Om maar direct met de deur in huis te vallen: met hoog ldl-cholesterol in je bloed kun je gewoon heel oud worden. Statines (cholesterolremmers) werken vaak alleen maar averechts: je krijgt er allerlei nare bijwerkingen van. Dat bleek opnieuw tijdens de uitzending maandag van het tv-programma Radar, dit keer gewijd aan mensen met Familiaire Hypercholesterolemie, kort FH genoemd.

Ldl-cholesterol wordt in medische kringen ook wel “slecht cholesterol” genoemd, waarmee de toon al gezet is. Radar toont aan, dat mensen bang gemaakt worden, en daarvoor hebben de farmaceutische industrie en artsen die, volgens insiders, uit de hand van deze industrie eten, nauwelijks scrupules.

Kort en goed: meestal is het niet nodig om statines te slikken, zelfs al heb je volgens de artsen hoog “slecht” cholesterol. Radar sprak twee vrouwen die ‘lijden’ aan FH. Dat is een genetische aandoening waardoor het cholesterol extreem hoog is. En volgens de medische wereld het risico zou lopen jong te overlijden.

Vorig jaar was er een groot wetenschappelijk onderzoek waarbij 16 wetenschappers allerlei onderzoeken analyseerden over de invloed van ldl op hart- en vaatziekten. Ze concludeerden dat ldl géén hartaanvallen veroorzaakt! Twee van deze onderzoekers werden in Radar geïnterviewd: David Diamond en Malcolm Kendrick.

De Schotse onderzoeker Malcolm Kendrick wijst er in radar op, dat mensen met FH net zo lang als anderen leven. Hoezo wordt FH dan een ziekte genoemd. “Een ziekte zonder symptomen bij mensen die net zo lang leven als anderen kun je geen ziekte noemen”, aldus Kendrick. De Amerikaanse onderzoeker David Diamond vult aan: “Mensen met FH zijn zelfs gezonder dan de doorsnee bevolking. Mensen met FH boven de 60 hebben minder kans om kanker te krijgen of om te overlijden aan een infectieziekte. Hun sterftecijfer op de leeftijd tussen 70 en 80 jaar ligt 40 procent lager dan bij de doorsnee bevolking.”

Kortom, wat hier staat is dus: mensen met hoog cholesterol leven daardoor echt niet korter! Waarvoor dienen dan die statines met al hun nare bijwerkingen?

Diamond constateert dat artsen wereldwijd het gebruik van statines sterk aanbevelen voor iedereen met een “te hoog” cholesterol of risico op hartaandoening. “Over de hele wereld lijkt men te pleiten voor het gebruik van statines”, zegt Diamond. “Maar in Nederland worden ze nog agressiever dan elders aanbevolen.”

Waarom moet je dan eigenlijk statines slikken of spuiten? Dat is heel andere koek dan waar veel specialisten en huisartsen ons bang mee maken. Alsof er een sluipmoordenaar door onze aderen kruipt als we hoog cholesterol hebben. Zo werd in 2014 de stichting Leefh opgericht, met geld van farmaceutische bedrijven. Deze stichting spoort mensen met FH op.

Toevallig kwam er ook in 2014 een nieuwe cholesterolverlager op de markt, de peperdure PSCK9-remmer. Kosten volgens onderzoeksjournalist Daan de Wit 6000 tot 8000 euro per jaar. Tel uit je winst! Deze remmer wordt met name voorgeschreven aan mensen met FH.

Eén op 500 mensen zou “lijden” aan deze ziekte. Later werd dat aantal zonder opgaaf van reden of bewijs naar beneden bijgesteld naar één op 250.  Kendrick zegt hierover: Voor een medicijn als PCSK9 is er een kleine markt. Die markt kun je verdubbelen want dan verdien je twee in plaats van één miljard.” Door het verlagen van het aantal “lijders aan FH” van 1:500 naar 1:250 wordt de markt opeens veel groter. Op die manier kun je meer verdienen, aldus Kendrick. “Er wordt een spel gespeeld.”

In media verschenen in 2014 alarmerende berichten als “25.000 tikkende tijdbommen”, “sluipmoordenaars in de familie” en “zoektocht naar 40.000 tikkende tijdbommen”. De eerdergenoemde Daan de Wit, schrijver van het boek De Cholesterolmythe, zegt naar aanleiding van dit soort berichten: “Ik zou me helemaal doodschrikken.”

En dat is ook zo, vertellen twee vrouwen met FH in Radar. Een van hen, Barbara, werd in 2014 gevraagd mee te doen naar een onderzoek nar de remmers. Ze reageert hier zo slecht op, dat ze besluit te stoppen met dit middel. Tot grote onvrede van haar arts.

Die arts is Erik Stroes, toevallig ook directeur van de stichting Leefh. Zowel de stichting als de arts hebben naar verluid warme contacten met de farmaceutische industrie. Volgens Leefh heb je maar liefst 8,5 keer meer kans op een hartaanval als je FH hebt en jong bent. Met een goede behandeling zou je 11 jaar aan je leven kunnen toevoegen, aldus Leefh in Radar.

Stroes zaait volgens arts en epidemioloog Dick Bijl angst en heeft daar geen goede behandeling tegenover gezet. “Dat is buitengewoon schadelijk”, vindt Bijl. “Niet alleen voor de wetenschap maar ook voor andere artsen en patiënten, want die kunnen zich er niet tegen verdedigen.”

Toen Barbara stopte kreeg ze van deze arts te horen “Als jij het middel niet neemt dan zie ik je over twee jaar op de ic met een hartaanval.” Barbara schrok zo van deze dreigende taal, dat ze haar testament liet opmaken en zaken ging regelen voor het geval ze een hartaanval kreeg.

Stroes, in Nederland nummer twee op de lijst van best gesponsorde artsen door de farmaceutische industrie, laat Radar in een reactie weten dat hij “misschien wat te direct communiceert naar patiënten”. Maar, vervolgt hij, “de reden dat ik dat doe is omdat ik heel veel patiënten zie die helaas met hun medicijnen stoppen na een of twee jaar. Dan gaat het ldl weer omhoog en is het risico dus weer hoog.”

Volgens Stroes zijn er de afgelopen 20 jaar zo’n 25.000 artikelen geschreven die illustreren dat ldl belangrijk is bij het veroorzaken van hartaanvallen. Ldl verhoogt het risico, aldus Stroes. Hij erkent dat er ook enkele artikelen zijn geschreven die het omgekeerde beweren. Maar dat zouden er de afgelopen 20 jaar slechts ongeveer 15 zijn. “Voor elke publicatie die zegt dat ldl niet belangrijk is, zijn er 1500 die het wel belangrijk vinden.”

Bullshit

Radar vroeg de eerdergenoemde Dick Bijl om een reactie. Bijl is gespecialiseerd in onderzoek naar wetenschappelijk onderzoek. Hij weet als geen ander welk onderzoek deugt en welk niet. Hij zegt in Radar letterlijk: “Ik denk dat Stroes hier bullshit aan het genereren is. Het gaat niet om 25.000 gerandomiseerde onderzoeken. Er zijn slechts tussen de tien en veertig goeie onderzoeken en daaruit kun je conclusies trekken. De rest doet niet mee.” “En” vervolgt Bijl “er is geen bewijs voor wat Stroes beweert”.

Hoe lager, hoe beter? Nee dus!

In de medische wereld geldt de idée fixe van hoe lager cholesterol, hoe beter. The lower, the better. Bijl: “Er is geen hard wetenschappelijk bewijs voor the lower the better. Want dat zou moeten blijken uit direct vergelijkend onderzoek. Er zijn zulke onderzoeken gedaan. Maar die tonen dat verband niet aan.”

Volgens onderzoeksjournalist Daan de Wit zijn FH patiënten een winstgevende doelgroep voor de industrie. En wel omdat zij vaker PSCK9-remmers voorgeschreven zullen krijgen. Ook vanuit dat foute idee van “the lower the better”.

In de richtlijn van artsen wordt erkend dat de ervaring met deze remmers gering is. Over de veiligheid op lange termijn is weinig bekend. “PSCK9-remmers zijn ontzettend goed in het verlagen van cholesterol”, weet Daan de Wit. “Alleen is het verlagen niet een deel van de oplossing. Het cholesterol zelf is deel van de oplossing, is een helende lichaamseigen stof. Dat naar beneden willen brengen heeft geen enkel positief nut.”

Bijgaand een link naar de uitzending van Radar. Zeer aan te bevelen!

Voor meer artikelen klik hier