Nieuwe meetmethode brengt ‘vrouwenhart’ nauwkeuriger in beeld!

Onderzoekers van het Catharina Hart- en Vaatcentrum hebben samen met de Technische Universiteit Eindhoven een meetmethode ontwikkeld om de haarvaten van het hart te analyseren. Dit gebeurt door in deze kleinste haarvaten de bloedstroom en weerstand te meten. Een afwijkende weerstand weerspiegelt de conditie van deze haarvaten. Dat maakt het voor cardiologen mogelijk om een duidelijkere diagnose te stellen. Tot voor kort waren de onderzoeken die hiervoor werden gebruikt niet alomvattend. In de volksmond wordt ziekte van de haarvaten van het hart ook wel het ‘vrouwenhart’ genoemd.

Danielle Keulards, als onderzoeker in dienst van het Catharina Ziekenhuis, promoveerde vorige week op deze nieuwe meetmethode aan de TU/e. De mede door haar ontwikkelde methode wordt inmiddels toegepast in een aantal grote hartcentra in binnen-en buitenland.

Haarvaten in het hart

Het ‘vrouwenhart’ staat veel in de belangstelling. Binnen de cardiologische wereld wordt de laatste jaren wereldwijd herkend dat pijn op de borst niet alleen veroorzaakt kan worden door het dichtslibben van de grotere kransslagaders, maar onder meer ook door verhoogde weerstand in de haarvaten in het hart. Dit wordt microvasculair lijden genoemd. “Vaak wordt dan gesproken over  ‘het vrouwenhart’”, verduidelijkt Keulards: “omdat meer vrouwen hier last van ondervinden.”

Behandelen met medicijnen

Toch is er enige nuance nodig; hoewel ziekte van de haarvaten iets meer bij vrouwen voorkomt, kunnen ook mannen hier last van hebben. In het onderzoek was ongeveer 40% man. Keulards: “Gelukkig heeft het microvasculair lijden een veel betere prognose dan het dichtslibben van de grote kransslagaders en kunnen we de patiënten behandelen met medicijnen om de klachten te verminderen. Wel is het van belang onbegrepen pijn op de borst serieus te nemen, bij vrouwen én mannen, en metingen van de haarvaten te verrichten indien nodig.”

Bron: Catharinaziekenhuis

(Ex-)diabetespatiënten helpen elkaar

Het is de missie van huisarts Jacqui van Kemenada om zo veel mogelijk mensen de voordelen van een gezonde leefstijl in te laten zien. Haar nieuwste initiatief hiervoor is Club Diabetes: een netwerk van (ex-)diabetespatiënten die elkaar helpen hun leefstijl om te gooien.

Ons land telt inmiddels ruim 1 miljoen mensen met diabetes type 2 en dat is voor Jacqui, die naast huisarts ook kaderarts diabetes is, een doorn in het oog. “Diabetes type 2 is namelijk bij uitstek een ziekte die leefstijl gerelateerd is”, legt ze uit. “Patiënten die hun leefstijl aanpassen, kunnen vaak al snel minderen of zelfs helemaal stoppen met medicatie of insuline. Helaas is dit bij veel diabetici nog onbekend. Ik merk in mijn spreekkamer dat sommige mensen denken: ‘Mijn bloedsuiker is onder controle, dus wat maakt het uit dat ik een pilletje slik of een beetje insuline spuit?’ Nou, dat maakt best veel uit. Van insuline word je namelijk dikker, dus ook al gaat je bloedsuiker omlaag, je houdt het probleem wel in stand. Daarnaast helpen medicatie en insuline wel om complicaties in de kleine bloedvaten te voorkomen, zoals schade aan je nieren en ogen, maar hebben ze weinig effect op de grote bloedvaten. Ondanks dat je een goede bloedsuikerspiegel hebt, kan dat ene pilletje of die kleine hoeveelheid insuline er dus wel voor zorgen dat je als diabetespatiënt een vergrote kans hebt op een hartaanval of herseninfarct.”

Dat het mogelijk is om met leefstijl diabetes om te keren, vertelt Jacqui graag in haar praktijk. Ook schreef ze recent het boek Shotje leefstijl!, om een groter publiek te bereiken. “Maar er is ook een groep mensen die niet leest of bij wie het gewoon beter overkomt als ze het verhaal van iemand persoonlijk horen. Wij zorgprofessionals kunnen die 1 miljoen mensen nooit allemaal zelf spreken. Toen realiseerde ik dat we een geheim leger aan ervaringsdeskundigen hebben, namelijk de ex-diabetespatiënten bij wie het al gelukt is met hulp van leefstijl de ziekte om te keren. Het grappige is dat die mensen vaak zo geïnspireerd zijn dat ze als een soort profeten andere mensen willen overtuigen hun voorbeeld te volgen. De ideale personen dus om deze belangrijke boodschap over te brengen!”

Buddy en maatje

Met behulp van een aantal andere deskundigen richtte Jacqui Club Diabetes (clubdiabetes.nl) op: een systeem waarbij ex-diabetespatiënten als buddy gekoppeld worden aan een maatje, oftewel iemand met diabetes die graag met leefstijl aan de slag wil gaan. “De buddy’s zijn natuurlijk geen professionals, dus ze geven geen medisch advies”, legt Jacqui uit. “Ze gebruiken puur hun eigen ervaringen om hun maatje te inspireren en steunen. Het maatje kan vragen stellen, bijvoorbeeld via de app of telefoon, en de buddy vertelt dan hoe hij het heeft aangepakt, waar hij moeite mee had en wat hem heeft geholpen. Dat kan het maatje motiveren om zelf ook aan de slag te gaan (en blijven).”

De pilot ging pas enkele maanden geleden van start, maar blijkt nu al een groot succes. “Ik begon met vier buddy’s, nu heb ik er vijftien”, vertelt Jacqui enthousiast. “Veel maatjes zijn namelijk zo succesvol dat ze zelf ook buddy willen worden en zodoende weer anderen gaan helpen: een sneeuwbaleffect! Ik houd ook regelmatig een online meeting met de buddygroep, oorspronkelijk bedoeld om ze op weg te helpen, en merk dat de buddy’s door dat contact ook elkaar weer inspireren en op die manier nóg betere resultaten behalen.”

Groepssteun

Op dit moment zijn er slechts drie huisartsenpraktijken waarbij patiënten zich kunnen aanmelden om mee te doen – twee in Limburg en de praktijk van Jacqui zelf in Brabant – maar het plan is om dit concept uiteindelijk breder uit te zetten in heel Nederland. Dat haar idee zo goed uitpakt, verbaast Jacqui niet. “Het concept is natuurlijk niet nieuw: er zijn talloze voorbeelden van groepen waarbij lotgenoten elkaar steunen, zoals bij de Gecombineerde Leefstijlinterventies en de Anonieme Alcoholisten. In de Blue Zones, oftewel de delen van de wereld waar mensen relatief gezond oud worden, zijn mensen meestal ook omringd door vrienden en buren die óók gezond leven. In mijn praktijk zag ik bovendien duidelijk een verschil tussen patiënten die een partner hadden die hen steunde door bijvoorbeeld gezond te koken, en mensen die alleen kwamen. Die laatste groep behaalde minder snel resultaat. Het is fijn dat ik deze mensen nu aan een buddy kan koppelen. Want als arts kan ik nog zoveel voordelen van leefstijl opnoemen; uiteindelijk heb ik zelf geen diabetes. Het persoonlijke verhaal van iemand die hetzelfde meegemaakt heeft als jij en daarin succesvol is gebleken, maakt toch de meeste indruk.”

Tekst: Marion van Es
Beeld: Léon Geraedts

 

Bekijk hier het webinar ‘(ex-) diabetespatiënten helpen elkaar’.

Zijn coronamaatregelen voor ongevaccineerden de volgende stap?

Afgelopen dinsdag was een interessant interview te beluisteren bij NPO1. Nu de ziekenhuisopnames met coronapatiënten stijgen, denkt het kabinet over nieuwe maatregelen. Minister De Jonge zegt ongevaccineerden te willen beschermen tegen IC-opname, zodat zorg voor iedereen beschikbaar blijft. Maar is het wel een goed idee als er een coronapas komt voor horeca of werk, specifiek voor niet-gevaccineerden? In Dit is de Dag een gesprek met oud-huisarts en epidemioloog Dick Bijl en bijzonder hoogleraar vaccinontwikkeling Gideon Kersten. Beluister het gesprek. Klik hier.

Bron: NPO1Radio1

Broer redt raadslid van hartstilstand tijdens raadsvergadering

Het 72-jarige raadslid Dré Peters zakte op maandag 18 oktober tijdens de raadsvergadering in het stadhuis van Roermond plots in elkaar. Zijn adem stokte. Broer Ben Peters, ook raadslid, zat op één meter afstand van Dré en bedacht zich geen moment. “Ik heb Dré samen met de raadsleden Marij Cox en Wim Maasen van zijn stoel afgehaald, en ben onmiddellijk begonnen met reanimeren”, vertelt Ben een dag later, nog steeds geschrokken van wat er gebeurd is, maar ook opgelucht dat hij zijn broer het leven heeft kunnen redden.

Luttele minuten voor het hart van fractievoorzitter Dré Peters van de Liberale Volkspartij Roermond (LVR) haperde, had hij zich vreselijk opgewonden over een toespraak van GroenLinks-raadslid Wim Maassen. Hij onderbrak Maassen voortdurend, tot woede van de burgemeester die hem meermaals het zwijgen probeerde op te leggen en hem het woord ontnam door zijn microfoon telkenmale uit te zetten. Dré’s gezicht liep steeds roder aan, hij was zichtbaar woest. Razend. Maassen hervatte het woord. Toen even later een collega-LVR-raadslid op het betoog van Maassen reageerde, zakte Dré plotseling weg in zijn stoel, stokte zijn ademhaling. Zijn hart stond stil. “Ik heb hem uit de dood gehaald”, herinnert Ben zich een dag later.

Reanimatie

“Ik merkte dat zijn ademhaling opeens heel raar begon te doen. Wat je zag is dat de hele raadzaal direct in actie kwam. De een belde 112, de ander haalde de defibrillator, ik heb Dré met enkele anderen waaronder zijn opponent Wim Maassen op de grond gelegd en ben direct begonnen met reanimeren. Ik heb nooit een cursus reanimeren gehad. Ik had het van filmpjes. Ik begon gewoon puur instinctief te doen wat ik moest doen. Wim Maassen die wel wist hoe reanimeren in zijn werk gaat, heeft me moed ingesproken en gezegd dat ik goed bezig was. Toen ik buiten adem raakte, heeft Wim het van me overgenomen. Nota bene degene met wie Dré zich vlak daarvoor in de haren had.”

Humor

Niet veel later kwam iemand met de defibrillator aan. Na de eerste schok kwam Dré weer bij. “Toen de schok kwam, vloog hij wel tien centimeter omhoog van de vloer af. Even later begon hij te ademen en zag ik zijn hand bewegen. Hij kwam bij en opgelucht hoorde ik dat hij zijn humor weer terug had. Later antwoordde hij op een vraag van de dokter of hij ergens allergisch voor was met “Ja, van GroenLinks”. Hij is zijn humor niet kwijt. Daar ben ik blij om, stel je voor hij had hersenschade gehad. Dat is nu niet gebeurd, zo lijkt het wel.”

“Maar goed dat hij tijdens de raadsvergadering onwel werd. Stel je voor dat was thuis gebeurd. Als we hem daar dan gevonden hadden, en gereanimeerd, had hij waarschijnlijk wel ernstige hersenschade gehad.”

Instinct

“In totaal hebben we hem denk ik ergens tussen de tien en vijftien minuten gereanimeerd. Ik had hem in tien seconden op de grond liggen, ben direct begonnen. Ik dacht er niet bij na, ging van mijn instinct uit. Hoe het nu met me gaat? Als je klaar bent, vraag je je af, wat is er gebeurd. Ik weet niet hoe ik er over twee dagen aan toe ben. Zeker als je van de dokter hoort dat je een dode tot leven hebt gewekt. Toen zijn ademhaling weer op gang kwam zag ik: we hebben hem teruggehaald!”

Stents

Na de reanimatie werd Dré naar het ziekenhuis in Roermond en vervolgens naar Venlo gebracht. “Daar hebben ze hem twee stents ingezet en een boogje over een litteken dat hij had van een vorige hartaanval. Vermoedelijk heeft dat litteken ook de laatste hartaanval veroorzaakt.”

Ben verwacht wel dat zijn broer nog enige tijd zal lusten van de reanimatie. “Hij zal zeker een tijd pijn aan zijn ribben hebben, dat kan ik je verzekeren. Ik hoop niet dat hij verkouden wordt….”


Dré Peters

Roekisoeki

Naar omstandigheden gaat het goed met Dré, aldus Ben een dag na de reanimatie. “Als het aan het ziekenhuis ligt is hij morgen weer thuis. Want je weet in die ziekenhuizen vandaag den dag gaat alles roekisoeki….”

Hij hoopt dat zijn broer het voortaan wat rustiger aan zal doen. Dré is betrokken in allerlei maatschappelijke organisaties, zoals de Bond van Carnavalsverenigingen in Limburg, de Roermondse voetbalclub EMS, carnavalsvereniging De Veldmuus waarvan hij vorst is, en fractievoorzitter van de partij die werd opgericht rond raadslid Jos van Rey, de LVR.

Juist in die politie arena kan Dré zich vreselijk opwinden. Niet goed voor zijn hart, weet ook broer Ben, die ook raadslid is voor diezelfde LVR. “Ik weet ook niet waarom Dré zich vaak zo vreselijk opwindt”, zegt Ben. “Het gaat vaak nergens over. Ik zeg hem dan: maak je niet zo druk. Maar hij kan het niet laten, trekt zich daar niks van aan.”

Big Benny

Ben Peters is overigens in Limburg een beroemd volkszanger. Hij treedt vooral rond carnaval in de hele provincie – en soms ook daarbuiten – op als Big Benny en heeft talloze liedjes op zijn naam staan. Ben had het direct na de reanimatie van zijn broer razend druk met media, die hem belden en wilden interviewen. Hij blijft er nuchter onder. En herhaalt: “Ik hoop dat Dré rustig aan doet. Maar dat bepaal ik niet….”


Ben Peters

Lager risico op dementie voor mensen met diabetes die risicofactoren onder controle houden

Iemand met diabetes heeft een verhoogd risico op dementie maar kan dat mogelijk beperken door risicofactoren zoals ongezond eten en hoge bloeddruk aan te pakken. Dit blijkt uit gegevens van bijna 88.000 mensen. Wetenschappers van het Maastricht UMC+ hebben deze resultaten gepresenteerd tijdens het congres van de European Association for the Study of Diabetes op 29 september 2021.

Mensen met diabetes type 2 hebben een verhoogde kans op dementie op latere leeftijd. Dit onderzoek suggereert dat dit risico te beperken is door een aantal factoren aan te pakken met een goede leefstijl en gerichte behandeling. Gelijktijdig met de presentatie tijdens het congres werden de resultaten gepubliceerd in het vooraanstaande vakblad Diabetes Care.

Negen jaar, 88.000 deelnemers

Voor dit onderzoek maakten de onderzoekers gebruik van hersenscans en medische gegevens van bijna 88.000 deelnemers van de UK Biobank, van wie meer dan 10.000 mensen diabetes type 2 hadden. Omdat deze gegevens zich uitstrekten over gemiddeld negen jaar was het mogelijk om bepaalde risicofactoren, eventuele hersenschade en het ontstaan van dementie met elkaar in verband te brengen. Het onderzoek werd herhaald met gegevens vanuit de Maastricht Studie. In die studie werden dezelfde verbanden gevonden.

Risicofactoren

De onderzoekers bekeken of de deelnemers zeven risicofactoren ‘onder controle’ hadden. Dit betekent dat ze een lage bloedsuikerwaarde (1), lage bloeddruk (2), geen overgewicht (3) en een gezond voedingspatroon (4) hebben. Daarnaast dat er geen eiwit in de urine aanwezig is (5), ze de aanbevolen hoeveelheid fysieke activiteit ontplooien (6) en, tot slot, niet roken (7). Per risicofactor die onder controle was, blijkt het risico op dementie verder af te nemen.

Hersenen en cognitieve functies

Ook brachten de onderzoekers hersenafwijkingen en cognitieve functies in kaart. De hersenafwijkingen door met hersenscans te kijken naar het hersenvolume en de zogenaamde ‘witte stof afwijkingen’. De cognitieve functies door te testen op bijvoorbeeld informatieverwerking. Hoe meer risicofactoren onder controle waren, hoe minder afwijkingen aan de hersenen en hoe beter de scores op het gebied van cognitieve functies. Onderzoek van het MUMC+ vond eerder dit jaar al een verband tussen leefstijl, hersenafwijkingen, cognitieve functies en kans op dementie hebben.

Risicofactoren aanpakken

Promovenda April van Gennip: ‘Ons onderzoek laat zien hoe belangrijk het is dat mensen met diabetes en hun artsen deze risicofactoren actief aanpakken. Aan de ene kant betekent dat aandacht voor een gezonde leefstijl, zoals gezond eten, bewegen en stoppen met roken. Aan de andere kant door de medische factoren goed aan te pakken met behandeling en medicatie.’

Vervolgonderzoek

De wetenschappers konden hun conclusies trekken op basis van analyse van bestaande gegevens. Mede-onderzoeker Thomas van Sloten: ‘We hebben een duidelijk verband aangetoond tussen de zeven risicofactoren en het risico en dementie. Maar we kunnen nog geen conclusies trekken over het directe effect van het aanpakken van de risicofactoren. Ook was er geen duidelijke relatie tussen de risicofactoren en sommige hersenafwijkingen en cognitieve functies. Er is dus vervolgonderzoek nodig om te kijken welke risicofactoren nog meer belangrijk zijn.’

Bron: www.mumc.nl

Ziekenhuizen weigeren senioren te reanimeren

Uit een publicatie van MAX Vandaag blijkt dat ziekenhuizen vaak weigeren om senioren te reanimeren. Ze hanteren steeds vaker het beleid om senioren op hoge leeftijd niet meer te reanimeren als dat nodig is. Zelfs relatief gezonde ouderen zouden dit bij opname in het ziekenhuis te horen krijgen en ze hebben geen stem bij dit besluit.

Artikel lezen?

Finland staakt gebruik Moderna-vaccin bij jongere mannen

Na Zweden en Denemarken heeft ook Finland besloten het gebruik van het coronavaccin van Moderna te beperken. De Finse autoriteiten laten mannen die zijn geboren in of na 1991 voorlopig niet meer vaccineren met het middel. Wie al een eerste prik met Moderna heeft gehad, kan een tweede inenting krijgen met het vaccin van Pfizer/BioNTech.

Directeur Mika Salminen van het Finse Instituut voor Gezondheid en Welzijn motiveerde het besluit door te verwijzen naar een Noorse studie. Daar kwam uit naar voren dat “mannen onder de 30 jaar een iets hoger risico lopen dan anderen op ontsteking van de hartspier als ze het vaccin Moderna Spikevax hebben gekregen.”

Lees hier verder

Gratis GreenTwist groentechallenge

Het is inmiddels bekend dat we voor een gezonde leefstijl een grote diversiteit aan groenten moeten eten en dat er eigenlijk geen teveel bestaat qua groenteconsumptie. En toch lukt het de meeste mensen niet om de minimale aanbevolen dagelijkse hoeveelheid groente te eten. Dit heeft verschillende oorzaken en in de groentechallenge gaan we hier allemaal op in. Met praktische tips en ondersteuning waar je echt mee aan de slag kan voor jezelf. Ben jij één van velen die moeite heeft om voldoende groente te eten? Wil je voor jezelf (en jouw gezin) een gezondere leefstijl ontwikkelen of wil je gewoon meer variatie in je dagelijkse menu’s? Dan is deze challenge van GreenTwist echt iets voor jou!

Ze nemen je mee in onze wereld van koken, spelen en creatief zijn met groente! Je wordt deze 30 dagen ondersteund om groente in jouw dagelijkse voeding op nummer 1 te zetten. Deze challenge helpt je op weg om je gezondheidsdoelen te realiseren. De recepten die gedeeld worden zijn allemaal gluten- en suikervrij, met vegetarische (variatie)tips. De ingrediënten zijn goed verkrijgbaar en zeer toegankelijk voor de gemiddelde smaak.

Je ontvangt wekelijkse inspiratiemails met video’s, artikelen en superveel lekkere, gezonde groenterijke recepten! Elke week heeft een thema dat past bij de uitdagingen waar jij tegenaan loopt om een gezondere levensstijl te ontwikkelen én vol te houden

En deze challenge is nu voor jou helemaal gratis! Ga jij de uitdaging aan? Meer informatie en aanmelden kan via GreenTwist!

Peter Faber: “Je lijf is je beste en enige vriend.”

De openhartoperatie die acteur Peter Faber (77) in 2018 onderging, kwam als een verrassing. Het verblijf op de IC ervoer hij als een warm bad. Van bezorgdheid en geneuzel wil hij niets weten. Na zijn herstel is hij weer volop actief.

Het is vijf uur in de middag als ik Peter aan de telefoon krijg. Mijn vraag hoe het met hem gaat, is eigenlijk overbodig. Hij praat energiek en mijn pen kan hem maar nauwelijks bijhouden.

Wat gebeurde er in 2018?

“In een telefoongesprek met een politieagent sloeg ik plots wartaal uit. Hij zei dat ik een TIA had. Onderzoek in het ziekenhuis wees op een lekkende hartklep en een onregelmatige hartslag. Ik zou vijf omleidingen krijgen. Na de operatie wilde ik geen bezorgde familie om me heen, alleen mijn kinderen mochten op bezoek komen. Toen ik bijkwam van de operatie bleek dat ze me vijf dagen in coma hadden gehouden, omdat het hart niet wilde opstarten. Eigenlijk was ik klinisch al dood geweest. Niks engs aan, ik heb geen hel of hemel gezien. Alleen ontroerde alles me, toen ik ontwaakte. Ik had een delirium. Ik dacht dat Carry Tefsen naast mijn bed stond en zwarte mannen die trompet speelden. Ik was ook helemaal enthousiast over de kast op mijn kamer. Ik dacht dat hij gevuld was met al mijn films. Wat had mijn partner dat mooi gedaan! Het was gewoon een kast met verbandmateriaal.”

Hoe verliep het herstel?

“Toen de hechtingen verwijderd werden, was ik in tranen. ‘Doet het pijn meneer Faber?’, vroegen de verpleegkundigen. Ze dachten dat ik daarom huilde. Maar ik huilde van ontroering. Iedereen was zo lief voor me. Ik ervaarde een totale overgave aan de verzorging. Zo’n overgave had ik nog niet eerder in mijn leven meegemaakt. Na het ontslag uit het ziekenhuis ging ik nog regelmatig terug naar de IC. Met een cadeautje voor de schatten daar. Tijdens de praatgroepsessies van de revalidatie, stak ik de vier G’s op. Ze staan voor: gebeurtenis, gedachten, gevoel en gedrag. Er gebeurt iets vervelends, je hebt er negatieve gedachten bij, dat levert een benepen gevoel op. Daardoor ga je je op een bepaalde manier gedragen. Je hebt invloed op dit proces. Het is goed je dat te realiseren. Twee maanden na de operatie was ik alweer op reis naar Azië voor het tv-reisprogramma Beter Laat Dan Nooit, samen met Willibrord Frequin, Gerard Cox en Barrie Stevens.”

Heb je na de operatie je levensstijl veranderd?

“Ik houd mezelf meer in de gaten. Ik drink nog wel een glas wijn en rook, maar zonder te inhaleren. Ik ga elke dag een tijdje zitten en dan lijkt het voor anderen alsof ik niets doe, maar ondertussen ben ik bezig met hersengymnastiek. Mijn volle aandacht gaat uit naar bijvoorbeeld een stuk tekst van Shakespeare of de plannen die ik heb. Tuurlijk slik ik ook mijn pillen, dagelijks acht stuks. Ik loop nog onder controle bij de cardioloog. Elke ochtend loop ik anderhalf uur buiten. Van half vijf tot zes uur ben ik daar opnieuw, zomer én winter. Ik heb een speciaal vispak, die kan een temperatuur van twintig graden onder nul aan. Mensen denken soms dat ik een dakloze ben.”

Toch klink je druk.

“Ik ben met veel dingen bezig, maar heb het gevoel dat ik niks doe, omdat ik altijd alles zelf kan bepalen. Elke twee dagen maak ik een kleurig schilderij in mijn atelier. De opbrengst gaat naar de Peter Faber Stichting. De missie van de stichting is om iedereen ongeacht afkomst, achterstand of beperking de switch te laten maken van destructieve naar creatieve energie. Momenteel draait in de gevangenis het creatieve persoonlijke ontwikkelingstraject ‘Uit de Bajes terwijl je er nog in zit’, op scholen ‘Misdaadpreventie in de dop’. Ook maken we de film De bajes draait door. Iedereen werkt eraan mee: gevangeniswerkers, casemanagers en gevangenen. Ik skype regelmatig met een paar gasten in de gevangenis die me dierbaar zijn. Voor tv doe ik mee aan een programma rond de Nederlandse Portretprijs, een film over Indonesië en het programma De Koeienfluisteraar.”

Wat is jouw tip aan andere hartpatiënten?

Kom met je kont uit de stoel. Niet neuzelen. Zin of geen zin, het doet er niet toe. Je lijf is je Ferrari. Jij bent de bestuurder. Je hart is de motor, dat volg je. Je adem is de brandstof. Je mind is je TomTom. Je lijf is je beste en enige vriend. Niet je vader, niet je moeder, niet je partner, niet je politieke leider. Geniet van wat je doet!”

Tekst: Mariëtte van Beek
Beeld: Jesse Faber

Dit artikel verscheen in het HPNL magazine. Interesse? Vraag hier het HPNLmagazine aan.

Smelten

“Ik kan straks wél naar boven lopen, pappa. Dan kan ik je helpen. Ik ga je gewoon duwen.” In de hitte op Tenerife liet onze 3-jarige zoon ons hart even smelten. Lopend naar een strand dachten we dat we de auto dichtbij hadden geparkeerd. Totdat we weer eens best steil naar beneden moesten lopen. “Schat, die helling moet je straks ook weer omhoog. Ik loop wel terug en haal de auto.” Mijn man knikte. “Ik zeg het niet snel, maar daar zie ik nu echt tegenop.”

Ik haalde de auto, pikte ze op en vond uiteindelijk een gehandicaptenparkeerplaats dichtbij het strand. Tijd om af te koelen in de zee. Het was snikheet, maar eigenlijk ging het verbazingwekkend goed met de energie van mijn man. Wat een geluk!

Dat was wat anders op de dag van vertrek. Slechte dagen lijken altijd plaats te vinden op momenten dat het net niet uitkomt. Hoe kan dat toch? Onbewuste spanning? Ik had expres gekozen voor een vlucht midden op de dag. Geen gedoe met wekkers op onmogelijke tijden en haasten was ook niet nodig.

Toch voelde mijn man zich niet goed. Hij baalde enorm, omdat hij nergens mee kon helpen. Met een rotgevoel zag hij aan hoe ik de koffers in de auto zette, het huis nog wat schoonmaakte en ondertussen eten klaarmaakte voor onderweg. In de auto voelde hij zich schuldig, omdat hij zo weinig had kunnen doen. Ik was juist blij dat hij rustig met onze zoon bezig was geweest. Ik ging dit keer anders met deze situatie om dan een aantal jaar geleden. Ik wist van tevoren al dat het zo zou gaan en dat ik er weinig aan kon veranderen.

Op Schiphol leverden we snel de koffers in en dronken iets bij een restaurant. Tijd om uit te rusten, zonder mondkapje. Die moesten we nog lang genoeg op tijdens de vlucht.

Over een vliegvakantie hebben we trouwens wel lang nagedacht. Gingen we echt in een vliegtuig in coronatijd? Toen we hadden geboekt, vloog het mij opeens naar de keel. “Wat hebben we gedaan? Straks word jij ziek!” Maar mijn man kon alles makkelijk relativeren. Gelukkig maar, want we hebben geen spijt. Het was heerlijk om weer eens in het buitenland te zijn!