Belangrijke oorzaak hoge bloeddruk ontdekt

Een internationaal team van wetenschappers heeft een van de oorzaken van primaire hypertensie of hoge bloeddruk ontdekt. Bovendien ontdekte het team, onder leiding van onderzoekers van de Universiteit Maastricht/Maastricht UMC+, dat deze oorzaak behandeld kan worden met reeds geregistreerde geneesmiddelen die nu voor andere aandoeningen worden gebruikt. Voor hoge bloeddruk was tot nu toe slechts symptoombestrijding mogelijk, omdat het mechanisme dat primaire hypertensie (95 procent van alle gevallen) veroorzaakt, onbekend is. De resultaten zijn bekend gemaakt in het wetenschappelijk tijdschrift PLOS Biology.

Hypertensie

Hoge bloeddruk verhoogt het risico op een hartinfarct, beroerte of hartfalen. Daarmee is hypertensie een van de belangrijkste oorzaken van sterfte of blijvend letsel in de wereld. Maar in 95 procent van alle gevallen is het moleculaire mechanisme dat hypertensie veroorzaakt niet bekend. Als gevolg hiervan worden patiënten vaak behandeld met medicijnen die de bloedvaten wijder openzetten en zo alleen de symptomen van hoge bloeddruk bestrijden, maar de oorzaak onbehandeld laten. De meeste patiënten blijven daarom kampen met de langetermijngevolgen van hypertensie, zoals hartaanvallen of beroertes. Daarentegen kan de oorzaak van hoge bloeddruk die de Maastrichtse wetenschappers nu hebben gevonden, behandeld worden met bestaande en al geregistreerde geneesmiddelen. “Met steun van de European Society of Hypertension hebben we een geweldig team van klinische onderzoekers samengesteld. Op dit moment wachten we op de definitieve goedkeuring van de financiering om de internationale HYPERNET-studie uit te voeren, waarmee we de doeltreffendheid van onze behandeling willen testen”, aldus prof. dr. Harald Schmidt, hoogleraar Farmacologie aan de Universiteit Maastricht.

Zuurstofradicalen

Wetenschappers vermoedden al langer dat hypertensie het gevolg is van zuurstofradicalen in de wanden van bloedvaten, die de beschermende, maar zeer gevoelige zogenaamde cGMP-signaalroute verstoren. Normaal gesproken helpt deze signaalroute om vernauwing van de slagaders en trombosevorming te voorkomen. Het onderzoeksteam gebruikte big data om het Nox5-eiwit te identificeren als de belangrijkste bron van deze zuurstofradicalen. Bij een groep patiënten met hoge bloeddruk ontdekten de onderzoekers inderdaad hogere niveaus van Nox5. Dit eiwit is specifiek voor mensen en wordt niet aangetroffen bij proefdieren zoals muizen of ratten. Maar toen de wetenschappers muizen genetisch zo manipuleerden dat ze wél het menselijke Nox5-eiwit konden bevatten, ontwikkelden deze dieren bij veroudering ook ernstige hypertensie en een verminderde bloedvatfunctie. Dat gebeurde omdat het eiwit bij de muizen eveneens de cGMP-signalering verstoorde. De interactie van het Nox5-eiwit en de cGMP-signaleringsroute is daarmee dus het eerste oorzakelijke mechanisme van primaire hypertensie dat bij mensen is geïdentificeerd. “Het is fascinerend om te zien hoe de systeemgeneeskunde de oorsprong kan ontrafelen van ziekten die we voorheen alleen konden karakteriseren op basis van symptomen, zoals primaire hypertensie”, zegt prof. dr. Martin Paul, voorzitter van de Universiteit Maastricht en gekend expert op het gebied van hypertensie. “Ik ben ook blij dat deze publicatie een prachtig voorbeeld is van team science, waarin gerenommeerde wetenschappers van over de hele wereld samenkomen onder leiding van professor Schmidt en zijn Maastrichtse onderzoeksgroep.”

Bron: Universiteit Maastricht