Vertrouwen op je hart

Geschreven door

Hoe zorg je er na een hartinfarct of hersenbloeding voor dat je stevig in je schoenen blijft staan? Dat je vertrouwen houdt in je lichaam en net zo veel aandacht besteedt aan je mentale welzijn als aan je fysieke herstel? John Boon (68) ondervond aan den lijve wat vijf hartinfarcten en een hersenbloeding met lichaam en geest doen en kijkt juist positief naar de veranderingen die hij heeft doorgemaakt. “Het draait om acceptatie, overgave en vertrouwen.”

Natuurlijk: negatieve gedachten mogen er zijn, stelt hartpatiënt John Boon. Het is nu eenmaal onvermijdelijk om soms neerslachtig te zijn, of je nu hartpatiënt bent of niet. Maar John gelooft er wél heilig in dat je het zelfgenezend vermogen van het lichaam kunt stimuleren door niet bij de pakken neer te zitten en positief in het leven te blijven staan. Zelf kreeg hij in korte tijd vijf hartinfarcten en een hersenbloeding die hem zowel mentaal als fysiek op de proef hebben gesteld.

“Het enige dat je kunt doen wanneer je wordt getroffen door een hartinfarct of hersenbloeding, is de situatie te accepteren en te vertrouwen op jezelf en de mensen die je gaan helpen”, vertelt John. “Ondanks dat het een traumatische gebeurtenis is, kun je – in mijn ervaring – over de ergste angst heenstappen wanneer het gebeurt. Zelf ben ik mij tijdens mijn infarcten heel bewust geweest van mijn lichaam en de signalen die mijn lichaam gaf. Ook was ik bewust bezig met de gedachten die ik daarbij had en hoe ik me aan de gebeurtenis kon overgeven.”

“Toen ik na mijn vijf herseninfarcten op vakantie in Italië ook nog eens door een gigantische hersenbloeding werd getroffen, was het kantje boord”, vervolgt John. “Op het moment dat ik doorkreeg wat er aan de hand was, ging gelijk de knop om. Daar lig je dan, dacht ik, vertrouw maar op de specialisten en ga ervan uit dat het goedkomt. Meer kun je niet doen. Direct voelde ik dat ik geen angst meer ervoer. Ik ging in mijn lichaam en hoofd voorbij de angst, net zoals ik bij mijn infarcten had gedaan. En zo gebeurde het dat ook deze hersenbloeding mij niet klein kreeg: een week later lag ik al in de ambulance naar Nederland, en drie weken na de bloeding gaf ik alweer yogales.”

Een traumatische gebeurtenis, zoals een hartinfarct of hersenbloeding, kan zelfs de aanleiding zijn voor een omwenteling in het leven, stelt John. “Ik raad het iedereen aan om niet te blijven hangen in wat er gebeurd is. Het hoeft echt niet voorbij te zijn na een infarct of bloeding, er is juist nog zo veel mogelijk. Je kunt het gebeurde niet veranderen, maar je kunt er wel zelf voor zorgen dat je niet alles door een sombere bril bekijkt en altijd maar bang blijft voor wat zou kunnen gebeuren. Heb plezier in het leven en benader zoveel mogelijk op een optimistische manier. Als je dat doet, kun je er ook juist positieve dingen uithalen. Stop bijvoorbeeld met altijd maar meerennen in die rat race van het leven, blijf stilstaan, kijk om je heen, luister en kom tot rust. Zorg dat je meer plezier krijgt in het leven door er meer, en vooral bewuster, van te genieten. Mij heeft het enorm veel goeds gebracht en ik probeer dat nu dus ook zoveel mogelijk over te brengen op anderen. Het kan andere hartpatiënten namelijk ook helpen als ze voorbeelden hebben.”

John is zelf al vele jaren actief als yoga-instructeur. “En dat is dankzij mijn hartinfarcten. Door wat mij is overkomen, is er zo veel meer op mijn pad gekomen. Ik ben daarom ook zo dankbaar voor alles wat ik anderen heb kunnen geven in mijn lessen. Zeker tijdens yoga kun je nóg bewuster bezig zijn met lichaam en geest. Negatieve gedachten mogen er zijn. Immers: alles wat je tegenkomt en ervaart in het leven, is onderdeel van jou. Het gaat erom wat je daar vervolgens mee doet. Negatieve gedachten kun je bekijken, en tijdens yoga kun je er naartoe ademen, zoals dat heet. Zo kun je proberen de oorzaak ervan te vinden. Wie weet leidt dat tot inzichten: door gedachten te analyseren kun je veel leren over hoe je fysiek en emotioneel in elkaar steekt.”

“Zelfacceptatie, zelfliefde en zelfvertrouwen”, besluit John. “En ook: loslaten. Ga maar eens lekker lopen in de natuur, in gedachten verzonken. Kijk naar binnen, naar jezelf. Luister naar het gefluister van je lichaam, zodat het niet hoeft te schreeuwen.”

Tekst: Yara Hooglugt
Beeld: John Boon

Opzoek naar lotgenotencontact? Check ons forum of onze besloten FB-groep.

Dit artikel verscheen eerder in het HPNLmagazine.

5 mythes over ontstressen

Geschreven door

Vechten, vluchten of bevriezen: iedereen reageert anders op stress. De één gedijt er goed bij, de ander gaat à la minute op zoek naar een doekje voor het bloeden. En die doekjes; daarover circuleren her en der wat indianenverhalen. Welke ontstressers zijn nou echt een broodje aap?

Vooropgesteld: wat voor u werkt, werkt voor u. Als u nou juist rustig wordt van hetgeen door een ander als broodje aap wordt bestempeld, is daar natuurlijk niets mis mee. Als u het fijn vindt om in een gespannen situatie een rondje om uw as te draaien of op de tafel te gaan staan, dan werkt dat waarschijnlijk in elk geval symptoombestrijdend. De langetermijneffecten op lichaam en geest kunnen dan misschien wél betwist worden. Wij zetten hieronder vijf ‘bekende’ misverstanden op een rij over ontstressen.

1. Slaap er een nachtje over

Een goede nachtrust doet wonderen; dat is waar. Gebeurtenissen die ‘s avonds tot rampscenario’s leken te gaan lijden, kunnen in de ochtend ineens tot futiliteiten zijn gereduceerd. Toch is slaap niet zaligmakend. Onder de wol kruipen op het moment dat u door spanning in opperste staat van paraatheid bent, is als het dichtklappen van de laptop terwijl hij een enorme foutmelding geeft. Het helpt om de foutmelding even te ontkennen, maar op de lange termijn lost het zichzelf niet ineens op wonderbaarlijke wijze op.

2. Stressgedachten zijn te sturen

Wanneer donkere wolken zich samenpakken in het brein, zijn we algauw geneigd om geforceerd aan leuke dingen te denken. Dat is een logische neiging; zeker als we in een stresssituatie moeten presteren, of ons in een sociale situatie van onze beste kant moeten laten zien. Maar dat stress zich puur in het brein bevindt, is een misvatting. Let maar eens op: wanneer de spanning echt toeslaat, voelt u dat waarschijnlijk ook in – bijvoorbeeld – uw maag. Stress is een zaak van lichaam en geest, ontstressen is dat dus ook. Simpelweg proberen de negatieve gedachten te blokkeren en daar zonnige denkbeelden voor in de plaats te duwen, zal maar matig of zelfs niet helpen.

3. De aanleiding zoeken en elimineren

Stress hoeft lang niet altijd een directe, aanwijsbare aanleiding te hebben. Natuurlijk komt het ook regelmatig voor dat u precies kunt herleiden waar dat knagende gevoel in uw maag vandaan komt. Een aanstaande controle bij de cardioloog, een speech voor een grote groep: het is logisch dat daar een zekere mate van spanning bij komt kijken. Maar vaak is stress ook een sluimerende factor die geleidelijk aan kracht wint. Dan kunt u zoeken wat u wilt, maar een aanleiding gaat u niet direct vinden. Dat hoeft ook niet altijd: stress mag er op sommige momenten ook gewoon even zijn, zonder dat u direct de veroorzakende factor hoeft weg te nemen in uw leven.

4. Eten om emoties te verdrijven

Hier geldt natuurlijk ook: als het voor u op de korte termijn werkt om een boterham met pindakaas te eten op momenten dat u gestrest bent, is daar niets tegenin te brengen. Wat kalmeert, dat kalmeert, en dat is ook wat waard. De betreffende boterham zal alleen op den duur zijn werking weer verliezen en de stress zal blijven bestaan. Emoties verdwijnen door het eten misschien even naar de achtergrond, maar zullen hun plekje in de voorste linie weer bevechten op het moment dat daar weer ruimte voor is. Eten biedt voor veel mensen een gevoel van troost; wie zich even op het eten kan focussen, hoeft niet aan zijn of haar sores te denken. Maar wie zich daarin verliest, kan er op de lange termijn negatieve gevolgen aan ondervinden. Als u het bijvoorbeeld gewend raakt om bij iedere vorm van spanning naar een reep chocola te grijpen, kan schuldgevoel ontstaan. Dat zal misschien op den duur alleen nog maar meer stress opleveren.

6. Een glaasje wijn haalt de scherpe randjes eraf

Hartstikke lekker, dat glaasje bij het eten, maar stress verdwijnt niet als sneeuw voor de zon wanneer de fles wordt opengetrokken. Alcohol is op de korte termijn inderdaad ontspannend, stelt het Trimbos Instituut: ‘Alcohol heeft ontremmende en pro-serotonine eigenschappen en kan gevoelens van angst en stress tijdelijk verminderen.’ Maar, zo vervolgt het instituut, daarna wordt een andere reactie in werking gezet die juist de productie van het stresshormoon cortisol stimuleert. Bij één glaasje zal het misschien zo’n vaart niet lopen, maar toch is het belangrijk om te onthouden: alcohol is niet de oplossing tegen stress.

Tekst: Yara Hooglugt
Beeld: HPNL

Opzoek naar lotgenotencontact? Check ons forum of onze besloten FB-groep.

Dit artikel verscheen eerder in het HPNLmagazine.

Non-dualiteit nader bekeken

Geschreven door

Ik heb het al vaker gehad over non-dualiteit of Advaita (A=niet, Dvaita=twee), maar meer in de vorm van “alles is één”, niet oordelen, acceptatie van al-wat-is, et cetera. Uiteraard is de betekenis veel diepgaander. Eigenlijk vraagt het zelfs een totale andere manier van denken, dan wij gewoon zijn.

Strikt genomen is de term “non-dualiteit” al fout, omdat het suggereert dat er naast non-dualiteit ook nog iets anders is, namelijk “dualiteit”. Daarmee lijk ik te bevestigen dat dualiteit bestaat. Dualiteit gaat ervan uit dat er naast “ik” ook iets anders is. Dit kan een persoon zijn, een ding of een verschijnsel. Er wordt daarbij geloofd dat de basis van de dingen om ons heen uit materie bestaan en onafhankelijk van onszelf zijn. Dit is dan onze buitenwereld.

Onze binnenwereld bestaat uit ons lichaam en onze geest. Volgens dit uitgangspunt is de basis van alles Materie en is ons bewustzijn daarvan afkomstig, dit komt namelijk doordat wij hersenen hebben. Bewustzijn is dan soms wel en soms ook niet aanwezig. Als we wakker zijn, zijn we bewust, in diepe slaap zouden we dan onbewust zijn.

Onze wetenschap kan alleen onderzoek doen naar materie. We onderzoeken organen in het lichaam, de lichaamscellen en zelfs DNA. We onderzoeken de natuur, de aarde, de andere planeten et cetera. Maar wáar bewustzijn zit weten we niet en zullen we ook niet ontdekken, als we ervan uitgaan dat alles bestaat uit materie.

Als ik het over non-dualiteit wil hebben, ontkom ik niet aan dualiteit. Simpelweg omdat ik gedachten in tekst moet uitdrukken. Zowel onze gedachten als ons taalgebruik zijn gebaseerd op dualiteit. Gedachten maken altijd onderscheid en taal beschrijft deze gedachten. Toch ga ik proberen, door middel van taal, dieper door te dringen in de ware betekenis van non-dualiteit.

Zoals gezegd gaat non-dualiteit ervan uit dat alles één is. Dat ene (of voor de religieuzen onder ons: Die Ene) is Oneindig Bewustzijn. Alles is Bewustzijn. Dat betekent dat wij allen Bewustzijn zijn. Ons lichaam komt voort uit Bewustzijn, en dus ook onze hersenen. Onze gedachten ontstaan vanuit Bewustzijn, maar ook alles wat wij zien van de buitenwereld maakt deel uit van Bewustzijn. Alles is één betekent dus eigenlijk alles is één Bewustzijn.

Dit Bewustzijn is nooit geboren en sterft ook niet. Alles wat wij ervaren, zijn ervaringen van het eeuwige Bewustzijn. Overigens heeft Bewustzijn ons daarbij nodig. Wij zijn Bewustzijn, maar dan in een gefocuste vorm. Oneindig Bewustzijn kent alles als zichzelf. Het ziet geen vorm, kent geen objecten en heeft geen ervaringen. Het is alleen maar. Het is Vrede en Liefde.

Als er een vorm ontstaat in dit oneindige bewustzijn, wordt het niet ervaren als iets anders. Het is als een filmcamera die gericht is op veel objecten, maar volledig uit focus is, waardoor er alleen een stilstaand wazig beeld wordt gezien. Als Bewustzijn objecten wil ervaren, moet het zich focussen. Wij mensen zijn de gefocuste, ervarende staat van Bewustzijn. Dit focussen zorgt er echter voor dat Bewustzijn tijdelijk “vergeet” wie het werkelijk is. Het vergeet zijn/haar oneindigheid en denkt een eindige geest te zijn. Het ziet in die vorm objecten en ziet zichzelf als het subject, datgene dat de objecten ziet/hoort/ruikt/voelt en proeft. Met de 5 zintuigen ervaart het een wereld die buiten zichzelf lijkt te bestaan. Daar ontstaat dualiteit.

Het lijkt alsof die ervaringen op afstand plaatsvinden, maar in werkelijkheid zit alles wat wij ervaren in onszelf. Als een hond op drie meter afstand naar ons blaft, lijkt het alsof deze op drie meter afstand gezien en gehoord wordt, maar in werkelijkheid zijn wij het die zien en horen en dat doen wij in onszelf. In “ons” Bewustzijn. Die hond wordt ervaren door Bewustzijn, maar is ook ontstaan uit ditzelfde Bewustzijn. De ervaring is levensecht en wordt door onze eindige geest buiten ons geplaatst. Dit verschijnsel wordt onwetendheid (sanskriet: Maya) genoemd. De ervaring wordt verkeerd geïnterpreteerd. Het krijgt een naam en wordt gezien alsof het buiten Bewustzijn bestaat. We hebben gezien dat dit een uiting van dualisme is.

Als we tot in onze diepste kern weten dat alles Bewustzijn is en dat alle objecten en ervaringen ontstaan uit, en alleen gekend worden door ditzelfde ene Bewustzijn, dan ervaren we rust, vrede en geluk. Dit is meestal niet direct een continue staat. We zitten vol oude conditioneringen, die aanvankelijk nog regelmatig getriggerd zullen worden. We zullen echter steeds sneller uit de oude gewoonten raken en ze uiteindelijk ook kwijtraken. Dit is een geleidelijk proces.

Wees je bewust van Bewustzijn.

HARTegroet,

Jan Chin

Wonder boven wonder

Geschreven door

We kennen ze allemaal. De goede en slechte dagen. Zelfs de goede en slechte momenten. Opeens kan het omslaan. Niet iedereen ziet het. Maar als je elkaar goed kent, weet je precies wanneer het even teveel is voor iemand. Ik kan zo zien hoe de moeheid bij mijn man uit het niets toeslaat.

Toch zijn er soms zelfs voor mij momenten dat het lijkt alsof mijn man geen hartpatiënt is. Zo is zwemmen zijn superpower. Toen hij tiener was speelde hij waterpolo. Die liefde voor zwemmen is nooit weggegaan.

En nu de temperatuur stijgt, koelt hij af in het water. Elke keer is het ongelofelijk om te zien hoe goed hij zich voelt in het water. Met zijn longen is duidelijk niets mis. Hij kan meters onder water zwemmen. Soms vind ik dat wel spannend. Want als de ICD af zou gaan, dan weet ik niet waar hij is. Ik schuif die gedachte altijd snel opzij, anders kan ik heel de dag bang zitten wezen. En dat doen we niet.

Onlangs stonden we weer versteld. Het was de eerste keer dat onze zoon meedeed aan de Avondvierdaagse. Vier avonden 5 kilometer wandelen. Ik ging ervan uit dat ik alle avonden zou lopen. Misschien konden we een avond opsplitsen: ik de ene helft, mijn man de andere. Maar die avond had hij opeens heel veel zin in de hele route. “We zien wel of het gaat. Ik kan zelf mijn tempo bepalen. En anders ga je mee. Als het dan toch zwaar is, stop ik ermee en loop jij verder.”

Maar wonder boven wonder leek het helemaal vanzelf te gaan. Bij het punt waar de kinderen drinken en fruit konden pakken, ging hij wel op de stoep zitten. Even rusten. Maar verder wist hij zelf ook niet wat hem overkwam. Dit was de eerste keer in acht jaar dat hij liep alsof er niets met zijn hart aan de hand is. Misschien is zijn conditie vooruit gegaan, omdat hij sinds januari zo’n drie keer in de week zwemt. Misschien was het de sfeer. We hebben geen idee. Maar het was wel heel leuk om eens te lopen zonder aan zijn hart te denken. En de volgende dag? Daar hebben we het gewoon niet over.

Cilla Schot

Opzoek naar lotgenotencontact? Check ons forum of onze besloten FB-groep.

Dit artikel verscheen eerder in het HPNLmagazine.

Ik ben een heel dankbaar mens

Geschreven door

Niet één, maar twee keer had Madeleine Kerkhof te maken met een partner die een hartstilstand kreeg. Haar eerste man was alleen en overleefde het niet. Haar tweede man reanimeerde ze. Hij overleefde het wél. Nog altijd staan de beelden op haar netvlies gebrand.

“Als ik nu aan Steve, mijn eerste man, denk, kan ik nog steeds door de knieën gaan van verdriet. Ik heb ermee leren omgaan, maar over de dood van je man kom je nooit heen. Je leert het te integreren in je leven. Het gebeurde in 2011, toen we samen op vakantie zouden gaan in Duitsland. Hij had daar eerst een zakenafspraak, ik zou later naar Duitsland komen. Begin van de avond hadden we nog contact, waarna hij in het hotel wat zou gaan eten. Later die avond belde ik hem. Hij nam niet op. Meteen kreeg ik het koud. Ik wist dat het foute boel was, want hij nam altijd de telefoon op. Ik belde naar de receptie van het hotel en zei dat er iets mis was, maar ze wilden zijn kamer niet binnengaan. Ze konden op dat moment niets voor me doen.”

Geen schijn van kans

“Meteen ben ik de auto in gesprongen en naar Duitsland gereden. Ik moest erachter komen wat er aan de hand was. Ik heb uren in de auto gezeten, enerzijds rationeel honderdtwintig kilometer per uur rijdend, anderzijds in totale paniek. Vier uur later kwam ik bij het hotel aan, waar een brandweerauto en een auto van een geestelijk verzorger voor de deur stonden. Toen wist ik het. Uiteindelijk duurde het nog uren voordat ze hem de kamer uit hadden getild en ik hem te zien kreeg. Het was verschrikkelijk. Hij bleek een hartstilstand te hebben gehad, waarna hij uren op de grond in zijn hotelkamer had gelegen. Er was niemand bij, dus hij had geen schijn van kans. Met zijn achtenvijftig jaar stond hij nog volop in het leven. Samen hadden we nog zoveel plannen. Ineens was dat allemaal weg. Ik heb hem niet meer levend teruggezien. Soms vraag ik me af waarom dat hem, ons, moest overkomen. Maar het moeilijke is: op dat soort vragen krijg je simpelweg geen antwoord.”

Een hartstilstand

“Bijna tien jaar later, in 2019, dronken mijn huidige man Kees en ik samen met een vriendin een drankje bij ons lokale eetcafé. Plotseling zagen zowel zij als ik dat zijn hoofd op zijn borst zakte en hij niet meer reageerde. Een hartstilstand. Vrijwel meteen ben ik gaan reanimeren, wat mij vanwege mijn achtergrond als verpleegkundige niet onbekend is. Het bizarre was dat zowel Kees als ik een verklaring van niet-reanimeren hebben, maar daar heb ik op dat moment totaal niet over nagedacht. Dat kwam pas in me op toen de ambulancebroeders het van me overnamen. Het was met Kees absoluut geen filmscenario, waarin iemand uiteindelijk hoestend en proestend bijkomt. Ik heb hem acht minuten gereanimeerd en daarna zijn de ambulancebroeders nog een tijdje doorgegaan. Ik heb geen idee hoe lang dat precies is geweest. Naar mijn weten kreeg hij pas in de ambulance weer een hartslag. De beelden staan me nog helder voor de geest, maar tijdsbesef had ik niet meer.”

Heftige longontsteking

“Mijn grootste angst was dat we niet wisten waar zijn hartstilstand vandaan kwam. Gelukkig bleek na een scan in het ziekenhuis dat het in ieder geval geen aneurysma was geweest. Kort daarna werd hij overgebracht naar de IC. Hier werd hij in slaap gehouden om zijn brein de kans te geven om te herstellen. Daarna lieten artsen hem wakker worden en leek het vrij goed te gaan, maar door de reanimatie had ik zijn ribben gebroken en de wijn en bitterballen in zijn longen gepompt. Veertien dagen lang heeft hij dan ook kritiek op de IC gelegen, omdat hij hierdoor een heftige longontsteking kreeg. Daar is hij heel erg ziek van geweest. Hij heeft meerdere longspoelingen gehad om alles uit zijn longen te krijgen en de artsen kregen zijn hartritme en bloeddruk niet onder controle. Achteraf bleek dat de oorzaak van alles een hartritmestoornis was. Om zijn hartritme onder controle te krijgen, heeft Kees uiteindelijk een pacemaker gekregen. Daar ben ik heel blij om, want ik had hem anders geen seconde meer met rust gelaten. Die pacemaker heeft hem echt al meerdere keren moeten ondersteunen.

De periode waarin Kees op de IC lag, was voor mij de meest indrukwekkende ervaring. Er gebeurt veel en ook nog eens heel snel. Die weken waren verschrikkelijk. Hij was me bijna ontglipt. Bijna was het misgegaan. Aan de ene kant was ik zijn vrouw met in mijn achterhoofd de man die mij eerder op dezelfde manier was ontvallen en aan de andere kant de verpleegkundige die alles nauwlettend in de gaten hield. Het was een vreemde ervaring. De stress die ik ervoer, gun ik niemand.”

Herstel

“Toen Kees uiteindelijk naar huis mocht, besloten we een maand naar zee te gaan om allebei op adem te komen. We hebben er bewust voor gekozen om hem met alleen fysiotherapie en mijn ondersteuning weer op de been te helpen. Het heeft wel een jaar geduurd voordat hij weer de oude was, maar wonder boven wonder is Kees er heel goed uit gekomen. Van zijn tijd in het ziekenhuis weet hij vrijwel niets meer. Pas na de IC ging het licht langzaam weer aan. In het ziekenhuis is mij verteld dat ik veel foto’s moest maken, om Kees later te helpen deze periode te plaatsen. Zo’n zes maanden later heb ik de foto’s samen met hem bekeken. Dat was heel emotioneel. Hij voelde mijn verdriet en pijn, maar voor hem is het geen trauma. Hij zegt altijd: ik lag te slapen, maar jij hebt afgezien. Dat klopt. Het duurde ook maanden voordat bij mij het besef kwam dat het compleet anders had kunnen aflopen. Angst ervaar ik nog iedere dag. Dat is de angel in mijn ziel. Als Kees vijf minuten later bij me is dan hij heeft gezegd, ga ik al bijna kijken of het wel goed gaat. Als hij even niet belt, ben ik toch weer bang dat er iets aan de hand is. Dat blijft, denk ik.”

Sterker geworden

“Ik heb in mijn leven twee grote liefdes mogen kennen. Dat vind ik al heel bijzonder. Dat ik Kees vervolgens mocht redden en wij nu samen verder mogen gaan, beschouw ik als een wonder. Ik heb hem maanden mogen begeleiden en dat was moeilijk en heftig, maar het is allemaal goed gekomen. Soms ziet een situatie er nog zo slecht uit, maar komt het uiteindelijk toch goed, is er hoop. Doordat er zo snel is gestart met reanimeren, heeft Kees het overleefd. Onze band is na zijn hartstilstand nog veel sterker geworden. We zijn verknocht aan elkaar. In het bewuste grand café komen Kees en ik nog vaak. Dat blijft een bijzondere plek. Samen plukken we de dag. Of eigenlijk zelfs het moment. We maken ons minder zorgen over de toekomst en genieten intenser van de mooie momenten. Ik ben een heel dankbaar mens.”

Waarom dit interview met Madeleine?

Wij bieden de ruimte om bijzondere verhalen te delen. Ieder van ons kent de angst die je misschien hebt doorgemaakt. De moeite die het soms kost om het te accepteren. Stuur je eigen verhaal in en wij publiceren het op onze website of nodigen je uit voor een interview.

Tekst: Laura van Horik
Beeld: Madeleine Kerkhof

Opzoek naar lotgenotencontact? Check ons forum of onze besloten FB-groep.

Dit artikel verscheen eerder in het HPNLmagazine.

Voedingstips om gezond de zomer door te komen

Geschreven door

Voedingsdeskundige en diëtist Leroy van de Ree is vooral bekend van social media waar hij zijn praktische Voedingsweetjes deelt. Hartpatiënten Nederland interviewde hem eerder over de Nutri-Score op verpakkingen en bewust eten met een kleine beurs. Ditmaal vroegen we hem om gezonde zomerse eet- en drinktips én naar zijn nieuwe boek.

De zomer is om te genieten, stelt Leroy ons direct gerust: “Tuurlijk kun je een terrasje pakken. Daar hoef je je absoluut niet bezwaard over te voelen. Zit je er eenmaal, dan is het wel goed om maat te houden, zoals met alles. Drink je alcohol, neem dan een glas water tussen de alcohol door. Alcohol droogt namelijk uit. Wil je borrelhapjes bij je biertje of wijntje, dan kun je beter blokjes kaas of olijven dan frituur kiezen.”

“Omdat alcohol in de basis niet gezond is, is het goed om vaker alcoholvrij te drinken. Kies je voor fris, dan is de suikervrije zerovariant te verkiezen. Over zoetstof is tegenwoordig veel te doen, maar zoetstof is niet slecht an sich, net zoals suiker dat niet is. Als je minder suiker tot je wilt nemen, kun je eerst voor een zoetstof gaan om het af te bouwen. Zie het als een soort tussenstop. Ga daarna voor water met koolzuur.”

Beu van sinaasappels

“Alleen water drinken hoeft evenwel niet. Mensen denken dat ze anderhalf tot twee liter water moeten drinken. Maar water zit ook in thee en in koffie. Koffie is niet vocht afdrijvend, zoals vaak wordt beweerd. Koffie telt dus mee bij de vochtinname. Zonder suiker of melk is het beste.”
“Hoe het met sap zit? Toevallig staat dit ook in mijn nieuwe boek Voedingsweetjes. Voor elke boodschap de gezonde keuze (red. zie kader). Sap heeft een gezond imago. In fruitsap worden evenwel de gezonde stukken van het fruit achtergehouden. Je mist daardoor vezels, vele vitaminen en mineralen. In een glas sinaasappelsap zitten maar liefst vijf sinaasappels verwerkt. Als je die sinaasappels zou moeten eten, ben je het bij twee al beu. Met drie glazen sap zit je nog niet vol. Het verzadigt niet. Da’s het grote verschil. Daarbij heb je wel flink wat suiker binnen, net als bij reguliere frisdrank. Fruitsuiker is ook suiker. Het is dus niet zo onschuldig, die sap.”

Lees hier het artikel: Waarom een appel gezonder is dan appelsap 

Whiskysaus

Geen zomer zonder barbecue. Moeten we die wél vrezen als we gezond bezig willen zijn? Leroy grinnikt: “De producten die op het rooster liggen – vlees, vis of iets vegetarisch – zijn op zich geen verkeerde producten. Het zijn vooral de randproducten zoals whiskysaus, kant-en-klare aardappelsalades met veel mayonaise en natuurlijk de smeerseltjes voor op de broodjes. Op het etiket van al die liflafjes lees je dat er veel zout, suiker en vet in zit. Dat zijn precies dé drie smaakmakers. Daarmee eet je je stukje vlees zo makkelijk weg. Omdat je meestal wel weet wat je bij een barbecue aantreft, kun je met jezelf afspreken dat je maar drie stokbroodjes gaat nemen en wat meer vlees. Of neem een volkoren in plaats van een wit broodje. Dat is al een positieve switch. Bij gezonde voeding gaat het om de nuance.”

IJsaanbod

“Kijk, dingen zijn niet per se goed of slecht. Als je één keer een ijsje neemt, is dat geen ramp. Binnen het ijsaanbod zijn ook verstandiger keuzes mogelijk. Daarbij is elk waterijsje niet per definitie beter dan roomijs. Het gaat erom hoeveel suiker nog aan het waterijs is toegevoegd. Neem een Calippo, een cola ijsje. Daarin zit per 100 ml twee keer zoveel suiker als in een blikje cola! Raket en perenijsjes zitten wel redelijk laag in de suiker. Als dessert kun je natuurlijk het beste voor een schaaltje fruit kiezen. Het is sowieso belangrijk voldoende fruit te eten. Het bestaat voor 95% uit water en is lekker fris op warme dagen. Wie houdt er niet van aardbeien?”

Supermarktboek

Voor wie graag offline en wat uitgebreider leest over gezond eten komt eerdaags Voedingsweetjes uit. Het is de ideale papieren gids voor de supermarkt waarin Leroy van de Ree je op een toegankelijke en vrolijke manier langs de schappen loodst. In no-time weet je waar je op moet letten en wat fabeltjes zijn. Want hoe ‘light’ is light? En is brood een absolute no-go, of valt dit wel mee? Welke groenteshots zitten vol suiker, en welke mayo kun je het beste eten als je let op calorieën? Kortom, het wordt stukken makkelijker om gezonde keuzes te maken tussen de welig tierende scores, groene labels en gezondheidsclaims. Het boek is vanaf 19 september beschikbaar, maar nu al te reserveren via bol.com en Bruna.

Tekst: Mariëtte van Beek
Beeld: Leroy van de Ree

Opzoek naar lotgenotencontact? Check ons forum of onze besloten FB-groep.

Dit artikel verscheen eerder in het HPNLmagazine.

‘Ik had geen schijn van kans gehad’

Geschreven door

Nazrien Ozir (49) is op z’n zachtst gezegd bekend met hartklachten binnen haar familie. Dit is dan ook een van de redenen dat ze hier altijd alert op is. Toch scheelde het niet veel of ze was er zelf twee jaar terug niet meer geweest.

Haar moeder en twee broers zijn alle drie hartpatiënt. Haar vader overleed op 44-jarige leeftijd en haar opa op 63-jarige leeftijd aan een hartaanval. Ook haar oom, tante, neef en nicht kregen op jonge leeftijd een hartaanval en zijn hieraan overleden. Nazrien is van Surinaams Hindoestaanse afkomst. Onlangs bleek uit onderzoek (misschien een QR-code naar de link?) van LUMC huisarts-onderzoeker Janet Kist en Ronne Mairuhu, internist vasculair geneeskundige in het HagaZiekenhuis, dat hart- en vaatziekten bij Surinaamse Hindoestanen 1,9 keer zo vaak voorkomen. Dit komt onder meer door genetische factoren. “Ik vind het heel belangrijk om hier aandacht voor te vragen”, zegt Nazrien. “Binnen mijn cultuur probeer ik zoveel mogelijk bewustwording te creëren, zodat men extra oplettend is en bij klachten eerder aan de bel trekt.”

Flauwvallen

Ook Nazrien zelf is sinds twee jaar hartpatiënt. Officieel had ze geen aanloop. Toch voelde ze zich al jarenlang wazig en duizelig, mede doordat ze veel stress had. “Ik had een scala aan klachten, waaronder vermoeidheid en black-outs. Ik dacht dat in ieder geval mijn black-outs ergens anders vandaan kwamen, niet wetende dat het met mijn hart te maken had. Vier jaar terug heb ik nog een uitgebreid hartonderzoek gehad, maar daar kwam niets uit naar voren. Alles was goed. Toch ging het twee jaar terug mis. Thuis ben ik flauwgevallen. Mijn moeder was toevallig bij me en heeft meteen het alarmnummer gebeld. Ik mag überhaupt van geluk spreken dat mijn moeder er op dat moment was, want ik woon alleen. Zelf had ik nooit kunnen opstaan om de telefoon te pakken. Ik had geen schijn van kans gehad.”

Geleidingsstoornis

Het ambulancepersoneel constateerde een hartslag van maar negenentwintig bij Nazrien. Met spoed werd ze naar het ziekenhuis gebracht, waar ze vervolgens een week lang op de Intensive Care lag. “Het was op dat moment nog niet duidelijk wat er precies aan de hand was, dus wilde de cardioloog verschillende ziektebeelden uitsluiten. Mijn hartslag werd gemonitord en ik kreeg allerlei testen. Uiteindelijk zagen de artsen dat ik een afwijkende hartslag had. Ik bleek een traag hartritme te hebben, dat voortkwam uit een geleidingsstoornis. Om dit probleem te verhelpen, heb ik uiteindelijk een pacemaker gekregen. Later hoorde ik nog van de arts dat ik echt heel veel geluk heb gehad. Als er bij mij thuis niet zo acuut was opgetreden, had ik het niet gered.”

Angst

De pacemaker helpt Nazrien gelukkig enorm. De black-outs zijn inmiddels verdwenen. “Het was in het begin heel vreemd, want ik was het niet gewend om een hoog hartritme te hebben. Ik had mijn hele leven een traag hartritme gehad en was daardoor ook altijd erg moe, maar nooit was ik me ervan bewust dat het met mijn hart te maken had. Achteraf gezien speelde dat dus al veel langer. Mijn hart had sinds die pacemaker na al die jaren ineens een normaal ritme. Dat was een hele vreemde gewaarwording. Soms veroorzaakte dat zelfs angst bij mij. Door de jaren heen heb ik ook een paniekstoornis ontwikkeld. Voor die angst en paniek heb ik psychische hulp gehad. Dat heeft me wel geholpen om wat vertrouwen in mijn lichaam terug te krijgen. Maar toch is het, gezien mijn achtergrond en familie, soms heel moeilijk om niet met mijn hart bezig te zijn. Het schiet regelmatig door mijn hoofd dat mijn hart het alsnog zou kunnen begeven.”

Check-up

Nazrien benadrukt nogmaals dat het geen kwaad kan om een extra check-up te laten doen als je het niet vertrouwt. “Ik zou dit in ieder geval tegen alle Surinaamse Hindoestanen willen zeggen. Neem het zekere voor het onzekere, zeker als het in je familie voorkomt. Wuif het niet weg als je moe bent of andere klachten hebt, maar ga toch even naar de huisarts om je hart te laten controleren. Al is het alleen maar een gesprek met een arts. Je hart is nu eenmaal je leven en je gezondheid is allesbepalend.”

Waarom dit interview met Nazrien?

Wij bieden de ruimte om bijzondere verhalen te delen. Ieder van ons kent de angst die je misschien hebt doorgemaakt. De moeite die het soms kost om het te accepteren. Stuur je eigen verhaal in en wij publiceren het op onze website of nodigen je uit voor een interview.

Tekst: Laura van Horik
Beeld: Nazrien Ozir

Opzoek naar lotgenotencontact? Check ons forum of onze besloten FB-groep.

Dit artikel verscheen eerder in het HPNLmagazine.

Een dag in mei

Geschreven door

Het is mooi weer, de zon schijnt al vroeg. Ik begin de dag met een klein wandelingetje naar een koffietentje, om met een vriendin te genieten van een kopje koffie met een stukje taart.  Gewoon, omdat het kan! Omdat je altijd mag genieten van iets leuks of lekkers.

Op de terugweg naar huis even langs de supermarkt, een lekkere lunch en het avondeten gehaald. Ik merk een bepaalde gedragsverandering, ik ben onrustig. Maar waarom? Geen idee. Ik besluit om lekker rustig naar huis te lopen en te genieten van de zon op mijn gezicht. Ondanks het mooie weer, eet ik mijn lunch binnen op de bank.

Ik betrap mezelf erop dat ik vrij snel ga liggen en niet blijf zitten. Ik vraag me af wat er aan de hand is; ik heb toch goed geslapen vannacht? Ik voel me niet ziek. Er lijkt geen oorzaak te zijn, maar ik geef er even aan toe.

En op dat moment voel ik een hartritmestoornis. Een flinke. Rustig blijven. Blijven liggen. Mijn telefoon ontgrendeld en ik hou ‘m in mijn hand, voor de zekerheid.

Na een minuut voel en zie ik mijn borst niet meer tekeer gaan. Ik stuur een berichtje naar mijn vriend en moeder. Mijn vriend vindt het een goed idee als ik toch even het ziekenhuis mail. Dit is de derde keer in een week tijd. En ik ben het helemaal met hem eens.

Gelukkig krijg ik binnen een uur antwoord. Ik voel me gehoord.

Het weer schijnt een grote rol te spelen en het kan zomaar zijn dat ik hier echt aan moet wennen. Aan het eind van de maand zal ik een holter krijgen, extra ingepland, om te kijken wat de stand van zaken is.

De rest van de dag rommel ik wat in huis en zit ik in de tuin, in de schaduw.

Uren later gaat de zon onder. Met de wetenschap dat die morgen nog meer en feller zal schijnen. Ik laat het maar los en laat de zon zijn ding doen. En ik dus ook. Genieten van het leven, maar even een stapje terug.

Ashley Verkerk

Opzoek naar lotgenotencontact? Check ons forum of onze besloten FB-groep.

Dit artikel verscheen eerder in het HPNLmagazine.

Van dikke enkels naar een harttransplantatie

Geschreven door

Nadat Roelof de Jong (49) met dikke enkels terugkeerde van een vakantie, besloot hij toch even zijn huisarts te bezoeken. Er bleek iets veel groters aan de hand te zijn, namelijk hartfalen. Zijn hart was zelfs al zó slecht, dat hij kort daarna schokkend nieuws kreeg: hij kwam op de wachtlijst te staan voor een harttransplantatie.

Het verhaal van Roelof begon in 2014. De jaren daarvoor kampte hij achteraf gezien ook al met moeheid, maar hij wist op dat moment simpelweg nog niet dat hij ziek was. Toen hij naar de dokter ging voor zijn dikke enkels, was er aan zijn bloedwaarden niets bijzonders te zien. Wel zei de huisarts dat zijn hart niet goed te horen was. “Naar aanleiding daarvan werd ik voor een check naar de Eerste Harthulp in het ziekenhuis gestuurd en hier aan de monitor gelegd. Meteen was er paniek: er bleek iets goed mis te zijn met mijn hart. Ik had last van hartfalen.”

Medicatie

Zo ging het balletje rollen. Roelof werd direct opgenomen en kreeg een hoge dosis medicatie om zijn hart rustig te krijgen. “Ik hoefde me maar een klein beetje in te spannen of ik had al een hartslag van tweehonderdveertig. Het scheelde niet veel of ik had een hartinfarct gehad. Bij het minste of geringste sloeg mijn hart op hol. Ik kreeg allerlei soorten medicatie, maar dit deed niets. Het stabiliseerde niet. Daardoor kwam ik in aanmerking voor een ICD. Daaraan voorafgaand had ik een MRI-scan, waarvan ik de uitslag later van mijn huisarts zou krijgen. Maar ik zat nog niet in de auto of ik kreeg al een telefoontje: of ik de volgende dag bij de cardioloog wilde langskomen.”

(meer…)

Welke patiënten lopen risico op verergering hart- en vaatziekten?

Geschreven door

Kak Khee Yeung is vaatchirurg in het Amsterdam UMC en doet daarnaast onder meer onderzoek naar aorta aneurysma. In iedere editie van HPNLmagazine houdt ze ons op de hoogte van haar werk en de nieuwste ontwikkelingen binnen haar vakgebied. Dit keer vertelt ze over VASCUL-AID: een heel bijzonder onderzoek naar AI (artificiële intelligentie) en hart- en vaatziekten.

Wat is Vascul-AID?

“VASCUL-AID is een groot Europees consortium dat ik vanuit het Amsterdam UMC leid. Ik ben hier al jaren mee bezig, maar eindelijk is er vanuit het fonds Horizon Europe een beurs verstrekt, zodat we kunnen starten. De reden dat ik dit onderzoek heb aangevraagd is dat er nog weinig bekend is over de invloed van vaataandoeningen op hart- en vaatziekten. De overleving van mensen met een groot aneurysma is helaas laag: 50% leeft na tien jaar niet meer. Daarvan is 30% het gevolg van hart- en vaatziekten en dat is best veel. Met deze studie gaan we kijken of we kunnen voorspellen of hart- en vaatziekten zich verergeren bij mensen met een aorta aneurysma of perifeer arterieel vaatlijden (etalagebenen). Welke patiënten hebben een verhoogd risico op verergering van hart- en vaatziekten? En wat kunnen we doen om dit risico te verlagen, zodat die groep van 30% na tien jaar nog wél leeft?”

----

Als lid van Hartpatiënten Nederland heeft u onbeperkte toegang tot alle Premium-artikelen op hartpatienten.nl. Het enige wat u hiervoor hoeft te doen is inloggen op uw profiel. Het zijn artikelen waar we trots op zijn en die we graag met u als trouwe lezer delen.