Zorgeloos samen op reis…

Onlangs heeft de vijfdaagse reis naar Sauerland plaatsgevonden. Dit was een dusdanig daverend succes dat we in oktober zelfs weer teruggaan! U leest er meer over op pagina 8 en ik garandeer u dat u er geen spijt van krijgt als u meegaat. Dus lees er snel meer over en boek!

Helaas werd een van onze trouwe reizigers op de eerste dag onwel. Hij moest helaas naar het ziekenhuis, maar uiteindelijk is alles goed gekomen. Fantastisch hoe alle medereizigers meeleefden en gelijk het initiatief namen om een mooie kaart met lieve woorden te schrijven en hem een spoedig herstel wensten.

Na afloop van de reis ontving ik een heel mooi bericht van Erna Verdurmen, een van onze vaste Hartbrugreizigsters. ‘Wat ik van dichtbij ervaren heb is hoeveel werk jullie voor ons, vaak NIET zichtbaar, verzetten. En hoe jullie dingen oplossen, zoals met Frans Dassen naar het ziekenhuis gaan en alles regelen, en tot ‘s avonds laat bij hem blijven.’ Voor ons is dit vanzelfsprekend, want dat is waar wij voor staan. Wij zorgen ervoor dat mensen met een gerust gevoel mee op reis gaan met ons.

Mocht u overwegen om een keertje mee te gaan, schroom dan niet om ons te bellen. Er zijn nog enkele kamers beschikbaar voor de Dolomieten en Brighton. Ook hebben we een nieuwe bestemming op het programma staan: in september gaan we naar het Italiaanse Bibione. Dit belooft een prachtige reis te worden! Ook gaan we, zoals gezegd, in oktober weer naar het Sauerland: gezelligheid gegarandeerd!

Ik hoop dat ik u tref tijdens een van onze HartbrugReizen.

Column door: Marly van Overveld

Onze nieuwe website is klaar!

Onze nieuwe website gaat live en daar zijn we trots op! Achter de schermen zijn we er natuurlijk al langer mee bezig geweest, maar nu is het moment aangebroken dat u als donateur ook mee mag kijken naar het eindresultaat. Ik ben benieuwd wat u ervan vindt.

Steeds meer mensen hebben tegenwoordig een iPad of een andere tablet, en/of een smartphone. Elke reis vragen mensen me ‘Marly, kun je mij alsjeblieft eventjes helpen met de Wi-Fi?’. Die vraag wordt mij vaak al meteen de eerste avond gesteld. Het is niet alleen meer de jonge garde die veel bezig is met alle moderne communicatiemiddelen; tegenwoordig vinden mensen van alle leeftijden dit belangrijk.

De nieuwe site biedt veel voordelen ten opzichte van de oude. In de eerste plaats is hij een stuk gebruiksvriendelijker. Hij is zoals dat heet ‘responsive’: dit betekent dat hij zich automatisch aanpast aan een tablet, desktop of smartphone. Op deze manier is de site altijd goed leesbaar. Daarnaast zal de site sneller laden dan de vorige. Ook dat is fijn, want we zijn er tegenwoordig aan gewend dat alles snel moet gaan en houden er niet van om te wachten. Een bijkomend voordeel is dat de nieuwe website minder data verbruikt. Ook dit is – met name bij mobiel gebruik – niet onbelangrijk. Wilt u de site in het buitenland bezoeken en is er even geen Wi-Fi, dan kost het u dus veel minder. Ook handig als u snel informatie wilt opzoeken tijdens een van onze HartbrugReizen!

De nieuwe site is ook eenvoudiger te integreren op bijvoorbeeld Facebook. In deze moderne tijd is dat een groot voordeel, omdat social media een steeds grotere rol spelen. Ook voor goede doelen zoals Hartpatiënten Nederland vormen social media een belangrijk medium.

Maar misschien wel de grootste vooruitgang is dat de nieuwe site veel overzichtelijker is. Alle onderdelen zijn beter gestructureerd en duidelijker weergegeven. Dat geldt ook voor het forum. Daar we hier maandelijks zo’n 50.000 (!) lotgenoten met elkaar in contact brengen, zullen hopelijk veel mensen dit plezierig vinden.

Tot slot is er ook ruim aandacht voor de HartbrugReizen op de site. Zo kunt u direct reageren op de diverse reizen, en deze ook direct boeken.

Uiteraard wordt de huidige inhoud bijna geheel overgezet naar de nieuwe website, waardoor uw eventuele Hartverhalen of reacties op het forum niet verloren gaan. De informatie blijft dus nagenoeg hetzelfde, alleen wordt alles makkelijker en overzichtelijker.

 Column door: Marly van Overveld

Voeding voor hartpatiënten

 

Vraagt u zich af of u als hartpatiënt een bepaald dieet moet volgen? Hartbrug-Magazine zocht het voor u uit en sprak hierover met Karin Arkenbout. Zij is interventiecardioloog in het ‘Tergooi’ ziekenhuis in Blaricum en Hilversum.

 

Voeding is voor iedereen van levensbelang. Wanneer bij u een hartaandoening is geconstateerd, is afhankelijk van de hartziekte een evenwichtig dieet belangrijk. De juiste voeding zorgt er onder andere voor dat mogelijke nieuwe complicaties naar aanleiding van uw aandoening voorkomen of onder controle gehouden worden.

 

Krijgen hartpatiënten vanuit het ziekenhuis een speciaal dieet, dan wel eetpatroon mee?

‘Hartpatiënten worden bij ons in het ziekenhuis tijdens hun opname al geïnstrueerd over een gespecialiseerd dieetadvies naar aanleiding van hetgeen bij hen is voorgevallen. Wij zorgen er daarnaast voor dat alles in hun portfolio wordt geregistreerd.’

 

Kunnen hartpatiënten de nieuwe Schijf van Vijf aanhouden?
‘In principe kunnen hartpatiënten de Schijf van Vijf aanhouden. Immers, de schijf omvat een evenwichtig voedingspatroon. Wel is het zo dat hartpatiënten met bijvoorbeeld hartfalen extra aandachtsgebieden hebben. Denk aan het voedingsadvies om zout eten te vermijden.

 

Wat zijn verder specifieke aandachtspunten voor hartpatiënten omtrent hun voedingspatroon?

‘Voor hartpatiënten is het belangrijk om hun cholesterol laag te houden, vooral als iemand een hartinfarct heeft gehad. Hoe lager het cholesterol, des te minder kans op een hartinfarct. Er zijn alledaagse producten op de markt die pretenderen het cholesterol aanzienlijk te kunnen verlagen. Tevens is het belangrijk om te letten op het soort in te nemen vetten. Goede vetzuren zijn belangrijk. Hartpatiënten doen er goed aan om twee keer in de week vette vis te eten.’

 

Zijn er nog meer musts in het voedingspatroon van hartpatiënten?

‘Het allerbelangrijkste is om evenwichtige voeding te consumeren waarbij op het gewicht wordt gelet en daarmee de risicofactoren beperkt. Een beperkte calorie-inname is belangrijk, maar bewegen eveneens.’

 

Zijn er overduidelijke do’s & dont’s voor hartpatiënten?

‘Alle hartpatiënten dienen gezond te eten, maar wanneer iemand aan hartfalen lijdt, dan komen daar extra aandachtspunten bij. Zij horen bijvoorbeeld ook op hun vochtinname te letten. Een cardioloog kan in samenspraak met een internist aanwijzingen geven waar een patiënt op dient te letten. Een diëtist kan verder helpen met het opstellen van een voedingsplan.’

 

Waarom heeft u voor dit beroep gekozen?

‘Het hart staat centraal in het lichaam. Wanneer iets aan dat bijzondere orgaan hapert en men snel genoeg ingrijpt, red je mensenlevens. Dat heb ik altijd interessant gevonden. Het verbeteren van levens en al hetgeen wat daarbij komt kijken, spreekt mij aan. Vaak vinden mensen het lastig om goede gewoontes vast te houden – vooral na hartrevalidatie – en daarom hebben wij een nieuw programma opgezet waarbij de individuele aanpak centraal staat en per patiënt naar de verschillende behoeften wordt gekeken. Het is een samenwerking tussen verschillende afdelingen, zoals de fysiotherapeut en de verpleegkundige. Tegenwoordig is het contact met de verpleegkundige ook online te onderhouden en worden tips en aanwijzingen uitgewisseld. Uiteindelijk doen wij er alles aan om ervoor te zorgen dat mensen het leuk blijven vinden om te bewegen en gezonde voeding tot zich te nemen.’

Twijfels over ‘drank-raadgeving’ in Schijf van Vijf Advies alcohol wekt wrevel

 

ROERMOND – Wat mag je eigenlijk nog nuttigen aan alcoholische versnaperingen? Waar doet men wel of niet verstandig aan, met het oog op de gezondheid? Biertje, jenevertje misschien? Als hartversterkertje. Eh… Wijntje dan…?!

 

De nieuwste editie van de Schijf van Vijf, dit voorjaar door voedingsexperts van het Voedingscentrum in Den Haag weer eens tegen het licht gehouden, is daarover erg duidelijk: ‘Geen alcohol!’, luidt nu het advies van het centrum. Alcohol is dus definitief in de ban bij de deskundigen, onder meer van Gezondheidsraad en Rijksinstituut voor Volksgezondheid (RIVM).

De argumenten die het Voedingscentrum hanteert zijn hoe dan ook helder: ‘Een hoog alcoholgebruik verhoogt de kans op beroerte en verschillende soorten kanker. Matig gebruik van alcohol laat zowel gunstige als ongunstige verbanden zien.’ En: ‘Geen alcohol drinken is het advies. Drink je wel wat? Dan adviseren wij om niet meer dan één glas op een dag te drinken.’

 

Een van die deskundigen is Martijn Katan, oud-hoogleraar voedingsleer aan de Vrije Universiteit van Amsterdam. In zijn nieuwe boek ‘Voedingsmythes’ rekent hij af met de in zijn ogen hardnekkige volkswijsheid dat rode wijn goed zou zijn voor het hart. ‘Geen enkel bewijs dat dit zo is’, stelt hij onomwonden. ‘Dit hangt samen met de mythe over antioxidanten. Niet alleen de alcohol zou gezond zijn, maar ook stoffen uit de druivenschil die als antioxidant werken. Het was een van de voedingstheorieën die met het meeste enthousiasme werden ontvangen, maar uiteindelijk klopt het toch niet. Alleen wil de mythe maar niet dood.’

 

Al met al duidelijke waarschuwingen aan de ‘drinker’, geheelonthouding is dan ook de nieuwe norm.

De kritiek daarop is echter, sinds het verschijnen van dit advies, niet van de lucht. Vooral het door sommige critici als ‘bedillerig’ beoordeelde karakter van de Schijf van Vijf wekt wrevel. ‘Dit advies jaagt verantwoorde drinkers onnodig schrik aan’, stelden ‘per kerende post’ in NRC Handelsblad dr. Aafje Sierksma, directeur van het Kennisinstituut Bier (gefinancierd door Nederlandse Brouwers) en voedingsconsultant en voormalig alcoholonderzoeker bij TNO, dr. Henk Hendriks.

 

‘Behandel ons niet allemaal als alcoholist’, schrijft het tweetal. ‘Drink geen alcohol, of in ieder geval niet meer dan een glas per dag, adviseren zowel Voedingscentrum als  Gezondheidsraad. Wat bedoelen deze gezaghebbende instituten hiermee? Wel of niet drinken? Hoe dan ook heeft Nederland hierdoor in één klap de strengste alcoholrichtlijn van Europa. Maximaal twee glazen per dag, luidt het advies bij onze oosterburen. Verder weg, in de VS, staat het maximum zelfs op drie glazen.’

Actie leidt tot reactie! – Het Voedingscentrum reageerde onmiddellijk op de kritiek die het alcoholadvies in de Schijf van Vijf dreigt te ondermijnen. ‘Het Voedingscentrum jaagt geen schrik aan’, stelt dr. ir. Astrid Postma-Smeets, expert voeding en gezondheid van het centrum. ‘Het Voedingscentrum adviseert de burger zo eerlijk mogelijk op basis van de nieuwste stand van de wetenschap: feit is dat er steeds meer bewijs komt dat alcohol een schadelijke stof is.’

 

Toch, ondanks de stelligheid van al deze partijen, lijkt de wetenschap verdeeld. Want eind april 2016 verscheen het volgende medische nieuws waarmee het NOS Journaal groots uitpakte: ‘Rode wijn (en karnemelk) zijn goed voor onze darmflora’. Een studie, gepubliceerd in het alom hoog aangeschreven medische vaktijdschrift Science van de Groningse hoogleraar humane genetica, Cisca Wijmenga (Rijksuniversiteit Groningen). Zij stelt: ‘Karnemelk, chocolade en rode wijn zijn goed voor de verscheidenheid van onze darmflora. Volle melk en frisdrank juist niet.’

 

Wijmenga legde tegenover het Journaal uit dat er zich zo’n 100.000 miljard bacteriën in onze darmen bevinden, tien keer zoveel als het aantal eigen lichaamscellen. ‘Wat al die bacteriën doen, is grotendeels onbekend. Wel wordt steeds duidelijker dat ze een belangrijke rol spelen voor onze gezondheid.’

Ofwel, de stelligheid waarmee De Instanties zich nu tegen het gebruik van alcohol keren is misschien enigszins voorbarig. Want, om met professor Wijmenga te spreken: nog lang niet alles is bekend.

 

Wim Hendriks uit Wanroy, Noord-Brabant, is altijd zijn eigen weg gegaan, de weg van de gematigdheid. Nog niet lang geleden zei hij: ‘Doe alles met mate, niet roken en alleen bij het warm eten een glas rode wijn.’

 

Zó werd hij 107 jaar. Eerder dit jaar overleed hij, op de dag dat officieel de lente van 2016  begon. Als oudste man van Nederland. Op zijn ongekend hoge ouderdom was hij zelf niet eens zo trots, hij zag de betrekkelijkheid ervan. ‘Je kunt beter de jongste van het land zijn’, zei hij kort ervoor nog in zijn Brabantse krant. Vol levenslust was hij dan ook nog. Ten bewijze: in 2012 haalde hij nog het nieuws, toen hij na 85 jaar schadevrij autorijden zijn rijbewijs voor nog eens vijf jaar liet verlengen.

 

Eén glaasje wijn, het heeft Hendriks geenszins gedeerd. Wat de deskundigen nu ook beweren. ‘Elke dag een lekkere rode wijn. Eén glaasje maar…’ Hij heeft er zijn lange leven lang van genoten. Met mate… Dat natuurlijk wel!

 

Oudste man van Nederland (107 jaar) pleitte al voor matigheid

Smeren in de lente

 

De lente is in volle gang. Wanneer de zon doorbreekt en de temperaturen enigszins oplopen, lijkt het besef rondom de gevaren van zonkracht, als sneeuw voor de zon verdwenen. Maar smeren in de lente is meer dan een must.

 

Wanneer uw huid tijdens de wintermaanden geen of weinig zon heeft gezien, zijn de eerste zonnestralen al gauw schadelijk. Het ‘even’ meepikken van de zon op een terrasje, is meer dan verraderlijk. Gun uw huid de tijd om op een verantwoorde manier aan de zon te wennen.

 

Smeren

Onze huid beschikt over een zelf ingebouwde zonfilter in de vorm van melanine. Melanine zorgt voor de verkleuring van de huid. Het vrijgekomen pigment, de melanine, vormt een beschermlaag die ervoor zorgt dat de uv-straling (ultraviolette straling) het DNA van de lichaamscellen niet beschadigd. Hiermee is tevens een van de bekendste uitspraken ontkracht; kleur komt van binnenuit en scrubt u er niet vanaf.

 

Gooi in uw enthousiasme over het natuurlijke beschermingsmechanisme van uw huid niet de zonnebrand weg. Uw lichaam heeft hulp nodig bij het beschermen van uw huid. En dat verkrijgt u onder andere door te smeren. In zonnebrand zit de zogeheten ‘Sun Protection Factor’. In de volksmond ook bekend onder de afkorting ‘SPF’, oftewel ‘beschermingsfactor‘.

En nog eens

SPF zorgt ervoor dat uw huid beschermd is tegen de schadelijke uv-stralen. De hoogte van de factor geeft de mate van bescherming aan.

 

Eenmaal ingesmeerd, betekent niet dat u de tube voor de rest van de dag links kan laten liggen. Sterker nog; herhaaldelijk opnieuw insmeren is belangrijk. Wees niet zuinig met uw zonnebrand, maar breng deze royaal aan en vergeet daarbij het gezicht niet. Note to yourself: na het openen is zonnebrand beperkt houdbaar vanwege de verminderende factor.

 

Zonnebril & Co.

Goede zonbescherming stopt niet bij de huid. Uw ogen, maar ook hoofdhuid vragen eveneens om bescherming. Met een zonnebril beschermt u zowel uw ogen tegen het zonlicht, als de tere huid rondom uw ogen. Zorg wel voor zonneglazen met uv-filter.

 

Krijgt u het al benauwd bij het idee aan een zonneklep? Nergens voor nodig! Tegenwoordig zijn er uiteenlopende variaties daarop. Denk aan een zwierige sjaal, hippe pet of een luchtige hoed. En ondertussen bent u (beter) beschermd tegen een zonnesteek.

 

 

Zonrichtlijnen

  • Geniet van de zon, maar met mate. Ook als u een goede zonnebrand gebruikt.
  • Voorkom verbranding. Laat de huid eerst voorzichtig wennen aan de zon en blijf de eerste dagen niet te lang in de felle stralen. Uw huid kan zich zo iets verdikken en langzaam bruin worden, waardoor hij een natuurlijke bescherming biedt tegen verbranding.
  • Zoek de schaduw op tussen twaalf en drie uur ‘s middags, de zon is dan het sterkst in Nederland. In andere landen kan dit anders zijn, informeer op uw vakantieadres.
  • Draag in de volle zon een pet of hoed en gebruik een zonnebril, om een zonnesteek te voorkomen.
  • Bescherm uw huid met een goede zonnebrand. Ook wanneer u al een bruine teint heeft. Wees bovendien voorzichtig in de bergen, waar de stralen intenser zijn. Denk erom dat bewolking en wind de intensiteit van de stralen niet altijd verminderen, ook al voelt het niet warm aan. Wees ook voorzichtig met medicijnen en alcohol in de zon. Vraag bij twijfel altijd advies aan uw huisarts.
  • Neem alleen een zonnebad – in de zon of onder de zonnebank – als u minimaal zestien jaar bent en huidtype twee, drie of vier heeft.
  • Volg de gebruiksaanwijzing van de zonnebank nauwkeurig op.
  • Vraag in een zonnestudio altijd om persoonlijk advies.
  • Ga niet in de zon en zeker niet onder de zonnebank als uw huid vreemd reageert met bijvoorbeeld jeuk, uitslag of snelle verbranding. Vraag bij twijfel altijd advies aan uw huisarts.
  • Bij sommige huidaandoeningen helpt uv-straling, bij andere juist niet. Hiervoor bestaan speciale zonnebanken. Vraag uw huisarts om advies.

 

Bron: Op initiatief van de Nederlandse Kankerbestrijding Koningin Wilhelmina Fonds, zijn bovenstaande tien richtlijnen opgesteld door deskundigen op het gebied van uv-straling en huidaandoeningen.

 

 

Smeertips

  • Smeer u dertig minuten voor het zonnen alvast in.
  • Elke anderhalf uur, tot twee uur, opnieuw insmeren.
  • In het water geweest? Smeer opnieuw in (ook als u een waterproof zonnebrand hebt).
  • Ook insmeren in de schaduw.
  • Smeer uw lippen met een speciale lippenbalsem tegen de zon in.
  • Kinderen moeten minimaal factor dertig gebruiken, maar liever factor vijftig.
  • Een hogere factor voorkomt roodheid en verbranding, maar gaat het bruin worden niet tegen.
  • Vergeet niet in te smeren tussen de tenen, dit is de meest voorkomende plek voor een melanoom (een vorm van huidkanker die ontstaat op een plek waar een moedervlek zat).
  • Een duurdere zonnebrand is niet per definitie beter.
  • Laat zonnebrand niet warm worden in uw tas.
  • Extreme hitte kan ervoor zorgen dat de werking van zonnebrand flink achteruit gaat.

 

 

Zonweetjes

  • De zon is ruim vijf miljard jaar geleden begonnen met schijnen.
  • De zon schijnt het meest in mei en juni met een gemiddeld aantal zonuren van 6.8 per dag, tegenover respectievelijk 6.5 en 6.2 in de zomermaanden juli en augustus.
  • Ruim 75 procent van de Nederlanders smeert zich te zuinig met zonnebrand in.
  • Den Helder is de zonnigste plek van Nederland en heeft gemiddeld 1650 zonuren per jaar.

 

Rondje Nederland

 

Weer of geen weer; wij nemen u mee op een (fiets)tocht door Nederland en hebben per provincie een kleine selectie gemaakt uit de ontelbare bezienswaardigheden die ons land rijk is. Rek en strek uw armen en benen en ga!

 

U gaat er graag op uit, maar blijft liever dicht bij huis? Nederland is daarvoor bij uitstek het ideale land. Maak voor uzelf een uitgestippelde (fiets)tocht of geniet van een ongeplande dag uit. Met HartbrugReizen onder uw arm, hoeft u in ieder geval uw hoofd niet te buigen over ontspannen, of juist actieve tussenstops.

 

Tip: U heeft de fiets thuis laten staan, maar krijgt spontaan zin om te fietsen? Huur een fiets!

 

Groningen

Benieuwd naar hoe het er vroeger aan toeging in Gro-ningen? Bezoek het openluchtmuseum ‘Het Hoogeland’ in Warffum. Hier gaat u honderd jaar terug in de tijd en krijgt u een kijkje in het leven vroeger op het platteland. Heeft u toch meer behoefte aan ontspanning? Drijf dan rond in een thermaalbad van ‘Fontana Resort’ in Bad Nieuweschans. Hier kunt u even helemaal onthaasten en zowel lichamelijk, als geestelijk met uzelf in het reine komen.

 

Friesland

Staat natuur voor u met stip op nummer één? Maak een wandeling in het nationaal park ‘De Alde Faenen’ in Eern-woude. Een laagveenmoeras met een gevarieerd landschap van onder andere meren, rietlanden en moerassen. Dit  natuurschoon is een lust voor het oog met onder andere enorm veel planten en dieren. In het park zijn ruim 450 verschillende planten en 100 soorten vogels te bekennen. Om in de natuursfeer te blijven: als echte natuurliefhebber mag u het ‘Natuurmuseum Fryslân’ in Leeuwarden niet overslaan. Neemt u de (klein)kinderen een dagje mee? Ideaal! Want in dit museum mogen zij heel veel zelf doen. Oftewel: aan be-leving geen gebrek!

 

Drenthe

Of neem de (klein)kinderen mee naar de ‘Speel- en IJsboer-derij De Drentse Koe’ in Ruinerwold. Even verdwalen in het maisdoolhof, een potje boerenbiljarten en tot slot genieten van een ijsje met verse melk? Dit is een kleine greep uit het uitgebreide assortiment. Heeft u naast vermaak ook plaats voor bezinning? Neem een kijkje in het ‘Nationaal Gevangenismuseum’ in Veenhuizen en ervaar het gevangenisleven vanaf 1600 tot heden in dit interactieve museum.

 

Noord-Holland

Houdt u van dieren, maar vooral van dieren in hun (voor zover mogelijk) natuurlijke leefomgeving? Bezoek een van de meest diervriendelijke natuurparken in Nederland, het ‘Landgoed Hoenderdaell’ in Anna Paulowna. Hier leven dieren, indien mogelijk, vrij in het park. Denk aan ringstaartmaki’s en damhertjes in het bos. Geredde dieren, zoals gepensioneerde circusleeuwen en opgevangen bruine beren uit Bulgarije, vertoeven in diervriendelijke gevangenschap. Even heel iets anders? Wat dacht u van het ‘Marinemuseum’ in Den Helder? Leer alles over de marine en hoor oud-bemannings-leden verhalen aan op een van de drie museumschepen.

 

Flevoland

Niets te doen in Flevoland? Welnee! Wist u dat ‘Museum Schokland’ op de Unesco Werelderfgoedlijst staat? Op dit voormalige eiland in de Noordoostpolder beleeft u natuur en cultuurhistorie in één. Vervolg uw weg naar de ‘Oostvaardersplassen’ in Lelystad. Hier heeft de natuur het voor het zeggen, net zoals de dieren. Een uniek natuurgebied in Nederland, maar ook Europa.

 

Overijssel

Cultuursnuiven in eigen land? Dat kan in Overijssel bij ‘Die-renpark Taman Indonesia’ in Kallenkote. In dit tropische park waant u zich even in Indonesië. En heeft u na al die indrukken van buitenaf zin in wat verkoeling? Ga naar ‘De Scheg’ in Deventer. Een zwemparadijs met voor elk wat wils. Doet u het liever rustig aan? Een IJslands badhuis met sauna’s en een bubbelbad is eveneens aanwezig.

 

Zuid-Holland

Echte waterliefhebbers gaan naar wellnessresort ‘Elysium’ in Bleiswijk. Dit resort beschikt over tal van baden, sauna’s en opgietingen, maar ook massages, beautybehandelingen en restaurants. Eenmaal zen? Vervolg uw weg naar ‘Boerderij ‘t Geertje’. Hier kunt u op uw gemak nagenieten in de kringloop van de natuur.

 

Utrecht

In het midden van het land vindt u onder andere naast het ‘Sonnenborgh museum & sterrenwacht’, de ‘Botanische tuinen’. De tuinen zijn gelegen op Fort Hoofddijk en eigendom van Universiteit Utrecht. De diversiteit aan en in de tuinen is zowel voor de weten-schap als het publiek bestemd.

 

Gelderland

Ga van het ene uiterste naar het andere. Neem een kijkje achter de schermen bij de Oranjes op ‘Paleis Het Loo’ in Apeldoorn en ervaar vervolgens in ‘MuZIEum’ in Nijmegen, het dagelijks leven van een slechtziende.

 

Zeeland

Tijd voor geschiedenis? Het ‘Watersnoodmuseum’ in Ouwerkerk verbeeldt de watersnoodramp uit 1953. Duikt u graag de geschiedenis nog dieper in? Op de ‘Stoomtrein Goes-Borsele’ ervaart u de spoorwegen uit de jaren dertig met tussenstops op verscheidene stations boordevol met leuke attracties en bezienswaardigheden.

 

Noord-Brabant

Geniet u wel van een tochtje? Vaar in ‘s-Hertogenbosch verder op ‘Binnendieze’. Een historische vaartocht die u kennis laat maken met de binnenstad van deze stad. Maak vervolgens een wandeling in nationaal park ‘De Loonse en Dru-nense Duinen’ in Loon op Zand. De ideale afsluiting van een geslaagde dag.

 

Limburg

Breng in het zuiden van het land een bezoek aan de ‘Kasteeltuinen Arcen’. Dit is een van de meest gevarieerde bloemen- en plantenparken van Europa. Bevalt de kasteelsfeer u? Vervolg uw weg naar ‘Kasteelpark Born’. Hier houden in de tuinen onder andere uilen, kamelen en neusberen een oogje in het zeil.

Light is niet altijd gezond

 

Veel mensen denken dat ze gezond leven als ze voor light kiezen in plaats van suiker. Dat is echter maar zeer de vraag. Onze hersenen willen suiker proeven. Als dat niet gebeurt, willen ze compensatie. Dan wordt er extra getankt, meer gegeten, en kon het resultaat nog wel eens averechts werken.

 

Neurobioloog Paul Smeets heeft de afgelopen jaren heel wat onderzoek gedaan naar de effecten van lightproducten. Smeets doet onderzoek naar voeding en het brein bij het Universitair Medisch Centrum (UMC) Utrecht en Wageningen University & Research centre.

 

In 2006 promoveerde Smeets bij het UMC Utrecht of en in hoeverre het brein een onderscheid weet te maken tussen gewone suiker en light-zoetstof. De proefpersonen kregen een zoete drank voorgezet. ‘Wij ontdekten dat de hersenactiviteit in de hypothalamus, het gebied in de hersenen waar de energie-inname gereguleerd wordt, afneemt wanneer iemand een glucosehoudende drank drinkt. Dus een zoete drank met calorieën’, tekent Gezond Nu op uit de mond van Smeets. ‘Die lagere activiteit wijst op verzadiging. Na het drinken van een niet-zoete drank met calorieën of een (zoete) caloriearme drank met aspartaam bleef de activiteit in de hypothalamus gelijk.’

Hoe zit dat? Volgens Smeets zijn we genetisch geprogrammeerd om van suiker te houden. Suiker hebben we nodig als energiebron. Als we suiker nuttigen, treedt in de hersenen een beloningssysteem in werking. We krijgen een prettig gevoel dat ons aanmoedigt om door te gaan, aldus Smeets. Uit nader onderzoek in 2011 bleek dat de hersenen verschillend reageren als ergens suiker in zit of juist niet. We kunnen dus suiker en zoetstof van elkaar onderscheiden.

 

Bij proeven met ratten bleek bovendien dat de dieren de afname van suikerconsumptie gaan compenseren door meer te eten. Daardoor worden ze dikker. Of dat voor mensen ook zo werkt, is maar de vraag. ‘Het is nooit hard aangetoond dat zoetstoffen ons metabolisme op die manier verstoren’, zegt Smeets. ‘Ik vermoed dat het bij mensen niet gebeurt, omdat mensen die kunstmatige zoetstoffen nemen in hun dieet óók suikers binnen krijgen. Ons dieet is veel diverser dan dat van proefdieren. Ik denk dat daardoor de koppeling in de hersenen tussen de zoete smaak en suiker in het bloed voldoende in stand blijft om het metabolisme stabiel te houden.’

 

De vraag is dan, of we ‘dus’ afvallen van light frisdrank. ‘Op korte termijn wel’, zegt Smeets. Hoewel het natuurlijk altijd beter is om gewoon water te drinken als je gezond wilt afvallen. Desondanks is de light drank altijd beter dan de gezoete frisdrank, temeer omdat daarin vaak erg veel suiker zit.

 

Maar het lichaam reageert op de onthouding van suiker. Op de lange termijn gaat het lichaam compenseren. ‘Dat is trouwens niet alleen zo bij een dieet van lightproducten, maar bij álle diëten’, zegt Smeets in het blad. ‘Het lichaam denkt dat er voedseltekort is. Het gaat dus in de spaarstand wanneer je kilo’s verliest, want het weet niet wanneer er weer energie binnenkomt.’

 

Ons lichaam is niet in staat om te leren dat light producten ook verzadigen. Dat gaat er in ons brein gewoon niet in. Dat bleek uit een studie waaraan veertig studenten mee deden. Die kregen vier weken lang elke ochtend als ontbijt een drankje voorgezet dat wel of juist geen suikers (maar zoetstoffen) bevatte. ‘We verwachtten dat de hersenen konden leren dat de kunstmatige zoetstoffen minder verzadigen’, aldus Smeets. ‘Maar dat bleek niet zo te zijn. Het lijkt erop dat in weldoorvoede personen die af en toe iets zoets zonder suiker eten fysiologisch weinig gebeurt, deels dus vanwege de sterke link tussen zoet en calorieën. Dit is wél opeens relevante informatie voor je lichaam als je honger of echt een tekort hebt, bijvoorbeeld wanneer je ondervoed bent of op dieet. Dan heeft je lichaam opeens wel een voorkeur voor een drank met suiker boven een drank zonder suiker. Mijn hypothese is dus dat je lichaam inderdaad kan leren dat een product zonder echte suikers minder verzadigt, maar alleen wanneer je een tekort hebt.’

 

Kan ons brein een gezonde keuze maken?

De vraag of onze hersenen een gezonde keuze kunnen maken, is een lastige. Het antwoord neigt naar nee, blijkt uit onderzoek door Smeets. Hij wilde wel eens weten of en zo ja welke strijd er in onze hersenen gevoerd wordt als we moeten kiezen tussen pakweg een tompoes en een stuk fruit. ‘Wat bleek?’, zegt Smeets. ‘Die strijd wordt helemaal niet gevoerd. Wij constateerden bij de proefpersonen met een lijndoel geen enkele innerlijke strijd tussen goede voornemens op de lange termijn en beloning op de korte termijn. De hersenen kiezen automatisch voor lekker en calorierijk in plaats van voor gezond. Als je wilt afvallen, moet je het niet alleen hebben van je gezonde verstand’, concludeert de onderzoeker uit dit alles. ‘Je moet er vooral voor zorgen dat je gezonde leefstijl een gewoonte wordt.’

Hartoperatie met robot:  sneller beter en minder pijn

 

ZWOLLE – Als eerste en vooralsnog enige hartcentrum in Nederland kan Isala Hartcentrum in Zwolle gebruik maken van een geavanceerde robot bij operaties. Een jaar geleden baarde een team onder leiding van cardiothoracaal chirurg Sandeep Singh opzien met de eerste hartklepvervangende operatie verricht in Nederland met behulp van de Da Vinci-robot. Tot dan toe gebeurde dat in een standaard openhartoperatie. Dat betekent dat het borstbeen van de patiënt geheel open moest. Een operatie met de Da Vinci-robot is volledig endoscopisch. Slechts vijf kleine sneetjes zijn voldoende om de mitralisklep te vervangen. Alle reden voor een gesprek met een van de baanbrekers, Dr. Sandeep Singh!

 

Dr. Sandeep Singh

 

‘De robot is een instrument dat de chirurg in staat stelt om een operatie uit te voeren met zo min mogelijk schade aan het weefsel en optimaal resultaat’, legt Dr. Singh uit. ‘De robot zelf doet niets en wordt bestuurd door de chirurg om bepaalde verrichtingen te doen. Het is maar een verlengde van ogen en handen van de chirurg. Dus de chirurg is zeker niet overbodig.’

 

En hij vervolgt: ‘Door de veel betere beeldkwaliteit en de mogelijkheid om met de camera heel dichtbij het operatiedoel te komen, is het mogelijk om veel accurater te werk te gaan. De instrumenten van de robot zijn zeer wendbaar, waardoor het mogelijk is om de meest ingewikkelde verrichtingen uit te voeren. Deze instrumenten worden ingebracht via hele kleine snedes van ongeveer 1 tot 2 centimeter, tussen de ribben door. Daardoor is het niet nodig om weefsel te spreiden en, in tegenstelling tot de conventionele hartoperaties, is het bij de robot niet nodig om het borstbeen te openen.’

 

‘Dit allemaal samen leidt er toe dat operaties uitgevoerd kunnen worden met minimale beschadiging van de weefsels, waardoor de patiënt veel beter herstelt en weer sneller kan deelnemen aan de maatschappij. Doordat er minder beschadiging aan het weefsel is, heeft de patiënt ook veel minder pijn en heeft hij dus minder pijnmedicatie nodig.’

 

Als eerste ziekenhuis in Nederland werd een hartklep vervangen met behulp van de robot. Hoe is deze operatie verlopen? Waarom is voor de robot gekozen?

‘De operatie is uitstekend verlopen. Deze patiënt was ernstig ziek en moest op korte termijn ook een andere zware operatie ondergaan. Door het verrichten van de operatie met de robot was de patiënt in een periode van enkele weken hersteld, in tegenstelling tot een aantal maanden die nodig zouden zijn geweest bij een conventionele ingreep.’

 

De tweede heel belangrijke vraag is: wie komt ervoor in aanmerking?

  • Alle patiënten die aan hun mitralisklep en/of tricuspidalisklep moeten worden geopereerd.
  • Alle patiënten die een opening in het boezemtussenschot hebben.
  • Alle patiënten die een tumor in de linker of rechter hartboezem hebben.
  • Alle patiënten die boezemfibrilleren hebben waarbij de behandeling via de cardioloog niet tot het gewenste resultaat heeft geleid.
  • Sommige patiënten die een bypassoperatie moeten ondergaan.

 

Hoe kunnen mensen in aanmerking komen voor deze behandeling?

‘Via de eigen cardioloog kan verwezen worden naar Isala Hartcentrum. Na de verwijzing worden patiënten bij Isala Hartcentrum beoordeeld en verder begeleid.’ Uiteraard kunt u voor meer informatie ook contact opnemen met Hartpatiënten Nederland, bel 0475 -31 72 72 of stuur een mail naar roermond@hartpatienten.nl.

 

Wat is het voordeel voor de patiënt ten opzichte van conventionele openhartoperaties?

  • Uitstekende reparaties van de kleppen met goede, zo niet betere resultaten.
  • Minder pijn door kleine sneden en minder beschadiging aan het weefsel.
  • Sneller herstel: enkele weken in plaats van maanden.
  • Minimale kans op infecties en dus ook op heropnames.
  • Snellere terugkeer in de maatschappij, denk aan werk, sporten, hobby’s etc.

 

Is er iets te zeggen over de verhouding tussen kosten en baten?

‘In het begin is er zeker een investering nodig voor de aanschaf van de robot en voor het trainen van de operatieteams. Echter, er is al aangetoond dat deze operaties niet duurder zijn dan de conventionele techniek. De opnameduur in het ziekenhuis is korter, er zijn minder kosten voor pijnmedicatie en er zijn veel minder kosten doordat de kans op infecties minimaal is. Bovendien moeten we niet uit het oog verliezen dat het voor de maatschappij ook een grote winst is, dat de patiënt sneller herstelt en een kortere ziekteperiode heeft. Het gaat dan om weken in plaats van maanden.’

 

De Food and Drugs Administration in de USA meldde een sterke toename van het aantal incidenten met de robot (600 in 2010 naar meer dan 4000 in 2013). Het apparaat zou inwendige brandwonden kunnen veroorzaken door problemen met de isolatie. Er zou daardoor kortsluiting kunnen ontstaan. De fabrikant is om die reden in de USA een terugroepactie begonnen. Bij IGZ zijn geen meldingen in ons land bekend. Wat kunt u hierover zeggen?

‘In Nederland zijn geen incidenten gemeld. In Isala Hartcentrum zijn er geen incidenten geweest. In de USA zijn rond 2013 incidenten gemeld die het resultaat waren van enerzijds ondeugdelijk gebruik van bepaalde instrumenten, en anderzijds door een defect in het robotinstrument waardoor een stroomlek werd veroorzaakt. Dit instrument is uit de handel genomen en aangepast. Sindsdien zijn er ook in de USA geen nieuwe incidenten gemeld.’

 

Een elektrische fiets? 10 aankooptips

 

Elektrische fietsen, of e-bikes, zijn niet meer uit het straatbeeld weg te denken. Ze brengen mensen niet minder, maar juist meer in beweging, zo blijkt. Straf windje? Een tocht van 50 kilometer maken? Dat vormt voor niemand nog een probleem. Toch is een e-fiets geen gewone fiets. Bij de aanschaf moet u op veel meer technische zaken letten. Het is persoonlijk maatwerk. HartbrugReizen geeft tips.

 

Tip 1:      Bepaal wat u wilt met de e-fiets

Uw fietsgebruik bepaalt de keuze van de accu en aandrijfmotor. Het is dus belangrijk dat gebruik te bekijken. Gaat u alleen korte fietsritjes maken om boodschappen te doen, of heeft u langere toertochten in gedachten? Voor korte ritten is een accu met beperkte actieradius voldoende. Voor lange ritten is een zwaardere accu nodig. Voor de motor spelen andere vragen. Fietst u bijvoorbeeld veel in heuvelachtig landschap? Let dan vooral op het vermogen van de motor. Hoe hoger het vermogen, hoe beter de ondersteuning heuvelopwaarts. Een sterke motor vraagt wel meer van de accu. Die ondersteunt dan weer korter.

 

Tip 2:      Beoordeel hoogstpersoonlijk de plek  van de accu en de motor

De accu en de motor van elektrische fietsen kunnen op verschillende plekken gemonteerd zijn. Omdat het zware onderdelen zijn, zijn ze belangrijk voor de balans. Wat prettig voelt, verschilt evenwel per persoon. Veel e-fietsen hebben een accu onder de bagagedrager, een accu onder een voordrager is minder gebruikelijk. Bij duurdere fietsen zit de accu in de kettingkast of in het frame. Het zwaartepunt van die fietsen ligt dan laag en ze hebben een extra stabiele wegligging. Het verschil met een gewone fiets is daardoor minimaal voelbaar. Dat is ook zo bij een motor in het midden van de fiets, bij de trapas. De aandrijving is direct. Door zijn kracht is hij geschikt voor heuvels en bergen. Een aandrijfmotor in de voornaaf kan het gevoel geven dat u voortgetrokken wordt. Niet iedereen vindt dat prettig. Een motor in de achternaaf is ideaal voor langere toertochten of heuvelachtig gebied. Het voelt als een duwtje in de rug. Hoe dan ook bepaalt de plek van de motor de mogelijkheden van het versnellingssysteem. Een motor in het achterwiel gaat alleen samen met een derailleurversnelling. U fietst weliswaar licht en heeft veel keuze in versnellingen, maar bij een motor aan de voorzijde is ook een naafversnelling mogelijk. U kunt dan schakelen als u stilstaat.

 

Tip 3:      Kies voor trapondersteuning die prettig voelt

Grofweg zijn er twee vormen van ondersteuning: rotatieondersteuning en trapkrachtondersteuning. Bij rotatieondersteuning is de mate van ondersteuning constant hetzelfde, maar fietsen hebben wel keuzeprogramma’s. Zet u de ondersteuning op een hoge stand, dan geeft de fiets veel kracht bij. De instelling is bepalend voor de ondersteuning, niet uw rijgedrag. Dat is anders bij trapkrachtondersteuning: hoe meer kracht u zelf zet, hoe meer ondersteuning de fiets geeft. De fiets herkent via een sensor dat u tegenwind hebt of een heuvelopwaarts gaat. Doordat het rijgedrag de ondersteuning bepaalt, voelt trapkrachtondersteuning natuurlijk. Uw snelheid bepaalt u net als bij een gewone fiets zelf. U heeft volledig de controle. Een rotatiesensor vergt wel constant en meer energie van de accu dan een trapkrachtsensor. Als u het trapbekrachtigingsniveau hoog instelt, maakt u de actieradius eveneens lager.

 

Tip 4:      Check of de accu uitneembaar is of niet

E-fietsers hebben doorgaans een voorkeur voor een uitneembare accu zodat ze geen stopcontact in de fietsenstalling nodig hebben om hem op te laden. Een voordeel van vaste accu’s is dat ze minder opvallend en goed beschermd zijn.

 

Tip 5:      Neem een duidelijk en veilig display

E-bikes zijn uitgerust met een kleine elektronische display. Denkt u na over de informatie die u van dat paneel wilt hebben. Sommige geven naast de inhoud van de accu, de actieradius en de instellingen voor trapbekrachtiging nog talloze toeters en bellen. Of u kunt er uw smartphone mee opladen. Op een aantal fietsen is de display te bedienen zonder de handen van het stuur te halen. Dit kan de verkeersveiligheid ten goede komen.

 

Tip 6:      Let op het gewicht van de fiets

Als u de fiets wilt gaan vervoeren met de auto, is het raadzaam op het gewicht te letten. Elektrische fietsen wegen doorgaans minder dan 25 kilo, exclusief accu, en de meeste fietsendragers kunnen twee zulke e-bikes aan.

 

Tip 7:      Maak altijd meerdere proefritten!

Hoe elektrische fietsen ervaren worden, is erg persoonlijk. Maak altijd proefritten op verschillende fietsen om te voelen wat het beste bij u past. Denk bijvoorbeeld aan de motoraandrijving en de trapondersteuning. Informeer bij een e-fietsspecialist naar testritten.

 

Tip 8:      Wees alert op de voorwaarden van de garantie

Check of dure onderdelen zoals de accu en de motor onder de garantie vallen. Sommige producenten geven extra garantie op alle elektrische onderdelen.

 

Tip 9:      Bepaal uw budget van tevoren

Fietsen zijn er in alle vormen en prijsklassen. Bepaal wat u maximaal wilt besteden. Kijk binnen die categorie en laat u verder niet gek maken. In elke categorie zijn goede fietsen te krijgen.

 

Tip 10:   Koop een merkfiets bij een erkende handelaar bij u in de buurt

Een elektrische fiets is een technisch hoogstandje waar u minder makkelijk zelf aan sleutelt. Daarom is een door het fietsmerk erkende fietshandelaar bij u in de buurt een aanrader. Hij kan maximale garantie en service (onderhoudsbeurten!) bieden, bovendien is er persoonlijk contact. Met een via internet bestelde fiets is dat ingewikkelder.

 

 

BONUSTIP

Leuk is de e-bikekeuzetest van de ANWB. Zie www.anwb.nl/fietsen/elektrische-fietsen/e-bike-test

Toekomst…

Onlangs bereikte mij goed nieuws met betrekking tot steunharten.  Het Utrechtse UMCU (Universitair Medisch Centrum Utrecht) meldde in het NOS journaal dat hartpatiënten met ernstig hartfalen langer overleven met een steunhart.  Een steunhart is een elektrisch aangedreven pomp die zorgt voor een betere doorstroming van het bloed. Indien nodig wordt een steunhart bij ernstig hartfalen geïmplanteerd.

Uit onderzoek van UMCU, het grootste steunhartcentrum van Nederland, blijkt na vijf jaar nog 68 procent in leven te zijn van alle patiënten met ernstig hartfalen bij wie een steunhart is geplaatst.  Dit percentage is vergelijkbaar met de overleving van patiënten na een harttransplantatie.

Tijdens de reportage in het journaal vertelde de inmiddels 57-jarige Marion Verbraak over haar steunhart. Marion leeft al zeven jaar met een steunhart en is daardoor recordhouder in Nederland. Voordat bij Marion een steunhart werd geplaatst, wachtte zij op een donorhart en had nog maar hooguit twee dagen te leven.  Marion heeft haar steunhart op het nippertje gekregen en wat haar betreft leeft zij er nog lang mee door.

Een harttransplantatie kan veel nadelen hebben. De persoon in kwestie krijgt na de harttransplantatie veel medicijnen toegediend om het afstoten tegen te gaan. De toegediende medicijnen kunnen de gezondheid ondermijnen. Vandaar dat Marion een harttransplantatie zo lang mogelijk probeert uit te stellen. Zeker nu uit wereldwijd onderzoek blijkt dat de levenskansen van patiënten met een mechanisch steunhart net zo goed zijn als van patiënten met een donorhart.

Tijdens het jaarlijkse congres van de ‘International Society for Heart and Lung Transplantation’ (ISHLT), zijn resultaten bekend gemaakt van een wereldwijd onderzoek door tien gezaghebbende klinieken.  Men concludeerde dat op basis van de bijzonder gunstige resultaten de toepassing van steunharten verder ontwikkeld en onderzocht gaan worden.

Doordat de steunharten (‘devices’) steeds kleiner en geavanceerder worden, zijn ze voor een grotere groep patiënten met ernstig hartfalen beschikbaar, eveneens als voor diegenen die niet in aanmerking komen voor een harttransplantatie. Bovendien zal een bredere toepassing van steunharten de vraag naar donorharten, waar jaarlijks een tekort aan is, verminderen.

Ook werd tijdens eerdergenoemd congres besloten dat meer onderzoek gedaan gaat worden naar de positieve effecten van yoga.

Volgens onderzoekers die de werking van yoga met betrekking tot deze doelgroep hebben onderzocht, blijkt uit de voorlopige resultaten dat yoga een positief effect heeft. Yoga blijkt namelijk aantrekkelijk omdat het goedkoop is en dat patiënten het gewoon thuis kunnen beoefenen op momenten dat het voor hen goed uitkomt. Bovendien blijkt yoga zelfs succesvol bij de behandeling van specifieke hart-longziekten en bij de behandeling van hoge bloeddruk.

Maar weet u waarom dit bericht mij extra verheugde? Omdat dit betekent dat er in de toekomst veel meer behandelingen mogelijk zijn voor kinderen die nu en in de toekomst met een aangeboren hartafwijking (AHA) geboren worden. Nederland telt momenteel al ongeveer 35.000 volwassen patiënten met een aangeboren hartafwijking.

De 40-plussers onder hen vallen in de groep waarbij voor het eerst in de geschiedenis een hartoperatie mogelijk was. Tegenwoordig bereikt ongeveer negentig procent van de kinderen met een AHA de volwassen leeftijd, zij het met restafwijkingen en een verhoogd risico op hartfalen, ritmestoornissen en vroegtijdig overlijden.

Column door: Jan van Overveld