Bepalen wat gezond is

Hoe jij kan weten of een product wel of niet gezond is

Ik heb in de afgelopen 22 artikelen voor dit magazine al zoveel gedeeld over gezondheid, koken en eten. Nu wil ik een mogelijk wat controversieel onderwerp aanhalen, namelijk de misvattingen die bestaan over gezondheid en de dingen waarvan wij geloven dat ze gezond, of juist ongezond zijn.

De kernwaarden van gezond eten

Om dit onderwerp te kunnen belichten is het belangrijk om even kort samen te vatten wat de belangrijkste kernwaarden zijn van gezond eten. De dingen waar we het (bijna) allemaal over eens zijn:

1. Voedingswaarde: vitaminen, mineralen en antioxidanten staan aan de basis van een gezond voedingspatroon. Bevat een product deze niet of niet meer, dan noemen we dit lege calorieën. Deze zullen niet bijdragen aan je gezondheid, want er zit niks in waar je lichaam iets mee kan
2. Onbewerkte voeding: voor gezonde voeding mogen we terug naar de natuur. Komt het in de natuur niet voor? Dan is het waarschijnlijk niet gezond. Bijzonder genoeg is dit ook teruggaan in de tijd: pakweg honderd jaar geleden aten we nog vrijwel geen bewerkt voedsel en waren we een stuk gezonder.
3. Minder of zelfs geen suiker: dit is eigenlijk een vervolg op de vorige want suiker is een bewerkt product. Een belangrijke graadmeter voor gezondheid is een stabiele bloedsuikerspiegel, dus hoe minder (bewerkte) koolhydraten en suikers je eet hoe stabieler je bloedsuikerspiegen.

Bepalen of een product wel of niet gezond is

Natuurlijk zijn er nog meer factoren te benoemen dan deze 3, maar als je even uitgaat van deze simpele basis, kun je hiermee van elk product/ingrediënt vaststellen of het voldoet qua gezondheid.

Even 2 voorbeelden hoe je dit zelf dus kan vaststellen:

1. IJsbergsla heeft weinig voedingswaarde, het bestaat hoofdzakelijk uit water, er zitten dus weinig vitaminen, mineralen en antioxidanten in. Wat niet persé betekent dat ijsbergsla ongezond is, maar wel dat je beter een andere slasoort kan kiezen met meer voedingswaarde.
2. We mogen maximaal 25 gram suiker van de WHO per dag, de meeste vruchtensappen (sinaasappelsap, appelsap en zelfs verse smoothies) bevatten al 25 gram suiker per glas. Trek hieruit je eigen conclusies.

Dit klinkt allemaal heel logisch toch? Oké, dan ga ik nu twee wat meer omstreden voorbeelden nemen:

1. Roomboter: roomboter is een natuurproduct, hoog in voedingswaarde en heeft geen invloed op de bloedsuikerspiegel. Dus volgens de richtlijnen gezonde voeding die hierboven benoemd zijn is roomboter een gezond product. En toch hebben we allemaal enorm veel moeite met dit te geloven. Terwijl inmiddels duidelijk is dat vet niet de aanjager is van hart- en vaatziekten, en dat verzadigde
   vetten vooral het HDL (goede) cholesterol verhogen.
2. Heel erg rijk aan vitaminen, mineralen en antioxidanten, direct uit de natuur en bevat geen suiker. Dus ook een gezond product, toch? En toch zijn we er nog steeds van overtuigd dat eieren cholesterol verhogend zijn en we ze zo min mogelijk moeten eten.

Onze hardnekkige overtuigingen

De denkbeelden over bepaalde producten die slecht zijn voor onze gezondheid, zijn nauwelijks meebewogen met de tijd. Nieuwe inzichten op gebied van voeding en gezondheid worden te weinig meegenomen in voedingsadviezen van nu. We geloven zo in de juistheid van de voedingsadviezen van circa dertig jaar geleden dat we nauwelijks bereid lijken onze mening bij te stellen.  Terwijl om meer gezondheid te bereiken dit juist zo belangrijk is.

Daarom mijn vraag aan jou:

Ben jij bereid je denkbeelden bij te stellen?

De mensen die ik geholpen heb met het vormgeven van een koolhydraatarm voedingspatroon hebben bijvoorbeeld een hardnekkige overtuiging over vet los moeten laten, waarop ze veel meer gezondheid zijn gaan ervaren door weer (verzadigd) vet en zeer weinig koolhydraten te gaan eten.

Ik ben ervan overtuigd dat het belangrijk is kritisch te blijven, en bij jezelf na te gaan of iets wat je tien jaar geleden voor waar hebt aangenomen nog klopt. Ook hier ben jij zelf weer de belangrijkste graadmeter, zoals ik al in vrijwel al mijn artikelen schreef.

In mijn kookworkshops ga ik nog dieper in op gezondheid van bepaalde producten en mag je mij alles vragen hierover. Klik hier voor meer informatie.

Meer achtergrondinformatie over voedingsvetten en cholesterol?

Bekijk dan het webinar met Hans van Kuijk.

Iris Heuer | © Fotografie Ben Leeuw

Dit artikel verscheen eerder in het Hartbrug Magazine.