default-header

Hans Kazàn: Ik ben geen bangige hartpatiënt

Anderhalf jaar geleden spraken we Hans Kazàn over hoe hij zijn leven als hartpatiënt ervaart. In coronatijd moesten we steeds aan hem denken. Hoe zou de strenge Spaanse lockdown hem en zijn vrouw Wendy zijn vergaan, daar in die berghut boven Marbella? We belden Hans op om het gewoon nieuwsgierig te vragen.

----

Als lid van Hartpatiënten Nederland heeft u onbeperkte toegang tot alle Premium-artikelen op hartpatienten.nl. Het enige wat u hiervoor hoeft te doen is inloggen op uw profiel. Het zijn artikelen waar we trots op zijn en die we graag met u als trouwe lezer delen.

Van HARTe welkom!

 

Aan mij de eer om deze spiksplinternieuwe uitgave van HartbrugMagazine – oftewel HPNL magazine – te openen. Ik durf gerust te zeggen dat ik daar trots op ben! Eigenlijk zou ik deze eer van harte gunnen aan Léon en Yvonne, die hier samen alle credits voor verdienen. Het valt u ongetwijfeld meteen op dat het tijdschrift een ware metamorfose heeft ondergaan. Misschien herkende u het in eerste instantie überhaupt niet als onze uitgave? Ik kan zelf in ieder geval niet wachten totdat het eerste exemplaar bij de drukker van de band rolt en ik het in handen heb. Maar natuurlijk ben ik erg benieuwd naar úw mening! Hieraan hechten we altijd veel waarde; we horen het dus graag van u.

Zoals u misschien weet, zijn we de laatste tijd achter de schermen met allerlei activiteiten en vernieuwingen bezig. Een nieuwe strategiebepaling, een nieuw magazine, maar ook een compleet nieuwe website. Al deze ‘projecten’ kosten veel tijd en energie, maar dat hebben we er heel graag voor over. Daar ben ik heel blij om. Wij doen met het hele team van Hartpatiënten Nederland enorm ons best om u als donateur zo goed mogelijk te kunnen voorzien in uw wensen en behoeften. Ik hoop dan ook dat wij hierin slagen. Wij kijken trots, maar ook positief en enthousiast, terug op 50 jaar Hartpatiënten Nederland. In de eerder verschenen Jubileum-special heeft u hier meer over kunnen lezen. Hopelijk heeft u hierdoor een goede indruk gekregen van de historie van Hartpatiënten Nederland. Ik ontving vele mooie en hartverwarmende reacties op deze special, waarvoor mijn grote dank. Heel fijn dat het zo gewaardeerd wordt!

Behalve terugkijken op de afgelopen jaren, is het voor ons minstens zo belangrijk om vooruit te kijken. Dit betekent ook dat we met de tijd mee moeten gaan. Vandaar al die eerdergenoemde
veranderingen. Meer hierover is te lezen in deze uitgave. Ook besteden we in dit magazine ruim aandacht aan een ander bijzonder initiatief van Hartpatiënten Nederland: virtuele assistent Yara. Meer
hierover leest u op pagina 10. Het vooruitkijken naar de toekomst doen we graag samen met u, want we hopen natuurlijk nog vele jaren te bestaan. Onafhankelijkheid, eerlijkheid en objectiviteit staan hoog in ons vaandel. Om dat te kunnen blijven waarborgen, worden wij niet gesubsidieerd door de farmaceutische industrie of door de voedingsmiddelenindustrie, maar ook niet door de overheid. Wij danken ons bestaansrecht dus aan u! Van HARTe dank hiervoor. Ik hoop dat we op u kunnen blijven rekenen!

Marly van Overveld

Wachttijden

Ons maandelijks onderzoek naar de wachttijden voor openhartoperaties en dotterbehandelingen in de Nederlandse hartchirurgische centra stemt ons positief.

De daling van de wachttijden na de stagnatie door de coronacrisis, zet zich door. De ziekenhuizen hebben daadwerkelijk alles in het werk gesteld om alle opgelopen achterstanden weg te werken. Daardoor zijn de wachttijden, op een enkele uitzondering na, over het algemeen zeer aanvaardbaar.

Voor dotterbehandelingen (PTCA) is de gemiddelde wachttijd twee tot drie weken. Met uitzondering van het Amsterdamse AMC met vier tot zes weken, en het Leidse L.U.M.C. met maar liefst 8 weken als koploper.

De wachttijden die wij op dit moment registreren voor de openhartoperaties variëren van twee tot maar liefst twintig weken! De kortste wachttijd meten wij in Zwolle (Isala), Enschede (MS Twente), Amsterdam (O.L.V.G.) en Groningen (U.M.C.G.): twee tot drie weken. In Leiden (L.U.M.C.) en Utrecht (U.M.C.U.) bedraagt de wachttijd momenteel acht tot tien weken. De langste wachttijd meten we in Maastricht (M.U.M.C.): maar liefst 20 weken! Hier worden de gevolgen van corona nu pas zichtbaar. We vertrouwen erop dat ook Maastricht deze achterstand snel zal wegwerken.

Indicatie september 2020

Voor meer artikelen klik hier.

Colchicine gevaarlijk

Gebruik van colchicine om hart- en vaatziekten te voorkomen, is ineffectief en schadelijk en kan zelfs levensbedreigend zijn. Dat stelt huisarts Hans van der Linde uit Capelle aan de IJssel. Colchicine wordt al eeuwen gebruikt als ontstekingsremmend middel bij jicht. Recent onderzoek zou doen blijken dat je dit middel ook kunt gebruiken om hart- en vaatziekten te voorkomen bij patiënten die ooit een hartinfarct hebben gehad of last hebben van vernauwde kransslagaders. Van der Linde verwijst de onderzoeksresultaten naar de prullenmand. Ze deugen niet, vindt hij.
De wat genoemd wordt “veelbelovende ontdekking” presenteerden de onderzoekers onlangs op het (virtuele) Congres van de European Society of Cardiology (ESC) eind augustus in Amsterdam en in The New England Journal of Medicine. Op initiatief van bijzonder hoogleraar Jan Hein Cornel (cardioloog bij Noordwest Ziekenhuisgroep) onderzochten cardiologen uit Nederland en Australië drie jaar lang het effect van Colchicine bij 5.500 patiënten. De helft van hen kreeg elke dag 0,5 mg Colchicine, de rest een placebo. Er traden volgens de onderzoekers minder (dodelijke) hartinfarcten op in de met Colchicine behandelde groep. Deze mensen hadden ook veel minder vaak een dotteroperatie nodig. De mensen die Colchicine ontvingen hadden niet meer bijwerkingen dan de mensen die placebo kregen.
Van der Linde hield gepresenteerde cijfers tegen het licht en kwam tot de schrikbarende ontdekking dat wij weer eens voor het lapje worden gehouden. Hem restte maar één conclusie: “En dat is dat colchicine geen klinische relevante verbetering van hart- en vaatziekten levert, maar wel een grotere sterfte geeft in de behandelde groep. Bij de plaatsbepaling van medicijnen dienen bijwerkingen meegewogen te worden en die zijn bij colchicine frequent en ernstig.”

Het Farmacotherapeutisch Kompas geeft aan:

Vaak (1-10%): buikpijn, misselijkheid, braken, diarree. Verder zijn gemeld: een mergdepressie met agranulocytose en aplastische anemie, vitamine B12-deficiëntie, perifere neuritis, neuropathie. Faryngolaryngeale pijn. Kaalheid, huiduitslag. Myopathie, rabdomyolyse. Amenorroe, dysmenorroe, oligospermie, azoöspermie.
Van der Linde bestudeerde het rekenwerk van de uitkomsten van de zogenoemde LoDOCo2-studie: “Ik heb een staatje gemaakt van de primaire en secundaire eindpunten. Dat heb ik ook gedaan met de eindpunten hartaanval, beroerte en overlijden”, aldus Van der Linde. Zijn conclusie: “Toepassing van colchicine voor de onderzochte indicatie is ineffectief en schadelijk en kan levensbedreigend zijn. De presentatie van dit onderzoek vertoont bekende kenmerken van misleiding in de vorm van schermen met relatieve risico’s in plaats van met absolute risico’s (ARR’s) en NNT’s, belangrijke parameters voor het beoordelen van het nuttig effect van medicijnen. Ook het weglaten van de bijwerkingen bij de plaatsbepaling van medicijnen past in dat kader”, aldus van der Linde.

Aan de media ingezonden brief van Hans van der Linde

Pil tegen hartaanvallen

NRC kopt op 1 september met grote letters “Pil tegen jicht kan nieuwe hartaanvallen voorkomen”. Het gaat om het oude middel colchicine, dat spaarzaam wordt toegepast door artsen vanwege vaak vervelende en soms ernstige bijwerkingen.
Het middel zou preventief werken. Opmerkelijk, want preventieve medicijnen moeten volgens gouden regels veilig zijn en geen risico’s vergroten. Het artikel is gebaseerd op onderzoekuitkomsten in de New England Journal of Medicine van 31 augustus. De samenvatting daarvan vermeldt dat aan andere oorzaken dan hartziekten meer mensen in de colchicinegroep overleden dan in de placebogroep.
De berekening van de preventieve winst levert bizarre uitkomsten: behandeling met colchicine gedurende 1 jaar spaart per 1.262 deelnemers 1 dode en veroorzaakt per 500 deelnemers 1 extra dode aan andere dan hart- en vaatziekten. U leest het goed.
Voor de waarde van een medicijn is de Number Needed tot Treat (NNT) een belangrijke maatstaf. Die NNT bedraagt voor het vóórkomen van een hartaanval bij dit onderzoek 199 per jaar. Er moeten dus 199 personen gedurende 1 jaar behandeld worden met colchicine om 1 hartaanval uit te sparen. De andere 198 personen hebben er geen baat bij en ondervinden alleen de vele bijwerkingen.
Conclusies overbodig.

Hans van der Linde, huisarts te Capelle aan den IJssel

Voor meer artikelen klik hier:

Techweg: de zorg van morgen

De vier technische universiteiten in Nederland zetten zich gezamenlijk in voor versterking en bundeling van technologische kennis onder de naam 4TU. Ze leveren een bijdrage aan het welzijn in Nederland door het versterken, bundelen en maximaal benutten van kennis en creativiteit in de technologiesector. 4 TU heeft als doel voldoende en goed opgeleide ingenieurs en technologisch ontwerpers af te leveren, internationaal toonaangevend en maatschappelijk relevant onderzoek te verrichten en samenwerking tussen onderzoeksinstellingen en bedrijven te bevorderen.

De Techrede

Technologische innovaties zijn essentieel in de transitie naar een veerkrachtige, veilige en duurzame toekomst. Alleen door samen verantwoordelijkheid te nemen, zorgen we voor een soepel verloop van de transitie naar een veerkrachtige, veilige en duurzame toekomst, zo zal duidelijk worden in de Techrede. De Techrede licht diverse thema’s in de transitie uit, zoals bijvoorbeeld klimaat, gezondheid en voedsel. Waar komen we vandaan, waar gaan we naartoe en wat is daarvoor nodig?
Door de huidige omstandigheden verandert de manier waarop wij werken en netwerken. Online is nu onze ‘veilige’ verbinding met de wereld. Daarom gaat ook de Techrede compleet digitaal; 100% verbonden, innovatief en landelijk te volgen.
De eerste uitzending gaat over de gezondheidszorg en is hier te bekijken.
Meer weten over techrede? Klik hier.
Strange Geometry series. Arrangement of line drawing, math and geometry related elements on the subject of mathematics, science, education and technology

‘vergeten’ hartklep gerepareerd

Een primeur voor het St. Antonius Hartcentrum. Daar werden in juli j.l. de eerste twee patiënten via de lies geopereerd aan een lekkende tricuspidalisklep. Deze hartklep wordt door artsen ook wel de ‘vergeten klep’ genoemd, omdat er weinig tot geen behandelingen zijn voor patiënten bij wie de klep niet goed werkt. Als er een manier wordt gevonden om deze ingreep ook te financieren, kan dit veel patiënten hun kwaliteit van leven teruggeven of zelfs hun leven redden.

De tricuspidalisklep zorgt ervoor dat het bloed alleen vanuit de rechterboezem naar de rechterkamer in het hart kan stromen en niet andersom. Bij een lekkage aan de klep ontstaan ernstige klachten als vermoeidheid, veel vocht vasthouden in benen of buik en hartfalen met een verhoogde kans op overlijden tot gevolg. Daar kan nu verandering in komen dankzij deze nieuwe ingreep, waarbij de lekkende tricuspidalisklep gerepareerd wordt via de lies.

Martin Swaans is cardioloog in het St. Antonius Hartcentrum en gespecialiseerd in hartingrepen via een katheter met behulp van cardiale beeldvorming (echografie van het hart): “De speciaal voor deze klep ontworpen TriClip, een soort nietje, brengen we tijdens de operatie met behulp van een katheter via de liesader in. Hiervoor hoeft het hart niet stil gelegd te worden. Via echobeelden volgen we de hartfunctie tijdens de ingreep nauwgezet en kunnen we de lekkage ook ter plekke goed beoordelen om er vervolgens voor te zorgen dat de clip op de juiste plek wordt geplaatst om de lekkage te dichten.”

Kwaliteit van leven teruggeven

Samen met zijn collega-cardiologen is Swaans continue op zoek naar manieren om patiënten met hartproblemen te helpen zonder dat daar een grote openhartoperatie voor nodig is. “Een openhartoperatie om een lekkende tricuspidalisklep te behandelen is voor de meeste, vaak oudere, mensen met deze aandoening veel te ingrijpend. Het enige alternatief wat ik tot nu toe kon bieden is vocht afdrijvende medicatie, wat de klachten iets vermindert, maar iemand niet beter maakt. Vorige week kon ik samen met mijn collega-cardiologen (Leo Timmers, Benno Rensing en Frank Eefting) voor het eerst het probleem van de lekkende tricuspidalisklep bij twee patiënten écht aanpakken om de kwaliteit van hun leven daadwerkelijk te verbeteren. Dat is fantastisch. Dáár doe ik het voor.”
Hans Robert de Wilde (72 jaar) is één van de twee patiënten bij wie Swaans de innovatieve ingreep uitvoerde. “Het is nu een week na de ingreep en ik ben alweer drie dagen thuis. Ik ben uiteraard nog wel herstellende, maar dat zal veel vlotter gaan dan wanneer ik een openhartoperatie had gehad. Dan had ik daar zomaar vier intensieve herstelmaanden bij op moeten tellen. Vanwege mijn lekkende hartklep kon ik veel leuke dingen in het leven niet meer doen. Ik golf graag; hou ervan om lekker buiten in beweging te zijn. Maar het zuurstoftekort maakte me zo vermoeid dat dat al een tijd niet meer ging. Ook sliep ik slecht. Nu slaap ik al twee nachten als een roos en hoop ik over niet al te lange tijd ook weer een balletje te kunnen slaan op de golfbaan.”

Financiering hard nodig

Al in 2009 had het St. Antonius Hartcentrum ook de primeur in de Benelux met het repareren van de mitralisklep via eenzelfde techniek en in 2018 werd in het St. Antonius voor het eerst een volledige mitralisklep vervangen zonder het hart stil te zetten. Inmiddels hebben ca. 500 patiënten in het St. Antonius via deze weinig belastende ingreep een mitralisklep-reparatie gekregen.
Cardioloog Swaans verwacht dat voor deze innovatieve reparatie van de tricuspidalisklep ook een grote groep patiënten in aanmerking komt, aangezien zo’n 5% van de patiënten ouder dan 75 jaar last heeft van een ernstig lekkende tricuspidalisklep. Voorlopig is de ingreep echter slechts weggelegd voor enkele gelukkigen. Er is helaas nog geen budget beschikbaar om de ingreep voor iedereen beschikbaar te maken. Swaans zet zich daarom samen met collega-cardiologen hard in om er financiering voor te vinden, bijvoorbeeld via een innovatiebudget van ZonMw. Swaans: “Dat kost tijd, maar we gaan er wel voor. Nu de techniek er na al die jaren eindelijk is, willen we natuurlijk ook het liefst iedereen helpen die hier baat bij kan hebben.”

Bron: www.antoniusziekenhuis.nl

Voor meer artikelen klik hier:

Verzending brieven Donorregister gestart

Vanaf begin september vallen de eerste brieven voor het nieuwe Donorregister op de mat. Iedereen vanaf 18 jaar die nog geen keuze heeft ingevuld in het Donorregister, ontvangt in de komende maanden een brief. Amsterdam Centrum krijgt de primeur: inwoners met postcode 1011-1015 ontvangen als eerste de brief.

De helft van de volwassen Noord-Hollanders heeft zijn keuze al ingevuld in het Donorregister. De 1,1 miljoen personen die nog geen keuze hebben ingevuld op donorregister.nl, ontvangen post van het Donorregister met de vraag dit te doen. De eerste brief ontvangen zij tussen 1 september en 3 oktober. Bij de brieven zit het formulier waarop zij hun keuze kunnen invullen.

7 miljoen brieven

In heel Nederland gaat het om totaal zo’n 7 miljoen brieven die moeten worden verstuurd. Deze verzending vindt stap voor stap per regio plaats tussen begin september 2020 en half maart 2021.

Meer weten?

Ga voor meer informatie naar www.donorregister.nl
Human Organ Transplantation on ambulance.

Voor meer artikelen klik hier:

Colchicine en kans op nieuwe hart- of vaatziekte

Een ontstekingsremmend medicijn dat al eeuwen wordt gebruikt voor jicht blijkt, althans volgens een publicatie op de website van Noordwest Ziekenhuisgroep, hart- en vaatziekten te voorkomen bij patiënten die ooit een hartinfarct hebben gehad of last hebben van vernauwde kransslagaders. Een lage dosis van het medicijn Colchicine zou de kans hierop met 30% verminderen. Deze veelbelovende ontdekking presenteerden de onderzoekers onlangs op het (virtuele) Congres van de European Society of Cardiology (ESC) in Amsterdam en in The New England Journal of Medicine.

Op initiatief van bijzonder hoogleraar Jan Hein Cornel (cardioloog bij Noordwest Ziekenhuisgroep) onderzochten cardiologen uit Nederland en Australië het effect van Colchicine bij 5.500 patiënten die eerder een hartinfarct hadden doorgemaakt of last hadden van vernauwde kransslagaders. De patiënten deden gemiddeld 3 jaar mee aan het onderzoek. De helft van de patiënten kreeg elke dag 0,5 mg Colchicine, de rest een nepmedicijn (placebo). Er traden minder (dodelijke) hartinfarcten op in de met Colchicine behandelde groep. Deze mensen hadden ook veel minder vaak een dotteroperatie nodig. De mensen die Colchicine ontvingen hadden niet meer bijwerkingen dan de mensen die placebo kregen.

Volgens de website betekenen deze onderzoeksresultaten veel voor het voorkomen van complicaties bij een grote groep mensen die al iets aan hun hart hebben. Nederland telt ongeveer anderhalf miljoen mensen met een chronische hart- of vaatziekte. Velen van hen hebben ooit een hartinfarct doorgemaakt. Elk jaar komen ongeveer 34.000 mensen in ons land in het ziekenhuis terecht met een hartinfarct.
Voor meer artikelen klik hier:

 

Wind in de virtuele zeilen

Om de komende vijftig jaar dezelfde koers te kunnen varen als in de voorgaande halve eeuw, is Hartpatiënten Nederland continu in beweging. Net als dit magazine, is daarom ook de website geheel vernieuwd. Heeft u de nieuwe, warme uitstraling van ons online visitekaartje al gezien?
Bij Hartpatiënten Nederland zijn we een crossmediale weg ingeslagen. Dat betekent dat er in de toekomst vaker verwijzingen in dit magazine zullen staan naar onze website, maar ook andersom. Magazine en website vormen zo een harmonieus geheel. Samenhang, zowel in uiterlijk als in inhoud, is voor ons dus belangrijk, om u zo goed mogelijk van informatie te kunnen voorzien. Om de ontwikkeling van de nieuwe website professioneel aan te pakken zijn we een tijd geleden een samenwerking aangegaan met Patrick Maes van Maes Motké Marketing. Hij vertelt: “In een aantal sessies hebben we in kaart gebracht waar Hartpatiënten Nederland voor staat, wat haar missie is en hoe we deze missie zo goed mogelijk in beeld konden brengen. De antwoorden op deze vragen vormden de basis van waaruit we zijn gaan bouwen aan de nieuwe website.”

Warme kleuren

Ten eerste is aandacht besteed aan de kleurkeuzes, vervolgt Maes. “Die deden op de oude website wat kil aan. Voor een belangenorganisatie van hartpatiënten is een warme ontvangst belangrijk voor iedereen die de website bezoekt. Vandaar dat we in het nieuwe ontwerp voor warmere kleuren hebben gekozen.” Ook de structuur van de website is onder handen genomen. Dankzij drie nieuwe peilers is het voor u als patiënt, naaste of anderszins geïnteresseerde voortaan gemakkelijker navigeren. Onder de categorieën ‘Signaleren & informeren’, ‘Verbinden & begeleiden’ en ‘Adviseren’ vindt u alles wat u wilt weten over bijvoorbeeld het laatste actuele nieuws, verhalen van zogeheten Hartgenoten en informatie over medische adviezen. Zo willen wij ervoor zorgen dat wij u, ook online, met raad en daad kunnen bijstaan met accurate en goed vindbare informatie. Maes: “Bovendien blijven wij monitoren of de inhoud die we online bieden, nog steeds aansluit op de behoeften van onze verschillende doelgroepen. We analyseren hoe lang onze lezers op onze website blijven waar hun aandacht voornamelijk naar uitgaat. Op basis van die informatie kunnen we onszelf continu verbeteren en de verbinding met onze leden vergroten.”

Favoriete jurk

“Het is net als het opruimen van je kledingkast”, evalueert voorzitter Jan van Overveld. “Dat is zo nu en dan nu eenmaal nodig om je favoriete jurk weer eens boven water te krijgen. Zo was het ook met onze website: die is in de loop der jaren volgelopen met een enorme hoeveelheid informatie waar zo langzamerhand weer eens orde in geschept moest worden. Dat is dankzij het werk van Patrick en vele anderen mogelijk gemaakt.”
Een van die anderen is Bert Wulms. Als softwareontikkelaar is hij al jaren verbonden aan Hartpatiënten Nederland. Voor de totstandkoming van de nieuwe website nam hij het technische gedeelte voor zijn rekening. “Dat was ontzettend leuk om te doen”, vertelt Wulms, die als ‘ouwe rot in het vak’ al werkzaam is sinds 1995 en dus zelfs de hele internetrevolutie nog heeft meegemaakt. “Deze klus was een mooie uitdaging voor me. Ik vind het leuk dat we nagenoeg alles zelf hebben gedaan, in plaats van dat we een bureau hebben ingehuurd dat alles voor ons doet. Omdat we zelf het wiel hebben uitgevonden, kunnen we in de toekomst ook veel gemakkelijker zelf aanpassingen doorvoeren. Het was even wat uitzoekwerk, maar het geeft me des te meer voldoending dat het allemaal gelukt is!”

Voor meer artikelen klik hier:

Mogelijk vervuilde diabetes 2 medicijnen in omloop

Suikerziektepatiënten met diabetes type 2 slikken medicijnen waarin mogelijk een te hoge concentratie van de kankerverwekkende stof NDMA zit. Dit blijkt uit een nog niet eerder openbaar gemaakt onderzoek van het RIVM. De Inspectie Gezondheidszorg gaf hiertoe opdracht nadat meerdere landen miljoenen pillen terugriepen die vervuild bleken met NDMA. Zembla vroeg samen met NRC de resultaten van het RIVM-onderzoek op.

Daaruit blijkt dat van de twaalf onderzochte metformine pillen er twee boven de veiligheidslimieten voor NDMA zitten. De inspectie ziet geen aanleiding om deze medicijnen uit voorzorg terug te roepen. Ook ziet de toezichthouder geen noodzaak om patiënten en apothekers te informeren. In Nederland gebruiken 655.000 patiënten metformine.

Veiligheid onmisbaar geneesmiddel één jaar lang onduidelijk

De eerste vervuiling van het diabetes 2 middel met N-nitrosodimethylamine (NDMA) is op 4 december 2019 ontdekt. Toen riep Singapore drie merken metformine terug omdat ze vervuild bleken. Zwitserland haalde een paar dagen later twintig partijen metformine van de markt. Inmiddels zijn er in de VS en Canada op grote schaal partijen met miljoenen pillen teruggehaald.

Lees ook in NRC: ‘Honderdduizenden mensen kregen vervuilde pillen. Hoe kon dat?’

De inspectie gaf in december 2019 opdracht voor het RIVM-onderzoek. Uit het onderzoek van Zembla en NRC blijkt dat de inspectie sinds 1 mei 2020 van de uitslagen op de hoogte is. De overheid zegt pas eind dit jaar mogelijke maatregelen te kunnen nemen: “We hebben de uitkomsten voor de gehele Nederlandse markt nodig om te kunnen beoordelen of en zo ja voor welke metformine-producten dan maatregelen nodig zijn en welke.” Dat betekent dat de inspectie één jaar de tijd nodig heeft om te kunnen achterhalen of er in Nederland een kankerverwekkende vervuiling in een zeer belangrijk en onmisbaar geneesmiddel zit.

Inspectie: ‘verwaarloosbaar risico’

De inspectie weerspreekt niet dat er metformine in omloop kan zijn die boven de limiet zit. Maar die limiet is zo streng dat het gaat om een “verwaarloosbaar risico”, aldus de inspectie. “We gaan ervan uit dat de geteste batches inmiddels verbruikt zijn, maar dit is niet met zekerheid te zeggen.”
Op de vraag waarom de pillen niet uit voorzorg uit de markt gehaald zijn en patiënten een veilig alternatief krijgen, zegt de inspectie dat ze voor deze beoordeling de uitkomsten van een groter Europees onderzoek naar dit medicijn afwachten. De uitkomst wordt pas aan het einde van dit jaar bekend.

Geen recall vanwege meetonzekerheid

De inspectie geeft aan dat de betreffende pillen niet teruggehaald zijn omdat de test van het RIVM “een onzekerheidsmarge van vijftien procent” had. Daarmee is het niet zeker dat de uitslagen daadwerkelijk boven de limiet zijn, aldus de toezichthouder. De onzekerheidsmarge kan echter ook betekenen dat de gevonden concentraties vijftien procent hoger zijn.

Onbekend om welke producten het gaat

Welke twee merken metformine in de test boven de limiet zaten, weigert de inspectie te zeggen. Ook apothekers zijn niet geïnformeerd, zegt Aris Prins, voorzitter van de apothekerkoepel KNMP: “Dit is de eerste keer dat ik van een mogelijke vervuiling van diabetes 2 medicatie hoor. De apothekers waren wel op de hoogte dat er een onderzoek gedaan werd. “De onderzoeksresultaten heb ik nog niet gezien”, geeft Prins aan. De Nederlandse fabrikanten van metformine zeggen tegen Zembla en NRC niet te weten welke pillen de inspectie onderzocht heeft en welke mogelijk te hoge vervuilingen bevatten. Ze laten wel weten dat hun producten aan de normen voldoen.

Patiënten niet op de hoogte

Metformine is nu in meerdere landen het derde geneesmiddel waarin deze kankerverwekkende vervuiling boven de veilige limiet is aangetroffen. In 2018 werd NDMA ook in het bloeddrukmiddel valsartan gevonden. De Inspectie heeft toen de patiënten ook niet geïnformeerd. Apothekers hebben destijds tegen de lijn in toch patiënten op de hoogte gesteld. Uiteindelijk moesten 3,6 miljoen doosjes valsartan terug naar de apotheek om vernietigd te worden.
In het najaar van 2019 moesten enkele honderdduizenden gebruikers van de maagzuurremmer ranitidine stoppen met hun pillen. De inspectie heeft de patiënten toen wel geïnformeerd. Meer dan één miljoen verpakkingen werden teruggehaald. In nagenoeg alle ranitidine zat NDMA.

Vanavond onderzoekt Zembla in de uitzending ‘Vervuilde medicijnen’ hoe het kan dat patiënten vervuilde pillen slikken. Kijk vast de eerste beelden: www.bnnvara.nl

Voor meer artikelen klik hier: