‘Dé wonderbehandeling bestaat niet’

Geschreven door

Dit jaar volgen we in Hartbrug Magazine de werkzaamheden van Dr. Peyman Sardari Nia, die als cardiothoracaal chirurg werkt in het Maastricht UMC+. In dit nummer vertelt hij meer over de mogelijkheid om operaties uit te voeren op een kloppend hart.

Wat houdt dat precies in, een operatie op een kloppend hart?

‘Of we nu opereren via het borstbeen of via kleine snedes in de zij: conventioneel wordt de patiënt dan verbonden aan een hartlongmachine en wordt het hart stilgelegd. We openen het hart en gaan naar binnen om te zien wat er mis is. Het hart is dan leeg en stil, waardoor je goed kunt zien hoe de mitraalklep in elkaar zit. Als we op kloppend hart opereren, hebben we geen direct zicht op structuren binnen het hart, maar wel een indirect zicht via echobeelden (2D zwart-wit beelden). Op grond van deze live-echobeelden kunnen we de klep repareren.’

Waarom werd dit nog niet eerder zo gedaan?

‘Enerzijds omdat de technieken hiervoor nog niet ver genoeg ontwikkeld waren, anderzijds omdat er ook speciale instrumenten gemaakt moesten worden. Deze zijn namelijk totaal anders dan de instrumenten die je gebruikt op een stilgelegd hart. Beide ontwikkelingen kosten tijd en geld. Omdat een defect aan de mitraalklep relatief vaak voorkomt, wordt hier gelukkig wel veel in geïnvesteerd. Momenteel zijn er meer dan vijftig verschillende technieken die worden ontwikkeld en getest. Dat lijkt veel, maar – zoals ik in eerdere edities al uitlegde – zijn er talloze verschillende problemen bij de mitraalklep en voor ieder probleem is een andere techniek. Eén van de technieken die inmiddels voldoende getest is om te kunnen invoeren, is bedoeld voor mensen die last hebben van een mitraalklep die ‘doorslaat’. De koordjes die de klep aan de kamer verbinden, zijn dan kapot. Tijdens de operatie plaatsen we nieuwe koordjes. Omdat de echobeelden op het kloppende hart worden gemaakt, weten we exact welke lengte van de koordjes ideaal is om te zorgen dat de klep niet gaat lekken. Deze techniek gebruiken we inmiddels in Maastricht, als enige centrum in Nederland.’

Worden alle patiënten nu op deze manier geopereerd?

‘Nee, zeker niet. Zoals gezegd heb je speciale instrumenten nodig voor een operatie op een kloppend hart. En de instrumenten die wij nu hebben, zijn alleen geschikt voor een kleine subgroep van patiënten. De klep moet anatomisch bepaalde kenmerken hebben om in aanmerking te kunnen komen voor deze techniek. En zelfs als dat het geval is, kiezen we op dit moment nog vaak voor de conventionele methode. Dit heeft ermee te maken dat de techniek nog in de kinderschoenen staat en we nog niet precies weten wat de langetermijngevolgen zijn. Een hartklep die op de conventionele manier gerepareerd is, gaat meestal nog 10 tot 20 jaar mee. Hoe lang dat met de nieuwe methode is, weten we nog niet, omdat we pas resultaten hebben van 3 á 4 jaar.’

Dat klinkt alsof de klassieke methode een veiligere optie is…

‘Wel als je puur kijkt naar de langetermijngevolgen. Er is echter ook een groep patiënten voor wie dit minder belangrijk is, bijvoorbeeld omdat ze een leeftijd hebben waarop kwaliteit van leven belangrijker is dan de levensduur. Of omdat ze fysiek te zwak zijn om een conventionele operatie aan te kunnen. Het grote voordeel van de nieuwe techniek is namelijk dat het minder belastend is voor het hart dan de klassieke methode. Als je iemand aansluit op een hartlong-machine, ligt het hart tijdens de operatie minstens een uur stil. De hartspier wordt hier lui van, waardoor deze meer moeite moet doen om het naderhand weer over te nemen van de machine. Dit kan complicaties veroorzaken. Voor sommige patiënten is de nieuwe techniek dus gunstiger, omdat ze hierdoor sneller herstellen en op de korte termijn meer kwaliteit van leven hebben.’

Zal in de toekomst wél iedere patiënt op het kloppend hart worden geopereerd?

‘Over honderd jaar misschien wel, maar voorlopig zijn we nog niet zo ver. Dat is altijd het probleem met innovatie, het duurt jaren voor een nieuwe techniek helemaal verfijnd is. En dan nog blijft het slechts één techniek, dat is heel belangrijk om te beseffen. Je moet het zien als ‘tool in a toolbox’: er komen steeds meer tools bij, maar nog steeds moet je in iedere situatie opnieuw kijken welk gereedschap het meest geschikt is voor welk patiënt. Vroeger ging je er vanuit dat een nieuwe techniek altijd een verbetering was van de vorige. We waren op zoek naar die ene wonderbehandeling. Maar dé wonderbehandeling bestaat niet. Wat ervoor in de plaats komt is een concept van Personalized Medicine: we gaan per patiënt bekijken voor welke methode patiënt anatomisch het beste geschikt is en bij welke methode de patiënt persoonlijk het meeste baat heeft.’

Wat is ervoor nodig om dit te bereiken?

‘Ten eerste is het belangrijk dat dit soort keuzes gemaakt worden met een hartteam, en niet door één enkele expert. Als een chirurg of een cardioloog een bepaalde techniek niet beheerst, zal hij deze immers ook minder snel aanraden. Hoe meer experts dus onderling overleggen, hoe groter de kans dat een patiënt de procedure krijgt die voor hem het beste is. Ten tweede is het belangrijk dat de nieuwe technieken ook op de juiste manier worden gebruikt. Dus, zoals ik vorige keer uitlegde, met behulp van 3D reconstructie, 3D-printing en simulatie nagaan of een patiënt geschikt is voor een bepaalde methode. Een nieuwe techniek is immers alleen een vooruitgang als deze goed wordt uitgevoerd. Een goede training zal ook bijdragen aan kwaliteit. De situatie is dus nog niet ideaal, maar we staan aan het begin van een totaal andere manier van behandelen.’
Tekst: Marion van Es
Fotograaf: Jan-Paul Kuit

Voor meer artikelen klik hier

Minister koeioneert verpleegkundigen

Geschreven door

Minister Bruno Bruins van Medische Zorg heeft een wet in petto waarbij verpleegkundigen in twee groepen worden verdeeld. De wet leidt ertoe, dat ervaren verpleegkundigen opeens geacht worden ondeskundig te zijn voor bepaalde taken.  Hartpatiënten Nederland wijst het wetsvoorstel van de minister van de hand: onacceptabel, vinden wij, en niet in het belang van de hartpatiënt. Wij vinden dat Bruins zijn wetsvoorstel in moet trekken.

Gekoeioneerd

De verpleegkundigen voelen zich gekoeioneerd door de minister. Met de nieuwe wet BIG II wil Bruins twee registers voor verpleegkundigen maken: een voor Hbo-opgeleide en een voor verpleegkundigen met een Mbo-opleiding. De mensen die na 2012 een Hbo-diploma haalden, worden voortaan regieverpleegkundigen. Hbo’ers die vóór 2012 hun diploma haalden, niet, die moeten zich bijscholen. En Mbo-verpleegkundigen moeten zich laten opleiden tot Hbo’er. Omscholen dus. Vele tienduizenden verpleegkundigen mogen dan allerlei handelingen niet meer uitvoeren, die ze nu wel doen.

Wat betekent dat voor hartpatiënten?

Veel verpleegkundigen zijn 55-plussers, en gezien hun ervaring rotten in het vak. Jonge net afgestudeerde artsen leren dagelijks veel van hen. De praktijk blijkt vaak anders dan de theorie.
De nieuwe wet zal grote gevolgen hebben voor verpleegkundigen op de eerste harthulp. Verder ook bij de spoedeisende hulp en de ambulances. Veel hart- en vaatverpleegkundigen vallen door de nieuwe wet tussen wal en schip. Hartpatiënten zijn daarvan de dupe. Wij vinden dat onaanvaardbaar!

Onrust

Het voorstel heeft tot grote onrust geleid onder de verpleegkundigen. Wie wil er straks nog in de zorg werken, nu mensen daar zo gekoeioneerd worden, vragen wij ons af. Wat is er mis met het huidige systeem? Niks toch!
Stuitend is het dat specialisten in ziekenhuizen nu niet of nauwelijks in de bres springen voor hun mensen, die vaak levensreddend werk doen en dag en nacht voor de patiënt klaar staan. Ook ziekenhuizen kijken de andere kant op in plaats van op te komen voor het zorgpersoneel. Wij vinden dat Bruins zijn wetsvoorstel in moet trekken!

Voor meer artikelen klik hier

24-uurs-bloeddrukmeting beste voorspeller van hart- en vaatziekten

Geschreven door

Het risico op een hartaanval kan het beste voorspeld worden door een 24-uurs-bloeddrukmeting, ook tijdens de slaap. Groots opgezet internationaal onderzoek van de Katholieke Universiteit in Leuven bracht dat deze week aan het licht. Het onderzoek werd gepubliceerd in het Journal of the American Medical Association. Hoge bloeddruk is een belangrijke risicofactor voor hart- en vaatziekten. Wereldwijd sterven jaarlijks tien miljoen mensen door hoge bloeddruk, meer dan de helft van alle overlijdens door hart- en vaatziekten.
Veertien jaar lang werden ruim 11.000 mensen gevolgd uit twaalf landen in drie continenten: Europa, Oost-Azië en Latijns-Amerika. Daarbij letten de onderzoekers op de voorspellende waarde van bloeddrukmetingen. Ze keken naar de enkelvoudige metingen door een arts, geautomatiseerde metingen in onder meer het ziekenhuis, en veelvuldige metingen over 24 uur. Die metingen werden gedaan terwijl de patiënt gewoon zijn dagelijkse routine afwerkte.
Uit dit onderzoek bleek dat je het best iemand 24 uur lang diens bloeddruk kan meten om te kunnen voorspellen of er kans is op hart- en vaatziekten.
Omdat 30% van alle volwassenen en ruim 60% van alle 60-plussers hoge bloeddruk heeft is een 24-uurs-meting belangrijk, vinden de onderzoekers.

Reactie Hartpatiënten Nederland

Hartpatiënten Nederland blijft ernstige twijfels houden bij deze methode. Wij horen van artsen dat zo’n 24-uurs-apparaat aan je lijf juist zorgt voor een hogere bloeddruk. Vreemd dat de Leuvense onderzoekers hieraan geen aandacht schenken. Terwijl je daarvoor niet hoeft te hebben doorgeleerd, om dit te weten.
Een huisarts liet ons weten dat hij uitsluitend af gaat op zelfmeting door patiënt. Grote onderzoeken hadden namelijk uitgewezen dat ongeveer 40 % van de mensen bij artsen een veel hogere bloeddruk hebben dan thuis en daarom volgestopt worden met pillen die ze niet nodig hebben.
Het wordt nu algemeen aanbevolen, alleen specialisten lopen daarbij achter. Zij vertrouwen op ambulante 24-uurs bloeddrukmetingen, maar die geven ook te hoge waarden aan omdat ze  tot stress leiden.
Advies: Ga dus eerst je eigen bloeddrukwaarden meten. Ga alleen ergens rustig zitten, niet praten, niet lezen, geen radio of TV, benen niet over elkaar, doe de band om en denk 5 minuten aan prettige dingen terwijl je je helemaal probeert te ontspannen.
Herhaal deze gang nogmaals. De tweede waarde is altijd lager en dat is de waarde waarop je moet afgaan. Als je geen meter hebt, kunnen wij daarin adviseren: bel: 0475 – 31 72 72. Of mail: roermond@hartpatienten.nl

Voor meer artikelen klik hier

Jan Paparazzi: Houd je niet klein, maar maak wat van het leven

Geschreven door

Jan Paparazzi (pseudoniem voor Jan Zwart, 56), presentator op NPO Sterren NL Radio, is onder het grote publiek vooral bekend uit zijn tv-tijd als sidekick van Robert Jensen. Zomer 2018 kreeg hij uit het niets een zwaar hartinfarct. Na een paar dagen coma kwam hij goed bij: ‘Ik heb zo’n enorm geluk gehad.’

17 augustus vorig jaar was het plots mis. Wat gebeurde er precies?

Het was half 9 ’s ochtends, ik was thuis en ging boven mijn spullen pakken om naar de studio te gaan. Drieënhalve dag later werd ik wakker in het ziekenhuis. Ik had geen idee wat er was gebeurd. Een auto-ongeluk, dacht ik. Maar ik was gevallen, mijn vrouw Sandy had een klap gehoord, ze had ‘Jan!’ geroepen en was bij me komen kijken. Ik zag ontzettend wit, maakte rare geluiden. Ze belde 112 en reanimeerde me op instructie via de speaker van 112. Ze had zoiets nooit eerder gedaan. Ze heeft echt mijn leven gered. Voordat de ambulance kwam, raakte ik ook nog in coma. Met elektrische schokken ging het hart later wel weer kloppen, maar flauwtjes, niet constant. De artsen hielden me gekoeld kunstmatig in coma. Ze hadden mijn vrouw al een tas met kleding en mijn trouwring gegeven. De kans dat het goed zou aflopen, was verwaarloosbaar. Toen ik uiteindelijk bijkwam, bleek alles nog te werken. De reflexen, de spraak, de motoriek. Echt ongelofelijk. Er was inmiddels wel één stent geplaatst, er was iets fout geweest met de ader, dat had een hartstilstand en toen een hartinfarct veroorzaakt. Ik kreeg medicatie en na zo’n acht, negen dagen kon ik het ziekenhuis verlaten.

Waren er geen voortekenen?

Helemaal niets. Er zit ook geen hartfalen in de familie. Ik wist niet eens wie mijn huisarts was. Ik ging nooit bij hem langs.

Hoe is het nu? Ben je nog onder behandeling?

Er was nog wel een complicatie. Ik had wat botten gebroken vanwege de reanimatie. En ik heb een aneurysma, een scheurtje in een adertje bij het hart. Je kunt het vergelijken met een panty met een ladder. Met een verkeerde beweging kan het foute boel zijn. Dat was en is het gevaarlijkste nu. Ik mag me niet fysiek inspannen, niet fietsen of iets zwaars tillen. Aan revalidatie mocht ik daarom niet doen. Toevallig ben ik net vanochtend bij de cardioloog geweest. Alles was pico bello in orde. Ik slik nog wel dertien pillen, maar daarvan zijn de meesten vanwege dat aneurysma.

Hoe gaan je familie, vrienden en collega’s met je hartfalen om?

In het begin maakte mijn vrouw me twee tot drie keer per nacht wakker, omdat ze vond dat ik een raar geluid maakte. Toen ik weer aan het werk ging, stuurde ze me de eerste weken elk uur een appje. Mijn collega’s zeggen me regelmatig op tijd naar huis te gaan. Sinds 1 januari werk ik halve dagen. In het begin was ik dan ’s middags best moe, maar dat is nu ook over. Ik voel me niet topfit, maar toch. Ik voel me niet beperkt. Zoals ik me had voorgenomen, heb ik bij de terugkeer in de studio ‘Blij dat ik leef; van René Schuurmans gedraaid. Daarna ‘Hartslag’ van Ruth Jacott, ken je dat?

Doe je nu iets anders op het gebied van levensstijl?

Ik was nooit een sporter. Ik deed wel eens wat, maar nu doe ik helemaal niets. Ik mis het niet. Ik ben verder niks anders gaan doen. Qua voeding is er niets veranderd. Ik heb ook geen verlangen naar een wereldreis, een motor of een andere vrouw. Al die bucketlistflauwekul. Ik had en heb al een leuk leven.

Dé clichévraag: kijk je nu op een andere manier tegen het leven aan?

Ik geniet wel meer van kleine dingen. Ik realiseer me dat ik dood was. Het is nu weer regelmatig lekker weer en het voelt als een soort bonus dat ik dat toch opnieuw meemaak. In die zin ben ik dus wel veranderd. Met materiële dingen had ik al nooit veel, maar menselijke contacten vind ik nu nog belangrijker dan voorheen.

Wat zou je tegen andere hartpatiënten willen zeggen? Heb je tips?

Dat is lastig. Ieder geval is weer anders. Ik ben niet bang dat ik weer hartfalen krijg. En als het zo is, is het zo. Het scheelt waarschijnlijk dat ik totaal niets van het gebeuren merkte. Er zijn er genoeg bij wie het anders ging en die zelfs doodsangst hebben gehad. Maar goed, leef vooral alsof het je laatste dag is. Houd je niet klein, maak er wat van!
Tekst: Mariëtte van Beek
Fotograaf: Ruud Baan

Voor meer artikelen klik hier

Leveranciers zwaar verslavende pillen willen miljardenschikking

Geschreven door

Jaarlijks komen alleen al in de Verenigde Staten tienduizenden mensen om het leven door overmatig gebruik van verslavende medicijnen. Drie leveranciers die deze opiaten verspreiden, hebben een voorstel ingediend om te komen tot een schikking van tien miljard euro. 

Dat meldde persbureau Bloomberg dinsdag. Het gaat om de bedrijven McKesson, Cardinal Health en AmerisourceBergen. Die willen air van de almaar oplopende claims van meerdere Amerikaanse staten die vinden dat bed bedrijven hebben bijgedragen aan de “opiaten-epidemie”.

Hele volksstammen in Amerika zijn verslaafd aan opiaten als oxycodon en fentanyl. Dat zijn middelen die lijken op morfine en zwaar verslavend zijn. Voor de farmaceutische industrie een gegarandeerde bron van inkomsten, kortom. Maar het trieste resultaat van deze winsthonger van de farmaceutische bedrijven zijn de tienduizenden doden die jaarlijks in Amerika vallen als gevolg van dit medicijngebruik.

De middelen kunnen alleen op recept via de apotheek verkregen woorden – waardoor het lijkt alsof het veilig is. Het leeuwendeel van deze zwaar verslavende middelen wordt geleverd door McKesson, Cardinal Health en AmerisourceBergen. Niet eerder waren de bedrijven bereid om een bedrag te noemen waarmee een eind kan worden gemaakt aan de schadeclaims en rechtszaken.

 

Voor meer artikelen klik hier

Patiënten en mantelzorgers leren meer zelfredzaamheid

Geschreven door

In Maastricht is een opleiding gestart voor mantelzorgers en patiënten. Doel van de opleiding is om patiënten (en eventuele mantelzorgers) voor te bereiden op een snelle en verantwoorde terugkeer naar huis door hen te leren bepaalde eenvoudige medische handelingen zelf te verrichten. Dan gaat het bijvoorbeeld om ogen druppelen, wondverzorging tot en met zelf injecties toedienen.
De opleiding in de ‘mantelzorgacademie’ wordt gegeven door het academisch ziekenhuis in Maastricht, oftewel het Maastricht UMC+. Gezien het overheidsbeleid (Wmo, Wet maatschappelijke ondersteuning) om ouderen zo lang mogelijk zelfstandig te laten wonen, wordt het voor de patiënt steeds belangrijker om samen met zijn of haar mantelzorger(s) bepaalde zorghandelingen zelf te kunnen verrichten. De mantelzorgacademie zorgt ervoor dat dit op een verantwoorde manier mogelijk wordt. Door middel van workshops en instructies op maat worden patiënten en mantelzorgers getraind om basale medische handelingen te verrichten. Ook krijgen mantelzorgers bijvoorbeeld tiltechnieken aangeleerd als de patiënt immobiel of slechts gedeeltelijk mobiel is.

 

App en inloopcafé

Inzet van e-health (zoals een zelfredzaamheidsapp) biedt de gelegenheid om informatie snel beschikbaar te hebben, instructies nog eens terug te halen en snel en efficiënt te communiceren. Op termijn komt er ook een mantelzorginloopcafé, waar patiënten en mantelzorgers snel en zonder drempels terecht kunnen met al hun vragen. En dat allemaal met het doel om patiënten beter voor te bereiden op wat er medisch gezien nodig is na ontslag uit het ziekenhuis.

Ontlast

Bijkomend voordeel van de mantelzorgacademie is dat verpleegafdelingen worden ontlast. Tot voor kort moesten instructies aan patiënten en mantelzorgers namelijk tussen de bedrijven door worden gegeven op verpleegafdelingen. Bij gebrek aan tijd werd dat nog wel eens vergeten of uitgesteld, waardoor patiënten langer dan strikt noodzakelijk een ziekenhuisbed bezet hielden. Ook heropnames zijn voorgekomen, doordat medische zaken in de thuissituatie niet goed geregeld waren. Instructie via de mantelzorgacademie – buiten de hectiek van de verpleegafdeling dus – kan ook wat dat betreft voordeel opleveren en kosten besparen.

Pilot wordt structurele voorziening

De mantelzorgacademie is in 2018 gestart als pilot. Gezien het succes van de academie wordt het nu een meer structurele voorziening. De bemensing van de academie bestaat inmiddels uit acht speciaal hiervoor opgeleide verpleegkundigen, en het aantal aanmeldingen vanuit de verpleegafdelingen van het Maastricht UMC+ neemt gestaag toe.

 

Voor meer artikelen klik hier

Farma betaalde vorig jaar 80 miljoen “sponsorgeld”

Geschreven door

De farmaceutische industrie betaalde vorig jaar in totaal 80 miljoen euro aan “sponsorgeld” aan artsen en ziekenhuizen in Nederland. Dat is 12 procent meer dan in 2017, meldt de Volkskrant.
Het geld is afkomstig van 152 farmaceutische bedrijven en leveranciers van medische hulpmiddelen. De krant komt aan deze gegevens op basis van cijfers van het Transparantieregister Zorg die maandag zijn gepubliceerd.
Hierbij moet worden aangetekend dat melding in het Transparantieregister niet verplicht is, maar vrijwillig gebeurt. Wat er nog meer in de zakken van artsen wordt gestopt, weten we niet. Om die reden heeft het PvdA-kamerlid Lilianne Ploumen dit voorjaar een wetsvoorstel ingediend om bedrijven een meldplicht op te leggen. Dit najaar wordt de werking van het register geëvalueerd.
Het overgrote deel van het wel gemelde sponsorgeld (ruim 71 miljoen euro) ging naar ziekenhuizen en samenwerkingsverbanden van artsen. Daarnaast ging nog eens bijna 9 miljoen euro naar ruim 3600 medisch specialisten.
Voor meer artikelen klik hier

Cardiologen in Emmen plaatsen minisensors in longslagader

Geschreven door

Cardiologen van Treant Zorggroep  plaatsten in juli in het Scheper Ziekenhuis in Emmen voor het eerst minisensors in de longslagaders van patiënten met ernstig chronisch hartfalen. Met zo’n sensor kan een cardioloog op afstand zien hoe het met de patiënt gaat, aldus RTV Drenthe.

Je voelt niks van de sensor, aldus het ziekenhuis. De sensor zorgt ervoor dat de patiënt minder vaak naar het ziekenhuis hoeft te komen. Het ziekenhuis in Meppel is een van de twintig ziekenhuizen die meedoen aan een landelijk onderzoek naar behandeling van patiënten met ernstig hartfalen. In het kader van dat onderzoek wordt de sensor geplaatst.

De sensors hebben ongeveer de grootte van een munt van één euro. Aan beide uiteinden bevinden zich twee smalle lussen. Via de sensor kunnen cardiologen in het ziekenhuis direct zien wanneer de druk oploopt en het hartfalen verergert. ~Daardoor zijn artsen in staat om eerder in te grijpen. Plus: patiënten krijgen advies over leefstijl en medicatie om erger te voorkomen.

 

Voor meer artikelen klik hier

Tekort aan plaspillen voor hartpatiënten

Geschreven door

Tot oktober dit jaar moeten hartpatiënten rekening houden met een tekort aan de plaspil bumetanide. Dat maakt apothekersorganisatie KNMP donderdag bekend tijdens een uitzending van het televisieprogramma EenVandaag.

Het punt is dat de farmaceutische industrie medicijnen levert aan de hoogste bieder. In Nederland zijn plaspillen relatief goedkoop – en dus slaan de farmabedrijven Nederland maar even over. In wat voor wereld leven we eigenlijk! Een schande is het.

Lees hier het hele verhaal.

 

Voor meer artikelen klik hier

Zomerstress leidt tot personeelstekort in de zorg

Geschreven door

Aanhoudend personeelstekort en vakanties van collega’s maakt het voor de achter vijvers in de zorg steeds lastiger om uitdijende gaten in roosters te dichten. Dat meldt het Algemeen dagblad (AD). Dat gaat zoveel dat het personeel tost wie er vrij mag nemen en op vakantie kan gaan. Ook vinden daarover de nodige discussies plaats. Het komt zelfs voor dat mensen eerder terug moeten van vakantie, aldus de krant.
Die baseert het trieste nieuws op een peiling van de beroepsvereniging van verpleegkundigen en verzorgenden V&VN onder bijna duizend zorgmedewerkers. De werkdruk neemt steeds verder toe. Een op zeven zorgverleners moet zelf zorgen voor vervanging tijdens de vakantie. Triest inderdaad.
Hou dus asjeblieft rekening met de zorgen van de zorgverleners. Maak hun stress niet nog groter door te foeteren als ze te laat komen of een afspraak niet door kan gaan.

Voor meer artikelen klik hier