Biomarker hartinfarct voor het eerst ontrafeld

De ziekenhuistest die vaststelt of iemand een hartinfarct heeft gehad kan verbeterd worden, dankzij onderzoek van Sander Streng aan de Universiteit Maastricht/Maastricht UMC+. Centraal in zijn onderzoek staat het eiwit troponine T, waarvan de concentratie in het bloed wordt gemeten met zo'n test. Via onder meer massaspectrometrie stelde hij als eerste ter wereld vast waaruit de verschillende moleculaire vormen van troponine T precies bestaan. Door de diagnostische test te verfijnen kan een vals positieve uitslag, zoals op dit moment soms gebeurt bij nierpatiënten, diabetici, ouderen of sporters, in de toekomst mogelijk uitgebannen worden. Streng promoveert op donderdag 4 mei aan de UM.

 

Bij een hartaanval raakt de hartspier beschadigd, waarna er troponine vanuit de hartspiercellen in het bloed terecht komt. De concentratie 'cardiaal troponine T' (cTnT) in het bloed is dan verhoogd, wat in het ziekenhuis met een laboratoriumtest kan worden vastgesteld. Deze test is, naast een hartfilmpje, op dit moment de gouden standaard om bij mensen met pijn op de borst een hartinfarct te diagnosticeren. Doordat de test echter erg gevoelig is, kunnen ook bij mensen zonder een direct hartprobleem verhoogde cTnT-waardes worden gemeten. Deze "vals positieve" uitslag willen de Maastrichtse onderzoekers uitbannen.

 

 

In 2007 stelden collega-onderzoekers al vast dat troponine van vorm verandert naarmate het langer in de bloedbaan circuleert. Sander Streng bracht voor het eerst deze verschillende moleculaire vormen (proteoforms) van troponine T in beeld in het bloed van hartpatiënten. "De huidige generatie klinische laboratoriumtesten gaan nog uit van een onveranderlijk molecuul, dus deze kennis maakt het mogelijk om die tests te verbeteren", aldus Streng. "Het is nu soms erg moeilijk om een goede diagnose te stellen bij licht verhoogde troponinewaardes bij patiënten met bijvoorbeeld nierklachten. Hart- en nierproblemen gaan bovendien vaak samen. Nog een reden waarom het van belang is om de twee goed van elkaar te onderscheiden."

 

 

In de toekomst moet het mogelijk zijn om de verschillende moleculaire vormen van troponine T apart te detecteren zodat het aantal vals positieve uitslagen zal dalen. In de tussentijd kunnen laboratoria volgens de onderzoeker al een eenvoudige verbetering realiseren. "Ze zouden bloedmonsters niet langer af kunnen nemen in serum, maar in plasma. Troponine T verandert sneller van structuur in serum dan in plasma."

 

In 2014 stierf 28% van de Nederlanders aan hart- en vaatziekten, waaronder de hartaanval. Snelle, nauwkeurige diagnostiek gecombineerd met adequate zorg is van levensbelang voor patiënten die lijden aan deze ziekte. Sander Streng promoveert op donderdag 4 mei om 14.00 uur aan de Universiteit Maastricht onder leiding van prof. dr. Marja van Dieijen-Visser op het proefschrift 'The path of life of cardiac troponin T; proteomic analysis of circulating proteoforms.'

 

Bron: Maastricht umc+