“Vaak zie ik patiënten met een hartritmestoornis of hartfalen pas als er al veel klachten zijn. Liever spoor ik een patiënt op nog voordat de klachten ontstaan”, zegt cardioloog Ivo van der Bilt van het HagaZiekenhuis. Dat kan met Artificial intelligence (AI), ofwel kunstmatige intelligentie. Hiermee is een ziekte vroeg op te sporen op basis van data-analyses. In samenwerking met TU Delft zet Van der Bilt al FitBit activity trackers (smartwatches) in die met hulp van algoritmes patronen herkennen die duiden op ziektes. Door de samenwerking met Google Cloud kan hij op grotere schaal een nieuw onderzoek uitvoeren naar vroege identificatie en preventie van vaatziekten.

Preventieve zorg

“Met digitale middelen, zoals de Fitbit Charge 5 in dit geval, zijn veel data te verzamelen”, legt Van der Bilt uit. “Daaruit kan je conclusies trekken. Bijvoorbeeld:  zijn er patronen te ontdekken die bepaalde patiëntengroepen gemeen hebben? En hoort een afwijkend, steeds terugkerend patroon bij een hartritmestoornis óf is er sprake van hartfalen? Als je dat kan voorspellen, nog voordat iemand überhaupt klachten heeft, kan je dat verder uitzoeken en al preventieve zorg verlenen. Daarmee voorkom je dat zo’n persoon veel klachten of zelfs een levensbedreigende vaataandoening ontwikkelt.”

Een van eerste ziekenhuizen met Google Cloud

Het HagaZiekenhuis is een van de eerste ziekenhuizen die gebruikt maakt van de Google Cloud toepassing Device Connect for Fitbit. Deze toepassing is ontworpen om Fitbit-gegevens toegankelijk, bruikbaar en nuttig te maken voor zorgorganisaties. Van der Bilt verheugt zich op de samenwerking met Google.

“Zo’n grote speler hebben we echt nodig om flinke stappen te kunnen maken. Het dataplatform van Google Cloud heeft een geweldig groot bereik. Met data-analyse en kunstmatige intelligentie kunnen we nu op veel grotere schaal onderzoek doen. Met deze nieuwe oplossing is het gemakkelijker dan ooit om nog beter inzicht te krijgen in ziektepatronen.” Googles Europese partner Omnigen helpt Van der Bilt bij het inrichten van het cloudplatform en de analyse van data.

Eigen regie

Van der Bilt vindt het mooi dat je voor deze gezondheidscheck de regie bij de mensen zelf kunt leggen. Zij dragen namelijk de Fitbit smartwatch. “Bij een abnormale uitslag kunnen we aanvullend onderzoek doen om een afwijking te vinden of uit te sluiten. Gezondheid is een groot goed. Dat besef je des te meer als je geveld wordt door een ziekte. Als je dat kunt voorkomen of er bijtijds bij kunt zijn, kan de ziekte goed behandelbaar zijn. Dat levert veel gezondheidswinst op.”

Met het inmiddels gestarte onderzoek hoopt Van der Bilt ook andere specialisten te inspireren om met kunstmatige intelligentie aandoeningen op te sporen.

Veiligheidsmaatregelen

Deelname aan het onderzoek is vrijwillig. Daarnaast worden diverse beveiligingstechnieken ingezet die geïnventariseerd zijn met behulp van een risico-analyse. Eén van die maatregelen is het versleutelen (pseudonimiseren) van persoonsgegevens. “Alleen de behandelaars kennen de namen van de gebruikte pseudoniemen. Uiteraard nemen we hierbij de privacyregels uiterst serieus. De database voldoet aan de hoogste normen voor beveiliging en wet- en regelgeving (compliance)”, zegt Van der Bilt.

Bron: HagaZiekenhuis

Tijdens de jaarlijkse Hartweek komen ruim 800 zorgprofessionals uit het hele land naar het Catharina Ziekenhuis. Zij laten zich informeren over de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van cardiologie en cardiothoracale chirurgie. Het doel is om kennis en ervaringen te delen, elkaar te informeren en te inspireren en mét en van elkaar te leren. Deelname aan de verschillende programma-onderdelen is gratis, omdat het ziekenhuis het belangrijk vindt dat zorgverleners zich laagdrempelig kunnen bijscholen.

Op woensdag kijken de deelnemers al vele jaren naar twee live hartoperaties. Het live-signaal van de openhartoperatie in de middag – een omleiding op een kloppend hart – wordt dit jaar via Omroep Brabant live uitgezonden. Die uitzending begint om 13.00 uur. Geïnteresseerden kunnen via het mailadres openhart@omroepbrabant.nl vragen stellen aan één van de aanwezige hartchirurgen.

De operatie wordt uitgevoerd door hartchirurg Bart Koene. “We noemen zo’n operatie een opcab. Het is een bypass operatie die wordt uitgevoerd zonder dat het hart wordt stilgelegd. ‘Op’ staat in dit geval voor off pump; zonder hartlongmachine dus. De patiënt krijgt één omleiding. Ik gebruik daar de borstslagader voor, die langs de linkerkant van de borstwand loopt”, aldus Bart Koene. ”Patiënten herstellen daardoor sneller.”

De uitzending is ’s middags vanaf 13.00 uur te zien op Omroep Brabant TV en via het Youtube-kanaal van Omroep Brabant.

Hartweek Catharina Ziekenhuis

Het Catharina Hart- en Vaatcentrum is het grootste hart- en vaatcentrum van Nederland en heeft zich ontwikkeld tot een nationaal én internationaal bekend en gerespecteerd specialistisch centrum. Van maandag 26 tot en met donderdag 29 september vindt voor de 14e keer de Hartweek plaats. Gedurende de hele week zijn speciaal voor zorgprofessionals uit het hele land lezingen, presentaties, workshops en enthousiaste en boeiende sprekers.

Hartpatiënten Nederland start, in samenwerking met u, een onderzoek naar de ECG-meter van Kardia Mobile. En dat niet alleen: we zetten ook een donateursactie op waarmee u het apparaatje met korting kunt aanschaffen. Om uit te leggen wat voor u daarvan de meerwaarde kan zijn, verzamelden we een aantal reacties.

Prettig voor specialist en patiënt

Kees-Jan Royaards, cardioloog in het Maasstad Ziekenhuis en Spijkenisse Medisch Centrum, is enthousiast. Hij volgt digitale innovaties op de voet en na kennismaking met de Kardia Mobile, startte hij een pilot in het Spijkenisse Medisch Centrum. Daar worden de ECG-meters nu uitgeleend aan patiënten die thuis zelf hun ritmestoornissen kunnen vangen. “Nadat ik het apparaatje eerst aan een paar patiënten adviseerde, merkte ik gelijk dat het werkte. De kwaliteit van de ECG’s bleek direct al prima en dit apparaat is, zeker voor een consument, relatief goedkoop. De patiënten aan wie we hem nu meegeven, mogen hem een paar weken houden en kunnen hun hartfilmpje via een speciale app op een veilige manier naar het ziekenhuis sturen. Zien wij dan iets afwijkends, dan nodigen we de patiënt uit om daarover in gesprek te gaan.” Wat Royaards betreft werkt de Kardia Mobile effectief en efficiënt. “Je geeft mensen de mogelijkheid om zelf thuis aan de slag te gaan en zorgt er op die manier voor dat patiënten, nog vóór een diagnosestelling, alleen naar het ziekenhuis hoeven te komen als dat echt nuttig is. Ook na een diagnose is de ECG-meter van meerwaarde, bijvoorbeeld om bij te houden hoe vaak een patiënt klachten heeft en te bekijken of al die klachten ook daadwerkelijk aan de hartritmestoornis gerelateerd zijn. Prettig voor zowel specialist als patiënt.”

Gevoel van rust en zekerheid

Ashley Verkerk (30) werd op haar 12^e al gediagnosticeerd met hartritmestoornissen en onderging drie ablaties. Inmiddels is haar hart, na een behoorlijk turbulente periode, gezond. Hoewel ze zelf hopelijk nooit meer een ECG hoeft te maken om een ritmestoornis te vangen, kan ze zich heel goed voorstellen dat het hartpatiënten een veilig gevoel geeft een ECG-meter op zak te hebben. “In de periode vóór mijn laatste ablatie was ik heel ziek. Ik gebruikte toen een app waarmee ik mijn hartslag via mijn telefoon kon meten met mijn vingerafdruk. Dat kon dan heel geruststellend zijn: soms voelde ik mijn borst helemaal trillen in ruststand en was het toch fijn om met die app bevestigd te krijgen dat mijn hartslag weliswaar hoog was, maar niet gevaarlijk. Een ECG-meter heeft datzelfde effect: de wetenschap dát je zo’n apparaatje hebt en dus ieder moment een hartfilmpje kunt maken, werkt geruststellend.” Ashley denkt daarom dat de KardiaMobile in verschillende situaties van pas kan komen, ook voor patiënten die bijvoorbeeld net geopereerd zijn. “Zelf merkte ik bijvoorbeeld dat ik onrustig werd toen ik vijf maanden mocht wegblijven uit het ziekenhuis. Ik was nog nooit zo lang niet onder controle geweest en begon na verloop van tijd onzeker te worden: ging dat nog wel goed met mijn hart? Van mijn specialist mocht ik toen alsnog langskomen voor een ECG waarop te zien was dat alles prima in orde was. Als je die ECG dus zelf thuis kunt maken, weet je direct dat je kunt vertrouwen op je lichaam.”

Enthousiast en positief

Hoe de Kardia Mobile, het product van een Amerikaans merk, de Nederlandse patiënt heeft weten te bereiken? Dan moet je bij EB Commerce B.V. zijn, de distributeur in Nederland. “Wij leveren dit apparaat aan zowel particulieren als ziekenhuizen”, vertelt Edo Beukinga van EB Commerce. “Iedere cardioloog die wij spreken, is enthousiast en heeft positieve ervaringen met de Kardia Mobile. En het mooie is: het prijsniveau ligt absoluut niet hoog. Dat maakt het interessant voor de consument, die voor een relatief laag bedrag eigenhandig kan vastleggen wat hij of zij al langere tijd voelt. Mensen zijn immers niet gek en het kan heel frustrerend zijn als je onverrichter zaken naar huis wordt gestuurd terwijl je vermoedt dat je hartritmestoornissen hebt.” Hartpatiënten Nederland is een samenwerking aangegaan met EB Commerce en gaat vijftig ECG-meters beschikbaar stellen aan donateurs die het apparaat zullen gaan testen. “Heel mooi om op deze manier de grote achterban van Hartpatiënten Nederland te bereiken”, besluit Beukinga.

Donateursactie

U maakt natuurlijk onderdeel uit van die grote achterban. Heeft u hartritmestoornissen die zo onregelmatig zijn dat ze maar moeilijk te vangen zijn? Of misschien bent u al gediagnosticeerd, maar lijkt het u rustgevend als u altijd een ECG-meter op zak heeft? De mogelijkheid om altijd even uw hartslag te checken en een hartfilmpje te maken, biedt immers misschien nou net dat zekere gevoel dat u nodig heeft. Dan is de Kardia Mobile voor u wellicht een mooie uitkomst. Wij beschikken maar liefst over vijftig ECG-meters die we samen met onze donateurs willen testen, om verder onderzoek te kunnen doen. Geïnteresseerd? Meld u nu aan en wie weet komt u in aanmerking om mee te doen!

Tekst: Yara Hooglugt
Beeld: HPNL

Dit artikel verscheen eerder in het HPNLmagazine.

Hartritmestoornissen zijn normaal gesproken al vervelend, laat staan tijdens een zwangerschap. Vooral als het een serieuzere vorm betreft. Deze hartritmestoornissen ontstaan vaak in de laatste drie maanden van de zwangerschap. Hetzelfde geldt voor bijvoorbeeld hartfalen. Maar waarom is er een grotere kans op hartritmestoornissen voor zwangere vrouwen, zijn er bepaalde uitlokkingsfactoren en wat is anders dan bij niet-zwangeren? HPNLmagazine duikt erin!

Tijdens een zwangerschap gebeurt er veel in het vrouwelijk lichaam en vinden er nog grotere veranderingen plaats. In een paar maanden tijd vormt een minuscule, bevruchte eicel zich tot een baby. En dat vraagt nogal wat van het lichaam. Met name van het hart. Zo treden er veranderingen op in de bloedstolling. En daalt de vaatweerstand in de slagaders van het lichaam. Maar ook neemt het bloedvolume tijdens de zwangerschap met 50% toe. Kort door de bocht houdt het in dat het hart negen maanden lang anderhalf keer zo hard moet werken. Hierdoor is de hartslag hoger en het hart iets vergroot.

(meer…)

Positieve discriminatie is anno 2022 niet meer weg te denken uit de spreekkamer. Dat vrouwen met hartritmestoornissen anders gediagnosticeerd en behandeld moeten worden dan mannen, is algemeen doordrongen in de medische wereld. Maar weten we eigenlijk ook waar die man-vrouwverschillen precies vandaan komen? We gingen in gesprek met cardioloog en specialist hartritmestoornissen Natasja de Groot.

Het is niet zozeer het orgaan zelf dat onderling verschilt. Een hart heeft geen mannelijke of vrouwelijke kenmerken. Het zit hem meer in de oorzaken, klachten en de effecten van behandelingen. Daarin verschilt een mannenhart daadwerkelijk van een vrouwenhart. Tot ongeveer de eeuwwisseling dolf het vrouwenhart nog vaak het onderspit. Er was bij cardiologen nog maar weinig kennis over vrouwspecifieke risicofactoren en veel vrouwen met ‘vage’ klachten werden met de diagnose ‘stress’ naar huis gestuurd, terwijl ze eigenlijk te kampen hadden met hartproblemen. De valkuil: de klachtenchecklist bleek te veel op mannen toegepitst.

----

Of je nu jong of oud bent, onderliggend lijden hebt of verder kerngezond bent, je vaak intensief inspant of juist de rust bewaart: iedereen kan hartritmestoornissen krijgen. Oorzaken lopen sterk uiteen en bij de ene ritmestoornis is die duidelijker te herleiden dan bij de andere.

De cijfers zijn veelzeggend. Van alle Nederlanders met boezemfibrilleren is ruim de helft 75 jaar of ouder. En kijken we breder, naar de groep mensen met hartfalen, dan zien we dat twee derde van hen 75 jaar of ouder is. Ouderdom is een van de meest voorkomende oorzaken van hartproblemen, en zo ook van hartritmestoornissen. Het is een beetje een inkopper, maar net zoals dat de spieren, gewrichten en botten slijten naarmate u ouder wordt, doet het hart dat ook. Het prikkelgeleidingssysteem, dat elektrische prikkels vanaf de sinusknoop naar het hart geleidt, veroudert mee. Daardoor kunnen problemen ontstaan in de geleiding van die prikkels: het worden er te veel of juist te weinig, ze worden ergens opgehouden of nemen juist een onaangename omweg, of ze worden zo onregelmatig dat het hart de ene keer op hol slaat en de andere keer een slag overslaat. Hoewel ouderdom dus onlosmakelijk verbonden is met hartritmestoornissen, is het gelukkig geen gegeven dat patiënten daar niet nog véél ouder mee kunnen worden. Veel hartritmestoornissen zijn op iedere leeftijd goed te behandelen.

(meer…)

Hart·rit·me·stoor·nis: ‘onregelmatigheid in de hartslag’. De definitie uit de dikke Van Dale dekt de lading, maar in werkelijkheid zijn hartritmestoornissen er in veel verschillende soorten. In dit artikel een bloemlezing.

Hartritmestoornissen: ze zijn er in verschillende gradaties. De ene komt meer voor, de andere is minder ernstig en weer een andere heeft een heel specifieke oorzaak. Het hart kan te snel kloppen, maar ook te langzaam, of er zit een onregelmatigheid in de hartslag. Wat alle ritmestoornissen in elk geval gemeen hebben: ze worden als onprettig ervaren en kunnen leiden tot vervelende klachten of zelfs levensbedreigende situaties. Vooropgesteld: de ladder van hartritmestoornissen kent zo veel treden dat deze variëren van ‘onschuldig’ tot ‘levensgevaarlijk’. Het kan dus zijn dat een huisarts een patiënt met hartkloppingen gerust kan stellen: het hoort erbij, zeker in situaties van spanning, stress of opwinding. Maar in veel gevallen is er wel degelijk meer aan de hand, zeker wanneer de ritmestoornissen regelmatig optreden in rustsituaties.

----