De Maastrichtse cardiologe in opleiding Chahinda Ghossein-Doha is genomineerd als een van drie finalisten voor de verkiezing Topvrouw Limburg 2022. Chahinda Ghossein-Doha is als cardioloog i.o. verbonden aan het academisch ziekenhuis in Maastricht, het Maastricht Universitair Medisch Centrum (MUMC+). Tevens is zij werkzaam als hoofdonderzoeker op het gebied van gezondheid van vrouwen. Samen met haar team heeft ze tijdens haar promotie onder andere een groot onderzoeksproject opgezet dat bestaat uit 1700 vrouwen uit heel Nederland.
Queen of Hearts
Daarnaast is ze initiatiefneemster en voorzitter van stichting Queen of Hearts. Van daaruit zet ze zich in om meer maatschappelijke bekendheid te generen voor deze problematiek. Zo schreef zij een boek over de impact van zwangerschapscomplicaties op het vrouwzijn en organiseert ze projecten op raakvlakken van wetenschap, muziek en kunst.
Queen of Hearts zet zich in voor vrouwen die hartproblemen krijgen of hebben. Bij vrouwen die een hartaanval krijgen kunnen de symptomen die zij ervaren afwijken van de ‘typische’ symptomen die bij mannen worden waargenomen.
“Vrouwen koppelen symptomen zoals extreme vermoeidheid, kortademigheid of een griepachtig gevoel vaak aan stress of menopauze, terwijl dit tekenen van een hartaandoening kunnen zijn”, is op de website van Queen of Hearts[1] te lezen. “Artsen missen soms ook de eerste tekenen van hartziekten bij vrouwen vanwege deze atypische symptomen. Wanneer de juiste diagnose uiteindelijk gesteld wordt, is het misschien al te laat.”
Topvrouw
Met de verkiezing Topvrouw Limburg 2022 wil de organisatie vrouwelijk ondernemerschap en leiderschap in Limburg stimuleren en ontwikkelen.
Niet alleen geneesmiddelen en vaccins kunnen bijwerkingen geven. Ook producten die onder de Warenwet vallen, hebben risico’s. Het is erg belangrijk ook deze bijwerkingen bij Bijwerkingencentrum Lareb te melden.
Naast meldingen over mogelijke bijwerkingen van geneesmiddelen en vaccins, ontvangt Bijwerkingencentrum Lareb ook meldingen over Warenwetmiddelen. Warenwetmiddelen zijn niet-geregistreerde geneesmiddelen, zoals vitaminen, kruidenpreparaten, en andere gezondheidsproducten. Warenwetmiddelen zijn te koop bij de drogist, supermarkt, apotheek of via internet. Mensen denken vaak ten onrechte dat deze producten veilig gebruikt kunnen worden. Ook Warenwetmiddelen kunnen namelijk bijwerkingen geven.
Meldingen leiden tot maatregelen
Lareb ontving meldingen over snelle pijnvermindering bij gebruik van het kruidensupplement Montalin. Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) heeft de pillen onderzocht. Naast kruiden trof het RIVM ontstekingsremmende pijnstillers aan. Deze stonden niet vermeld op de verpakking.
Daarnaast ontving Lareb meldingen over het afslankmiddel Sulami (Susut alami). Het RIVM onderzocht ook deze pillen. In het product troffen zij naast kruiden twee verboden geneesmiddelen sibutramine en canrenone aan. Sibutramine is in Nederland al sinds 2010 een verboden afslankmiddel en canrenone is een plasmiddel dat in Nederland niet is toegestaan. De Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit (NVWA) heeft verkopers opdracht gegeven meteen te stoppen met de verkoop van Montalin en Sulami.
Naast deze opvallende meldingen ontving Lareb ook weer meldingen van Sint Janskruid, Midalgan, rode gist rijst, fyto-oestrogenen en producten met Vitamine B6.
Kijk voor meer informatie over bijwerkingen van Warenwetmiddelen in het jaarrapport van 2021 op onze website.
ZWOLLE – Justitie verdenkt twee cardiologen van ziekenhuis Isala in Zwolle van corruptie. Ze zouden miljoenen euro’s hebben ontvangen van een leverancier van medische hulpmiddelen. In ruil daarvoor werd dit merk voorgetrokken, aldus De Stentor.
De twee zijn geschorst, Isala heeft andere cardiologen aangetrokken om hen te vervangen. Isala verwacht weinig invloed op de wachttijden, laat een woordvoerster aan De Stentor weten.
Medio Juni deed de FIOD een inval bij de maatschap van de cardiologen. In dit verband zijn door de FIOD ook invallen gedaan in tien panden in Nederland, Duitsland en Curaçao.
Volgens de Stentor hebben meerdere hartspecialisten van Isala financieel belang in het bedrijf waar de FIOD invallen deed. Isala zelf liet een onderzoek doen naar het bedrijf door een accountantskantoor. Dat kwam volgens de krant tot de conclusie dat er sprake zou zijn van ‘de schijn van zakelijke belangenverstrengeling’.
Die muesli die u elke ochtend in uw yoghurt eet, dat vruchtensap dat u graag bij de lunch neemt: ze lijken misschien heel gezond, maar bij nadere inspectie kan zomaar eens blijken dat er wel érg veel suikers in zitten. Om die verborgen boosdoeners beter te kunnen herkennen, organiseerde Hartpatiënten Nederland onlangs een aantal VIP-dagen, in samenwerking met Daan de Wit, onderzoeksjournalist en auteur van diverse boeken. We spraken met twee deelnemers over hun ervaringen.
Hermine (68) kreeg in juli 2020 een hartstilstand. Ze herstelde wonderbaarlijk goed, maar er bleef iets aan haar knagen. Ze wilde haar leefstijl veranderen, maar vond niet de begeleiding die ze zocht. “Tijdens mijn revalidatietraject bleef ik continu aan de mouw trekken van alle deskundigen die daar rondliepen. Ik wilde doorverwezen worden naar een diëtist die me kon helpen mijn cholesterol te verlagen, maar ik kreeg nul op rekest. Ik moest het zelf uitzoeken. Ik had een grote wens om mijn medicatie te reduceren of zelfs helemaal te elimineren, maar de begeleiding waar ik op had gehoopt om dat streven te bereiken, bleef uit.” Hermine zocht na haar revalidatie contact met een diëtiste, maar ook dat was bepaald niet zaligmakend. “Dit bleek een voedingsdeskundige die me een behoorlijk prijzig dieet voorschreef. Ik had zes eetmomenten
per dag en moest veel brood en andere koolhydraatrijke producten eten. Het toppunt was de kerstmaaltijd: die bestond uit een vegetarische schijf met aardappelen en bloemkool. Vreselijk, zo fantasieloos!”
Suiker en koolhydraten
Tijdens een webinar van Hartpatiënten Nederland, waarbij in gesprek werd gegaan met Daan de Wit, hoorde Hermine voor het eerst over de VIP-dag. “Omdat Daan voorstander is van zo min mogelijk, of zelfs géén medicijnen, was mijn interesse gewekt. Inmiddels heb ik mijn medicijngebruik kunnen terugdringen van acht naar drie pillen, dus dat is gelukkig al winst. Toch denk ik dat er nog meer mogelijk is. Hoe meer informatie je hebt, hoe beter.” Haar deelname heeft Hermine als positief ervaren. “De dag was heel goed opgebouwd. Iedereen kon zijn of haar persoonlijke verhaal kwijt en daar werd op een natuurlijke manier op ingespeeld. Er werd veel informatie
gegeven en met name tijdens de excursie in de supermarkt heb ik echt wel een aantal praktische dingen geleerd. Ik weet dat beweging heel belangrijk is, dus dat doe ik dan ook veel, maar het is ook weer niet zo dat ik alléén maar gezonde dingen eet. Het moet immers wel leuk blijven. Dankzij de VIP-dag weet ik nu wel weer meer over suiker en koolhydraten en het effect op mijn cholesterol. Daar kan ik nu een stuk bewuster mee omgaan.” Hermine realiseert zich ook dat leefstijlverandering niet van de ene op de andere dag gaat: “Het is een proces. Ik had nooit gedacht dat ik hartpatiënt zou worden, ik was het opeens. Omdat ik ben gaan nadenken over leefstijl, weet ik dat ik patronen moet doorbreken die er al mijn hele leven in zitten. Daar moet ik mijn weg in zoeken, en dan is houvast in de vorm van zo’n informatieve dag heel fijn.”
Stress en leefstijl
Wout Wisse (69) houdt zich sinds zijn 28e bezig met alternatieve geneeswijzen en een gezonde leefstijl. Hij volgde opleidingen in homeopathie en acupunctuur en verdiepte zich in orthomoleculaire geneeskunde, waarbij voedingsstoffen en natuurlijke supplementen centraal staan. “Het begon met fysieke en mentale klachten die ik in mijn twintiger jaren kreeg. Ik had last van mijn maag, was depressief en had problemen met mijn zicht. In plaats van medicatie, die een arts snel voorschrijft, ben ik met homeopathische middelen en acupunctuur begonnen. Mijn klachten waren binnen afzienbare tijd verdwenen. Daarna heb ik mijn interesse nooit meer losgelaten.”
Wout gelooft dat veel lichamelijke klachten veroorzaakt worden door stress en leefstijl. “We leggen onszelf van alles op en we maken ons continu druk. Alles is duurder dan we dachten, we willen beter presteren dan we al deden, alles moet alleen maar méér zijn. Eigenlijk zijn veel mensen dus chronisch gestrest, en stress veroorzaakt de aanmaak van het stresshormoon cortisol. Daardoor kunnen kransslagaders verkrampen, het bloed krijgt minder zuurstof, en uiteindelijk kan het hart minder gaan functioneren. Bij de dokter krijg je daar een pilletje voor, maar ik denk dat we ons bewust moeten worden van de processen die ons lichaam sturen. Gezonde voeding en een gezonde leefstijl vormen de basis van ons dagelijks functioneren. Als je dat aanpakt, pak je je hele gezondheid aan.”
Supermarktsafari
Wout vond de supermarktsafari tijdens de VIP-dag daarom ook erg nuttig. “Dankzij de uitleg ben ik me weer meer bewust geworden van de manier waarop ik verpakkingen moet bekijken. Als er op een verpakking meer dan vijf middelen staan die een oma niet zou herkennen, dan moet je het niet nemen. Dat zijn dan waarschijnlijk allemaal geur-, kleur- een smaakstoffen en daar heeft je lijf helemaal niks aan. Ook ben ik me er weer extra van bewust dat ik goed moet letten op het aandeel suikers in producten.” Het belang van de VIP-dagen lijkt Wout dus wel duidelijk: “Als je de kosten in de gezondheidszorg omlaag wilt hebben, moet je eens goed gaan nadenken over gezonde voeding.”
Onze zorgpremie wordt elk jaar duurder. Zogenaamd door vergrijzing en duurdere behandelingen, maar in de praktijk ook omdat we op steeds jongere leeftijd chronisch ziek worden. Maar er is nog een reden: onzinnige zorg. Talloze patiënten lopen na een ‘event’ (bijvoorbeeld na een hartinfarct of hartritmestoornis, of na een operatie aan een knie of schouder) nog jarenlang bij ‘hun’ medisch specialist. Voor controle. Maar controle van wat?
Veel patiënten hebben het idee dat ze hele zinnige zorg krijgen als de cardioloog bijvoorbeeld elk jaar een ‘hartfilmpje’ (elektrocardiogram, ECG) of fietstest laat verrichten. Er zijn zelfs patiënten die op mijn vraag: ‘hoe gaat het’ antwoorden met de wedervraag: ‘dat kunt u toch zien, u heeft mijn hartfilmpje of fietstest net bekeken.’ Dit antwoord illustreert in hoeverre zorg niet alleen vaak onzinnig is, maar ook hoe makkelijk het is om ‘misbruik’ van de onwetendheid van een patiënt te maken. Veel patiënten denken blijkbaar dat een hartfilm of een fietstest ons als een glazen bol informatie over de toekomst verschaft. Maar niets is minder waar.
Een ECG zegt wellicht iets over het verleden, maar is verder niet meer dan 10 seconden observatie van het hartritme en de elektrische activiteit rondom het hart, en dat zegt helaas maar zelden iets over wat de toekomst zal brengen. Een fietstest of ergometrie levert zelfs zo vaak een vals negatieve of vals positieve uitslag op dat veel cardiologen überhaupt zijn opgehouden met het aanvragen van dit onderzoek. Kortom, zonder gerichte vraagstelling zegt een ECG eigenlijk niets en leidt een fietstest veel te vaak tot onterechte geruststelling of een vals alarm en dus is een ‘jaarlijkse keuring’ een van de meest onzinnige onderdelen van de zorg, die niet voor niets ook in geen enkele richtlijn wordt aangeraden.
Maar ja, het is wel lekker makkelijk geld verdienen, en het verkoopt ook zo makkelijk, die jaarlijkse APK. En, niet onbelangrijk: het probleem ligt vaak bij de patiënt, die is pas tevreden als ‘de specialist’ zegt dat het goed is. Dus dan is het makkelijker om de patiënt maar jaarlijks te ‘pleasen’ (met een weinig zeggend onderzoek) dan de discussie aan te gaan om de patiënt terug te verwijzen naar de huisarts. Maar zinnig? Nee, wie een hartinfarct wil voorkómen doet er beter aan om zich terug te laten verwijzen naar de huisarts: dat is de plek waar preventie van ziekte belangrijker is (lees: meer geld oplevert) dan behandeling ervan.
Het komt voor dat patiënten na een hartoperatie kortstondig risico lopen op een te trage hartslag. Voor deze mensen is er straks het ei van Columbus: een oplosbare pacemaker! Die kan ook gebruikt worden voor mensen die nog wachten op een permanente pacemaker.
Op vrijdag 27 mei publiceerden Amerikaanse wetenschappers in Science over de nieuwe pacemaker die na enkele weken vanzelf in het lichaam oplost. Het apparaatje werkte keurig in ratten en honden, evenals op een uitgenomen mensenhart. Dit unieke apparaatje kan volgens NRC een nieuw hulpstuk worden bij de behandeling van hartpatiënten.
Volgens de krant maakt de pacemaker draadloos verbinding met vier apparaatjes en sensoren die in plakkers op de huid zitten. Dit netwerk kan niet alleen de hartslag meten, maar zo nodig ook bijsturen.
Met de draadloze en oplosbare pacemaker kunnen mensen thuis herstellen, op afstand in de gaten gehouden door de cardioloog, aldus de wetenschappers.
Hoe gaat het nu?
Elk jaar krijgen zo’n 18.000 mensen een pacemaker of een ICD. In afwachting daarvan hebben veel mensen een tijdelijke pacemaker nodig. Deze patiënten moeten nu in het ziekenhuis blijven, waar ze tijdelijke elektroden op het hart krijgen. Daar vandaan gaat een snoertje via een gat in de huid naar een kastje buiten het lijf, dat voor stroom zorgt. Bij zulke ingrepen bestaat echter infectiegevaar of kan, bij verwijdering, de hartspier beschadigd raken.
Oplossing
Het oplosbare apparaat is dus dé oplossing, denken de wetenschappers. Het systeem werkt 32 dagen – terwijl je meestal maar één week hoeft te wachten op een vaste pacemaker.
De inhaalzorg stagneert. Daarvoor waarschuwt de Nederlandse Zorgautoriteit, kortweg NZa. Tussen de 100.000 en 120.000 mensen éxtra staan op wachtlijsten voor een behandeling. Veel ziekenhuizen draaien sinds corona nog steeds niet op volle kracht.
Hartpatiënten Nederland vindt het bestaan van dit soort wachttijden onaanvaardbaar. Lang op een ingreep moeten wachten leidt tot veel pijn, ongemak en stress, en vaak is de kans op complicaties groter. De NZa vindt het belangrijk dat de wachttijden worden verkort doordat ziekenhuizen en zelfstandige klinieken meer gaan samenwerken. Per regio verschillen de wachttijden flink. Daar zitten wellicht mogelijkheden!
Het aantal wachtenden daalt niet meer sinds maart, waarschuwt de NZa maandag. Zo zijn veel operatiekamers nog steeds buiten gebruik wegens personeelstekort. De stress door corona de afgelopen twee jaar maakte dat veel mensen in de zorg het voor gezien hielden en naar ander werk vertrokken, of langdurig ziek werden. Bovendien krijgt het zorgpersoneel, twee jaar geleden nog als helden toegejuicht, nu vaak stank voor dank en wordt onderbetaald.
Mogelijkheden
Uit een rondgang door NRC blijkt onder meer dat zelfstandige klinieken meer zouden kunnen doen, als ze daar tenminste de kans toe krijgen. Paulette Timmerman, directeur van Zelfstandige Klinieken Nederland, zegt in NRC: “Zetten we nu in Nederland wel alles op alles om mensen zo snel mogelijk te helpen?”
In sommige ziekenhuizen zijn de wachtlijsten wel nagenoeg opgelost, aldus NRC. Zo zit Streekziekenhuis Koningin Beatrix in Winterswijk naar eigen zeggen weer op het normale niveau van voor corona. Het Sint Jansgasthuis in Weert heeft ruimte en helpt patiënten die in andere ziekenhuizen op wachtlijsten zijn. Een goed initiatief!
Mensen in Nederland staan over het algemeen open voor onderzoek naar het gebruiken van dieren als orgaandonor, als daarmee het leven van ernstig zieke patiënten sterk verbetert. Dat stelt het Rathenau Instituut, dat samen met NEMO Kennislink op 23 mei het rapport Het dier als donor aanbood aan het Ministerie van Volksgezondheid. Het onderzoek liep vooruit op een Kamerdebat op 2 juni over de Embryowet.
Volgens het onderzoek hechten Nederlanders wel aan dierenwelzijn en aan onderzoek naar behandelingen waarvoor geen dieren nodig zijn.
In ons land worden tot nog toe geen dieren gebruikt voor orgaantransplantatie naar mensen. In andere landen wordt daarnaar veel onderzoek gedaan. Het gaat bijvoorbeeld om het genetisch aanpassen van varkens, waardoor een hart of nier geschikt wordt voor transplantatie naar een mens. Met een andere methode is het in de toekomst misschien zelfs mogelijk om een menselijk orgaan te laten groeien in een dier.
Transplantaties uit dieren zou een oplossing kunnen bieden voor het tekort aan donororganen, vinden veel mensen. Er staan nu bijna 1.300 Nederlanders op de wachtlijst voor transplantatie. Tegelijkertijd roepen de technieken ethische en maatschappelijke vragen op. De onderzoekers hielden groepsgesprekken met ruim 400 mensen, onder wie patiënten, veehouders, scholieren en buurthuisbezoekers.
De deelnemers zagen kansen om met ‘donordieren’ de levenskwaliteit van ernstig zieke patiënten te verbeteren, zij het onder strenge voorwaarden, zoals aandacht voor dierenwelzijn, en voor onderzoek naar behandelingen zonder dieren. Ook moet voorkomen worden dat ziektes overgaan van dieren op mensen, zoals onlangs gebeurde met de transplantatie van een varkenshart. De patiënt stierf vervolgens aan een varkensvirus.
Medicijnautoriteit CBG is van plan de handelsvergunningen van 21 generieke ( dat wil zeggen merkloze) medicijnen te schorsen. Daarbij gaat het onder meer om cholesterolverlager atorvastatine. Het Indiase bedrijf Synchron Research Services deed voor fabrikanten van medicijnen onderzoeken met proefpersonen. Deze onderzoeken vormen de basis voor toelating van deze generieke medicijnen. Deze onderzoeken zijn niet volgens de regels uitgevoerd, constateert CBG dinsdag. Vooralsnog zijn er overigens geen aanwijzingen dat de medicijnen onveilig zijn, aldus CBG. Voor de betreffende medicijnen zijn alternatieven voorhanden, behalve voor twee medicijnen tegen epilepsie, die dan ook niet uit de markt genomen worden (clobazam en clonazepam).
EMA adviseert schorsing
Het CBG neemt een advies van Europees medicijnagentschap EMA over. Een schorsing betekent dat een medicijn niet meer op de Nederlandse markt mag komen. Handelsvergunninghouders hebben nog de mogelijkheid om bezwaar in te dienen.
CBG heeft twijfels over de kwaliteit van de onderzoeken. Fabrikanten moeten nu met nieuwe bio-equivalentiestudies laten zien dat een generiek (merkloos) medicijn hetzelfde werkt als het originele medicijn.
De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) ziet vooralsnog geen reden om deze medicijnen nu actief terug te roepen. Dat kan veranderen als de schorsingen na de bezwaarperiode definitief zijn.
Overzicht medicijnen
Het EMA heeft een overzicht gepubliceerd van betrokken medicijnen. Niet al deze medicijnen zijn ook in Nederland goedgekeurd of op de markt. Download hier de actuele lijst van medicijnen waar het in Nederland om gaat.
