Met name de slaapkamer is een no-go area voor de mobiele telefoon. Toen de Wereldgezondheidsorganisatie (World Health Organization, WHO) mobiele telefoonstraling als mogelijk kankerverwekkend categoriseerde, gingen alle alarmbellen af. Maar de hoeveelheid straling die nodig is om kankerverwekkend te zijn, blijft in het midden. De tegenstanders en hun tegenonderzoeken nuanceren de beweringen: ondanks de vele verontrustende onderzoeken, zijn er talrijke geruststellende onderzoeken waarin de schadelijkheid van telefoonstraling (deels) wordt ontkracht.

Straling

Aangezien de mobiele telefoon ‘jong’ is, zijn er nog geen langetermijneffecten bekend over de telefoonstraling. Maar straling is per definitie niet schadelijk. De kwaadaardigheid hangt van het soort straling af. Elektromagnetische straling, afkomstig van mobiele telefoons, is niet hetzelfde als radioactieve straling: ioniserende straling waardoor mogelijk lichaamscellen, weefsel, worden beschadigd. De elektromagnetische straling van mobiele telefoons valt onder de categorie radiogolven, ook bekend als radiofrequente straling (RF): dezelfde straling waardoor het luisteren naar de radio mogelijk is.

Advies

De Gezondheidsraad, een adviesorgaan voor de overheid, zegt in hun laatste advies dat er geen bewezen verband is tussen langdurig en veelvuldig gebruik van een mobiele telefoon en een verhoogd risico op hersentumoren. Tegelijkertijd oordeelt de commissie dat een verband niet valt uit te sluiten. Kortom: tot dusver is er geen overduidelijk bewijs voor gezondheidsschade door mobiele telefoons. Het zekere voor het onzekere nemen? Indien mogelijk, houd de mobiele telefoon van uzelf vandaan. En ban de mobiele telefoon uit de slaapkamer, want de negatieve invloeden van een mobiele telefoon op de nachtrust zijn wel bewezen. Al heeft eerdergenoemde niets te maken met de elektromagnetische straling. Pacemaker- of ICD-drager? Uw mobiele telefoon hoort op tenminste vijftien centimeter afstand te zijn.

Slapen doet u zo

HartbrugReizen blijft in de slaapkamer hangen, want inmiddels weten wij dat een mobiele telefoon een negatieve invloed heeft op uw nachtrust, terwijl een goede nachtrust van belang is. Tijdens het slapen laden lichaam en geest zich op en dat heeft een positieve invloed op het hart. Maar wat zijn mogelijke, andere factoren aangaande slaapproblemen? Daarom hierbij, wetenswaardigheden over en voor een goede nachtrust.

  • Ga offline (hoe toepasselijk)! Het kunstlicht van een mobiele telefoon verstoort uw biologische slaapritme, omdat het de aanmaak van het hormoon melatonine tegengaat. Ook wel bekend als het slaaphormoon.
  • Uit een onderzoek van het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) en WUR (Wageningen University & Research) blijkt dat mensen die kort en slecht slapen een verhoogd risico op hart- en vaatziekten hebben. Slaapt u kort, maar staat u fris en uitgerust op? Dan heeft u geen verhoogd risico op hart- en vaatziekten.
  • Een gezonde leefstijl gecombineerd met goed slapen verlaagt het risico op hart- en vaatziekten tot 65 procent en het overlijdensrisico door hart- en vaataandoeningen is zelfs 83 procent lager.
  • De diepe slaap is zeer belangrijk voor ons cardiovasculaire systeem (hart); de bloeddruk daalt en komt tot rust, de hartslag zakt en de stresshormonen stabiliseren.
  • Volgens onderzoek is de ideale slaapkamertemperatuur om bij in slaap te vallen +/- 18 °C.
  • Temperatuur op orde? Nu nog het licht. Verduister uw slaapkamer, want een donkere slaapkamer werkt bevorderend voor de slaaprust. Wees precies: iedere lichtbron, zelfs de kleine wekkerlamp, is een stoorzender voor de slaapcyclus.
  • Neem enkele uren voor het slapen gaan, geen slaapverstorende middelen tot u zoals cafeïne. Kamillethee daarentegen kunt u gerust drinken. Letterlijk: dankzij de ontspannende werking wordt u rustig.
  • Ontspannen voor het slapen is belangrijk! Laat (emotioneel) inspannende dingen achterwege zoals het maken van een to-do lijstje.
  • Volgens sommige wetenschappers is de ideale slaaphouding op uw rug. Deze houding is het meest natuurlijk. Daarnaast is dit het minst belastbaar voor de wervels. Bijkomend voordeel? Minder rimpels.
  • Wanneer slapen echt niet meer gaat, kunnen slaappillen worden voorgeschreven. Maar pas hiermee op. Slaappillen zijn erg verslavend en eenmaal weer zonder de slaappillen, is de kans op een (nog) verstoorder slaapritme aanwezig.

4-7-8 ademhalingstechniek

Dokter Andrew Weil bedacht een oefening waarmee u beter in slaap kunt vallen. De zogeheten 4-7-8 ademhalingstechniek ontspant het hart, de geest en het centrale zenuwstelsel. Hierdoor valt u uiteindelijk in slaap. Hoe? De verkorte versie:

  1. Plaats het puntje van uw tong op uw gehemelte tegen de achterkant van uw voortanden
  2. Adem vier tellen door uw neus in
  3. Houdt u adem zeven tellen vast
  4. Adem acht tellen door uw mond uit
  5. Herhaal net zolang totdat… zZzZ

Voor meer artikelen klik hier

Bas Westerweel 2.0: Ik let overal op of ik AED’s zie

Bas Westerweel (54), voormalig tv-presentator en radio-dj, tegenwoordig ondernemer & creatief strateeg, was er afgelopen september even niet meer. Midden op het voetbalveld kreeg hij een hartstilstand. Twee kordate maten reanimeerden hem, een paar klappen met de defibrillator (AED) redden zijn leven. Vijf bypasses verder is Westerweel intens dankbaar. Hij zet zich keihard in voor meer redders in Nederland.

Waren er voortekenen dat je iets mankeerde?

Nee, helemaal niet. Het is wel zo dat ik diabeet ben. Ook overleed mijn vader op 67-jarige leeftijd aan een dubbele hartklap. Die zei twee keer ‘au’ en toen was het over. Er zat misschien iets wankels in een gen of chromosoom, maar dat is het wonderlijke van het leven: je kunt geluk of pech hebben. Ik weet van mezelf dat ik geen pijntjes heb genegeerd. Ik voelde me goed die septemberavond en zou gaan skeeleren, maar besloot op het laatste moment naar het voetbalveld te gaan. Gelukkig maar, want anders was ik ergens alleen doodgegaan. Ik had drie verstopte kransslagaders.

Hoe is het nu met je?

Goed! Natuurlijk ben ik nog onder controle van de cardioloog. Verder slik ik de medicijnen die na een bypassoperatie gangbaar zijn. Ik vroeg wel na twee dagen of de dosis van de bètablokkers gehalveerd kon worden. Dat kon gelukkig. Die dingen stuwen je hartslag naar beneden. Dat geeft een raar gevoel als je gaat bewegen. Er ontstaat een spagaat in je eigen lijf. De zorg in het UMC in Utrecht was trouwens prima hoor. Boem, ik viel neer en in no time lag ik in het ziekenhuis. Hoe gaaf is dat? Niet overal ter wereld gaat dat zo.

Wat was precies de impact van die hartstilstand voor jou? Los van het fysieke stuk?

Die hartaanval heeft me uit de mist van vanzelfsprekendheid gehaald. Je leeft je leven, je gaat naar school, gebruikt je talenten, krijgt kinderen. Het gaat allemaal min of meer automatisch tot je omvalt en weer wakker wordt. Je naïviteit is meteen over. Het is op zich goed dat die mist in zeker mate in je leven zit, ook al wordt mindfulness en bewustzijn nu volop aangeprezen. Je kunt niet overal constant bij stilstaan. Maar zo’n klap laat je goed zien wat je betekent op aarde. Die redders redden niet alleen jou, maar ook de mensen om je heen die niet willen dat je gaat. Ik voel nu sterker de verbinding met mijn naasten. Je hebt ook een verantwoordelijkheid voor die relatie. Mijn jongste zoon van bijna veertien jaar is door het gebeuren best getraumatiseerd. Hij let nu echt op of het goed met me gaat. Als het koud is, zegt hij dat ik mijn jas moet dichtdoen als ik naar buitenga. Allemaal uitgesproken liefde.

Kijk, nadenken over het leven deed ik altijd al. Net voor mijn hartstilstand was ik mijn eigen bedrijf Knyfe Ealdormann begonnen, dat hart en bedoeling in leiderschap en organisaties doorlicht door individueel met mensen in de bedrijven te praten. Door mijn ervaring kom ik nu nog oorspronkelijker en dieper tot de kern. Ik weet dat het leven precair is en niet alles beheersbaar, al doet de gezondheidscultus dat wel graag geloven.

Doe je dingen nu anders?

Ik recupereer meer. Als ik voel dat ik wil gaan liggen, verlaat ik de verticale wereld om even bij te tanken. Eigenlijk houd ik nu elke middag siësta, net als de Spanjaarden. Verder beweeg ik bewuster. Sinds 9/11, de dag dat ik werd geopereerd, werk ik aan Bas 2.0. Ik ga drie keer per week sporten in de sportschool. Ik zit nu op 70-80% van mijn kunnen voor ik viel. Mijn dromen staan ook boven aan mijn prioriteitenlijst. Ik wilde altijd al graag schrijven dus daar start ik eerdaags mee. Een heel boek over de kwesties waarmee we in mijn bedrijf bezig zijn.

Die redding van jou laat je niet meer los. Je hebt zelfs de stichting Hart voor Iedereen opgericht.

Klopt. Ik ben mijn redders voor eeuwig dankbaar. Zonder hun kundige actie én die defibrillator was ik nu niet bypass Bas. Ik ben maar een van de 23% die een hartstilstand overleeft. Helaas heeft Nederland een tekort aan redders en AED’s. Of ze zijn er wel, maar niemand weet waar of hoe ze werken. Dat moet anders vond ik. Met Hart voor Iedereen bieden we trainingen aan, speciaal voor business clubs, bedrijven en organisaties die hun medewerkers willen scholen in het reanimeren. Eerst presenteer ik een filmpje van zes minuten over wat mij overkomen is. Dan komen de trainers binnen, met de poppen. De helft van de opbrengsten zetten we weg, voor verenigingen en mensen die de trainingen en AED’s niet kunnen betalen. Die krijgen ze dan van ons. Ik let nu wel overal en altijd op of ik AED’s zie. Ik vraag er ook constant naar. Die focus hoort bij de nieuwe Bas.

Voor meer artikelen klik hier

Vlogger Jeroen van Hoorn over zijn hartritmestoornis

Jeroen van Hoorn kreeg op zijn 26ste zijn ICD. Tot dat moment was Jeroen als semi-professioneel wielrenner actief. Maar in 1999 kwam hij soms gewoon niet meer vooruit. Onderzoek in het ziekenhuis maakte duidelijk dat Jeroen’s hart niet langer wilde meewerken aan zijn wielerloopbaan. Hij kreeg een ICD, een soort pacemaker, van Medtronic. Maar Jeroen gaf niet op, en begon in 2006 met hardlopen. Inmiddels is hij door Medtronic uitgeroepen tot ‘Global Hero’: ambassadeur voor sporters met een hartafwijking. Jeroen wil anderen in soortgelijke situaties stimuleren om te gaan sporten. Jeroen is nu 45, en ook bekend van zijn vlogs over zijn leven met een beperking: zijn hartritmestoornissen. Hij wil dolgraag ook andere mensen laten zien dat een ICD niet het spreekwoordelijk einde van je leven is. Alle reden dus om Jeroen enkele vragen voor te leggen. Voor de mensen die (nog) niet weten wat vloggen is: Jeroen publiceert zelf filmpjes op YouTube, waarin hij over zichzelf vertelt, vanuit de achtergrond van zijn hartritmestoornissen.

Waarom ben je gaan vloggen?

Dat doe ik om mijn verhaal een gezicht te geven. Anders gaan mensen denken dat het fictie is, niet echt. Door mijn gezicht te laten zien geef ik aan een echt persoon te zijn. Bijna twintig jaar draag ik nu een ICD, dat kan iedereen overkomen. Dat wil ik laten zien. Ik mankeer wat, maar ga niet bij de pakken neer zitten.

Wat wil je bereiken?

Ik laat mensen zien hoe ze het leven weer op kunnen pakken zoals het was, vóór het hartprobleem ontstond. Leren vertrouwen op je lichaam, daar gaat het om. Waarom vloggen? Omdat ik eigenlijk niet in de schijnwerpers wil staan, maar toch mijn verhaal wil doen. Een verhaal over mezelf dat zoveel mogelijk mensen bereikt. En daarbij anderen motiveren en stimuleren om iets van hun leven te maken en te gaan sporten.

Je put uit je eigen ervaringen, dus?

Ik heb aan wielersport gedaan, deed aan heel wat klassiekers mee, waarbij ik meer dan tien keer bij de eerste tien eindigde. In 1993 werd ik kampioen op de baan voor de 50 kilometer. Later ben ik gaan hardlopen. De artsen beweerden dat ik geen topsport meer kon gaan doen. Met doorzettingsvermogen en vastberadenheid ben ik in 2006 de Rotterdam Marathon gaan lopen en wist in een tijd van 3:41 uur de finish te halen! Sindsdien loop ik de marathon jaarlijks. Twee keer sloeg ik over wegens een ICD-operatie. Een keer moest ik er ziek uitstappen.

Ik kan mensen laten zien dat je kunt sporten met een ICD, zolang je maar op de signalen van je lichaam let. In 2016 meldde ik me als kandidaat bij Medtronic. Dat bedrijf organiseerde in Minneapolis namelijk een marathon voor mensen die een kunstmatige hartklep, ICD en dergelijke dragen. Ik werd gekozen en liep met 24 andere mensen van over de hele wereld de marathon.

U voelt zich geen hartpatiënt?

Nee. Ondanks mijn beperking voel ik me net als iedereen. Natuurlijk zijn er momenten dat ik teruggefloten word. Je kunt gewoon functioneren. Iemand die een hartaanval heeft gehad moet ook gewoon doorleven, de draad weer oppakken, vertrouwen krijgen in zijn lichaam. En bij sporten luisteren naar de signalen van het lichaam. Gaat het eens niet, dan maar niet.

Je instelling is dus heel belangrijk?

Je wint er niks mee door stil te zitten en bang te blijven. Besef, dat je een tweede kans hebt gekregen. Geniet daarvan! Ook vind ik het belangrijk dat mensen praten over wat ze voelen. Niet dingen zwijgend wegstoppen. Deel het met een lotgenoot. Dat is ook mijn doel. Ik wil mensen helpen vanuit mijn ervaring.

Kun je daar iets meer over vertellen?

Ik was met mijn 26 jaar een van de eersten vanuit het Erasmus MC die een ICD kreeg. Toen ik het ziekenhuis uitliep wist ik helemaal niet wat mij te wachten stond. Ik had veel vraagtekens. Sindsdien heb ik veel geleerd. Nu kan ik mensen die een ICD krijgen, geruststellen. Mensen denken vaak: ik ben de enige die dit heeft. Het is goed om te weten dat dat niet zo is. Ook om die reden zet ik mijn filmpjes op YouTube. Om mensen een hart onder de riem te steken. Ik weet wat mensen doormaken. Ik benadruk vanuit mijn ervaring het positieve. Kijk wat je nog wel kunt, in plaats van somber te zijn over wat je volgens jou niet meer kunt.

Voor meer artikelen klik hier

Adem uzelf groen

Groen doet wonderen! Naast sfeer, zorgen luchtzuiverende kamerplanten voor een gereinigde, zuurstofrijke leefomgeving. Dus haal de natuur in huis, creëer een zogeheten ‘Urban Jungle’ en geniet van groene voordelen. Maar wat zijn de musthaves voor een groen paradijs? Lees snel verder!

Groen, groen en nog eens groen: dat is in het kort de ‘Urban Jungle’. Maar het is zoveel meer! Deze woontrend staat tevens in het teken van natuurlijke materialen en botanische prints. Het resultaat? Een groen walhalla wat zich kenmerkt door eenvoud en rust, een trend die velen omarmen.

Groene verademing

Vindt u een botanisch behangetje te gewaagd? Geen paniek! Een ‘Urban Jungle’ wordt hoofdzakelijk gecreëerd door kamerplanten. Maar heeft u geen zin om omringd te worden door alleen maar groene bloeiers? Kies voor een opzichtige kamerplant en maak daarmee een statement of creëer een verfijnd hoekje vol groen. Wanneer u het liefst in het groen zwemt, maar de ruimte het niet toelaat, bieden hangende plantenhouders een uitkomst. Waar uw keuze ook op valt, de voordelen van luchtzuiverende kamerplanten zijn een verrijking voor alle kamers in huis. Zelfs in de slaapkamer. En het is met name een verademing voor uw gezondheid.

Een nadeel van de hedendaagse, geïsoleerde huizen is de droge lucht en het daarbij horende zuurstoftekort. Slechte luchtkwaliteit veroorzaakt klachten zoals hoofdpijn en het kan zelfs leiden tot slaapproblemen. Daarnaast is zuurstoftekort van invloed op uw huid. In het ergste geval ontstaan er zelfs longproblemen. Ventileren is een must! Luchtzuiverende kamerplanten dragen daaraan een steentje bij. Alle planten produceren zuurstof, maar alleen luchtzuiverende kamerplanten hebben een wetenschappelijk bewezen reinigende werking.

Volgens wetenschappers zijn luchtzuiverende kamerplanten in staat om schadelijke stoffen in de lucht op te nemen, op te slaan en af te breken. Door gedurende de dag koolstofdioxide (CO2) om te zetten in zuurstof (O2) zorgen zij voor zuurstofverrijking. In vergelijking met reguliere planten, zetten luchtzuiverende planten CO2 effectiever om in O2. Daarnaast verbeteren zij de luchtvochtigheid door hun waterverdampingsproces. Verder breken zij onaangename geuren af. Het is niet voor niets dat luchtzuiverende kamerplanten liefkozend ‘natuurlijke luchtverfrissers’ worden genoemd. Het gevolg? Een schonere en frissere lucht binnenshuis. De gedachtegang achter luchtzuiverende kamerplanten is dat dankzij de zuivere lucht, een meer gezonde en prettigere woon- en werkomgeving ontstaat.

Luchtzuiverend plantenrijk

Kunt u niet wachten om schadelijke stoffen in huis aan te pakken en uw leefomgeving (nog) aangenamer te maken? Om u op weg te helpen, lichten wij willekeurig drie luchtzuiverende kamerplanten toe. Hoeveel u nodig heeft, is afhankelijk van verschillende factoren in uw leefomgeving waaronder de oppervlakte, het aantal bewoners en in welke mate u ventileert. Informeer bij uw tuincentrum.

Spathiphyllum

De Spathiphyllum, in de volksmond de lepel- of vaantjesplant, staat bekend om zijn luchtzuiverende kwaliteiten. Daarnaast bloeit de lepelplant rijkelijk en is makkelijk te verzorgen. Gaan de bladeren hangen? Geef water! Leuk weetje: de lepelplant is eens uitgeroepen tot bureauplant van het jaar onder andere vanwege de gunstige eigenschap om droge ogen tegen te gaan. En wist u dat de lepelplant bekend staat als vredestichter? De witte bloemen staan symbool voor de witte vlag, het internationale teken voor wapenstilstand.

Nephrolepis

Heeft u het meer met varens? Ga voor een Nephrolepis. Deze kamerplant helpt eveneens bij het reinigen van de lucht in uw huis. Volgens sommigen is de Nephrolepis, dé luchtzuiverende kamerplant voor het verwijderen van schadelijke stoffen. Maar de luchtfilterende eigenschappen zijn maar een tipje van de sluier in de wereld van de varens. Zo behoort de krulvaren tot de alleroudste planten op aarde en wordt geassocieerd met rust. Goed om te weten: deze varen zweert bij vochtige ruimtes. Zonlicht en droge lucht gaan niet samen met de krulvaren. Dus houdt u van groen in de badkamer? U doet de krulvaren en uzelf een plezier om de kamerplant daar te plaatsen.

Dracaena Marginata

Makkelijk in de omgang en een krachtige luchtzuiveraar? Kies een ‘Dracaena’ voor in de slaapkamer. Deze kamerplant -een drakenboom- heeft geen sterke geur en is mede daardoor ideaal voor uw slaapomgeving. Maar ook vanwege de rustgevende groene kleur. Van fijne tot grote bladeren: de Dracaena biedt voor ieder wat wils! Bent u bang dat kamerplanten in de slaapkamer uw zuurstof ’s nachts verbruiken? Geen reden tot paniek! Deze hoeveelheid zuurstof is dermate klein waardoor het voor u geen kwaad kan. En dat gegeven slaapt wel zo fijn! Vooral met een tropisch, uitziende kamerplant naast uw zijde. Nog een weetje: de Latijnse naam ‘Dracaena’ stam af van het Griekse woord ‘Drakaina’ en betekent vrouwtjesdraak.

Liever een andere luchtzuiverende kamerplant? Bekijk dan eens een:

Areca, Asplenium Crispy Wave, Blechnum Gibbum, Calathea, Chlorophytum Atlantic, Chlorophytum Lemon, Didymochlaena truncatula, Dryopteris Erythrosora, Emina Dragon Tail, Hedera, Microsorum Diversifolium, Monstera Deliciosa of Phlebodium Blue Star.

Voor meer artikelen klik hier

Geert de Jong: ‘Sinds mijn hartziekte ervaar ik meer levenskracht.’

Geert de Jong is 34 als hij een hartstilstand krijgt na een wielerwedstrijd. Het is het begin van een leven met hartritmestoornissen waardoor hij zijn werk en veel andere activiteiten moet staken en met angst voor herhaling leeft. Maar: ‘Ik leefde ervoor op wilskracht, nu volg ik mijn gevoel.’

Geert de Jong (39) was altijd gezond en heel sportief. Hij voelde dan ook niets tijdens de wielwedstrijd in Valkenburg. Geen vermoeidheid, geen kortademigheid, niets bijzonders. Maar toen hij na de finish afstapte ‘ging het licht uit’ en zakte hij in elkaar. Hij had een hartstilstand. De moeder van een vriend die haar eigen zoon stond toe te juichen begon hem te reanimeren.

Ambulancepersoneel nam het over met een defibrillator. Met succes, Geert kwam bij. Maar terwijl dat gebeurde realiseerde hij zich dat hij met een doodstrijd bezig was en dacht hij dat de geruststellende woorden van mensen die hem hier probeerden te houden, stemmen van de overzijde waren. Hij begon met hen te vechten om terug gaan naar het leven. Hij kreeg een kalmerend middel toegediend en werd wakker in het ziekenhuis.

Nog een hartstilstand

Zijn hartspier bleek ontstoken, waarschijnlijk veroorzaakt door een virus dat Geert had opgepikt. Dat is nu vijf jaar geleden. Inmiddels is Geert helemaal afgekeurd. Een half jaar na de wielerwedstrijd gebeurde hetzelfde namelijk nog een keer. Weer zat hij op de fiets. Dit keer met zijn twee jonge kinderen achter hem in een fietskar. Een normaal fietstochtje, geen extra zware inspanning. Geert lag in de berm met een hartstilstand. En weer had hij het geluk dat iemand hem hier, in het leven, wist te houden. Een vrachtwagenchauffeur zag hem liggen en had in het leger leren reanimeren. Hij belde een ambulance en begon te reanimeren. Volgens de artsen had littekenweefsel ontstaan na de eerste ontsteking ertoe geleid dat hij gevoeliger was geworden voor hartritmestoornissen.

Doodsangst

‘Ik was het vertrouwen in mijn lichaam helemaal kwijt,’ vertelt Geert hierover. ‘Mijn hart kan bij de geringste inspanning op hol slaan om vervolgens stil te staan.’ Om dat laatste te voorkomen draagt hij inmiddels een ICD ofwel een defibrillator. Als die in actie komt is dat een zware belasting. ‘Ik voel eerst mijn hart op hol slaan en dan voel ik die ICD met een heftige schok ingrijpen. Ik weet dat ik in leven blijf, maar het voelt alsof ik sterf. Er komt veel adrenaline vrij en ik ervaar pure doodsangst.’

De constante angst dat zoiets gebeurt kost veel energie. Ook moet hij constant rekening houden met de belasting die zijn hart aankan. ‘Ik kan niet meer de vader zijn die ik wil zijn, ik kan bijvoorbeeld niet echt stoeien met de kinderen of ze optillen. Ik kan ook niet de partner zijn die ik wil zijn of de werknemer.’ Geert zocht psychologische hulp om met zijn angst om te gaan, maar dat haalde niet veel uit. ‘Een psycholoog helpt om niet-reële angsten in perspectief te zien. Maar mijn angst is wel reëel.’

Vertrouwen

Toch heeft de ziekte hem ook veel gebracht. ‘Mijn leven is er totaal door veranderd. Ik was bankier en deed heel veel op wilskracht. Ik voelde nooit belemmeringen. Als ik iets wilde, zorgde ik dat ik dat ook voor elkaar kreeg. Maar ik zag de wereld ook erg in zwart-wit tinten. Nu doe ik veel meer vanuit mijn gevoel, en vraag me af: waar heb ik nu behoefte aan? Ook zie ik veel meer kleur. In het leven en in de mensen om me heen. Deze nieuwe, intensere manier van leven had ik niet willen missen.’

Geert kreeg van vrienden een boekje van Wim Hof, ofwel The Iceman. Hij was gewend altijd druk bezig te zijn en in actie te komen. Op zoek naar een voldaan gevoel door presteren. Maar nu leerde hij via de oefeningen in dat boek een andere kracht van zijn lichaam kennen. Hij oefende bijvoorbeeld met het inhouden van zijn adem. ‘Op een gegeven moment ontdek je dat je je adem veel langer kunt inhouden dan je denkt. En dat er vanzelf een moment komt dat je ademhaling weer begint. Dat gaf een enorm krachtig gevoel. Ik leerde vertrouwen op iets groters in mijzelf.’ Het gaf hem veel voldoening, deze momenten waarin er uiterlijk weinig gebeurde, maar van binnen juist heel erg veel. Dat werd zijn nieuwe kompas; voldoening ervaren door ontspanning. Zijn interesses zijn ook veranderd. Zo is hij geïnteresseerd geraakt in de symbolische en gevoelsfunctie van het hart. Hij vraagt zich vaker af: ‘Wat wil mijn hart mij eigenlijk zeggen? Wat betekent het hart eigenlijk voor mensen, los van de lichamelijke functie die het heeft.’

Hartewens

En er is ook nog iets anders wat hem van het hart moet: ‘Ik merk dat veel mensen die ziek zijn hun ziekte ervaren als iets wat hen is overkomen, waar ze slachtoffer van zijn. Eerst wenste ik ook dat ik van mijn ziekte zou genezen en ik mijn leven weer ‘gewoon’ kon oppakken. Nu wens ik, dat er een moment komt waarop ik de wens om ‘beter te zijn’ niet meer ervaar. Voor mij is mijn ziekte behalve een angstige en zeer zware beproeving ook een enorme leerschool die me niet alleen intenser van het leven doet genieten maar me ook een nieuwe diepere levenskracht laat ontdekken. Ik voel dat mijn tevredenheid en geluk groter en belangrijker zijn dan mijn ziekte. Vaak proberen we de omstandigheden die het ervaren van geluk in de weg zitten te veranderen. Maar ik denk dat juist het omarmen van die moeilijke omstandigheden gelukkig maakt.

Gesprek met homeopaat  Michiel van Gemert

 

Bijna de helft (45%) van de zieke mensen in ons land heeft wel eens een alternatief geneeskundige bezocht of homeopathisch geneesmiddelen gebruikt. Veel mensen zijn over deze hulp zeer te spreken. Voor Hartbrug-Magazine aanleiding om enkele vragen voor te leggen aan Michiel van Gemert, docent homeopathie en verpleegkundige uit Amsterdam.

 

Michiel van Gemert

 

Kunt u in enkele zinnen iets over uzelf vertellen?

Ik heb nu 25 jaar een praktijk als homeopaat. Ik combineer dat met werken op de spoedeisende hulpafdeling als verpleegkundige. Voor mij werkt het heel goed om op die manier bij te blijven in het reguliere veld. Ik geef les aan studenten homeopathie en verzorg ook bij- en nascholingen voor collega’s.

 

Wat is klassieke homeopathie en wat kan die voor hartpatiënten betekenen?

Klassieke homeopathie is een natuurgeneeswijze waarbij op subtiele manier de hele persoon wordt uitgenodigd om over te gaan tot genezen. Er zijn 3000 verschillende homeopathische middelen en er kan er maar één worden voorgeschreven. Door een uitgebreid gesprek over de klachten, levensstijl en familiaire belasting zoeken we nauwkeurig naar het middel dat het beste bij iemand past. We kijken ook naar wat de klachten met iemand doen en wat er is gebeurd voordat de klachten zijn begonnen. Op die manier kun je spreken van een specifiek op de persoon toegespitste behandeling.

 

Hoe kijkt de reguliere geneeskunde tegen homeopathie aan?

De reguliere geneeswijze kan niet zoveel met het concept van de totale mens. Daar is men gewend het lichaam op te delen in organen en orgaansystemen.

 

Kunnen homeopathie en reguliere geneeskunde elkaar versterken?

Zeker! Het is wetenschappelijk bewezen dat men bij een chronische ziekte beter af is, dus dat men minder klachten en meer energie heeft, minder medicijnen hoeft te gebruiken en minder last heeft van bijwerkingen. Als men naast de reguliere behandeling ook klassiek homeopathisch wordt behandeld.

 

Zijn er duidelijke verschillen in benadering van de zieke patiënt?

Voorop staat dat de reguliere behandeling noodzakelijk blijft. Toch kijken wij soms wel anders aan tegen lichamelijke verschijnselen. Bij koorts schrijft de dokter al gauw paracetamol voor om de koorts te verlagen. Maar wij denken dat koorts soms een prima manier is om ons immuunsysteem aan de gang te zetten, zodat je sneller van je klachten af bent.

 

Wat is het grootste verschil?

Bij ons staat bij de behandeling de hele mens centraal, bij de reguliere geneeskunde staat de specifieke klacht centraal. Dat is wel een groot verschil, natuurlijk.

 

Hoe kijkt u als klassiek homeopaat tegen hartziekten aan?

Hartziekte is een diep in het lichaam gezetelde ziekte. Meestal zijn er meerdere factoren die er toe hebben bijgedragen voordat het zover komt. Levensstijl, stress, verdriet, eten en drinken. Vaak is er een combinatie van ziekten, zoals diabetes en hart- en vaatziekten. In de homeopathie kijk je naar het totale plaatje waar iemand in zit. Je bekijkt klachten niet afzonderlijk, maar ziet het totaalbeeld.

 

Dus eigenlijk kijkt de homeopaat niet naar de ziekte als zodanig, naar het symptoom, maar naar de hele mens?

We gaan niet voorschrijven vanuit een symptoom, maar kijken naar het hele plaatje. Je hebt er immers niets aan om bij een hartpatiënt alleen de angst weg te nemen, als hij/zij bijvoorbeeld blijft zitten met maagproblemen. Dan is de patiënt nog niet echt geholpen.

 

Wat dan?

In 1960 begonnen de meeste chronische ziekten pas als je 60 jaar oud was. Nu hebben steeds meer mensen daarvan al veel eerder last. Dat komt omdat onze samenleving steeds sneller gaat, meer stress oplevert, en omdat het eetpatroon ongezonder is. Je bent in je leven minder lang fit als vijftig jaar geleden. Het lichaam is uit balans. Klassieke homeopathie probeert die balans zoveel mogelijk te herstellen. We willen vooral (innerlijke) rust creëren. Mensen die naast de reguliere zorg ook homeopathische middelen gebruiken, voelen zich over het algemeen vitaler, gebruiken minder medicijnen en hebben minder last van bijwerking van medicijnen. Het is het proberen waard!

 

Mensen die een hartziekte hebben zitten vast aan allerlei medicijnen. Daarnaast krijgen ze instructies mee hoe hun leven te veranderen. Niet roken, veel bewegen, een dieet volgen. Dat valt hen zwaar. Hoe kunnen ze daarmee omgaan?

Juist daar kan homeopathie van nut zijn. Door de behandeling zie je dat het mensen veel minder zwaar valt om hun leven te veranderen. Sterker nog, ze krijgen er zin in om meer te bewegen en anders te gaan eten. Kortom, ze voelen zich minder slachtoffer en nemen meer eigen verantwoordelijkheid.

 

Als iemand meer wil weten over wat klassieke homeopathie voor hem of haar zou kunnen betekenen, waar kan hij/zij dan terecht?

Nederlandse Vereniging van Klassiek Homeopaten Koninklijke Vereniging Homeopathie Nederland: www.kvhn.nl

Michiel van Gemert: www.klassiekhomeopaatamsterdam.nl.

 

Bart Chabot: Het gesprek tussen arts en patiënt is cruciaal

 

Dichter en schrijver Bart Chabot (62) spat als energieke spraakwaterval van de tv-buis. Maar het echte leven laat een kwetsbaarder man zien. Eentje die een goedaardige hersentumor overleefde, maar daarna hartklachten kreeg. Waardeloze pech, maar ook een wake-up call. Bart vermorst zijn tijd niet meer.

 

Hoe kwam je erachter dat het mis was met je hart?
Najaar 2015 had ik met Ronald Giphart opgetreden. Ik kwam diep in de nacht thuis in Den Haag. De dag erop, een donderdag, begon mijn hart raar te doen. Het klopte werkelijk alle kanten op. Onregelmatig, hard, zacht, alles. Gaat vanzelf over, dacht ik. Niet aan mijn vrouw Yolanda vertellen. Die is arts en dan krijg ik gedoe. Daar heb ik vandaag even geen zin in. Maar de klachten hielden aan, dagenlang. Ik was moe. Ik had geen lucht. Ik lag drijfnat in bed. Uiteindelijk belandde ik zaterdag in het ziekenhuis met aan alle kanten slangen om me heen. Hartfibrillatie, dan krijg je onmiddellijk spul om het bloed te verdunnen. Bij de hartbewaking heb je een kamer alleen. Dat beviel me wel. Ik zou ’s avonds lekker de eredivisie kijken en ik liet wat boeken en muziek brengen. Maar helemaal goed was het daar toch niet. Ik kreeg koffie terwijl dat met mijn klachten helemaal niet mocht. Het duurde dagen voordat er een cardioloog langskwam. Een echografie maakte uiteindelijk duidelijk dat ik een cardioversie moest ondergaan. Ondertussen wilde ik naar een ander ziekenhuis. Daar hoorde ik dat er veel meer met mijn hart aan de hand was. Lekkende hartkleppen, verminderde pompfunctie, verwijding van de aorta en zo nog wat zaken. U moet een heel traject in, zei de cardioloog. Ik dacht het niet, antwoordde ik. Ik deed alleen die cardioversie. Alles leek oké. Maar dat moest daarna nog twee keer. Afgelopen week kreeg ik een echografie om te kijken of ik een openhartoperatie moest ondergaan. Gelukkig was mijn hart niet verder achteruitgegaan. De linkerboezemkamer was zelfs iets kleiner geworden. Daarmee is een chirurgische ingreep vooralsnog van de baan. Ik kan de bètablokkers iets verminderen. Een hele opluchting!

 

Je hebt ooit gezegd dat die hersentumor een enorm wake-up call was. Is die hartziekte een tweede wake-up call?

Die wake-up call was bij de ontdekking van die tumor het heftigst. Je maakt de balans van je leven op. Waar gaat het echt om? Wat doe je wel goed, wat niet? Die tv-spelletjes waaraan ik meedeed, gingen echt nergens over. Schrijven is veel belangrijker. Dat zit in me, dat is mijn talent en dat moet eruit. Om alleen de Herman Brood-biograaf te blijven, is een beetje sneu. Dus werd een reeks van zes romans, inclusief een autobiografie, ingepland. Mijn tv-optredens zijn drastisch teruggeschroefd. De theatertour met Ronald Giphart gaat wel door, maar met minder voorstellingen.

 

Leren we nu een Bart kennen die kwetsbaarder is dan die positivo op het tv-scherm?

Tv is niet het echte leven. Wat je daar doet, is optreden. Visueel moet er iets gebeuren, in hoog tempo en zonder getreuzel. Thuis zeg ik soms dagen niks. Dan vraagt mijn vrouw op een gegeven moment: leef je nog?

 

Leef je nu gezonder? Je had jarenlang een nogal ruige levensstijl.

Alcohol is passé. Ik let sinds een half jaar ook bewuster op mijn voeding. We eten nauwelijks nog vlees en meer vis. Alles wat zout is zoals chips is van het menu. Ik houd niet van groenten en fruit, maar probeer wat binnen te krijgen met rijst en pasta. Chocola staat op rantsoen. Het is te vet. Ik moet eigenlijk op cardiogym, met oude mannen gaan volleyballen. Nou, dat gebeurt dus écht niet! Dan moet ik een trainingspak kopen! Ik loop twee keer per dag met de hond en neem de trappen van ons trappenhuis. Ik houd ook van fietsen. Als ik mijn stukken repeteer voor het theater, ijsbeer ik in de rondte. Dat lijkt me bij elkaar wel genoeg sport.

 

Wat is jouw advies aan andere hartpatiënten?

Zorg dat je iets weet van cardiologie. Artsen leggen je vaak opties voor. Wil je die behandeling of een andere? Het is makkelijker beslissingen te nemen met wat informatie. De voorlichtingscampagne ‘Betere zorg begint met een goed gesprek’ van minister Edith Schippers is wat dat betreft interessant. Die omvat spotjes vol tips  waarin ik als ambassadeur van de campagne optreed. Uit onderzoek was gebleken dat van de tien patiënten die een specialist bezoeken vier ontevreden weggaan. Men voelt zich onvoldoende gehoord en ook heeft men het idee geen vruchtbare bijdrage aan het gesprek te hebben geleverd. Maar het gaat wel om je lijf. Als patiënt ben je weliswaar een leek maar alleen jij hebt kennis van de context waarin de ziekte optreedt. Die informatie moet je dan wel geven. Neem daarom een lijstje met punten mee naar de specialist. En een vertrouweling als je een uitslag verwacht. Bij slecht nieuws hoor jij niet langer de details, maar hij of zij wel.

Bart Chabot

Meer informatie: www.hartpatienten.nl/bartchabot

Imca Marina: je moet jezelf soms dwingen iets te doen

 

Zangeres Imca Marina (75) onderging een meervoudige bypassoperatie in Turkije. Terug in Nederland ging ze na zes weken weer aan het werk. Waar komt haar tomeloze energie vandaan? Ze vertelt het openhartig aan Hartpatiënten Nederland.

 

 

In 2014 kreeg je een hartinfarct in Turkije. Wat gebeurde er precies?

Eigenlijk ging er een verhaal aan vooraf. Ik had me al tijden vreemd gevoeld. Alsof ik naast mezelf liep. Met die klacht was ik al vaak naar de huisarts in Nederland geweest. Hart- en vaatziektes zitten in mijn familie van vaderszijde. Meerdere familieleden stierven jong, ook mijn vader. Mijn hart werd onderzocht, maar er werd niets gevonden. Het probleem is dat vrouwenlijven niet dezelfde alarmsignalen als mannenlijven afgeven. Zo had ik helemaal geen pijn in mijn linkerarm. Mijn bloeddruk was ook altijd perfect. Nu weet ik dat een goed hartfilmpje niets zegt. Als je echt wilt zien of er iets aan het hart mankeert, moet je intensiever onderzoeken via een katheterslangetje in de lies. Dat was bij mij nooit gedaan.

 

Maar je zat dus in Turkije?

Ja, ik was daar in Antalya een videoclip aan het filmen. Ik kon geen stap meer doen en moest ook overgeven. ‘Afgelopen! We gaan naar het ziekenhuis’, zei een vriendin al snel. De cardioloog, een veertiger met een grote baard, vertelde me dat ik een hartinfarct had gehad. Alleen konden ze niet dotteren en stenten. Mijn aderen waren verstopt. Er moesten drie bypasses gezet worden met aderen uit mijn been. Fantastisch, maar nu heb ik wel een lelijk been, hahaha. Daar gaat dus altijd een lange rok overheen. Drie artsen zouden me opereren. ‘Ik leg mijn lot in jullie handen’, zei ik, ‘en in die van Allah.’ Dat leek me wel passend in Turkije. Ik kwam goed uit de operatie. Niets dan lof voor de Turkse artsen en voor de verplegers. Het ziekenhuis zelf was een ander verhaal. Zo lag ik op een klein kamertje van 2 bij 2,5 meter. Uiteindelijk kreeg de pers er lucht van dat ik de zangeres van Viva España ben. De voetbalclub Fenerbahçe in Istanboel gebruikt dat lied ook. Ik haalde de Turkse kranten en kreeg de mooiste kamer in het ziekenhuis.

 

Wanneer ging je terug naar Nederland?

Na vier weken was ik terug in Midwolda, in Groningen. De reis was te zwaar voor me geweest, maar goede vrienden hielpen me er fantastisch bovenop. Zes weken later ging ik alweer zingen. Ja, ik ben een ouwe taaie! Vóór die hartaanval had ik een tijdje minder goed gezongen. Achteraf begrijpelijk, ik had simpelweg niet genoeg lucht gehad. Ik zing nu weer heerlijk moeiteloos. Het geeft me zoveel energie. Ik schrijf al mijn liederen nog zelf, met Mark Pepping, in zijn studio in Eelde. De functie van trouwambtenaar heb ik ook weer opgenomen.

 

Leef je na dat hartinfarct anders?

Eigenlijk doe ik niet veel anders. Ik was altijd al een heel matig mens. Ik rook en drink niet. Ik mis nu dus niets. Ik eet ook niet veel. Voor de hartoperatie at ik overdag soms maar één boterhammetje. Mijn hoofd zat zo vol met dingen dat ik simpelweg vergat te eten. Ik let er nu meer op dat ik goed voor mezelf zorg.

 

Je hebt wel een hang naar de natuur.

Dat is al sinds mijn kindertijd zo. Ik at altijd de boterachtige bloemtopjes uit de meidoornhagen. Die zijn echt heerlijk! Ze staan ook bekend als probaat hartmiddel. Hoe ik dat weet? Al sinds mijn veertiende verzamel ik verhalen over planten en bomen. Ik heb boeken over kruiden geschreven. Wat betekenen ze voor mensen? Wat doen ze ermee? Dat fascineert me. Mijn vader wist ook veel. Kijk, je hebt de homeopathische middelen, maar ook de reguliere geneeskunde gebruikte van oorsprong plantextracten. Er is helemaal niet zo’n scherp onderscheid. Neem digitalis (vingerhoedskruid) dat verwerkt is in medicatie voor hartpatiënten.

 

Heb je nog tips voor andere hartpatiënten?
Weet je, ook in mijn leven gaat niet alles vanzelf. Ik voel me heus wel eens alleen en depressief. Maar dat is nooit voor lang. Ik jank even een potje en zeg dan ‘Vooruit! Niet meer zeuren!’ Je moet jezelf soms dwingen iets te doen, ook als je er geen zin in hebt. Dat is goed voor je, voor je energie en zelfvertrouwen. Tuurlijk is ook rust nodig. Het gaat erom een balans te vinden. Je moet letten op de signalen. In Groningen was ik zo moe. Bijna zeven jaar lang streed ik daar tegen de NAM vanwege aardbevingsschade aan mijn huis. De procedure was net een schaakspel. Mijn zoon zei op een gegeven moment: ‘Mam, geef het terug en laat het met rust!’ Hij had gelijk. Zo’n huis, dat zijn stenen, meer niet. Ik huur nu een huis in Hem in Noord-Holland. Het is hier heerlijk tussen de appel- en perenbomen. Ik geniet van mijn grote grijze leenkat. Met minder bezit ben je net zo gelukkig. Die kennis is een enorme rijkdom.