Zwanger en hartritmestoornissen: wij vertellen je er meer over!

Hartritmestoornissen zijn normaal gesproken al vervelend, laat staan tijdens een zwangerschap. Vooral als het een serieuzere vorm betreft. Deze hartritmestoornissen ontstaan vaak in de laatste drie maanden van de zwangerschap. Hetzelfde geldt voor bijvoorbeeld hartfalen. Maar waarom is er een grotere kans op hartritmestoornissen voor zwangere vrouwen, zijn er bepaalde uitlokkingsfactoren en wat is anders dan bij niet-zwangeren? HPNLmagazine duikt erin!

Tijdens een zwangerschap gebeurt er veel in het vrouwelijk lichaam en vinden er nog grotere veranderingen plaats. In een paar maanden tijd vormt een minuscule, bevruchte eicel zich tot een baby. En dat vraagt nogal wat van het lichaam. Met name van het hart. Zo treden er veranderingen op in de bloedstolling. En daalt de vaatweerstand in de slagaders van het lichaam. Maar ook neemt het bloedvolume tijdens de zwangerschap met 50% toe. Kort door de bocht houdt het in dat het hart negen maanden lang anderhalf keer zo hard moet werken. Hierdoor is de hartslag hoger en het hart iets vergroot.

(meer…)

Natuurlijk ritme / In het oude ritme

Zo veel hartritmestoornissen, zo veel medicijnen, behandelingen en operatiemogelijkheden. Ieder type ritmestoornis vergt weer een andere aanpak. We zetten de belangrijkste voor u op een rij.

Of een hartritmestoornis behandeld moet worden, hangt af van drie belangrijke W’s: Waar, Waarom en Welke klachten. Dat wil zeggen: de beslissing is afhankelijk van de plek waar de ritmestoornis ontstaat, wat daarvan de oorzaak is en hoe ernstig de gevolgen zijn. Die drie factoren kunnen enorm uiteenlopen en iedere patiënt is anders. In veel gevallen is medicatie of een ingreep nodig om het hartritme weer ‘in de pas’ te laten lopen, maar het gebeurt ook vaak genoeg dat een hartritmestoornis zo onschuldig is dat behandeling niet nodig is. Dit is het geval wanneer hartkloppingen slechts zo nu en dan plaatsvinden, en als het hartritme daarbij niet bijzonder afwijkt van het normale. Als ritmestoornissen frequenter beginnen op te treden en als er sprake is van hevige symptomen, is behandeling bijna altijd nodig. Voorbeelden van symptomen waarbij altijd actie is vereist, zijn duizeligheid, flauwvallen en pijn op de borst. Voor sommige patiënten is het voldoende om medicijnen in te nemen, bij anderen is een (aanvullende) ingreep nodig.

(meer…)

Ruis op de lijn

Of je nu jong of oud bent, onderliggend lijden hebt of verder kerngezond bent, je vaak intensief inspant of juist de rust bewaart: iedereen kan hartritmestoornissen krijgen. Oorzaken lopen sterk uiteen en bij de ene ritmestoornis is die duidelijker te herleiden dan bij de andere.

De cijfers zijn veelzeggend. Van alle Nederlanders met boezemfibrilleren is ruim de helft 75 jaar of ouder. En kijken we breder, naar de groep mensen met hartfalen, dan zien we dat twee derde van hen 75 jaar of ouder is. Ouderdom is een van de meest voorkomende oorzaken van hartproblemen, en zo ook van hartritmestoornissen. Het is een beetje een inkopper, maar net zoals dat de spieren, gewrichten en botten slijten naarmate u ouder wordt, doet het hart dat ook. Het prikkelgeleidingssysteem, dat elektrische prikkels vanaf de sinusknoop naar het hart geleidt, veroudert mee. Daardoor kunnen problemen ontstaan in de geleiding van die prikkels: het worden er te veel of juist te weinig, ze worden ergens opgehouden of nemen juist een onaangename omweg, of ze worden zo onregelmatig dat het hart de ene keer op hol slaat en de andere keer een slag overslaat. Hoewel ouderdom dus onlosmakelijk verbonden is met hartritmestoornissen, is het gelukkig geen gegeven dat patiënten daar niet nog véél ouder mee kunnen worden. Veel hartritmestoornissen zijn op iedere leeftijd goed te behandelen.

(meer…)

Koolrabi salade

Zin in een heerlijke koolrabi salade? Maak dan eens dit heerlijke recept van Donna!

Hartpatiënten Nederland besteedt veel aandacht aan gezonde leefstijl. Medewerkster Donna geeft leefstijladvies aan donateurs. In deze kookvideo deelt zij het recept voor een heerlijke koolrabi salade.

Deze salade is niet alleen makkelijk en snel te maken, maar ook nog eens heerlijk. Benieuwd naar het recept? Klik hier en wij sturen het u toe!

Kom van die bank af!

Dik 60 jaar geleden veroverde Peter Koelewijn de harten van de Nederlanders met zijn megahit ‘Kom van dat dak af’. Het wordt tijd voor een nieuwe variant van deze oude rock&roll-hit: Kom van die bank af!

Hoe ouder we worden, des te meer neigen we ertoe op de bank te blijven zitten. En dat is niet goed voor je hart. Voor meer dingen niet, trouwens. Alle reden dus voor de oproep: kom van die bank af. Zeker als je nog redelijk goed ter been bent. Geen zin? Dan maak je maar zin, kopt het blad Linda in een bericht hierover.

Hart- en vaatziekten

Actieve ouderen lopen namelijk veel minder risico op hart- en vaatziekten. Dat wisten we al, maar blijkt nog maar weer eens uit nieuw onderzoek door de Johns Hopkins universiteit. Onderzoekers van die universiteit volgden maar liefst acht jaar lang zo’n 6000 ouderen met een gemiddelde leeftijd van 75 jaar. Er werd gekeken naar de kracht die deze mensen nog in de benen hadden, de snelheid van lopen en de balans. Op die manier werden de fysieke prestaties van de ouderen gemeten. Vervolgens werd deze omvangrijke groep verdeeld in drie subgroepen op basis van hoe ze uit de test kwamen: laag, gemiddeld of hoog.

Bankbewoners lopen risico’s

In die acht jaar gebeurt natuurlijk het nodige met mensen. Van de groep kregen 386 ouderen een hartaanval, 251 van hen kregen een beroerte en in 529 gevallen was er sprake van hartfalen. U raadt het al: de mensen die minder actief waren en vooral op de bank zaten – je zou ze bijna bankbewoners noemen -, scoorden slecht. Van hen liep bijna de helft (47%) meer kans op hart- en vaatziekten, aldus de onderzoekers.

Maak dagelijks een wandeling!

Op de bank zitten is één ding, maar je moet ook genoeg bewegen om fit en gezond te blijven, bleek opnieuw uit dit onderzoek. Tip: maak bijvoorbeeld dagelijks een mooie wandeling, dat helpt al.

Onbezorgd knuffelen en voetballen

Mika Fluit (8) en Natascha Odekerken (43) werden onlangs verrast met goed nieuws. Zij deden mee aan de winactie in een eerdere editie van dit magazine en zijn de gelukkigen die een Vital Beat-protectieshirt hebben gewonnen. Reden genoeg voor een interview: waarom deden ze mee en hoe bevalt het shirt?

Veel dragers van pacemakers, ICD’s en S-ICD’s worstelen ermee: hoe ga je om met een medisch device in je lijf? Wat kun je allemaal wél en bij welke activiteiten is het verstandig om wat voorzichtiger te doen? Bij Vital Beat wordt ingesprongen op die behoefte aan antwoorden, zekerheid en geruststelling. Het bedrijf richt zich volledig op de ontwikkeling van beschermshirts voor mensen met een pacemaker, ICD of S-ICD. Deze shirts hebben een op maat gemaakt ‘shield’, oftewel een beschermpad dat in het shirt wordt geschoven op de plek waar het medisch device bij de drager zit. Het shield is gemaakt van het schokabsorberende materiaal D3O. Dit materiaal wordt ook gebruikt bij de ontwikkeling van motorpakken, beschermingsmateriaal voor stuntmannen en helmen voor militairen. Het shield in de protectieshirts van Vital Beat beschermt tegen druk, van bijvoorbeeld een autogordel, en tegen harde klappen tijdens bijvoorbeeld het beoefenen van sport.

Ziekte van Kawasaki

De 8-jarige Mika Fluit is een van de gelukkigen die onlangs een op maat gemaakt beschermshirt van Vital Beat in ontvangst mocht nemen. Mika heeft sinds zijn derde een pacemaker, maar om nou te zeggen dat je daar iets van merkt? Nee, Mika is een jongetje als ieder ander dat vrolijk de wereld verkent en het liefst een lekker potje voetbalt en buitenspeelt. Met de juiste bescherming kan dat gelukkig. Toen Mika (8) geboren werd, was er niets aan de hand. Hij was een gezonde baby en de echo’s voorafgaand aan de zwangerschap toonden niets dat ook maar enige aanleiding kon geven tot zorgen. Toch bleek het drie maanden later mis. Mika kreeg hoge koorts en had plotseling rode uitslag over zijn hele lijf. “In het ziekenhuis konden veel ziekten zoals de mazelen uitgesloten worden”, vertelt zijn moeder Annemieke Fluit. “Uiteindelijk kwamen de artsen daardoor uit bij de ziekte van Kawasaki. Dat is een zeldzame ziekte die voornamelijk voorkomt bij jonge kinderen, en die ontstekingen van de bloedvaten veroorzaakt. Bij Mika waren de slagaderen rondom het hart ontstoken.”

AV-blok

Mika kon het ziekenhuis na een tijdje verlaten, maar hield wel een tweedegraads AV-blok over aan de ontstekingen in zijn lijf. Een AV-blok veroorzaakt een storing in de elektrische functie rondom het hart, waardoor het hartritme wordt vertraagd. Omdat Mika destijds nog geen jaar oud was, mocht hij hiermee een jaar wegblijven uit het ziekenhuis. Het hart van een baby hoeft zich nog niet zodanig in te spannen, dat hartritmestoornissen voor serieuze problemen konden zorgen. Fluit: “Maar toen we na dat jaar terugkwamen, bleek het AV-blok verergerd. We kregen te horen dat een pacemaker in de toekomst onvermijdelijk zou zijn.”

Voetballen

Sinds zijn derde heeft Mika een pacemaker in de buikholte, onder het borstbeen. Hoewel het voor zo’n jong kind een heftige ingreep is, stond zijn moeder te kijken van zijn veerkrachtigheid. “Na 3 dagen sprong hij alweer van zijn bed af, terwijl ik dacht: ‘Doe nou voorzichtig!’. Het zegt veel over hoe snel kinderen weer hun ding willen doen, en hoe flexibel ze zijn.” Inmiddels leeft Mika zijn leven zoals ieder ander, vervolgt Fluit: “Het is een heerlijk joch. Hij zit op voetballen en speelt lekker buiten. Als hij sport of speelt, heeft hij altijd bescherming nodig. Met name de draden van de pacemaker, die op het borstbeen liggen, zijn kwetsbaar. Met de juiste bescherming mag hij weliswaar niet kickboksen, maar met voetbal kan hij gewoon keepen of tegen een ander aan botsen zonder dat er dan iets aan de hand is. Tot op heden gebruikten we een beschermvestje dat in gebruik niet heel praktisch was. Daarom was mijn moeder direct enthousiast toen ze de Vital Beat-winactie in HPNLmagazine voorbij zag komen. ‘Laten we het gewoon proberen voor onze kleinzoon’, dacht ze. En ze won! Via Zoom hebben we samen met Vital Beat de juiste maten doorgenomen en een week later kregen we het shirt al binnen. Inmiddels heeft hij zijn eerste voetbalwedstrijd van 2022 gespeeld met het beschermshirt, en nog met 6-3 gewonnen ook!”

Geen pijn

Natascha Odekerken-de Vrede is net zo blij met haar gewonnen protectieshirt, maar dan om een heel andere reden. “Ik kan weer knuffelen met de kinderen zonder dat dat pijn doet! Op de een of andere manier gaan ze altijd links liggen, net alsof ze aanvoelen dat daar mijn hart zit. Omdat mijn ICD daar zit, was dat altijd pijnlijk. Het Vital Beat-shirt is daarom echt een openbaring voor me. Ik voel me nu echt beschermd tijdens het knuffelen en het voelt veel prettiger aan. De druk wordt gelijkmatiger verdeeld en ik heb veel minder last.”

Geluk

Odekerken kreeg een zwaar hartinfarct toen ze nog maar 18 jaar oud was, veroorzaakt door een bloedstollingsziekte waarvan ze toen nog geen weet had. Haar hart functioneerde daarna nog maar voor minder dan vijftig procent. School en werk zat er voor haar niet meer in. “Maar door mijn leven zo ‘normaal’ mogelijk te leiden, leefde ik zo goed als ik kon met mijn beperkingen. Het was zwaar en ik heb veel last gehad van bijwerkingen en beperkingen, maar ik ben een doorzetter.” Odekerken heeft sinds zo’n vier jaar een ICD omdat haar hartritmestoornissen in de loop der jaren verergerden. Haar hartfunctie ligt inmiddels op 34%. “Op het moment dat ik te horen kreeg dat ik een ICD moest hebben, vond ik dat heel heftig. Ik werd toch even met mijn neus op de feiten gedrukt: het was een bevestiging van achteruitgang. Gelukkig is hij nog steeds niet afgegaan, maar prettig is anders.” Door haar verminderde hartfunctie heeft Odekerken nooit kinderen kunnen krijgen, maar zij en haar partner zijn wel pleegouders van twee prachtige kinderen van 12 en 8. “Daar haal ik heel veel geluk uit. Knuffelen met hen is dus ook het fijnste wat er is, maar het was lastig dat ik mijn ICD daarbij altijd voelde. Ik had nog nooit van protectieshirts gehoord, dus toen ik hierover in het magazine las was ik blij verrast! Mijn ICD is best groot: hij heeft de grootte van een hand en hij steekt uit, dus ik heb er eigenlijk altijd last van. Daarom is dit shirt zo’n uitkomst. Het verbaast me dat ik hier nog nooit iets over gezien of gehoord heb. Ik vind dat dit beschermmiddel meer bekendheid zou moeten krijgen en zal mijn ervaringen ook zeker delen met mijn omgeving.”

Donateurs van HPNL ontvangen 15% korting bij aankoop van een protectieshirt van Vital Beat. Donateur? Neem dan contact met ons op voor de kortingscode.

Tekst: Yara Hooglugt
Beeld: Mika Fluit & Natascha Odekerken

Dit artikel verscheen eerder in het HPNLmagazine.

De eerste ablatie

Het is eind 2014 als ik door de griep geveld word. Na weken ziek zijn, begin ik met het spugen van slijm en bloed. Na wekelijkse bezoeken aan de longarts, prednisonkuren en antibioticakuren, ging het beter. Tot er stagnatie optrad. Gek genoeg dacht ik te weten wat mij tegenhield. Mijn hart. Maar wie was ik?

Een meid van 23 jaar. De longarts nam mij serieus, luisterde naar mijn longen en hart en diezelfde middag zat ik bij de cardioloog. Gezien mijn leeftijd was het volgens hem onmogelijk dat ik iets aan mijn hart had. Om het tegendeel te bewijzen, moest ik heel wat onderzoeken doen. Bij de laatste fietstest ging het goed mis.

Na 5 minuten moest ik stoppen. Bij het afkoppelen sloeg mijn hart op hol en raakte ik bewusteloos. Ik riep nog om mijn vader en weg was ik. Door het toedienen van een bètablokker moest ik weer bijkomen, maar niemand wist dat ik een allergische reactie zou krijgen. Mijn hartslag zakte tot onder de 30. Ik herinner mij veel paniek in de kamer, maar opeens was ik er weer en liep ik rond mijn bed.

De keuze die ik die dag kreeg was een ablatie ondergaan, of een pilletje slikken. Een pilletje was op dat moment het veiligste, bij gebrek aan verdere informatie. Verapamil werd het. Hier heb ik het een klein jaartje leuk op gedaan. Maar daarna kwamen de klachten er gewoon doorheen. Toen heb ik het besluit genomen om de ablatie in te laten plannen. De wachtlijst bleek een half jaar te zijn.

In dit half jaar had ik de tijd om alles te regelen. Ik wilde iedereen op de hoogte stellen en leuke dingen doen en ik wilde graag dat mijn ouders buiten het seizoen nog op vakantie konden gaan. Ook wilde ik zelf nog op vakantie en wilde ik het op mijn werk goed regelen. En dus koos ik voor alles en iedereen, maar vond ik mezelf wat minder belangrijk. Zo stond ik na twee weken ook weer volledig voor de klas.

Maar mijn ablatie was geslaagd! En tegenwoordig vind ik mezelf een stuk belangrijker. Het was een heel mooi (leer)proces.

Dit artikel verscheen eerder in het HPNLmagazine.

Op vakantie in een rolstoel

Nu onze zoon nog niet leerplichtig is, gingen we onlangs buiten het seizoen op vakantie. Mét een nieuwe S-ICD. Het oude piepende exemplaar van mijn man was na een korte opname vervangen. Hij ging ’s ochtends naar het ziekenhuis en dezelfde avond haalden we hem alweer op.

Dit keer was de eindbestemming Cyprus. We hadden er zin in. Totdat we de nieuwsberichten lazen en de televisiebeelden zagen. Opeens was er chaos op het vliegveld. Lange rijen wachtende mensen. Een dag voor ons vertrek. “Oh nee! Niet nu! Hoe moeten we dit nou doen? Jij kan helemaal niet zo lang in de rij staan.” Mijn man schrok ook. Dit was niet zoals we het ons hadden voorgesteld, net als al die andere reizigers die niets anders konden doen dan wachten en hopen dat ze hun vlucht zouden halen.

Ik schoot, zoals altijd, gelijk in de actiemodus. Vrienden en familie dachten mee en vroegen zich hardop af of er niet iets te regelen viel vanwege de gezondheid van mijn man. Ook de buurvrouw die bij de Koninklijke Marechaussee werkt, zei dat er assistentie mogelijk is.

Na een rondje googelen bleek dat luchtvaartmaatschappijen, reisorganisatoren en luchthavens mensen met een beperkte mobiliteit moeten helpen. “Dat geldt dus ook voor mij”, zei mijn man. En inderdaad, mensen die moeite hebben met langere afstanden kunnen assistentie aanvragen. Maar wel 48 uur van tevoren. We waren te laat. Toch belde mijn man de luchtvaartmaatschappij op in de hoop nog iets te kunnen regelen. Geen idee wat, maar er was in ieder geval wel een aantekening gemaakt.

We waren extra vroeg op het vliegveld, zodat we als eersten konden inchecken. “U heeft medische assistentie aangevraagd. Er staat een rolstoel voor u klaar. Wilt u dat wij u langs de security brengen of kan uw reisgenoot dat doen?” Verbaasd keken we elkaar aan. “U kunt de korte route nemen en de rijen overslaan.” We wisten niet wat we hoorden! Nog nooit is mijn man zo blij geweest dat hij in een rolstoel kon zitten. Onze zoon kroop bij hem op schoot. “Reizen is altijd zo vermoeiend. Dit hadden we jaren geleden al moeten weten.” Vrolijk en opgelucht reden we door de luchthaven. Voortaan beginnen we onze reis altijd in een rolstoel.

Cilla Schot

Dit artikel verscheen eerder in het HPNLmagazine.

Hulp bij diagnose hartklachten vrouwen

Onderzoekers van het UMC Utrecht, de Tilburg University en het Amsterdam UMC ontvingen een subsidie van 300.000 euro van ZonMw om de diagnose en behandeling bij vrouwen met mogelijke hartklachten te verbeteren. De onderzoekers gaan een keuzehulp doorontwikkelen om vrouwen met hartklachten te helpen op tijd naar de huisarts te gaan en hen te ondersteunen bij het gesprek met de huisarts. Daarnaast brengen de onderzoekers een software-beslishulp naar de praktijk die helpt om te bepalen of extra beeldvormend onderzoek nodig is.

In Nederland overlijden elk jaar 36.000 mensen, van wie de helft vrouwen, aan hart- en vaatziekten. Veel vrouwen ervaren klachten waarvan onduidelijk is of deze een uiting zijn van hartziekten. Het is voor hen soms moeilijk te beslissen wanneer zij contact moeten zoeken met een huisarts. Voor de huisarts en cardioloog is het een uitdaging om te besluiten wie met een gerust hart naar huis kan worden gestuurd. Omdat de klachten bij vrouwen niet altijd duidelijk zijn, wordt helaas nog regelmatig de juiste diagnose gemist of duurt het te lang voordat deze wordt gesteld.

Keuzehulp bij klachten

“In het onderzoek IMPRESS+ onderzoeken we hoe de diagnose en behandeling bij vrouwen met mogelijke hartklachten kan worden verbeterd”, licht Saskia Haitjema, arts-onderzoeker in het UMC Utrecht, toe. “Mijn collega’s in Tilburg en Amsterdam gaan een keuzehulp doorontwikkelen om vrouwen met hartklachten te helpen op tijd naar de huisarts te gaan en hen te ondersteunen bij het gesprek met de huisarts. In ons onderzoek bekijken we hoe we de keuzehulp-bij-klachten het beste kunnen toevoegen aan bestaande informatiewebsites.”

Beslishulp beeldvormend onderzoek

Daarnaast brengen de onderzoekers in Utrecht een sekse-specifieke software-beslishulp naar de praktijk. Haitjema: “Deze beslishulp helpt tijdens het ‘samen beslissen’ in de spreekkamer van de cardioloog om te bepalen of extra beeldvormend onderzoek nodig is. We implementeren de software in het UMC Utrecht en onderzoeken de ervaringen van de patiënten en cardiologen. Op basis hiervan vervolmaken we de software en maken we dit medische hulpmiddel klaar voor de verdere uitrol in andere ziekenhuizen. We zijn erg enthousiast over de mogelijkheden van digital health voor deze patiëntengroep.”

De beslishulp is via een succesvolle hackathon in het UMC Utrecht ontwikkeld op 6808 patiënten die een coronair angiografie ondergingen. “De diagnose bij vrouwen met mogelijke hartklachten is een uitdaging. Momenteel vindt er veel duur, tijdrovend en patiënt-belastend beeldvormend onderzoek plaats, waarvan de uitslag echter in het overgrote deel negatief is. De beslishulp kan worden gebruikt ter ondersteuning van het gezamenlijke besluit van cardioloog en patiënt om, na de gebruikelijke diagnostiek, al dan niet extra beeldvormend onderzoek te doen om een oorzaak van de hartklachten uit te sluiten.”

Samenwerking MEDxAI

De onderzoekers werken samen met de start-up MEDxAI aan de doorontwikkeling van de software. Tjebbe Tauber, CEO MEDxAI),: “Valorisatie is een belangrijk thema in het UMC Utrecht. Als start-up sluiten we daar goed bij aan met onze ambitie om deze software naar de spreekkamer te brengen. De hackathon was een geweldig inspirerende week, maar echte impact maak je pas als deze beslishulp gebruikt wordt in de reguliere zorg.”

Over het onderzoek

IMPRESS is een Nederlands consortium dat geleid wordt door hoogleraar Hester den Ruijter van het UMC Utrecht en hoogleraar Eric Boersma van het Erasmus Medisch Centrum. Het is in 2020 opgericht om hart- en vaatziekten bij vrouwen beter te onderzoeken, de bestaande kennis over hart- en vaatziekten bij vrouwen te bundelen, verspreiden en implementeren. Het consortium IMPRESS maakt deel uit van de Dutch CardioVascular Alliance (DCVA). In de DCVA hebben 22 onderzoeks-en zorgorganisaties hun krachten gebundeld om oplossingen voor hart- en vaatziekten te versnellen. Naast de Hartstichting is nu ook ZonMw betrokken bij de financiering van IMPRESS

Bron: UMC Utrecht

Heerlijke & gezonde courgette-spinaziesoep

Zin in een heerlijke en gezonde courgette-Spinaziesoep? Maak dan eens dit heerlijke recept van Donna!

Hartpatiënten Nederland besteedt veel aandacht aan gezonde leefstijl. Medewerkster Donna geeft leefstijladvies aan donateurs. In deze kookvideo deelt zij het recept voor een heerlijke en gezonde courgette-spinaziesoep .

Deze soep is niet alleen makkelijk en snel te maken, maar ook nog eens heerlijk. Benieuwd naar het recept? Klik hier en wij sturen het u toe!