GENÈVE – De Wereld Meteorologische Organisatie (WMO) waarschuwt dat het risico voor fatale hartaanvallen zal toenemen als gevolg van de aanhoudende hittegolf op het noordelijk halfrond. De WMO wijst erop dat die hitte alleen maar erger wordt, waarbij ook de temperaturen ’s nachts omhoog gaan. Het risico op een hartaanval en op sterfgevallen neemt daarmee toe.

“Temperaturen in Noord-Amerika, Azië en in Noord-Afrika en het Middellandse Zeegebied zullen deze week gedurende een groot aantal dagen boven de 40 graden Celsius uitkomen als gevolg van de intensivering van de hittegolf,” stelt de WMO in een verklaring. En omdat die temperaturen ’s nachts ook hoog zijn, neemt het risico op een hartaanval toe. “Hoewel de meeste aandacht uitgaat naar de maximumtemperaturen overdag, zijn het de nachttemperaturen die de grootste risico’s met zich meebrengen, vooral voor kwetsbare bevolkingsgroepen.”

De weerkaart kleurt rood tot dieprood in landen als Italië, Griekenland, Spanje en delen van Frankrijk, Duitsland en Polen.

 

 

LEIDEN – Meervoudig moordenaar Willem Holleeder (65) is wekenlang in het geheim behandeld aan hartziekten. Dat gebeurde volgens de Telegraaf afgelopen voorjaar. De beruchte crimineel onderging een ingrijpende hartoperatie in het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC). Volgens de artsen kon de operatie niet worden uitgevoerd in het penitentiaire ziekenhuis van de strafgevangenis in Scheveningen, waar de man een levenslange gevangenisstraf uitzit.

Holleeder lag volgens de krant drie weken lang in het ziekenhuis, beveiligd door een speciale eenheid die wordt ingezet om vluchtgevaarlijke gevangenen te bewaken. Deze beveiligers van het Bijzondere Ondersteuningsteam van het gevangeniswezen zaten in hun burgerkloffies op de gang, om niet op te vallen. Dit ook omdat het ziekenhuis niet wilde dat Holleeders aanwezigheid onrust zou veroorzaken bij patiënten en verplegend personeel. De Telegraaf noteerde nog dat volgens een loslippige bron in het ziekenhuis Holleeder tosti’s als ontbijt wilde, en deze zelfs deelde met zijn bewakers.

Hoge temperaturen zijn met name voor mensen met een kwetsbare gezondheid, niet altijd prettig. Ook voor hartpatiënten brengt hitte gezondheidsrisico’s met zich mee. Dit is wat hitte met je lichaam doet en hoe je er het beste mee om kunt gaan.

Het klimaat verandert en dat betekent dat we steeds vaker en ook langer te maken krijgen met extreme temperaturen, zoals we de afgelopen zomer al hebben gemerkt. Wanneer we in ons land spreken van een hittegolf? Als we vijf dagen achter elkaar met een temperatuur van meer dan 25 graden te maken hebben en het in ieder geval drie van die dagen zelfs boven de 30 graden is. Zo’n zogeheten hittegolf is van invloed op ons lichaam.

Lagere bloeddruk

Wat er in het lichaam gebeurt als we te maken krijgen met hitte, is dat we ten eerste meer zweten en ten tweede de bloedvaten in de huid verwijden. Doordat de bloedstroom naar de huid wordt verhoogd, wordt aan de omgeving meer warmte afgegeven. Door te zweten koelt het lichaam af en wordt de standaard lichaamstemperatuur behouden. Dit is belangrijk bij een normale werking van de stofwisseling. Echter zorgt verwijding van de bloedvaten voor een lagere bloeddruk. Om bloed door het lichaam te kunnen pompen, moet het hart daar dan ook harder z’n best voor doen.

Dat het hart harder moet werken, is dan ook gevaarlijk voor hartpatiënten. Hierdoor kan namelijk een hartaanval ontstaan. Bij extreme temperaturen overlijden dan ook vaker mensen aan hart- en vaatziekten en luchtwegaandoeningen, al kan niet met honderd procent zekerheid worden vastgesteld dat dit daadwerkelijk door de hitte komt. Hoe dan ook lopen hartpatiënten, buiten een aantal andere groepen, het meeste risico en moeten zij extra opletten bij extreem warm weer.

Wat te doen

Tijdens een hittegolf is en blijft het belangrijk om veel te drinken en in de schaduw te blijven. Sluit thuis de gordijnen aan de kant waar de zon schijnt. Smeer je in met zonnebrandcrème en trek wijde kleding aan. Daarnaast is buiten bewegen op het warmste moment van de dag absoluut geen goed idee. Hierdoor kan, door teveel verlies van water en zout, hitte-uitputting ontstaan. De symptomen zijn hoofdpijn, duizeligheid en een snelle ademhaling. Dit neemt meestal geen ernstige vormen aan, mits je binnen een half uur afkoelt. Is dit niet het geval, dan kan het, als je lichaam extreem oververhit raakt, tot een hitteberoerte leiden. Hierdoor kan iemand het bewustzijn verliezen. Heeft deze persoon vervolgens een half uur op een koele plaats gerust en is hij of zij dan nog steeds niet lekker? Bel dan de alarmlijn.

Bron: New Scientist

Tekst: Laura van Horik
Beeld: HPNL

Opzoek naar lotgenotencontact? Check ons forum of onze besloten FB-groep.

Dit artikel verscheen eerder in het HPNLmagazine.

Of u mag rijden, verschilt per hartaandoening en hangt af van uw situatie. Daardoor zijn er verschillen in inschatting van het risico, door wie de keuring gebeurt, en voor hoe lang een rijbewijs geldig zal zijn bijvoorbeeld. Voor autorijden voor uw werk en een groot rijbewijs gelden voor een steunhart en een ICD strengere regels.

De eisen voor groep 2 (vrachtwagen) zijn strenger dan voor groep 1 (auto). Daarover later meer.

Zijn er hartaandoeningen die zorgen voor een hoger risico als het aankomt op autorijden?

Zeker. Er is altijd risico op een SCI (sudden cardiac incapicitation). Dat risico wil je zo laag mogelijk houden.
Zie hieronder een aantal verschillende hartaandoeningen en of iemand wel of niet mag autorijden.

Hartfalen

Heeft u chronisch hartfalen en wilt u autorijden? Dan hangt het af van de ernst van het hartfalen of u rijgeschikt wordt verklaard. Het CBR kijkt bijvoorbeeld in hoeverre u klachten krijgt bij lichamelijke inspanning. Als uit het onderzoek blijkt dat u rijgeschikt bent, krijgt u een rijbewijs voor maximaal 5 jaar.

Als dit rijbewijs verloopt, vult u weer een Gezondheidsverklaring in en onderzoekt het CBR opnieuw of u veilig kunt rijden. Alle regels over rijden met hartfalen vindt u in paragraaf 6.2 van de Regeling eisen geschiktheid 2000.

Steunhart

Als u een steunhart heeft gekregen, mag u twee maanden niet rijden. Als u in die twee maanden geen problemen met uw steunhart heeft gehad en weer wilt autorijden, kunt u een Gezondheidsverklaring invullen. Het CBR onderzoekt dan of u veilig kunt rijden. Als hieruit blijkt dat u rijgeschikt bent, krijgt u een nieuw rijbewijs voor maximaal 2 jaar. Als dit rijbewijs verloopt, vult u weer een Gezondheidsverklaring in. Het CBR onderzoekt dan opnieuw of u veilig kunt rijden. Het CBR kan u alleen keuren als uw steunhart 2 maanden geen problemen heeft gegeven. U kunt dus pas naar een cardioloog voor onderzoek na deze 2 maanden. U krijgt hier bericht over van het CBR nadat u de Gezondheidsverklaring heeft ingevuld. Alle regels over rijden met een steunhart vindt u in paragraaf 6.2.1 van de Regeling eisen geschiktheid 2000.

Tip: Heeft u 2 maanden nadat u een steunhart heeft gekregen een afspraak voor controle bij uw cardioloog? Dan raden we aan de Gezondheidsverklaring eerder in te vullen. Nadat u de Gezondheidsverklaring heeft ingevuld, krijgt u bericht van het CBR dat u naar een cardioloog moet. U kunt dit combineren met uw controle. Zo hoeft u niet 2 keer naar een cardioloog.

Hartinfarct

Heeft u een hartinfarct of hartaanval gehad en heeft u daar geen klachten of hartschade aan overgehouden? Dan mag u blijven autorijden. Ga hierover in gesprek met uw arts. Hij of zij kan helpen inschatten of het verstandig is om een Gezondheidsverklaring in te vullen. Het CBR onderzoekt dan of u inderdaad geen risico loopt in het verkeer.

Heeft u een hartinfarct gehad en daar hartschade aan overgehouden? Dan mag u in ieder geval 4 weken niet rijden. Ga hierover in gesprek met uw arts. Hij of zij kan helpen inschatten of het verstandig is om aan het einde van deze 4 weken een Gezondheidsverklaring in te vullen. Het CBR onderzoekt dan of u veilig de weg op kunt.

Als uit de beoordeling blijkt dat u rijgeschikt bent, krijgt u een rijbewijs voor bepaalde of onbepaalde tijd. Hoe lang uw rijbewijs geldig is, hangt af van uw situatie. Een rijbewijs voor onbepaalde tijd is 10 jaar geldig en kunt u verlengen zonder een Gezondheidsverklaring in te vullen. Een rijbewijs voor bepaalde tijd kan ook korter dan 10 jaar geldig zijn. Als dit rijbewijs verloopt, vult u een Gezondheidsverklaring in en onderzoekt het CBR opnieuw of u veilig de weg op kunt. Alle regels over rijden na een hartinfarct vindt u in paragraaf 6.2 en 6.3 van de Regeling eisen geschiktheid 2000.

Pijn op de borst of een hartoperatie

Wilt u autorijden en heeft u last van pijn op de borst of hartkrampen, of heeft u een dotterbehandeling of bypassoperatie gehad? Dan hangt het van de ernst van uw klachten af of u rijgeschikt wordt verklaard. Als uit onderzoek van het CBR blijkt dat u rijgeschikt bent, krijgt u een rijbewijs voor onbeperkte tijd of voor maximaal 5 jaar. Is uw rijbewijs 5 jaar of minder geldig? Dan vult u weer een Gezondheidsverklaring in als dit rijbewijs verloopt. Het CBR onderzoekt dan opnieuw of u veilig kunt rijden. Alle regels over rijden met pijn op de borst vindt u in paragraaf 6.3.2 van de Regeling eisen geschiktheid 2000.

Hartklepafwijkingen

Heeft u een hartklepafwijking en wilt u autorijden? Dan hangt het af van de ernst van uw klachten of u rijgeschikt wordt verklaard. Als uit onderzoek van het CBR blijkt dat u rijgeschikt bent, krijgt u een rijbewijs voor maximaal 5 jaar. Als dit rijbewijs verloopt, vult u een Gezondheidsverklaring in en onderzoekt het CBR opnieuw of u veilig kunt rijden. Alle regels over rijden met een hartklepafwijking vindt u in paragraaf 6.5 van de Regeling eisen geschiktheid 2000.

Hartklepprothese

Heeft u een hartklepprothese en wilt u autorijden? Dan kunt u een rijbewijs voor maximaal 10 jaar krijgen als u geen klachten heeft. Als dit rijbewijs verloopt, vult u een Gezondheidsverklaring in en onderzoekt het CBR opnieuw of u veilig kunt rijden. Alle regels over rijden met een hartklepprothese vindt u in paragraaf 6.5.2 van de Regeling eisen geschiktheid 2000.

Hartritmestoornissen

Wilt u autorijden en heeft u een hartritmestoornis waardoor uw hart te snel of te langzaam klopt, zoals boezemfibrilleren? Dan hangt het af van de ernst van uw klachten of u rijgeschikt wordt verklaard. Als uit onderzoek van het CBR blijkt dat u rijgeschikt bent, krijgt u een rijbewijs voor maximaal 10 jaar. Als dit rijbewijs verloopt, vult u een Gezondheidsverklaring in en onderzoekt het CBR opnieuw of u veilig kunt rijden. Alle regels over rijden met een hartritmestoornis vindt u in paragraaf 6.7 van de Regeling eisen geschiktheid 2000.

Inwendige defibrillator (ICD)

Heeft u een inwendige defibrillator (ICD) gekregen? Dan mag u volgens de wet een periode niet rijden. Als u een ICD heeft omdat u een hartstilstand heeft gehad, mag u tot 2 maanden na de implantatie niet rijden. Als u een ICD heeft omdat u een verhoogd risico heeft op een hartritmestoornis, mag u tot 2 weken na de implantatie niet rijden.
Heeft het ICD-kastje in deze 2 weken of 2 maanden geen schok gegeven? Dan kunt u een Gezondheidsverklaring invullen, zodat het CBR kan onderzoeken of u veilig kunt rijden. Als hieruit blijkt dat u rijgeschikt bent, kunt u weer autorijden. U krijgt een nieuw rijbewijs voor maximaal 5 jaar. Als dit rijbewijs verloopt, vult u weer een Gezondheidsverklaring in en onderzoekt het CBR opnieuw of u veilig kunt rijden. Alle regels over rijden met een ICD vindt u in paragraaf 6.7.4 van de Regeling eisen geschiktheid 2000.

Tip: Heeft u 2 maanden nadat u een ICD heeft gekregen een afspraak voor controle bij uw cardioloog? Dan raden we aan de Gezondheidsverklaring eerder in te vullen. Nadat u de Gezondheidsverklaring heeft ingevuld, krijgt u bericht van het CBR dat u naar een cardioloog moet. U kunt dit combineren met uw controle. Zo hoeft u niet 2 keer naar een cardioloog.
De ICD heeft een schok gegeven
Als de ICD een stroomstoot heeft gegeven, mag u 2 maanden niet rijden. Als uw ICD twee maanden geen schok heeft gegeven mag u weer autorijden, mits de cardioloog hier toestemming voor geeft.

Pacemaker

Als u een pacemaker heeft en wilt autorijden, onderzoekt het CBR of u veilig kunt rijden. Voorheen kreeg u een rijbewijs voor maximaal 10 jaar. Op 17 april 2021 is deze regelgeving gewijzigd. Een periodieke beoordeling is nu niet meer verplicht voor de dragers van een pacemaker bij rijbewijscategorie 1.

Bestuurders categorie 1

De periodieke beoordeling is per 17 april 2021 vervallen voor categorie 1 rijbewijzen (motor, auto, tractor). Als er geen andere reden is voor een beperking op het rijbewijs, dan wordt de rijbewijshouder voor onbepaalde tijd geschikt verklaard. Let op: om de beoordeling ‘onbeperkt geschikt’ te krijgen, moet de rijbewijshouder nog wel bij het verlengen van het rijbewijs nog één keer een Gezondheidsverklaring invullen en een keurend arts bezoeken. Na de beoordeling volgt een besluit met onbeperkte geschiktheid. Daarna vult de rijbewijshouder alleen bij een gewijzigde gezondheid of na de 75ste verjaardag een Gezondheidsverklaring in.

Bestuurders categorie 2

Voor categorie 2 rijbewijzen (alle overige categorieën) blijft de maximale geschiktheid van 5 jaar gelden. Deze rijbewijshouders moeten iedere 5 jaar opnieuw een Gezondheidsverklaring invullen. Ook moeten zij een verklaring van een arts indienen.

Waar moet je, wat autorijden betreft, rekening mee houden als je een hartinfarct of hartaanval hebt gehad?

Het is belangrijk om te weten wat je eraan over heb gehouden  en dat je de medicijnen ter voorkoming trouw neemt.

Als u een hartaandoening heeft, kan dit risico’s opleveren in het verkeer. U kunt bijvoorbeeld moeite hebben met lichamelijke inspanning of last hebben van vermoeidheid. Ook kunt u duizelig of zelfs onwel worden. Als dit gebeurt als u achter het stuur zit, is dat levensgevaarlijk. Voor uzelf en voor andere mensen in het verkeer. Daarom gelden er extra regels als u een hartziekte heeft en wilt autorijden. Alle regels over rijden met hart- en vaatziekten vindt u in hoofdstuk 6 van de wettelijke Regeling eisen geschiktheid 2000.

Voor autorijden met een hartspierziekte, een aangeboren hartafwijking of een aneurysma zijn aparte webpagina’s. Voor autorijden na een hersenbloeding, herseninfarct of TIA kijkt u op de pagina over een beroerte.

Zijn er speciale testen die hartpatiënten moeten doen voordat ze – bijvoorbeeld na een operatie – weer mogen rijden?

Nee. Wel willen we de algemene hartconditie weten volgens de indeling NYHA, de New York Heart Association, classificatie voor hartfalen. NYHA IV is ongeschikt bijvoorbeeld.

Is er medicatie waarmee je als hartpatiënt niet de weg op mag? Zo ja, om welke medicijnen gaat dit?

Specifieke medicatie voor het hart is meestal geen probleem. Eventuele slaapmiddelen, tranquilizers wel. Invloed van middel en tips staan op rijveiligmetmedicijnen.nl

Kunnen medicijnen zorgen voor een verminderde concentratie?

Ja. Slaapmiddelen, tranquilizers en antidepressiva met name.

Sommige medicijnen hebben bijwerkingen die invloed hebben op het rijden. Zoals duizeligheid en slaperigheid. Als u hier last van heeft, bent u bijvoorbeeld minder alert en reageert u minder snel. En dat kan gevaarlijk zijn in het verkeer. Overleg altijd met uw arts of u mag rijden met de medicijnen die u gebruikt. Op rijveiligmetmedicijnen.nl kunt u kijken met welke medicijnen u wel en niet mag rijden.

Vult u op de Gezondheidsverklaring in dat u een hartaandoening heeft? Dan onderzoekt het CBR of u veilig kunt rijden. Hierbij kijkt het CBR ook naar de medicijnen die u gebruikt.

Ik krijg een hogere dosis. Mag ik autorijden?

Gaat u nieuwe medicijnen gebruiken of krijgt u een hogere dosis? Bespreek dan met uw arts of apotheker wat de gevolgen zijn voor het rijden.

Ik mag niet rijden met mijn medicijn. Wat nu?

Mag u niet rijden door de medicijnen die u gebruikt? Bespreek dan met uw arts of u misschien een ander medicijn kan gebruiken. Of dat de dosering aangepast kan worden.

Zijn er speciale maatregelen die je als hartpatiënt moet nemen voordat je de weg op gaat?

Het hangt van iemands hartkwaal af hoe lang je niet mag rijden en onder welke omstandigheden. Het meest streng zijn de maatregelen voor een ICD-implantatie na een hartstilstand.

Er is onlangs een campagne gestart bij het CBR: kun je daar meer over vertellen? Wat houdt dit precies in?

We willen (grote) groepen patiënten goed informeren, en dan kan bijvoorbeeld via patiëntenverenigingen, en dat doen we ook via de artsen. We zijn begonnen met hartpatiënten, dementie en alzheimer is een volgende groep op wie we ons gaan richten. Op onze website is ook veel informatie te vinden, en via de klantenservice krijgen we vragen. Daarbij merken we dat veel patiënten met dezelfde vragen zitten. Dan is het fijn om mensen goed te informeren. Dat vinden we, naast het afnemen van examens zoals de meesten ons kennen en het beoordelen van de gezondheidsverklaringen, ook een belangrijke taak. We zijn immers een dienstverlenende organisatie.

Wat willen jullie hiermee bereiken?

We willen mensen goed informeren. Duidelijkheid geven, maar ook onduidelijkheid wegnemen. Daarvoor benaderen we patiëntenverenigingen. Maar op reguliere basis, en zeker bij veranderingen, informeren we ook artsen en andere betrokkenen.

Merken jullie dat er vaak zaken onduidelijk zijn voor hartpatiënten als het aankomt op autorijden? Zo ja, wat?

Patiëntenverenigingen timmeren aan de weg. Veel mensen weten onze website te vinden. De meeste verwarring is er over wanneer iemand zich moet melden bij het CBR omtrent zijn of haar gezondheid.

Wat is voor jullie belangrijk als het aankomt op mensen met een ziekte of beperking in combinatie met autorijden? Hoe gaan jullie met deze groep om?

Zoals eerder gezegd: wat niet kan, kan niet. Maar onze eerste insteek is vooral: kijken naar wat er mogelijk is. Hoe kan iemand wel auto blijven rijden. Of weer gaan autorijden als iemand voldoende hersteld is en bijvoorbeeld de medicijnen goed zijn ingeregeld.

De verkeersveiligheid staat altijd voorop. Iedereen moet immers veilig over straat kunnen, van groot tot klein, van automobilist tot fietser, voetganger enz. Tegelijkertijd zoeken we altijd naar mogelijkheden zijn om iemand op een veilige en verantwoorde manier aan het verkeer te laten deelnemen. Zo zijn er bijvoorbeeld mogelijkheden om een auto aan te laten passen. Een goed voorbeeld van een aanpassing die zo is ingeburgerd is de bril: daar mee kunnen mensen die minder goed of soms slecht zien toch autorijden.

Waarom vinden jullie het belangrijk om (meer) aandacht te besteden aan hartpatiënten in combinatie met autorijden?

Hart- en vaatziekten zijn samen met kanker de meest voorkomende aandoeningen. Veel mensen krijgen hier mee te maken en dus besteden we er aandacht aan. We lichten de mensen voor over de mogelijkheden en onmogelijkheden. Daarbij spelen ook de artsen een belangrijke rol. Zij zijn doorgaans de eersten die een patiënt melden dat ze bijvoorbeeld een aantal weken niet mogen rijden.
Het gaat erom dat mensen veilig en verantwoord de weg op gaan als het gaat om de domeinen zien, denken, doen, kans op bewustzijnsverlies en medicijnen. Beperkingen zijn voor de auto vaak te compenseren.

En op welke manier doen jullie dit?

We hebben patiëntenverenigingen benaderd. Met informatie en ook materiaal dat ze kunnen gebruiken. Maar bijvoorbeeld onze artsen, van de divisie rijgeschiktheid, hebben regelmatig contact met artsen, en bijvoorbeeld ook cardiologen. Zo houden we elkaar over en weer goed geïnformeerd over de ontwikkelingen in ze gezondheidszorg en bijvoorbeeld wetswijzigingen.

Hoe worden jullie als CBR vaak gezien, denk je?

Iedereen kent ons van de examens, 75-plussers vooral van de gezondheidsverklaring. En dan vinden sommigen ons veel te streng, horen we dan vaak van iemand die gezakt is of niet meer mag rijden om gezondheidsredenen. Maar als we over verkeersveiligheid beginnen, snappen de meesten dat dan wel weer.

Vooral ouderen, 75-plussers moeten elke vijf jaar een gezondheidsverklaring invullen, vinden dat we rijbewijzen ‘afpakken’. Toch proberen we ook dan uit te leggen waarom iemand niet meer mag rijden, ook aan bijvoorbeeld een partner of mantelzorger. We snappen de teleurstelling, natuurlijk. Een rijbewijs staat voor vrijheid. Raak je dat kwijt dan voelt het alsof je een groot deel van je vrijheid kwijtraakt. Dat is ontzettend vervelend, ook al zijn er alternatieven als het om vervoer gaat. Dat moet je meer plannen en regelen. Maar aan de verkeersveiligheid kunnen we geen concessies doen. Dat blijven we uitleggen.

Veel mensen vergeten dat ze bij hun eerste rijbewijs een gezondheidsverklaring hebben moeten invullen. En die opnieuw moeten indienen als er rond de gezondheid iets verandert.

Hoe wíllen jullie graag gezien worden?

Zoals we zijn: streng, doch rechtvaardig. En als deskundig als het gaat om de verkeersveiligheid, in de breedste zin van het woord.

Hoe proberen jullie dat uit te dragen?

Door elke dag met veel plezier en inzet ons werk te doen. Dat zie ik overal om me heen. Bij de examinatoren, bij de collega’s van de klantenservice, maar ook achter de schermen, bij de deskundigen op het hoofdkantoor en van onze divisies rijgeschiktheid, rijvaardigheid, theorie en ccv (beroepsvervoer).

Heb je nog meer tips voor hartpatiënten als het aankomt op autorijden?

Wat voor elke bestuurder geldt:  vraag je af  “is er een kans dat ik anderen (en mijzelf) in gevaar breng?”  (Art 5 Wegenverkeerswet).

Wat bespreek ik met mijn arts?

Ga altijd in gesprek met uw zorgverlener over autorijden. Bijvoorbeeld met uw cardioloog, verpleegkundige of huisarts. U kunt samen de regels over autorijden met hart- en vaatziekten bespreken. Zij weten bijvoorbeeld wanneer patiënten tijdelijk niet mogen rijden, en wanneer het verstandig is om uw hartaandoening te melden bij het CBR. Als u uw hartaandoening meldt, beoordeelt het CBR of u gezond genoeg bent om te rijden.

Als u bij het CBR meldt dat u een hartaandoening heeft, vult u een Gezondheidsverklaring in. Het CBR onderzoekt dan of u veilig de weg op kunt.

Wanneer vul ik een Gezondheidsverklaring in?

Als u een Gezondheidsverklaring invult, geeft u hierop aan dat u een ziekte aan uw hart of bloedvaten heeft. Het CBR onderzoekt dan of u veilig kunt rijden. U vult een Gezondheidsverklaring in als:

• U rijexamen gaat doen.
• Uw rijbewijs voor bepaalde tijd geldig is en u uw rijbewijs wilt verlengen.
• U uw rijbewijs wilt verlengen als uw rijbewijs verloopt op of na uw 75ste verjaardag.
• U uw vrachtwagen- of busrijbewijs wilt verlengen.
• U tijdelijk niet mocht rijden en deze periode voorbij is.
• U op een ander moment wilt melden dat u een hartaandoening heeft.

Ik moet een Gezondheidsverklaring invullen om mijn rijbewijs te verlengen. Wanneer doe ik dit?

Ongeveer 4 maanden voordat uw rijbewijs verloopt krijgt u bericht van de RDW over het verlengen van uw rijbewijs. Hierin staat informatie over het invullen van een Gezondheidsverklaring. We raden u aan om 5 maanden voordat uw rijbewijs verloopt een Gezondheidsverklaring in te vullen. Het CBR onderzoekt daarna of u veilig kunt blijven rijden.

Ik heb sinds kort een hartaandoening. Moet ik dit melden bij het CBR?

Heeft u een rijbewijs en krijgt u een hartaandoening? Ga dan met uw huisarts, cardioloog of verpleegkundige in gesprek over autorijden. Hij of zij kan u vertellen of het verstandig is om uw hartaandoening te melden bij het CBR. Wilt u zeker weten dat u veilig en verantwoord de weg op kunt? Vul dan een Gezondheidsverklaring in. Dan beoordelen wij of u veilig kunt blijven rijden. Op de pagina Kan ik rijden met een hartaandoening vindt u meer informatie en adviezen per soort hartaandoening.

Ik twijfel of ik veilig kan rijden, maar mijn rijbewijs is voorlopig nog geldig. Geef ik dit aan bij het CBR?

Twijfelt u of u nog veilig de weg op kunt? En hoeft u uw rijbewijs nog niet te verlengen? Dan raden we u aan om dit te bespreken met uw arts of verpleegkundige. Hij of zij kan helpen inschatten of uw hartaandoening risico’s oplevert in het verkeer. En of het verstandig is om een Gezondheidsverklaring in te vullen. Het CBR onderzoekt dan of u veilig kunt blijven rijden.

Ben ik verplicht om mijn hartaandoening te melden bij het CBR?

Als u een Gezondheidsverklaring invult, is het verplicht deze naar waarheid in te vullen. U vult in ieder geval een Gezondheidsverklaring in als u uw rijbewijs wilt gaat halen en als u uw rijbewijs moet verlengen op of na uw 75ste verjaardag. Krijgt u een hartaandoening na het halen van uw rijbewijs en voor uw 75ste verjaardag? Dan is er geen meldplicht. Wel heeft u een morele plicht om uw hartaandoening te melden bij het CBR als deze uzelf en anderen in het verkeer in gevaar kan brengen. Twijfelt u of dit zo is? Bespreek dit dan met uw arts.

Ben ik verzekerd als ik niet doorgeef aan het CBR dat ik een hartaandoening heb?

Als u een ongeval veroorzaakt en u niet heeft gemeld dat u een hartaandoening heeft, kan het zijn dat uw verzekering de schade niet vergoedt. Neem contact op met uw verzekeraar of bekijk de polisvoorwaarden om te kijken of dit in uw geval zo is. U kunt bespreken dat u een hartaandoening heeft en of dit gevolgen heeft voor uw verzekering.

Als u op de Gezondheidsverklaring invult dat u een hartaandoening heeft, onderzoekt het CBR of u veilig kunt rijden. En of u dus uw rijbewijs kunt halen, houden of verlengen. U krijgt hier vanzelf bericht over nadat u de Gezondheidsverklaring heeft ingevuld.

Wat heeft het CBR nodig om te beoordelen of ik veilig kan rijden?

Om te beoordelen of u veilig de weg op kunt, hebben we verschillende dingen nodig: een Gezondheidsverklaring, informatie van een arts, en eventueel informatie van een cardioloog. De Gezondheidsverklaring vult u zelf in. Doe dit online via Mijn CBR: dat gaat het snelst.

Daarna ontvangt u een verwijzing naar een arts met de documenten die u nodig heeft bij de afspraak. De arts geeft informatie aan het CBR. Kies bij voorkeur een arts die met ZorgDomein werkt. Dan ontvangen wij de informatie van de arts direct. Met de informatie van de arts bepaalt het CBR of u veilig de weg op kunt. Als het CBR meer informatie nodig heeft, krijgt u ook een verwijzing naar een cardioloog. De cardioloog geeft informatie aan het CBR over uw gezondheid en adviseert over uw rijgeschiktheid. Met de informatie van de cardioloog bepalen wij vervolgens of u veilig de weg op kunt.

Bent u 75 jaar of ouder of heeft u naast een hartaandoening ook andere problemen met uw gezondheid? Dan gaat u waarschijnlijk naar meerdere artsen. Als u de Gezondheidsverklaring heeft ingevuld, krijgt u hier vanzelf bericht over.

Let op: Heeft u een steunhart of ICD en bent u jonger dan 75? Dan gaat u niet naar een arts, maar alleen naar een cardioloog. Nadat u de Gezondheidsverklaring heeft ingevuld, krijgt u een verwijzing naar een cardioloog.

Mag ik naar mijn eigen arts of cardioloog?

Voor de beoordeling gaat u naar een arts of een cardioloog, of allebei. U kunt naar uw eigen arts, maar meestal niet naar uw eigen cardioloog. Alleen als u een steunhart of ICD heeft, kunt u naar uw eigen cardioloog.

U kunt naar uw eigen arts

Als u naar een arts gaat, kunt u zelf kiezen naar welke arts. U kunt dus naar uw eigen arts, bijvoorbeeld uw huisarts. Vraag wel vooraf of u bij hem of haar terechtkunt. De meeste artsen keuren hun eigen patiënten niet, maar verwijzen u naar een onafhankelijke collega. Dit doen zij om de vertrouwensrelatie niet te verstoren.

U kunt niet naar uw eigen cardioloog

Sinds 1 mei verwijst het CBR voor de keuring door de onafhankelijk cardioloog naar de lijst met cardiologen in de specialistenzoeker op www.cbr.nl.
U kunt dan zelf een cardioloog uitzoeken. De cardioloog vindt op zorgdomein alle formulieren en benodigde informatie.

Wel naar uw eigen cardioloog bij steunhart of ICD

Als u een steunhart of ICD heeft, kunt u wel naar uw eigen cardioloog voor het onderzoek. U krijgt hier bericht over nadat u de Gezondheidsverklaring heeft ingevuld.

Wat is het resultaat van de beoordeling van het CBR?

De beoordeling van het CBR heeft een aantal mogelijke resultaten.

U bent rijgeschikt

U bent rijgeschikt als uw hartaandoening geen risico’s oplevert in het verkeer. Als u rijgeschikt bent, krijgt u een rijbewijs voor bepaalde of onbepaalde tijd. Een rijbewijs voor onbepaalde tijd is 10 jaar geldig en kunt u verlengen zonder een Gezondheidsverklaring in te vullen. U hoeft niet opnieuw beoordeeld te worden. Als uw rijbewijs verloopt wanneer u 75 jaar of ouder bent, vult u wel een Gezondheidsverklaring in.

Als u een rijbewijs krijgt voor bepaalde tijd, is uw rijbewijs 10 jaar of minder geldig. Als uw rijbewijs verloopt, vult u weer een Gezondheidsverklaring in en onderzoekt het CBR opnieuw of u veilig kunt rijden. Hoe lang uw rijbewijs geldig is, hangt af van uw medische situatie.

Bent u rijgeschikt? Dan kunt u uw rijbewijs aanvragen of verlengen bij de gemeente. Als u een steunhart of ICD heeft, krijgt u code 100 op uw rijbewijs. Dit betekent dat u niet mag rijden als beroepschauffeur. Bijvoorbeeld als taxichauffeur of buschauffeur. U leest er meer over op de pagina Ik heb een groot rijbewijs of ben beroepschauffeur.

U bent niet rijgeschikt

U bent niet rijgeschikt als uw hartaandoening te veel risico oplevert in het verkeer. Het is dan niet veilig voor u om de weg op te gaan. U kunt geen rijbewijs aanvragen of verlengen. Als u een rijbewijs heeft, wordt dat ongeldig.

Wat kan ik doen als ik niet rijgeschikt ben?

Het kan erg vervelend zijn als u niet rijgeschikt bent en niet mag rijden. Als u minder klachten heeft, kunt u overleggen met uw arts of uw hartaandoening nog steeds risico’s oplevert in het verkeer. Uw arts kan inschatten of het zinvol is om opnieuw een Gezondheidsverklaring in te vullen. Het CBR onderzoekt dan of u weer veilig de weg op kunt.

Hoelang duurt de beoordeling van het CBR?

Hoelang de beoordeling duurt, hangt af van uw situatie. Bekijk de actuele reactietermijnen. Als u de Gezondheidsverklaring heeft ingevuld via Mijn CBR, kunt u de status van uw aanvraag bekijken in Mijn CBR. U vindt hier ook een overzicht van alle brieven en formulieren die u heeft gekregen.

Tip: Verloopt uw rijbewijs binnenkort? En moet u een Gezondheidsverklaring invullen om uw rijbewijs te verlengen? Dan raden we aan dit 5 maanden voordat uw rijbewijs verloopt te doen.

Hoeveel kost de beoordeling van het CBR?

U betaalt voor de Gezondheidsverklaring en voor het onderzoek. Meer informatie over de tarieven leest u op de pagina over kosten van een Gezondheidsverklaring en keuring.

Mag ik blijven rijden tijdens de keuring?

Zolang u nog geen beoordeling heeft ontvangen van het CBR en uw rijbewijs geldig is, mag u blijven rijden. Houd hierbij wel in de gaten of het verstandig is om te rijden. Praat hierover met uw arts. Als uw rijbewijs verlopen is, mag u niet rijden. Als u een herkeuring aanvraagt of bezwaar indient, mag u niet rijden totdat u een nieuwe beoordeling heeft ontvangen van het CBR.

Niet naar het ziekenhuis, maar een hartfilmpje dat thuis van de ongeboren baby kan worden gemaakt. Onder bepaalde voorwaarden is dat vanaf begin 2023 mogelijk. Een speciaal opgeleide verloskundige kan een dergelijk filmpje, ook wel antenataal cardiotocogram genoemd, maken en aflezen. Daarvoor moeten wel samenwerkingsafspraken zijn gemaakt met de gynaecologen in de regio. Ook moeten de uitkomsten in gezondheidswinst voor moeder en kind duidelijk zijn.

Als een zwangere minder leven voelt in de buik, de zwangerschap langer lijkt te duren dan gebruikelijk (‘over tijd’, oftewel naderende serotiniteit) of de baby in stuit ligt en moet worden gedraaid kan een hartfilmpje worden gemaakt. Op verzoek van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) en de Koninklijke Nederlandse Organisatie van Verloskundigen (KNOV) onderzocht het Zorginstituut de mogelijkheid dit te laten doen door een verloskundige in de wijk. In het voorjaar van 2021 kwam zij met haar oordeel. Bij de genoemde redenen en met goede samenwerkingsafspraken met de gynaecoloog in de regio mag een verloskundige het cardiotocogram (CTG) afnemen, mits de verloskundige een speciale opleiding heeft gevolgd.

Zorg dichter bij zwangere

Om ook financieel mogelijk te maken dat een verloskundige het CTG afneemt en leest, is de prestatie voor verloskundigen aangepast door de NZa. Projectleider geboortezorg Pim Caris was hierbij betrokken. “De innovatieve zorgprestatie is bij ons aangevraagd door aanbieders en zorgverzekeraars om te onderzoeken of deze manier van zorg werkt. Als NZa waren we enthousiast. Het is een mooi voorbeeld van passende zorg. Als zorg dichter bij de zwangere gegeven kan worden, willen we dat stimuleren.”

Optimaal benutten van expertise in de eerste lijn

De optionele verschuiving van werkzaamheden naar de eerstelijnszorg is bedoeld om gespecialiseerde artsen, zoals gynaecologen, te ontlasten. In het integraal zorgakkoord zijn plannen opgenomen over het optimaal benutten van beschikbare personele capaciteit en expertise. Dat is toepasbaar op meerdere disciplines, zoals huisartsenzorg, paramedische zorg en zorg voor ouderen of kwetsbaren. Maar ook in de geboortezorg is een regionale samenwerking tussen de eerste- en tweede lijn nodig om enerzijds zorg dichter bij de zwangere te kunnen bieden en anderzijds optimaal gebruik te maken van beschikbare zorgverleners.

Kwaliteitsvragen bij nieuwe werkwijze

Caris onderkent ook direct een pijnpunt voor de landelijke uitrol van deze werkwijze. “Er vindt een verschuiving van zorg plaats waar ook een financiële component aan zit. Daarnaast hebben gynaecologen nog vragen over de kwaliteit van deze werkwijze.” Eerstelijnsverloskundige Elise Neppelenbroek herkent vooral dat laatste beeld. Zij doet promotieonderzoek met als onderwerp het gebruik van het antenatale CTG in de eerste lijn. “Je ziet dat in bepaalde regio’s de hiervoor noodzakelijke samenwerking tussen verloskundigen en gynaecologen wel van de grond komt en in sommige regio’s nog niet. Toen wij in 2016 in Zwolle begonnen met de pilot op dit gebied, merkten we dat het vertrouwen moest groeien.”

Onderling vertrouwen vinden

Hoe heeft Elise dat vertrouwen in haar regio gevonden? “We zijn met gynaecologen het gesprek aangegaan om te laten zien dat we echt niet zomaar een CTG-apparaat gaan bestellen en bedienen. Daar hoort een duidelijk protocol en leertraject bij. Verloskundigen zijn wel opgeleid en bevoegd, maar om dat in praktijk te brengen, moeten we leren van de ervaring die gynaecologen en klinisch verloskundigen hebben.” Een van de gynaecologen die daarom aansloot bij de pilot was Bas Nij Bijvank van het Isala Ziekenhuis. “Aan het begin was ik vooral laagdrempelig beschikbaar om mee te kijken en mee te denken, maar er kwam ook scholing bij kijken. Naast de kwaliteitscriteria waar eerstelijnsverloskundigen aan moeten voldoen, komen we eens in de tien of twaalf weken bij elkaar. We bespreken dan CTG’s uit de praktijk, maar ook theorie.”

Maatschappelijke zorgkosten verminderen

Voor Nij Bijvank waren er meerdere redenen om mee te doen aan de pilot. “We zijn als regio bezig met waardegedreven zorg. Dat houdt in dat als we dezelfde zorg kunnen leveren op een goedkopere manier, we daarin geïnteresseerd zijn. Op die manier dragen we bij aan onze maatschappelijke verantwoordelijkheid om zorgkosten te verminderen”, vertelt hij. “Daarnaast kijken we als team actief naar welke zorg buiten het ziekenhuis, dus dichter bij de patiënt, geleverd kan worden met gelijkblijvende kwaliteit.” Mocht het toch nodig zijn, dan verwijst de eerstelijnsverloskundige de patiënt alsnog door. Neppelenbroek: “We treden op als eerste schakel, dus wij doen de risicoselectie en sturen de zwangeren wat laagdrempeliger door naar het ziekenhuis als er twijfels zijn.”

Afwachten van gezondheidsuitkomsten uit pilots

Om de samenwerking voor CTG in de eerste lijn landelijk tot stand te brengen, is noodzakelijk dat de gezondheidsuitkomsten van ouder en kind op korte en lange termijn goed zijn en dat de resultaten van de pilots in Zwolle, Groningen en Nijmegen bekend zijn. Dat komt overeen met de plannen in het integraal zorgakkoord, waarbij de uitkomsten van zorg een belangrijke rol spelen. In vergelijking met andere Europese landen heeft Nederland een relatief hoge sterfte van kinderen tijdens de zwangerschap en bevalling. De Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie (NVOG) vindt juist daarom de kwaliteitsuitkomsten van deze werkwijze belangrijk. Tot de pilots zijn afgerond en er publicaties zijn over de gezondheidsuitkomsten voor ouder en kind raadt de NVOG haar leden de samenwerking met eerstelijnsverloskundigen nog af.

Verbinding tussen eerste en tweede lijn

Dat de samenwerking tussen verloskundigen en gynaecologen in sommige regio’s nog niet van de grond kan komen, betreurt Neppelenbroek. “We hebben de afgelopen jaren in drie regio’s laten zien dat de kwaliteit van deze werkwijze goed is. Zwangeren zijn erg tevreden met deze zorg, er worden kwaliteitsbesprekingen gehouden waar een gynaecoloog bij aanwezig is. Het werkt daarmee juist verbindend tussen de eerste en tweede lijn. Maar het lijkt soms moeilijk te zijn dit in nieuwe regio’s te implementeren.”

Bron: NZa-magazine

Is er een ‘relatie’ tussen intensieve duursport en hartfalen? Dat onderzoekt de vakgroep Inspanningsfysiologie van de Radboud UMC/Maastricht UMC. De vakgroep is met name benieuwd in hoeverre de aanwezigheid in het bloed van de signaalstof troponine (na afloop van intensieve duurinspanning) een indicator is voor onderliggend hartfalen, met name aderverkalking (artherosclerose).

Afgelopen weekend werd bij een groep fietsers zowel voor als na afloop van ‘de Ronde van Nijmegen’ bloed afgenomen om Troponine-waardes te kunnen vergelijken. Een van hen is Jens Olde Kalter. Behalve fanatiek fietser is de misdaadjournalist formeel ook hartpatiënt. Hoewel zijn hart het prima doet, laat hij anderhalf jaar terug op basis van hartproblemen in de familie een CT-scan maken.

Lees hier verder.

Toen Niko Tinbergen precies 50 jaar geleden zijn Nobelprijs kreeg, kreeg hij die vanwege zijn baanbrekende onderscheid tussen de ‘proximale’ en de ‘onderliggende, evolutionaire of ultieme’ verklaringen voor het gedrag dat hij bij allerlei dieren observeerde. Hoewel mensen net zo goed dieren zijn, wordt in de huidige geneeskunde tot op de dag van vandaag voornamelijk ‘proximaal’ gedacht. Dat wil zeggen: binnen de opleiding leren studenten precies welke hormonen, receptoren, neurotransmitters, cellen en moleculen betrokken zijn bij een bepaalde ziekte en welke medicijnen er gegeven kunnen worden om diezelfde hormonen, receptoren, neurotransmitters, cellen of moleculen te beïnvloeden. Niet zo gek dus, dat de studie geneeskunde ook wel de studie ‘medicijnen’ wordt genoemd.

Op zich valt of staat de behandeling van een medisch probleem natuurlijk bij het herkennen van een ziekte, de daarbij betrokken stofjes en de te geven medicatie. Echter, zoals Tinbergen al zei, is voor het daadwerkelijke begrijpen en daarmee in de toekomst voorkómen in plaats van genezen ook onderzoek naar een diepere, onderliggende oorzaak van een ziekte nodig.

----