Mensen met hartfalen kunnen veilig zonder beperking vocht drinken

Bij hartfalen krijgen mensen vaak het advies hun vochtinname te beperken. Nu laat een grote studie onder leiding van het Radboudumc zien dat dit geen voordelen oplevert voor de gezondheid. Als patiënten zelf bepalen hoeveel ze drinken, blijkt dat bij stabiel hartfalen veilig, schrijven de onderzoekers in Nature Medicine.

Voor het eerst is er een grote studie uitgevoerd naar de effecten van vochtbeperking bij hartfalen. Daaruit blijkt dat een vochtbeperking geen gezondheidsvoordelen oplevert. Ongeacht of patiënten een vochtbeperking krijgen opgelegd zijn er geen verschillen in gezondheid, en ook niet in ziekenhuisopnames, overlijden of medicijngebruik. Het enige verschil is dat mensen met een vochtbeperking vaker dorst ervaren. Blijkbaar is minder drinken niet nodig bij stabiel hartfalen.

Nooit bewezen

Mensen met hartfalen krijgen vaak het advies om niet meer dan anderhalve liter vocht per dag te nemen. Het nut daarvan is echter nooit bewezen. ‘Het idee is dat je minder vocht zou vasthouden als je minder drinkt’, zegt cardioloog Roland van Kimmenade van het Radboudumc. ‘Maar als je daar goed over nadenkt is het eigenlijk helemaal niet zo logisch als het in eerste instantie lijkt. Dat vocht komt niet op de plek waar je problemen van krijgt bij hartfalen.’

Daarnaast kent vochtbeperking veel nadelen. Van Kimmenade: ‘Het is vervelend en confronterend. Mensen krijgen stress door dorst en gedoe met meten wat ze binnenkrijgen. Dat herinnert ze steeds aan hun hartfalen. Ook is het sociaal gezien schipperen: als ik nu een kop thee neem, kan ik dan straks nog wel koffiedrinken met de buurvrouw?’

Knijpkracht

In westerse landen waaronder Nederland krijgt één op de vijf mensen ooit in het leven hartfalen. De aandoening komt vooral voor bij mensen boven de zestig. Hartfalen kent twee oorzaken: de knijpkracht van het hart neemt af of de hartkamer wordt stijver. In beide gevallen kan het hart het bloed moeilijker rondpompen en dat leidt tot vocht in de longen. Het Radboudumc onderzocht met steun van de Hartstichting en het Academische Alliantiefonds met MUMC+ of vochtbeperking hier effect op heeft.

De studie werd uitgevoerd in zeven verschillende ziekenhuizen. In totaal deden 506 patiënten mee, waarvan de ene helft het doktersadvies kreeg om hooguit anderhalve liter per dag te drinken en de andere helft het advies om naar eigen inzicht te drinken. De onderzoekers keken drie maanden lang naar zowel mannen als vrouwen met verschillende oorzaken voor hartfalen. Dat waren alleen stabiele patiënten, mensen met een acute ziekenhuisopname of een laag natriumgehalte waren uitgesloten. De onderzoekers bepaalden bij de deelnemers de gezondheidstoestand, kwaliteit van leven, dorst en de veiligheid.

Twee kopjes koffie

De mensen met een vochtbeperking dronken inderdaad niet meer dan anderhalve liter per dag. Zonder beperking dronken mensen ongeveer driehonderd milliliter meer per dag. Dat is gelijk aan twee kopjes koffie. ‘Dat verschil lijkt niet groot, maar het is blijkbaar het verschil tussen wel of geen dorst ervaren’, vertelt promovendus Job Herrmann. ‘En het is in lijn met wat 60-plussers op een dag gemiddeld drinken. Zij drinken sowieso minder dan jongere mensen.’

Naast meer dorst bij vochtbeperking was er geen enkel verschil zichtbaar tussen de beide onderzochte groepen. Van Kimmenade: ‘Onze conclusie is dat bij mensen met stabiel hartfalen een vochtbeperking niet nodig is. Dat is belangrijk voor patiënten over de hele wereld en kan meteen worden toegepast. Ook de richtlijnen kunnen we op basis van deze studie wereldwijd aanpassen.’

Twijfelt u over uw vochtbeperking bij hartfalen? Neem dan s.v.p. contact op met uw behandelend arts.

Bron: Radboudumc