Belangenconflicten bij patiëntenorganisaties

Het Geneesmiddelenbulletin publiceerde deze week bijgaand artikel over belangenconflicten bij patiëntenorganisaties. Het artikel eindigt met de vraag of de aandacht van de industrie zich nu aan het verplaatsen is naar patiëntenverenigingen. Het lijkt een retorische vraag als je naar de feiten kijkt. 

 

Honderden artsen, waaronder veel hoogleraren, leveren hand- en spandiensten aan marketing van geneesmiddelen. Farmaceutische bedrijven duiden die artsen zonder gêne aan met de term “productkampioenen” zoals u heeft kunnen lezen in een vorig signalement. Hun namen zijn te vinden in het jaarlijks verschijnende Transparantieregister omdat hun beloningen gemeld moeten worden aan de Codecommissie Geneesmiddelen Reclame (CGR),  die ze publiceert in het  genoemde register.

 

In 2015 werd 8,6 miljoen euro uitgekeerd. Bedragen van tienduizenden euro’s per jaar zijn volgens het register niet ongewoon. In werkelijkheid zijn de bedragen fors hoger want veel gunstbetoon verloopt via sluipwegen. Het Transparantieregister laat zien dat we het niet hebben over een klein groepje artsen dat als pleitbezorger van nieuwe geneesmiddelen substantiële bedragen ontvangt.

 

Hun namen zijn niet alleen in het Transparantieregister te lezen maar ook op de websites van de industrie, in de convocaten van commercieel nascholingsonderwijs en in de vele gratis medische uitgaven die de farmaceutische industrie verspreidt.

Kritische volgers van farmamarketing kunnen daarom precies vertellen welke artsen een actieve rol spelen bij het misleiden van hun beroepsgenoten. Aan de namen van deze vijfde colonne zou veel meer bekendheid gegeven moeten worden om artsen te informeren over welke informatie onbetrouwbaar is. Maar dat terzijde.

 

Laten we even terugkeren naar de retorische vraag van het Geneesmiddelenbulletin of niet alleen in Amerika maar ook in Nederland farmabedrijven hun aandacht verleggen naar patiëntenorganisaties. Om die vraag te kunnen beantwoorden hoeven we alleen maar te kijken welke artsen banden onderhouden met patiëntenverenigingen, bijvoorbeeld als adviseur, voorlichter of spreker tijdens bijeenkomsten. Dat is eenvoudig terug te vinden op websites van patiëntenverenigingen en in hun uitgaven. Je komt dan al gauw tot de ontdekking dat het overwegend dezelfde artsen zijn van wie je naam ook aantreft in het Transparantieregister en die zich sterk maken voor het gebruik van nieuwe, dure geneesmiddelen. Zij bieden hun diensten aan en staan bij de verenigingen doorgaans bekend als bevlogen en idealistische mensen die gratis veel werk verzetten.

 

De conclusie moet dus luiden dat de aandacht van de farmaceutische industrie zich al jaren op patiëntenorganisaties richt en in gesprekken met die verenigingen blijkt dat besef gelukkig langzaam door te dringen.

Maar om nou die aardige dokter en erudiete professor, die al jarenlang klaar staat voor de vereniging en altijd bereid is om gratis op te treden terzijde te schuiven en te betichten van eigenbelang en onzuivere bedoelingen gaat wel wat erg ver. Zelfs als vermelding in het transparantregister zonneklaar aantoont dat de arts door de industrie wordt betaald, neemt men veelal geen afstand. Opgebouwd vertrouwen en goodwill laten zich niet gemakkelijk door feiten terzijde schuiven. 

 

Farmaceutische bedrijven oefenen op die manier grote invloed uit en dan hebben we het nog niet over de kapitale bedragen die zij investeren in patiëntenverenigingen.  Dat alles gaat ten koste van effectieve en veilige farmacotherapie van patiënten en ten koste van betaalbare zorg. Alle reden voor een onafhankelijker opstelling.

 

Hans van der Linde, huisarts te Capelle aan den IJssel

 

Met een gerust hart kunnen wij zeggen dat Hartpatiënten Nederland volstrekt GEEN belangenconflicten heeft met welke industrie dan ook: HARTPATIENTEN NEDERLAND IS 100 % OBJECTIEF EN ONAFHANKELIJK. Wij ontvangen GEEN subsidie/schenking van de farmaceutische industrie en/of de overheid.